ETİK İLKELER
Mesned İlahiyat Araştırmaları Dergisi'ndeki yayın süreci, bilginin nesnel bir şekilde geliştirilmesi ve sunulmasına yönelik oluşturulmuştur. Bu nedenle uygulanan süreçler yazarların kalitesine ve yazarları destekleyen kurum çalışmalarının kalitesine yansımaktadır. İncelenen makaleler bilimsel yöntemi somutlaştırmakta ve teşvik etmektedir. Bu noktada sürecin tüm paydaşlarının (yazarlar, okuyucular ve araştırmacılar, yayıncı, hakem ve editörler) etik ilkeler ile ilgili standartlara uyması önem arz etmektedir.
Mesned İlahiyat Araştırmaları Dergisi, yayın etiği kapsamında tüm paydaşların aşağıda açıklanan etik sorumlulukları taşımasını beklemektedir.
Mesned İlahiyat Araştırmaları Dergisi’nin benimsediği etik görev ve sorumluluklar, Committee on Publication Ethics (COPE) rehberler ve politikalar dikkate alınarak hazırlanmıştır.
Bilim araştırma ve yayın etiğine aykırı eylemler:
İntihal: Başkalarının fikirlerini, metotlarını, verilerini, uygulamalarını, yazılarını, şekillerini veya eserlerini sahiplerine bilimsel kurallara uygun biçimde atıf yapmadan kısmen veya tamamen kendi eseriymiş gibi sunmak,
Sahtecilik: Araştırmaya dayanmayan veriler üretmek, sunulan veya yayınlanan eseri gerçek olmayan verilere dayandırarak düzenlemek veya değiştirmek, bunları rapor etmek veya yayımlamak, yapılmamış bir araştırmayı yapılmış gibi göstermek,
Çarpıtma: Araştırma kayıtları ve elde edilen verileri tahrif etmek, araştırmada kullanılmayan yöntem, cihaz ve materyalleri kullanılmış gibi göstermek, araştırma hipotezine uygun olmayan verileri değerlendirmeye almamak, ilgili teori veya varsayımlara uydurmak için veriler ve/veya sonuçlarla oynamak, destek alınan kişi ve kuruluşların çıkarları doğrultusunda araştırma sonuçlarını tahrif etmek veya şekillendirmek,
Tekrar yayım: Bir araştırmanın aynı sonuçlarını içeren birden fazla eseri doçentlik sınavı değerlendirmelerinde ve akademik terfilerde ayrı eserler olarak sunmak,
Dilimleme: Bir araştırmanın sonuçlarını araştırmanın bütünlüğünü bozacak şekilde, uygun olmayan biçimde parçalara ayırarak ve birbirine atıf yapmadan çok sayıda yayın yaparak doçentlik sınavı değerlendirmelerinde ve akademik terfilerde ayrı eserler olarak sunmak,
Haksız yazarlık: Aktif katkısı olmayan kişileri yazarlar arasına dâhil etmek, aktif katkısı olan kişileri yazarlar arasına dâhil etmemek, yazar sıralamasını gerekçesiz ve uygun olmayan bir biçimde değiştirmek, aktif katkısı olanların isimlerini yayım sırasında veya sonraki baskılarda eserden çıkarmak, aktif katkısı olmadığı halde nüfuzunu kullanarak ismini yazarlar arasına dâhil ettirmek,
Diğer etik ihlali türleri: Destek alınarak yürütülen araştırmaların yayınlarında destek veren kişi, kurum veya kuruluşlar ile onların araştırmadaki katkılarını açık bir biçimde belirtmemek, insan ve hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalarda etik kurallara uymamak, yayınlarında hasta haklarına saygı göstermemek, hakem olarak incelemek üzere görevlendirildiği bir eserde yer alan bilgileri yayınlanmadan önce başkalarıyla paylaşmak, bilimsel araştırma için sağlanan veya ayrılan kaynakları, mekânları, imkânları ve cihazları amaç dışı kullanmak, tamamen dayanaksız, yersiz ve kasıtlı etik ihlali suçlamasında bulunmak (YÖK Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi, Madde 8).
________________________________________
Etik Beyan
________________________________________
Etik Kurul İzni Gerektiren Araştırmalar
________________________________________
Yazarın Sorumlulukları
• Makale Yazarlığı
Araştırma sahibi olarak gösterilen tüm yazarlar önemli oranda araştırmaya katkıda bulunmalıdır. Diğer katkı sahipleri eş-yazar olarak listelenmelidir. Araştırmaya katkıda bulunanlar ‘katkı sahipleri’ şeklinde zikredilmelidir. Ortak çalışmalarda Sorumlu yazar, diğer yazarların rızasını da alarak çalışmayı dergiye göndermelidir. Araştırmaya doğrudan katkı sağlamayanlar yazar olarak gösterilmemelidir.
• Özgünlük ve Gerçeklik
Araştırmadaki tüm verilerin gerçek ve özgün olması gerekir. Yazar doğru veriler üzerine kurgulanmış çalışmasının önemine dair objektif bir tartışma sunmalıdır. Kasten yanlış bilgi sunmak kabul edilemez gayr-i ahlaki bir davranıştır.
• Birden Fazla, Gereksiz veya Eşzamanlı Yayınlama
Yazar, aynı araştırmasını birden fazla dergide yayımlanmasına, daha önce yayınlanmış bir yazıyı yeniden yayınlamaya teşebbüs etmemeli, bilim araştırma ve yayın etiğine uymalıdır. Bu tür teşebbüsler kabul edilemez gayr-i ahlaki davranışlardır.
• Kaynaklar
Çalışmalarda yararlanılan bütün kaynakların gösterilmesi/atıfta bulunması zorunludur.
• İfşa ve Çıkar Çatışması
Bütün yazarlar, çalışmanın sonuçlarını veya yorumunu etkileyebileceği muhtemel malî ve çıkar çatışmalarını açıkça beyan etmelidirler. Çalışma için malî destek alınmışsa kaynakları belirtilmelidir.
• Yayınlama Ücreti
Dergimizde yayımlanan tüm araştırmalar için yazarlardan herhangi bir ücret alınmaz.
• Yayınlanmış Çalışmalarda Düzeltme
Yayınlanmış çalışmada önemli eksiklik veya yanlışlık tespit edilirse editöre haber vermesi yazarın sorumluluğundadır. Durumun düzeltilmesi kapsamında gerekli işlemleri yapmak için yazar dergimizin editoryal ekibi ile iş birliği yapması gerekir.
• Makale Geri Çekme
Yazar dergimizin yayım süreçlerinde değerlendirilen çalışmasını sadece ön-kontrol aşamasında geri çekebilir. Yayım süreçlerinin diğer aşamalarında çalışmalar geri çekilemez.
• Orijinallik ve İntihal
Yazarlar, özgün bir araştırma yapmayı ve raporlamayı hedeflemelidir. Yararlandığı çalışmalara uygun şekilde atıfta bulunmalıdır. Yazarın kendi çalışması da dahil olmak üzere diğer yayınlardan yaptığı usulsüz aktarımlar önemli bir ahlaki sorundur ve suçtur. Dergimize gönderilen çalışmalarda intihal tespit edildiğinde derhal yayım süreçlerinden çıkarılır. Dergimizde yayınlandıktan sonra tespit edilirse yazar ve çalışması hakkında gerekli yerlere bilgi verilir.
• Çift Taraflı Kör Hakemlik
Dergimizde çift taraflı kör hakemlik uygulandığından makale dosyasında yazar bilgileri kesinlikle yazılmamalıdır.
________________________________________
Hakemlerin Sorumlulukları
Editoryal kararlara katkı
• Hakem, sistem üzerinden atandığı ve görevi kabul ettiği andan itibaren değerlendirme sürecinde “Hakem Değerlendirme Kriterleri”ni dikkate almakta yükümlüdür. Editör kararlarında editörlere yardımcı olur ve editoryal iletişim yoluyla yazarlara makalelerini iyileştirmede yardımcı olur. Makale ile ilgili diğer makale, eser, kaynak, atıf, kural ve benzeri eksiklerin tamamlanmasını işaret edilmelidir.
Zamanlamaya uyma
• Makale önerisini incelemek için yeterli nitelikte hissetmeyen veya makale incelemesinin zamanında gerçekleşemeyeceğini bilen herhangi bir hakem, derhal editörleri haberdar etmeli ve gözden geçirme davetini reddetmeli, böylece yeni hakem atamasının yapılması sağlanmalıdır.
Gizlilik
• Gözden geçirilen makaleler yayınlanmadan önce gizli tutulmalıdır.
Hakem olarak incelemek üzere görevlendirildiği bir araştırmada yer alan bilgileri yayınlanmadan önce başkalarıyla paylaşmamalıdır.
Bu durum inceleme davetini reddeden hakemler için de geçerlidir. Değerlendirme yapan hakemlerin isimleri açıklanmaz/yayınlanmaz.
Tarafsızlık
• Hakemler incelediği araştırmaların yayımlanma kararında objektif olmalıdır.
Makale önerisi ile ilgili yorumlar tarafsız olarak yapılmalı ve yazarların makaleyi geliştirmek için kullanabileceği şekilde öneriler yapılmalıdır. Yazarlara yönelik kişisel eleştiriler uygun değildir.
Kaynaklar
• Hakemler, yazarlar tarafından alıntılanmayan ilgili yayınlanmış çalışmaları tanımlamalıdır. Hakem ayrıca, incelenen yazı ile başka herhangi bir makalenin (yayınlanmış veya yayınlanmamış) herhangi bir önemli benzerliğini editörüne bildirmelidir.
Çıkar çatışmaları
• Çıkar çatışmaları editöre bildirilmelidir. Hakemler ile değerlendirme konusu makalenin paydaşları arasında çıkar çatışması olmamalıdır. Hakem değerlendirmesi sürecinde herhangi bir çıkar çatışması ve uzmanlık alanı dışında atama durumu söz konusu olduğunda Editöre durumu arz etmesi ve gerekirse hakemlikten çekilmesi önerilmektedir.
Etik
• Hakemlerin, değerlendirme sürecinin herhangi bir aşamasında çalışmada etik ihlal, intihal, vb. tespit etmesi halinde Editöre iletmesi gerekmektedir.
Hakemler, inceleme için gönderilen çalışmaların yazarların özel mülkü olduğunu kabul eder.
________________________________________
Editoryal Sorumluluklar
________________________________________
Yayım Dili
________________________________________
Yayım İlkeleri
________________________________________
YAYIN POLİTİKASI
Değerlendirme Politikaları
Makele ve çeviri türündeki metinler iki tür incelemeye tabi tutulur:
1. Şekil Açısından Değerlendirme
2. İçerik Açısından Değerlendirme
2.1. Yayın Kurulu Değerlendirmesi:
2.2. Hakem Değerlendirmesi:
________________________________________
Hakemleme Politikası
________________________________________
Arşiv Politikası
________________________________________
Telif Politikası
________________________________________
İntihal Politikası
________________________________________
Mali Politika
Mesned İlahiyat Araştırmaları Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY NC) ile lisanslanmıştır.