ORTAOKULDA ÖĞRENİM GÖREN DİSLEKSİLİ ÖĞRENCİLERİN MEDYA OKURYAZARLIK BİLİNÇ DÜZEYLERİNİN KENDİ GÖRÜŞLERİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2017, Sayı: 38, 9 - 34, 07.07.2017

Hakan Sarı , Tuğba Pürsün

Öz

Medya
okuryazarlığı
medya araçlarını
kullanarak iletilere ulaşma,
bu iletileri anlama, eleştirme
ve değerlendirme
becerisidir. Kişiler,
kültürler,
kurumlar üzerinde
oldukça
fazla etkiye sahip olan medya ve medya araçları
özellikle öğrenciler
üzerinde bilgi
teknolojilerinin kullanımı
açısından
olumsuz etki yaratabilecek bir güçtür.
Bu nedenle, öğrencilerin
medya mesajlarını
doğru
algılamalarının,
medya mesajlarına
yönelik eleştirel
bakış açısı
geliştirmelerinin,
tüketici konumdan çıkarak
gerçekliği
ve sanallığı
ayırt
edebilme becerisi kazanmalarının
gerekliliği
medya okuryazarlığı
kavramını
gündeme
getirmektedir. Ancak ülkemizde
sekizinci sınıfa
devam eden disleksili öğrencilerin
medya okuryazarlık
bilinç
düzeylerinin
kendi görüşleri
açısından
değerlendirildiği
araştırmalar
sınırlıdır.
Dolayısıyla
bu araştırma,
sekizinci sınıfa
devam eden disleksili öğrencilerin
medya okuryazarlık
bilinç
düzeylerinin
kendi görüşleri
açısından
belirlenmesine yönelik
betimsel bir araştırmadır.
Araştırma
30 disleksili öğrenciyle
yürütülmüştür.
Araştırmada
nitel araştırma
yöntemlerinden biri
olan ‘’Görüşme
Yöntemi’’
kullanılmıştır
ve araştırmacılar
tarafından
geliştirilen
‘’Yarı
Yapılandırılmış
Görüşme
Formu’’
öğrencilere
uygulanmıştır.
Araştırmadan
elde edilen verilerin analizinde ‘’İçerik
Analizi Tekniği’’
kullanılmıştır.
Araştırmadan
elde edilen sonuçlara
göre; öğrencilerin
medya okuryazarlık
bilinç
düzeylerinin
düşük olduğu,
medya ile ilgili bazı
bilgilere sahip olsalar da medya ve medya araçlarının
olumsuz etkilerinden nasıl
korunacaklarını
bilmedikleri ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

: Medya, Medya Okuryazarlığı, Okur Yazarlık, Özel Eğitim, Ortaokul

Kaynakça

• Adams, D. & Hamm, M. (2001). Literacy in a multimedia age. MA: Christopher- Gordon Publisher. Akbulut, Y. (2013). Çocuk ve ergenlerde bilgisayar ve internet kullanımının gelişim-sel sonuçları. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3 (2), 53-68. Alver, F. & Gül, A. (2005). Çocukların medya kullanımı. 2. Uluslararası Çocuk ve İletişim Kongresi: İletişimin Çocuğa Etkisi, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakül-tesi. Buckingham, D. (2007). Media education goes digital: an introduction. Learning, Media and Technology, 32 (2), 111-119. Bütün, E. (2010). Türkiye’de medya okuryazarlığı dersine ilişkin öğretmen, öğrenci ve veli görüşleri (Samsun ili örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) On-dokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun. Bütün, E. & Kesten, A. (2014). Medya ve okuryazarlığı dersi hakkında öğretmen ve öğrenci görüşleri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 31, 43-63. Büyüköztürk, S., Çakmak, E. K., Akgün, O. E., Karadeniz, S. & Demirel, F. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi. Ekiz, D., Erdoğan, T. & Uzuner, G. F. (2015). Okuma güçlüğü olan bir öğrencinin okuma becerisinin geliştirilmesine yönelik bir aksiyon araştırması. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11 (2), 57-65. Erjem, Y. & Çağlayandereli, M. (2006). Televizyon ve gençlik: yerli dizilerin model alma davranışı üzerindeki etkisi. C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 30 (1), 15–30. Görmez, E. (2014). Ortaokul öğrencilerinin medya okuryazarlığı düzeyleri. Uluslara-rası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 137-157. Görmez, E. (2015). Etkili medya okuryazarlığı eğitimi ve uygulamalarından örnekler. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4,1. Gray, J. (2005). Television teaching: parody, the simpsons, and media literacy education. Critical Studies in Media Communication, 22 (3), 223-238. Karasar, N. (1998). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayıncılık. Krafnick, J. A., Flowers, L. D., Napoliello, M. E. & Eden, F. G. (2011). Gray metter volume changes following reading intervention in dyslexic children. Neurol-mage, 57, 733-741. Kraut, R., Patterson, M., Lundmark,V., Kiesler, S., Mukopadhyay, T. & Sherlis, W. (1998). Internet paradox: a social technology that reduces social involvement and psychological well-being. American Psychologist, 53 (9), 1017-1031. Koçak, B. (2011). İlköğretim yedinci ve sekizinci sınıf öğrencilerinin medya okurya-zarlığı dersine ilişkin algıları. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum. Maglic, M. (2007). Media education in english language teaching: not our job?. Novitas- ROYAL, 1 (1), 1-9. Neuman, L. W. (2007). Basic of social research qualitative and quantitative research. Boston: Pearson Education, Inc. Oflaz, T. (2016). Medya okuryazarlığı dersi kapsamında öğrencilerin medyaya bakış açılarının değerlendirilmesi: Denizli il örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yaşar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir. Öcel, N. (2002). İletişim ve çocuk: iletişim ortamlarında çocuk ve reklam etkileşimi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları. Potter, J. W. (2005). Media literacy (third edition). Thousand Oaks: California: Sage Publications. Potter, J. W. (2010). The state of media literacy. Journal of Broadcasting & Electron-ic Media, 54 (4), 675-696. RTÜK (2007). İlköğretim medya okuryazarlığı dersi öğretim programı ve kılavuzu. www.medyaokuryazarligi.org.tr adresinden erişildi. RTÜK (2013). Türkiye’de çocukların medya kullanım alışkanlıkları araştırması. http://www.rtuk.org.tr adresinden erişildi. Saçan, S. & Adıbelli, D. (2016). Üniversite öğrencilerinin medya okuryazarlık düzey-lerinin bazı faktörler ile ilişkisi. Global Media Journal Edition, 6, 12. Sarı, H. (2014). Kaynaştırmada ilkokul öğrencilerinin karşılaştıkları güçlükler ve çö-züm önerileri. Yayınlanmamış Konferans. Necmettin Erbakan Üniversitesi 3 Aralık 2015. Erol Güngör Konferans Salonu. Scheibe, C. (2009). Sound great, but ı don’t have time helping teachers meet their goals and needs with media literacy education. Journal of Media Literacy Ed-ucation, 1, 68-71. Semali, L. (2003). Ways with visual languages: making the case for critical media literacy. The Clearing House: A Journal of Educational Strategies, Issues and Ideas, 76 (6), 271-277. Semiz, L. (2013). Ortaokul öğrencilerinin medya okuryazarlığı yeterlikleri ve medya okuryazarlığı dersini yürüten öğretmenlerin karşılaştıkları sorunlar. (Yayım-lanmamış Yüksek Lisans Tezi). Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Sosyal Bi-limler Enstitüsü, Rize. Strommen, L.T. & Mates, B. F. (2004). Learning to love reading: interviews with older and teens. Journal of Adolescent and Adult Literacy, 48 (3), 188-200. Tisdell, J. E. & Thompson, M. P. (2007). Seeing from a different angle: the role of pop culture in teaching for diversity and critical media literacy in adult educa-tion. International Journal of Lifelong Education, 26 (6), 651-673. Torres, M. & Mercado, M. (2010). The need for critical media literacy in teacher edu-cation core curricula. Educational Studies, 39 (3), 260-282. Yeşil, R. & Korkmaz, Ö. (2008). Öğretmen adaylarının televizyon bağımlılıkları, okuryazarlık düzeyleri ve eğitselliğine ilişkin düşünceleri. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 55-72. Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Anka-ra: Seçkin Yayınları.