Etik İlkeler ve Yayın Politikası

ETİK İLKELER
Mesned İlahiyat Araştırmaları Dergisi'ndeki yayın süreci, bilginin nesnel bir şekilde geliştirilmesi ve sunulmasına yönelik oluşturulmuştur. Bu nedenle uygulanan süreçler yazarların kalitesine ve yazarları destekleyen kurum çalışmalarının kalitesine yansımaktadır. İncelenen makaleler bilimsel yöntemi somutlaştırmakta ve teşvik etmektedir. Bu noktada sürecin tüm paydaşlarının (yazarlar, okuyucular ve araştırmacılar, yayıncı, hakem ve editörler) etik ilkeler ile ilgili standartlara uyması önem arz etmektedir.
Mesned İlahiyat Araştırmaları Dergisi, yayın etiği kapsamında tüm paydaşların aşağıda açıklanan etik sorumlulukları taşımasını beklemektedir.
Mesned İlahiyat Araştırmaları Dergisi’nin benimsediği etik görev ve sorumluluklar, Committee on Publication Ethics (COPE) rehberler ve politikalar dikkate alınarak hazırlanmıştır.

Bilim araştırma ve yayın etiğine aykırı eylemler:
İntihal: Başkalarının fikirlerini, metotlarını, verilerini, uygulamalarını, yazılarını, şekillerini veya eserlerini sahiplerine bilimsel kurallara uygun biçimde atıf yapmadan kısmen veya tamamen kendi eseriymiş gibi sunmak,
Sahtecilik: Araştırmaya dayanmayan veriler üretmek, sunulan veya yayınlanan eseri gerçek olmayan verilere dayandırarak düzenlemek veya değiştirmek, bunları rapor etmek veya yayımlamak, yapılmamış bir araştırmayı yapılmış gibi göstermek,
Çarpıtma: Araştırma kayıtları ve elde edilen verileri tahrif etmek, araştırmada kullanılmayan yöntem, cihaz ve materyalleri kullanılmış gibi göstermek, araştırma hipotezine uygun olmayan verileri değerlendirmeye almamak, ilgili teori veya varsayımlara uydurmak için veriler ve/veya sonuçlarla oynamak, destek alınan kişi ve kuruluşların çıkarları doğrultusunda araştırma sonuçlarını tahrif etmek veya şekillendirmek,
Tekrar yayım: Bir araştırmanın aynı sonuçlarını içeren birden fazla eseri doçentlik sınavı değerlendirmelerinde ve akademik terfilerde ayrı eserler olarak sunmak,
Dilimleme: Bir araştırmanın sonuçlarını araştırmanın bütünlüğünü bozacak şekilde, uygun olmayan biçimde parçalara ayırarak ve birbirine atıf yapmadan çok sayıda yayın yaparak doçentlik sınavı değerlendirmelerinde ve akademik terfilerde ayrı eserler olarak sunmak,
Haksız yazarlık: Aktif katkısı olmayan kişileri yazarlar arasına dâhil etmek, aktif katkısı olan kişileri yazarlar arasına dâhil etmemek, yazar sıralamasını gerekçesiz ve uygun olmayan bir biçimde değiştirmek, aktif katkısı olanların isimlerini yayım sırasında veya sonraki baskılarda eserden çıkarmak, aktif katkısı olmadığı halde nüfuzunu kullanarak ismini yazarlar arasına dâhil ettirmek,
Diğer etik ihlali türleri: Destek alınarak yürütülen araştırmaların yayınlarında destek veren kişi, kurum veya kuruluşlar ile onların araştırmadaki katkılarını açık bir biçimde belirtmemek, insan ve hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalarda etik kurallara uymamak, yayınlarında hasta haklarına saygı göstermemek, hakem olarak incelemek üzere görevlendirildiği bir eserde yer alan bilgileri yayınlanmadan önce başkalarıyla paylaşmak, bilimsel araştırma için sağlanan veya ayrılan kaynakları, mekânları, imkânları ve cihazları amaç dışı kullanmak, tamamen dayanaksız, yersiz ve kasıtlı etik ihlali suçlamasında bulunmak (YÖK Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi, Madde 8).
________________________________________
Etik Beyan

  • İnsan ve hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalarda etik kurallara uymalıdır.
  • Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulduğunun belirtilmesi gerekir.
  • Başkalarına ait ölçek, anket, fotoğraf vb. kullanımı için sahiplerinden izin alınması ve belirtilmesi gerekir.
  • Olgu sunumlarında “Aydınlatılmış onam formu”nun alındığının belirtilmesi gerekmektedir.
  • Araştırma aşağıda listelenen alanlarda yapılmışsa çalışmanın ekinde Etik Kurul İzni yüklenmesi zorunludur.

________________________________________

Etik Kurul İzni Gerektiren Araştırmalar

  • Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel ya da nicel yaklaşımlarla yürütülen her türlü araştırmalar,
  • İnsan ve hayvanların (materyal/veriler dahil) deneysel ya da diğer bilimsel amaçlarla kullanılması,
  • İnsanlar üzerinde yapılan klinik araştırmalar,
  • Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar,
  • Kişisel verilerin korunması kanunu gereğince retrospektif çalışmalar.

________________________________________
Yazarın Sorumlulukları
• Makale Yazarlığı
Araştırma sahibi olarak gösterilen tüm yazarlar önemli oranda araştırmaya katkıda bulunmalıdır. Diğer katkı sahipleri eş-yazar olarak listelenmelidir. Araştırmaya katkıda bulunanlar ‘katkı sahipleri’ şeklinde zikredilmelidir. Ortak çalışmalarda Sorumlu yazar, diğer yazarların rızasını da alarak çalışmayı dergiye göndermelidir. Araştırmaya doğrudan katkı sağlamayanlar yazar olarak gösterilmemelidir.
• Özgünlük ve Gerçeklik
Araştırmadaki tüm verilerin gerçek ve özgün olması gerekir. Yazar doğru veriler üzerine kurgulanmış çalışmasının önemine dair objektif bir tartışma sunmalıdır. Kasten yanlış bilgi sunmak kabul edilemez gayr-i ahlaki bir davranıştır.
• Birden Fazla, Gereksiz veya Eşzamanlı Yayınlama
Yazar, aynı araştırmasını birden fazla dergide yayımlanmasına, daha önce yayınlanmış bir yazıyı yeniden yayınlamaya teşebbüs etmemeli, bilim araştırma ve yayın etiğine uymalıdır. Bu tür teşebbüsler kabul edilemez gayr-i ahlaki davranışlardır.
Kaynaklar
Çalışmalarda yararlanılan bütün kaynakların gösterilmesi/atıfta bulunması zorunludur.
• İfşa ve Çıkar Çatışması
Bütün yazarlar, çalışmanın sonuçlarını veya yorumunu etkileyebileceği muhtemel malî ve çıkar çatışmalarını açıkça beyan etmelidirler. Çalışma için malî destek alınmışsa kaynakları belirtilmelidir.
• Yayınlama Ücreti
Dergimizde yayımlanan tüm araştırmalar için yazarlardan herhangi bir ücret alınmaz.
• Yayınlanmış Çalışmalarda Düzeltme
Yayınlanmış çalışmada önemli eksiklik veya yanlışlık tespit edilirse editöre haber vermesi yazarın sorumluluğundadır. Durumun düzeltilmesi kapsamında gerekli işlemleri yapmak için yazar dergimizin editoryal ekibi ile iş birliği yapması gerekir.
• Makale Geri Çekme
Yazar dergimizin yayım süreçlerinde değerlendirilen çalışmasını sadece ön-kontrol aşamasında geri çekebilir. Yayım süreçlerinin diğer aşamalarında çalışmalar geri çekilemez.
• Orijinallik ve İntihal
Yazarlar, özgün bir araştırma yapmayı ve raporlamayı hedeflemelidir. Yararlandığı çalışmalara uygun şekilde atıfta bulunmalıdır. Yazarın kendi çalışması da dahil olmak üzere diğer yayınlardan yaptığı usulsüz aktarımlar önemli bir ahlaki sorundur ve suçtur. Dergimize gönderilen çalışmalarda intihal tespit edildiğinde derhal yayım süreçlerinden çıkarılır. Dergimizde yayınlandıktan sonra tespit edilirse yazar ve çalışması hakkında gerekli yerlere bilgi verilir.
• Çift Taraflı Kör Hakemlik
Dergimizde çift taraflı kör hakemlik uygulandığından makale dosyasında yazar bilgileri kesinlikle yazılmamalıdır.

________________________________________

Hakemlerin Sorumlulukları
Editoryal kararlara katkı
• Hakem, sistem üzerinden atandığı ve görevi kabul ettiği andan itibaren değerlendirme sürecinde “Hakem Değerlendirme Kriterleri”ni dikkate almakta yükümlüdür. Editör kararlarında editörlere yardımcı olur ve editoryal iletişim yoluyla yazarlara makalelerini iyileştirmede yardımcı olur. Makale ile ilgili diğer makale, eser, kaynak, atıf, kural ve benzeri eksiklerin tamamlanmasını işaret edilmelidir.
Zamanlamaya uyma
• Makale önerisini incelemek için yeterli nitelikte hissetmeyen veya makale incelemesinin zamanında gerçekleşemeyeceğini bilen herhangi bir hakem, derhal editörleri haberdar etmeli ve gözden geçirme davetini reddetmeli, böylece yeni hakem atamasının yapılması sağlanmalıdır.
Gizlilik
• Gözden geçirilen makaleler yayınlanmadan önce gizli tutulmalıdır.
Hakem olarak incelemek üzere görevlendirildiği bir araştırmada yer alan bilgileri yayınlanmadan önce başkalarıyla paylaşmamalıdır.
Bu durum inceleme davetini reddeden hakemler için de geçerlidir. Değerlendirme yapan hakemlerin isimleri açıklanmaz/yayınlanmaz.
Tarafsızlık
• Hakemler incelediği araştırmaların yayımlanma kararında objektif olmalıdır.
Makale önerisi ile ilgili yorumlar tarafsız olarak yapılmalı ve yazarların makaleyi geliştirmek için kullanabileceği şekilde öneriler yapılmalıdır. Yazarlara yönelik kişisel eleştiriler uygun değildir.
Kaynaklar
• Hakemler, yazarlar tarafından alıntılanmayan ilgili yayınlanmış çalışmaları tanımlamalıdır. Hakem ayrıca, incelenen yazı ile başka herhangi bir makalenin (yayınlanmış veya yayınlanmamış) herhangi bir önemli benzerliğini editörüne bildirmelidir.
Çıkar çatışmaları
• Çıkar çatışmaları editöre bildirilmelidir. Hakemler ile değerlendirme konusu makalenin paydaşları arasında çıkar çatışması olmamalıdır. Hakem değerlendirmesi sürecinde herhangi bir çıkar çatışması ve uzmanlık alanı dışında atama durumu söz konusu olduğunda Editöre durumu arz etmesi ve gerekirse hakemlikten çekilmesi önerilmektedir.
Etik
• Hakemlerin, değerlendirme sürecinin herhangi bir aşamasında çalışmada etik ihlal, intihal, vb. tespit etmesi halinde Editöre iletmesi gerekmektedir.
Hakemler, inceleme için gönderilen çalışmaların yazarların özel mülkü olduğunu kabul eder.
________________________________________
Editoryal Sorumluluklar

  • Editör Kurulu bir makaleyi kabul etmek ya da reddetmek için tüm sorumluluğa ve yetkiye sahiptir.
  • Editör Kurulu kabul ettiği ya da reddettiği makaleler ile ilgili çıkar çatışması içerisinde bulunmaz.
  • Yayım süreçlerinde çalışmalar; alana katkı sağlama, özgünlük gibi bilimsel ve akademik kriterlere göre seçilir ve değerlendirilir.
  • Yayımlanmış araştırmalarda hata veya eksiklikler tespit edildiğinde düzeltmenin yayımlanmasını ya da geri çekilmesini destekler.
  • Dergide çift kör hakemlik benimsendiğinden Hakemlerin ismini saklı tutulur ve yayımlanmaz.
  • Hakemlik süreci bilimsel yayımlamanın başarısının merkezinde bulunmaktadır. Hakemlik sürecinin korunması ve iyileştirilmesi taahhüdümüzün bir parçasıdır.
  • Mesned İlahiyat Araştırmaları Dergisi yayıncılık etiğine aykırılık durumlarına hassasiyetle gerekli tedbirleri alır.
  • Mesned İlahiyat Araştırmaları Dergisi’nde yayımlanmış çalışmalar, yayım süreçleri ve editoryal ekibe yönelik her türlü şikayet, öneri vb. mesned@inonu.edu.tr adresine gönderilebilir.
  • Paydaşlardan gelen her türlü geri bildirimler ARGE çalışmaları için önemli katkı olarak değerlendirilir.

________________________________________

Yayım Dili

  • Mesned İlahiyat Araştırmaları Dergisi’nin yayım dili Türkçedir. Ayrıca Arapça ve İngilizce bilimsel çalışmalar da yayımlanır.

________________________________________

Yayım İlkeleri

  • Metinlerin tüm kontrol ve değerlendirme süreçleri Dergipark sisteminde raporlanarak arşivlenir.
  • Haziran sayısı için 1 Ocak-15 Nisan, Aralık sayısı için 1 Temmuz-15 Ekim tarihleri arasında makaleler kabul edilmektedir. Bu tarih aralıkları haricinde sistem makale gönderimine kapalıdır.
  • Yazım Kurallarına göre ayarlanmamış metinler değerlendirme sürecine alınmadan yazara iade edilir.
  • Mesned İlahiyat Araştırmaları Dergisi’nde daha önce başka bir yerde yayımlanmamış metinler yayımlanır.
  • Başka bir yayımda değerlendirme sürecinde olan metinler yazara iade edilir.
  • Mesned İlahiyat Araştırmaları Dergisi’nde, ilahiyat alanında yayımlanmış ilmi metinler yayımlamaktadır. İlahiyat alanı ile ilişkili disiplinlerarası alanda yayımlanmış metinler de alana dair katkıları göz önüne alınarak değerlendirme sürecine alınabilir.
  • Bir sayıda aynı yazara ait türü ne olursa olsun en fazla bir (1) çalışma yayımlanabilir.
  • Aynı ciltte yayın türü farklı olmak koşuluyla en fazla iki (2) çalışma yayımlanabilir.
  • Dergi editör kurulu üyeleri dergiye metin gönderebilirler fakat metnin değerlendirildiği dönemde yayım süreçlerinde görev yapamazlar.

________________________________________

YAYIN POLİTİKASI

  • Mesned İlahiyat Araştırmaları Dergisi, nitelikli bilimsel araştırmaları yayımlamanın yanında yazara ve akademik dergiciliğe katkı sağlamayı misyon edinmiştir.
  • Alanlarında uzman, özverili görev yapan Editoryal ekip tarafından yürütülen Yayım Süreçleri bu misyon doğrultusunda belirlenmiştir.
  • Mesned İlahiyat Araştırmaları Dergisi İnönü Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nin yayım organıdır.
  • Mesned İlahiyat Araştırmaları Dergisi uluslararası hakemli bir dergidir.
  • Mesned İlahiyat Araştırmaları Dergisi basılı ve elektronik ortamda yayımlanır.
  • Mesned İlahiyat Araştırmaları Dergisi Aralık ve Haziran sayıları olmak üzere yılda bir cilt iki sayı olarak yayımlanır.
  • Mesned İlahiyat Araştırmaları Dergisi’nde tüm politikalar ve süreçler yayın kurulu tarafından belirlenir.
  • Yayın kurulu kararıyla özel sayılar yayımlanabilir.
  • Dergi yayım politikaları ve süreçlerinde yapılan değişiklikler derginin resmi web sitesinde ilan edilir.
  • Mesned İlahiyat Araştırmaları Dergisi'nin özgün 6 aşamalı Yayım Süreci bulunmaktadır. Yayım sürecindeki her aşama, belirlenen görev tanımları ve iş akışları çerçevesinde özgün değerlendirme kriterlerine göre yürütülür.
    ________________________________________

Değerlendirme Politikaları 

Makele ve çeviri türündeki metinler iki tür incelemeye tabi tutulur:
1. Şekil Açısından Değerlendirme

  • Yazım Kontrolü: Metinler şekil, yazım kuralları, İSNAD Atıf Sistemi'ne uygunluk açısından incelenir. Düzeltme istenen metinlerin yazarları düzeltmelerini 11 gün içinde yapmalıdır.
  • İntihal/Benzerlik Kontrolü: Metinler intihal/benzerlik oranı açısından Turnitin yazılımı aracılığıyla incelenir. Yayın Kurulunca belirlenmiş intihal/benzerlik oranı %15’tir. Bu oranı aşan yazılar hakem sürecine dahil edilmeden reddedilir.
  • Dil Kontrolü: Türkçe metinler için Abstract, diğer dillerde yazılan metinler içinse Abstract ve Öz bölümlerinin gramatik kontrolü yapılır.
  • Tashih ve Redaksiyon: Metnin muhtevasına müdahale etmeden, yazarın bilgisi dâhilinde, dilsel ifade ve imlâ birliğini sağlamak açısından metnin diline ve üslubuna dair düzeltmeler yapılır. Bu aşamadan sonra yazardan düzeltme istenmez fakat son okuma için metin yazara gönderilir.
    Akademik Değerlendirme

2. İçerik Açısından Değerlendirme

2.1. Yayın Kurulu Değerlendirmesi:

  • Dergiye gönderilen araştırmalar alanı göz önünde bulundurularak iki yayın kurulu üyesi tarafından incelenir.
  • Yayın Kurulu üyeleri çift taraflı kör değerlendirme sistemi çerçevesinde Yayım Kurulu Değerlendirme Kriterlerine göre çalışmaları inceler, değerlendirir ve hakem önerilerinde bulunur.
  • Yayın Kurulunun incelediği ve değerlendirdiği makaleler puan sıralamasına tabi tutulur, ilk 15 makale değerlendirme sürecine alınır. 
  • Kitap ve Sempozyum Değerlendirmeleri editörün görevlendirdiği alan editörü tarafından yapılır.

2.2. Hakem Değerlendirmesi:

  • Metinler, yayın kurulu tarafından belirlenen hakemler tarafından Hakem Değerlendirme Kriterlerine göre akademik değerlendirmeye tabi tutulur. Hakem değerlendirme sürecinde, hakemin talebi olursa, metin düzeltmeler için yazara gönderilir. Yazar metinde yaptığı düzeltmeleri Yazar Düzeltme Formunda gösterir.
  • Makalelerin her iki hakemden olumlu rapor alması halinde Yayın Kurulu nihai kararına sunulur.
  • İki hakemden birisinin olumsuz, diğerinin olumlu rapor vermesi halinde editör çalışmayı inceledikten sonra üçüncü bir hakeme gönderebilir. İki hakem tarafından olumsuz görülen makaleler yazara iade edilir.
  • Yazarların, dergi yayım sürecinin sorunsuz işlemesi açısından, düzeltmeler için verilen tarihleri aşmaması önem arz etmektedir. Belirlenen tarihler içinde düzeltmelerini yapmayan yazarların metinleri değerlendirme sürecinden çıkarılır.

________________________________________
Hakemleme Politikası

  • Mesned İlahiyat Araştırmaları Dergisi’nde çift taraflı kör hakemleme sistemi uygulanmaktadır.
  • Hakem raporlarında gizlilik esastır; bu sebeple derginin künyesinde hakem isimlerine yer verilmez.
  • Bir sayıda bir hakeme birden çok makale gönderilebilir. 

________________________________________ 

Arşiv Politikası 

  • Dergi, Yayın Kurulu tarafından belirlenen yurt içi ve dışındaki kütüphanelere, uluslararası indeks kurumlarına yayımlandığı tarihten itibaren bir ay içerisinde gönderilir.

________________________________________

Telif Politikası

  • Yayıncı, yazarlara, bir makalenin kendi kendine arşivleme (yazarın kişisel web sitesi) ve/veya yayınlandıktan sonra kurumsal bir havuzda arşivleme için bir makalenin (yayıncı pdf) nihai yayınlanmış sürümünün kullanılmasına izin verir. 
  • Yazarlar, makalelerini halka açık ve/veya ticari konu tabanlı arşivlerde kendi kendilerine arşivleyebilirler. Ambargo süresi yoktur ancak yayınlanan kaynak belirtilmeli ve dergi ana sayfasına veya makalelerin DOI'sine bir bağlantı ayarlanmalıdır.
  • Yazarlar makalenin çıktısını PDF belgesi olarak indirebilirler. Yazarlar makalenin kopyalarını meslektaşlarına herhnagi bir ambargo olmaksızın gönderebilir.
  • Yayıncı, makalelerin tüm sürümlerine izin verir (Gönderilen sürüm, kabul edilmiş versiyon, yayınlanmış versiyon) ambargo olmaksızın yazarın tercih ettiği bir kurumsal veya başka bir arşivde saklanacaktır.

________________________________________

İntihal Politikası

  • Yayın Kurulunca belirlenmiş intihal/benzerlik oranı %15’dir. Bu oranı aşan yazılar hakem sürecine dahil edilmeden reddedilir.
  • Çalışmaların İntihal/ kontrolü Turnitin programı ile yapılır, benzerlik raporu Dergipark’a yüklenir. 

________________________________________ 

Mali Politika

  • Mesned İlahiyat Araştırmaları Dergisi açık erişimli bir dergidir, dergi için herhangi bir ücret talep edilmez.
  • Yayımlanan metinleri için yazara ücret ödenmez. 
  • Editör kuruluna ve hakemlere herhangi bir ücret ödenmez.
  • Çevirilerin tüm mali ve hukuki telif hakkı işlemleri çevirmen tarafından yapılır.
  • Telif hakkı bedeli ve diğer türlü hiçbir ücret için çeviri sahibine mali destek sağlanmaz.
  • Yazar, çeviriyi Mesned İlahiyat Araştırmaları Dergisi’ne gönderdiği tarihten itibaren tüm mali, hukuki ve ilmi sorumluluğu kabul etmiş sayılmaktadır.

Mesned İlahiyat Araştırmaları Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY NC) ile lisanslanmıştır.

26511