Research Article
BibTex RIS Cite

İlkokul İkinci Sınıf Öğrencilerinin Okuma Tercihleri ve Kütüphanelerden Beklentileri Üzerine Nitel Bir İnceleme

Year 2019, , 267 - 281, 27.12.2019
https://doi.org/10.24146/tk.597718

Abstract

Çocuğun, okuma kültürünü edinmesindeki etkili
araçlardan biri olan çocuk kitaplarıyla tanışması ve okul dışında kütüphaneye
erişimi onun okuma eylemini yaşamının temel bir gereksinimi olarak
içselleştirmesini sağlar. Araştırma ile 2017-2018 eğitim-öğretim yılında kütüphane
üyeliği bulunan ilkokul ikinci sınıf öğrencilerinin okuma tercihleri ve kütüphanelerden
beklentilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır.
Araştırma,
“bütüncül çoklu durum” deseni ile tasarlanmıştır. Araştırma verileri,
ölçüt örnekleme aracılığıyla belirlenen 12 ilkokul
ikinci sınıf öğrencisi ile
görüşmeler
yapılarak toplanmıştır.
Bulgular, öğrencilerin üç kütüphaneden toplamda 15 farklı eseri sıklıkla
ödünç aldıklarını göstermiştir. Öğrencilerin yarıya yakınının sessiz okuma ortamlarını
ve Mustafa Orakçı ile Jeff Kinney’nin eserlerini tercih ettikleri
belirlenmiştir. Sonuçlar, öğrencilerin kütüphanelerde eser sayısının arttırılması
ve eğlenceli eserlere daha fazla yer verilmesini istediklerini göstermiştir.

Thanks

Bu çalışmada bize destek olan Çocuk Kütüphaneleri çalışanları ve okurlarına teşekkür ediyoruz.

References

  • Acaroğlu, M. T. (1953). Fransa’da çocuk kütüphaneleri. Türk Kütüphaneciliği, 2(2), 165-181. http://tk.org.tr/index.php/TK/article/viewFile/2265/2231 adresinden edinilmiştir.
  • Akman, İ. ve Akman, N. (2017). Çocuk ve gençlerde okuma alışkanlığı sorunu: Okul kütüphanelerinin işlevselliğine bir bakış. Türk Kütüphaneciliği, 31(2), 281-285. http://www.tk.org.tr/index.php/TK/article/download/2799/2745 adresinden edinilmiştir.
  • Aksaçlıoğlu, A. G. ve Yılmaz, B. (2007). Öğrencilerin televizyon izlemeleri ve bilgisayar kullanmalarının okuma alışkanlıkları üzerine etkisi. Türk Kütüphaneciliği, 21(1), 3-28. http://tk.org.tr/index.php/TK/article/view/8/7 adresinden edinilmiştir.
  • Alaca, E. (2015). “Trabzon'da halk kütüphaneleri ve halk kütüphanelerinin şehir kültürüne katkısı”. http://acikerisim.ybu.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/123456789/278/482731.pdf?sequence=1&isAllowed=y adresinden edinilmiştir.
  • Alkan, N. (1992). Üniversite kütüphanesi sisteminde kütüphaneci-kullanıcı etkileşimi. Türk Kütüphaneciliği, 6(3), 133-141. http://tk.org.tr/index.php/TK/article/viewFile/1259/1253 adresinden edinilmiştir.
  • Altay, A. ve Todorova, T. (2016). Bilgi toplumuna geçiş sürecinde Türkiye’de ve Bulgaristan’da halk kütüphaneleri: Karşılaştırmalı bir araştırma. Turkish Studies, 11/2, 1-28. doi: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8823
  • Altay, A., Todorova, T. ve Dursun, B. (2013). Halk kütüphanelerinde çocuklara ve gençlere yönelik yenilikçi bilgi hizmetleri: Türkiye’de durum. Gençlik Araştırmaları Dergisi, 1(2), 186-201. http://acikerisim.kirklareli.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/20.500.11857/123/2013-2.html.pdf?sequence=1&isAllowed=y adresinden edinilmiştir.
  • Arıcan, S. ve Yılmaz, B. (2010). 100 Temel eser uygulamasının öğrencilerin okuma alışkanlıklarına etkisi ve bu uygulamada kütüphanelerin rolü konusunda öğretmen görüşleri. Türk Kütüphaneciliği, 24(3), 495-518. http://www.tk.org.tr/index.php/TK/article/view/625/621 adresinden edinilmiştir.
  • Arıkan, Y. (2007). Muhasebecilerin belleği: İSMMMO bilgiye erişim merkezi. Mali Çözüm Dergisi, 83, 29-39. http://archive.ismmmo.org.tr/docs/malicozum/83malicozum/1%20yahyaarikan.pdf adresinden edinilmiştir.
  • Aytaş, G. ve Altunbay, M. (2016). İlköğretim öğrencilerinin okuma profilinin “okuma eğilimleri” bağlamında incelenmesi. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 8(14), 165-190. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/281647 adresinden edinilmiştir.
  • Baltacı, A. (2018). Nitel Araştırmalarda Örnekleme Yöntemleri ve Örnek Hacmi Sorunsalı Üzerine Kavramsal Bir İnceleme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 231-274.
  • Bayram, O. (1990). İlkokul çağı çocuklarının okuma alışkanlığı ve Yenimahalle ilçe halk kütüphanesi gezici kütüphane hizmeti. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. http://www.bbytezarsivi.hacettepe.edu.tr/jspui/bitstream/2062/522/1/46.pdf adresinden edilmiştir.
  • Bayraktar, V., & Temel, F. (2014). Okuma-yazmaya hazırlık eğitim programının çocukların okuma-yazma becerilerine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(3), 8-22.
  • Burkut, E. B. (2016). “Üsküdar çocuk kütüphaneleri”. http://acikerisim.fsm.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/11352/2389/Burkut.pdf?sequence=1&isAllowed=y adresinden edinilmiştir.
  • Can, R., Türkyılmaz, M., ve Karadeniz, A. (2010). Ergenlik dönemi öğrencilerinin okuma alışkanlıkları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(3), 1-21. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/15497 adresinden edinilmiştir.
  • Cengiz, E. (2017). Halk kütüphanelerinde derme geliştirme politikaları: Türkiye’de halk kütüphaneleri üzerine bir değerlendirme, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
  • Cevher, N. (2015). Ankara’daki halk kütüphanesi çocuk bölümlerinin çocukların okuma alışkanlığındaki rolü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
  • Coşkun Keskin, S. ve Özer, Ü. (2016). Velilere Göre Araştırmaya Dayalı Ödev Anlayışı. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 16, (USBES Özel Sayı II), 1491-1512. http://efdergi.ibu.edu.tr/index.php/efdergi/article/viewFile/2099/3110 adresinden edinilmiştir.
  • Coşkun Sayer, R. (2007). Çocuk kütüphanelerinde elektronik yayınların kullanımı ve yaygınlaştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
  • Çakmak, T. ve Yılmaz, B. (2009). Okul öncesi dönem çocuklarının okuma alışkanlığına hazırlık durumları üzerine bir araştırma: Hacettepe Üniversitesi Beytepe Anaokulu örneği. Türk Kütüphaneciliği, 23(3), 489-509. http://www.tk.org.tr/index.php/TK/article/view/502/495 adresinden edinilmiştir.
  • Demir, E. (2002). Toplumsal değişme süreci içinde gençlik parkı: sosyolojik bir değerlendirme. Landscape and Urban Planning, 100(60), 59-72.
  • Dengiz, A.Ş. ve Yılmaz, B. (2007). 2004 ilköğretim programında okuma ve kütüphane kullanma alışkanlıklarına ilişkin öğretmen görüşleri. Bilgi Dünyası, 8(2), 203-229. http://eprints.rclis.org/10730/1/203-229.pdf adresinden edinilmiştir.
  • Devrimci, H. (1993). İlkokul 5. sınıf çocuklarında okuma alışkanlığının incelenmesi. Yayınlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
  • Durualp, E., Durualp, E. ve Çiçekoğlu, P. (2013). 6-8. sınıftaki öğrencilerin okumaya ilişkin tutumlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(1), 159-174. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/253940 adresinden edinilmiştir.
  • Ekici, S. (2014). Ankara’daki anaokullarının okuma alışkanlığına hazırlık yeterlilikleri açısından değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
  • Erdal, K., & Yurtseven Yılmaz, H. (2018). Saftirik Greg’in Günlüğü serisinde okul yaşamı. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 7(2), 1126-1147.Ersoy, A. (2009). Yaşam boyu öğrenme ve Türkiye’de halk kütüphaneleri. Yayınlanmış Yüksek Lisans tezi. Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
  • Gönen, M. (1998). 99 Soruda Çocuk Edebiyatı, M. R. Şirin (Ed.) Çocuk Edebiyatı Kültürü (Ss.43-46). İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları.
  • Gönen, M., Durmuşoğlu, M. & Severcan, S. (2009). Examining the views of preschool education teachers on the content, illustrations and physical characteristics of the picture story books used in education. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 1(1), 753-759. Retrived from https://core.ac.uk/download/pdf/82570965.pdf
  • Gönen, M., Katrancı, M., Uygun, M., & Uçuş, Ş. (2011). İlköğretim birinci kademe öğrencilerine yönelik çocuk kitaplarının, içerik, resimleme ve fiziksel özellikleri açısından incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 36(160), 250-265.
  • Gönen, M., Temiz, N. ve Akbaş, S. C. (2015). Erken çocukluk döneminde çocuk kütüphanelerinin rolü ve önemi: Bir kütüphane programı örneği, Milli Eğitim Dergisi, 208(44), 76-90. http://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/Milli_Egitim_Dergisi/208.pdf adresinden edinilmiştir.
  • Halk Kütüphaneleri Yönetmeliği (2012). 11 Ocak 2012 tarih ve 28170 sayılı T.C. Resmî Gazete, http://www.kygm.gov.tr/Eklenti/5,halkkutuphaneleriyonetmeligi-11-01-2012-resmi-gazetepdf.pdf?0 adresinden edinilmiştir.
  • Hashempour, L. ve Sapchi, A. T. (2015a). Kütüphanelerin iç mekân tasarımına yönelik renk etkileri. N. Çakmak ve S. Baytur (Ed.). Elektronik Çağda içerikten Mimariye Kütüphaneler Bildiriler Kitabı içinde (s. 79-86). 1-3 Ekim 2015, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • https://www.researchgate.net/profile/Leila_Hashempour/publication/282656208_Kutuphanelerin_Ic_Mekan_Tasarimina_Yonelik_Renk_Etkileri/links/582997d508ae509544733dbc/Kuetuephanelerin-Ic-Mekan-Tasarimina-Yoenelik-Renk-Etkileri.pdf adresinden edinilmiştir.
  • Hashempour, L. ve Sapchi, A. T. (2015b). Okul kütüphanelerinde renk etkileri ve önemi. Milli Eğitim Dergisi, 208(44), 51-60. http://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/Milli_Egitim_Dergisi/208.pdf adresinden edinilmiştir.
  • IFLA (2011). IFLA çocuk kütüphanesi hizmetleri için ilkeler (çev. B. Yılmaz ve S. Ekici). Türk Kütüphaneciliği, 25(4), 545-552. https://www.tk.org.tr/index.php/TK/article/viewFile/430/422 adresinden edinilmiştir. [Orijinal kaynağın yayın tarihi, 2003].
  • Işıkoğlu Erdoğan, N. (2016). Erken çocukluk döneminde kütüphane ve dil gelişimi. M. Riedler, E. Yolcu, S. Z. Genç, M. Y. Eryaman (Ed.). VIII. Eğitim Araştırmaları Kongresi içinde (s. 1896-1905). 5-8 Mayıs 2016, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, ISBN - 978-605-60682-8-7.http://www.eab.org.tr/eab/media/kitap/EAB_Kongre_Kitap_2016.pdf adresinden edinilmiştir.
  • İleri, A. (2017). Okuma kültürü ve okul kütüphaneleri raporu 2017/ Okul kütüphanecileri derneği. Türk Kütüphaneciliği, 31(2), 259-262. http://www.tk.org.tr/index.php/TK/article/download/2796/2742 adresinden edinilmiştir.
  • İnce Samur, A. Ö. (2017). Okuma kültürü edinme sürecinde "İlkokul dönemi (6-10 yaş)". Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 50(1), 209-230. http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/40/2211/22968.pdf adresinden edinilmiştir.
  • İskender, H. (2017). Günlük türünün Türkçe öğretiminde kullanım olanakları üzerine bir değerlendirme: Zlata’nın günlüğü örneği. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi 9(1), 413-423.
  • Karababa, S. ve Alamdar, S. G. (2017). Çocuk Edebiyatı Kitaplarında Mizah: Saftirik Örneği. International Journal of Language Academy, 5(8), 331-347.
  • Karadeniz, C. (2011). Dünyada çocuk kütüphaneleri ve Japonya örneği: Bunko. S. Sever, C. Aslan, Ö. Kanat Soysal, S. Canlı, Ş. Önal, B. Çıldır, S. Karagül, B. N.
  • Doğan, Ö. İnce Samur (Yay. Haz.). 3. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu içinde (s.841- 847). Ankara: ÇOGEM.
  • Karadeniz, Ş. (2010). Ankara’daki halk kütüphanelerinde halkla ilişkiler. Bilgi Dünyası, 11(1), 81-100. http://bd.org.tr/index.php/bd/article/view/115/98 adresinden edinilmiştir.
  • Karasar, N. (2007). Bilimsel araştırma yöntemi (7. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Karaşahin, D. (2011). Hollanda Yüksek Öğretim Enstitüsü erken çocukluk gelişimi diploma kursu: İzlenimler ve öneriler. Türk Kütüphaneciliği, 25(4), 531-539. http://www.tk.org.tr/index.php/TK/article/view/427/419 adresinden edinilmiştir.
  • Karataş Ateş, E. (2015). 10-11 Yaş Grubu Çocuklardan Oluşan 4. Sınıf Öğrencilerinin Kütüphanede ve İnternetteki Bilgi Arama Davranışları. Türk Kütüphaneciliği, 29(3), 571-596. http://www.tk.org.tr/index.php/TK/article/viewFile/2570/2570 adresinden edinilmiştir.
  • Karatay, H. (2010). İlköğretim Öğrencilerinin Okuduğunu Kavrama İle İlgili Bilişsel Farkındalıkları. Türklük Bilimi Araştırmaları, 27(27), 457-475.
  • Kartal, H. & Soyuçok, M. (2017). The Evaluation of Children’s Expectations about literacy environment.International Online Journal of Primary Education (IOJPE) ISSN: 1300-915X, 6(1). Retrived from http://www.ijtase.net/ojs/index.php/IOJPE/article/view/644/653
  • Kartal, H. ve Çağlar Özteke, H. (2011). Çocuk gözüyle okuma kültürünü edinememenin kaynağındaki sorunlar. S. Sever, C. Aslan, Ö. Kanat Soysal, S. Canlı, Ş. Önal, B. Çıldır, S. Karagül, B. N. Doğan, Ö. İnce Samur (Yay. Haz.). 3. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu içinde (s. 849-858). Ankara: ÇOGEM.
  • Kesebir Toktar, E. (2012). Edirne ili merkez ilçesinde bulunan ilköğretim 1. kademe öğrencilerinin okuma alışkanlıkları ve kütüphane kullanımları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
  • Kurulgan, M. ve Çekerol, G. S. (2008). Öğrencilerin okuma ve kütüphane kullanma alışkanlıkları üzerine bir araştırma. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 237-258. https://earsiv.anadolu.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/11421/329/544378.pdf adresinden edinilmiştir.
  • Kütüphane Hizmet Esasları Genelgesi (2012). Mevzuat (genelgeler), Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı. http://teftis.kulturturizm.gov.tr/TR,14009/genelgeler.html adresinden edinilmiştir.
  • Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü (KYGM). (2018). 2017 Yılı İstatistik Bilgileri, Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı. http://www.kygm.gov.tr adresinden edinilmiştir.
  • Mazlum, Ö., & Mazlum, F. S. (2016). İlköğretim 4. sınıf ders kitaplarının görsel tasarımına yönelik öğretmen görüşlerinin değerlendirilmesi. Sanat Eğitimi Dergisi, 4(1), 1-18.
  • McColvin, L. R. (1957). Public library services for children. Paris: UNESCO.
  • Mete, G. (2012). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin okuma alışkanlığı üzerine bir araştırma (Malatya İli Örneği). Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 1(1), 43-66. http://oaji.net/articles/2014/1069-1406113246.pdf adresinden edinilmiştir.
  • Nergis, A. (2011). Okuryazarlık kültürü ve değişen okuryazarlık türleri. International Online Journal of Educational Sciences, 3(3), 1133-1154. http://www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423904367.pdf adresinden edinilmiştir.
  • Önal, H. İ. (2006). Türkiye’de Basımcılık ve Yayıncılık Bilgi Hizmetlerine Etkisi: Tarihsel Araştırma. Bilgi Dünyası, 7(1), 1-22. http://bd.org.tr/index.php/bd/article/viewFile/280/275 adresinden edinilmiştir.
  • Önerli, S. (1967). Çocuk kitapları ve çocuk kütüphaneleri. Türk Kütüphaneciliği, 16(3), 209-212. http://www.tk.org.tr/index.php/TK/article/view/1977/1949 adresinden edinilmiştir.
  • Palo, G. (2015). Almanya’da halk kütüphanesi hizmetlerine Türk göçmenleri açısından genel bir bakış. Türk Kütüphaneciliği, 29(2), 309-319. http://www.tk.org.tr/index.php/TK/article/download/2549/2549 adresinden edinilmiştir.
  • Sevmez, H. (2009). Türkçe öğretmen adaylarının okuma alışkanlığı ve kütüphane kullanımı üzerine bir inceleme (SÜ eğitim fakültesi örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Konya. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
  • Sezgin, Ü. B. (2015). Halk kütüphanelerinin dijital hizmetlerinin geliştirilmesi (Ankara ili örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
  • Şirin, M. R. (2007). Çocuk edebiyatına eleştirel bir bakış. Ankara: Kök Yayıncılık.
  • Thompson, L. S. (1952). Türkiye'de kütüphaneleri geliştirme programı. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.http://212.174.157.46:8080/xmlui/bitstream/handle/11543/1167/197401910.pdf?sequence=1 adresinden edinilmiştir.
  • Türk Kütüphaneciler Derneği Genel Merkez Yönetim Kurulu Ekim 2014 - Ekim 2016 (27. Dönem) Faaliyet Raporu, s.765.
  • Yağcı, Y. (2007). Çocuk ve gençlerin kitaba ulaşmasındaki köprüler. Türk Kütüphaneciliği, 21(1), 62-71. http://tk.org.tr/index.php/TK/article/view/22/23 adresinden edinilmiştir.
  • Yazıcı Okuyan, H. (2009). Türkçe ve sınıf öğretmenlerinin okuma saatlerinde kullanılan çocuk edebiyatı ürünlerini seçme ölçütleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (18), 135-159.
  • Yılmaz, A. (2008). Okulöncesi çocuklara yönelik kütüphane hizmetlerinin önemi ve başarılı bir kütüphane örneği. Türk Kütüphaneciliği, 22(2), 169-186. http://www.tk.org.tr/index.php/TK/article/view/406/398 adresinden edinilmiştir.
  • Yılmaz, B. (2000). Çok kültürlü toplumlarda etnik azınlık çocuklarının okuma ve kütüphane kullanma alışkanlıkları. Türk Kütüphaneciliği, 14(4), 451-465. http://tk.org.tr/index.php/TK/article/viewFile/697/694 adresinden edinilmiştir.
  • Yılmaz, B. (2004). Öğrencilerin okuma ve kütüphane kullanma alışkanlıklarında ebeveynlerin duyarlılığı. Bilgi Dünyası, 5(2), 115-136. http://www.bd.org.tr/index.php/bd/article/download/229/221 adresinden edinilmiştir.
  • Yurttabir, M. (1956). İstanbul Ragıp Paşa Çocuk Kütüphanesi. Türk Kütüphaneciliği, 5(1), 49-52. http://tk.org.tr/index.php/TK/article/viewFile/2207/2175 adresinden edinilmiştir.

A Qualitative Study on the Reading Preferences and Expectations of Second-Grade Students from Libraries

Year 2019, , 267 - 281, 27.12.2019
https://doi.org/10.24146/tk.597718

Abstract

Introducing children’s books to children, which
is one of the most effective means of enabling them to develop their reading
culture, and using libraries out of school time allow them to recognize reading
as a basic requirement of life. This study aimed to determine the reading
preferences and expectations of second-grade students in primary schools from
libraries in the 2017-2018 school year. This study employed a holistic,
multi-case study design. The data were collected through interviews with 12
second-grade students, which were selected by criterion sampling method. The
findings showed that a total of 15 books were frequently borrowed from the
three libraries by the second-grade students. The results also revealed that
almost half of the students preferred reading books in quiet environments and
opted for the books penned by Mustafa Orakçı and Jeff Kinney. The students in
this study reported that they want the libraries to increase the number of
books they offer and to offer more entertaining books.

References

  • Acaroğlu, M. T. (1953). Fransa’da çocuk kütüphaneleri. Türk Kütüphaneciliği, 2(2), 165-181. http://tk.org.tr/index.php/TK/article/viewFile/2265/2231 adresinden edinilmiştir.
  • Akman, İ. ve Akman, N. (2017). Çocuk ve gençlerde okuma alışkanlığı sorunu: Okul kütüphanelerinin işlevselliğine bir bakış. Türk Kütüphaneciliği, 31(2), 281-285. http://www.tk.org.tr/index.php/TK/article/download/2799/2745 adresinden edinilmiştir.
  • Aksaçlıoğlu, A. G. ve Yılmaz, B. (2007). Öğrencilerin televizyon izlemeleri ve bilgisayar kullanmalarının okuma alışkanlıkları üzerine etkisi. Türk Kütüphaneciliği, 21(1), 3-28. http://tk.org.tr/index.php/TK/article/view/8/7 adresinden edinilmiştir.
  • Alaca, E. (2015). “Trabzon'da halk kütüphaneleri ve halk kütüphanelerinin şehir kültürüne katkısı”. http://acikerisim.ybu.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/123456789/278/482731.pdf?sequence=1&isAllowed=y adresinden edinilmiştir.
  • Alkan, N. (1992). Üniversite kütüphanesi sisteminde kütüphaneci-kullanıcı etkileşimi. Türk Kütüphaneciliği, 6(3), 133-141. http://tk.org.tr/index.php/TK/article/viewFile/1259/1253 adresinden edinilmiştir.
  • Altay, A. ve Todorova, T. (2016). Bilgi toplumuna geçiş sürecinde Türkiye’de ve Bulgaristan’da halk kütüphaneleri: Karşılaştırmalı bir araştırma. Turkish Studies, 11/2, 1-28. doi: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8823
  • Altay, A., Todorova, T. ve Dursun, B. (2013). Halk kütüphanelerinde çocuklara ve gençlere yönelik yenilikçi bilgi hizmetleri: Türkiye’de durum. Gençlik Araştırmaları Dergisi, 1(2), 186-201. http://acikerisim.kirklareli.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/20.500.11857/123/2013-2.html.pdf?sequence=1&isAllowed=y adresinden edinilmiştir.
  • Arıcan, S. ve Yılmaz, B. (2010). 100 Temel eser uygulamasının öğrencilerin okuma alışkanlıklarına etkisi ve bu uygulamada kütüphanelerin rolü konusunda öğretmen görüşleri. Türk Kütüphaneciliği, 24(3), 495-518. http://www.tk.org.tr/index.php/TK/article/view/625/621 adresinden edinilmiştir.
  • Arıkan, Y. (2007). Muhasebecilerin belleği: İSMMMO bilgiye erişim merkezi. Mali Çözüm Dergisi, 83, 29-39. http://archive.ismmmo.org.tr/docs/malicozum/83malicozum/1%20yahyaarikan.pdf adresinden edinilmiştir.
  • Aytaş, G. ve Altunbay, M. (2016). İlköğretim öğrencilerinin okuma profilinin “okuma eğilimleri” bağlamında incelenmesi. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 8(14), 165-190. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/281647 adresinden edinilmiştir.
  • Baltacı, A. (2018). Nitel Araştırmalarda Örnekleme Yöntemleri ve Örnek Hacmi Sorunsalı Üzerine Kavramsal Bir İnceleme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 231-274.
  • Bayram, O. (1990). İlkokul çağı çocuklarının okuma alışkanlığı ve Yenimahalle ilçe halk kütüphanesi gezici kütüphane hizmeti. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. http://www.bbytezarsivi.hacettepe.edu.tr/jspui/bitstream/2062/522/1/46.pdf adresinden edilmiştir.
  • Bayraktar, V., & Temel, F. (2014). Okuma-yazmaya hazırlık eğitim programının çocukların okuma-yazma becerilerine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(3), 8-22.
  • Burkut, E. B. (2016). “Üsküdar çocuk kütüphaneleri”. http://acikerisim.fsm.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/11352/2389/Burkut.pdf?sequence=1&isAllowed=y adresinden edinilmiştir.
  • Can, R., Türkyılmaz, M., ve Karadeniz, A. (2010). Ergenlik dönemi öğrencilerinin okuma alışkanlıkları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(3), 1-21. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/15497 adresinden edinilmiştir.
  • Cengiz, E. (2017). Halk kütüphanelerinde derme geliştirme politikaları: Türkiye’de halk kütüphaneleri üzerine bir değerlendirme, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
  • Cevher, N. (2015). Ankara’daki halk kütüphanesi çocuk bölümlerinin çocukların okuma alışkanlığındaki rolü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
  • Coşkun Keskin, S. ve Özer, Ü. (2016). Velilere Göre Araştırmaya Dayalı Ödev Anlayışı. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 16, (USBES Özel Sayı II), 1491-1512. http://efdergi.ibu.edu.tr/index.php/efdergi/article/viewFile/2099/3110 adresinden edinilmiştir.
  • Coşkun Sayer, R. (2007). Çocuk kütüphanelerinde elektronik yayınların kullanımı ve yaygınlaştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
  • Çakmak, T. ve Yılmaz, B. (2009). Okul öncesi dönem çocuklarının okuma alışkanlığına hazırlık durumları üzerine bir araştırma: Hacettepe Üniversitesi Beytepe Anaokulu örneği. Türk Kütüphaneciliği, 23(3), 489-509. http://www.tk.org.tr/index.php/TK/article/view/502/495 adresinden edinilmiştir.
  • Demir, E. (2002). Toplumsal değişme süreci içinde gençlik parkı: sosyolojik bir değerlendirme. Landscape and Urban Planning, 100(60), 59-72.
  • Dengiz, A.Ş. ve Yılmaz, B. (2007). 2004 ilköğretim programında okuma ve kütüphane kullanma alışkanlıklarına ilişkin öğretmen görüşleri. Bilgi Dünyası, 8(2), 203-229. http://eprints.rclis.org/10730/1/203-229.pdf adresinden edinilmiştir.
  • Devrimci, H. (1993). İlkokul 5. sınıf çocuklarında okuma alışkanlığının incelenmesi. Yayınlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
  • Durualp, E., Durualp, E. ve Çiçekoğlu, P. (2013). 6-8. sınıftaki öğrencilerin okumaya ilişkin tutumlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(1), 159-174. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/253940 adresinden edinilmiştir.
  • Ekici, S. (2014). Ankara’daki anaokullarının okuma alışkanlığına hazırlık yeterlilikleri açısından değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
  • Erdal, K., & Yurtseven Yılmaz, H. (2018). Saftirik Greg’in Günlüğü serisinde okul yaşamı. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 7(2), 1126-1147.Ersoy, A. (2009). Yaşam boyu öğrenme ve Türkiye’de halk kütüphaneleri. Yayınlanmış Yüksek Lisans tezi. Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
  • Gönen, M. (1998). 99 Soruda Çocuk Edebiyatı, M. R. Şirin (Ed.) Çocuk Edebiyatı Kültürü (Ss.43-46). İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları.
  • Gönen, M., Durmuşoğlu, M. & Severcan, S. (2009). Examining the views of preschool education teachers on the content, illustrations and physical characteristics of the picture story books used in education. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 1(1), 753-759. Retrived from https://core.ac.uk/download/pdf/82570965.pdf
  • Gönen, M., Katrancı, M., Uygun, M., & Uçuş, Ş. (2011). İlköğretim birinci kademe öğrencilerine yönelik çocuk kitaplarının, içerik, resimleme ve fiziksel özellikleri açısından incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 36(160), 250-265.
  • Gönen, M., Temiz, N. ve Akbaş, S. C. (2015). Erken çocukluk döneminde çocuk kütüphanelerinin rolü ve önemi: Bir kütüphane programı örneği, Milli Eğitim Dergisi, 208(44), 76-90. http://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/Milli_Egitim_Dergisi/208.pdf adresinden edinilmiştir.
  • Halk Kütüphaneleri Yönetmeliği (2012). 11 Ocak 2012 tarih ve 28170 sayılı T.C. Resmî Gazete, http://www.kygm.gov.tr/Eklenti/5,halkkutuphaneleriyonetmeligi-11-01-2012-resmi-gazetepdf.pdf?0 adresinden edinilmiştir.
  • Hashempour, L. ve Sapchi, A. T. (2015a). Kütüphanelerin iç mekân tasarımına yönelik renk etkileri. N. Çakmak ve S. Baytur (Ed.). Elektronik Çağda içerikten Mimariye Kütüphaneler Bildiriler Kitabı içinde (s. 79-86). 1-3 Ekim 2015, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • https://www.researchgate.net/profile/Leila_Hashempour/publication/282656208_Kutuphanelerin_Ic_Mekan_Tasarimina_Yonelik_Renk_Etkileri/links/582997d508ae509544733dbc/Kuetuephanelerin-Ic-Mekan-Tasarimina-Yoenelik-Renk-Etkileri.pdf adresinden edinilmiştir.
  • Hashempour, L. ve Sapchi, A. T. (2015b). Okul kütüphanelerinde renk etkileri ve önemi. Milli Eğitim Dergisi, 208(44), 51-60. http://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/Milli_Egitim_Dergisi/208.pdf adresinden edinilmiştir.
  • IFLA (2011). IFLA çocuk kütüphanesi hizmetleri için ilkeler (çev. B. Yılmaz ve S. Ekici). Türk Kütüphaneciliği, 25(4), 545-552. https://www.tk.org.tr/index.php/TK/article/viewFile/430/422 adresinden edinilmiştir. [Orijinal kaynağın yayın tarihi, 2003].
  • Işıkoğlu Erdoğan, N. (2016). Erken çocukluk döneminde kütüphane ve dil gelişimi. M. Riedler, E. Yolcu, S. Z. Genç, M. Y. Eryaman (Ed.). VIII. Eğitim Araştırmaları Kongresi içinde (s. 1896-1905). 5-8 Mayıs 2016, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, ISBN - 978-605-60682-8-7.http://www.eab.org.tr/eab/media/kitap/EAB_Kongre_Kitap_2016.pdf adresinden edinilmiştir.
  • İleri, A. (2017). Okuma kültürü ve okul kütüphaneleri raporu 2017/ Okul kütüphanecileri derneği. Türk Kütüphaneciliği, 31(2), 259-262. http://www.tk.org.tr/index.php/TK/article/download/2796/2742 adresinden edinilmiştir.
  • İnce Samur, A. Ö. (2017). Okuma kültürü edinme sürecinde "İlkokul dönemi (6-10 yaş)". Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 50(1), 209-230. http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/40/2211/22968.pdf adresinden edinilmiştir.
  • İskender, H. (2017). Günlük türünün Türkçe öğretiminde kullanım olanakları üzerine bir değerlendirme: Zlata’nın günlüğü örneği. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi 9(1), 413-423.
  • Karababa, S. ve Alamdar, S. G. (2017). Çocuk Edebiyatı Kitaplarında Mizah: Saftirik Örneği. International Journal of Language Academy, 5(8), 331-347.
  • Karadeniz, C. (2011). Dünyada çocuk kütüphaneleri ve Japonya örneği: Bunko. S. Sever, C. Aslan, Ö. Kanat Soysal, S. Canlı, Ş. Önal, B. Çıldır, S. Karagül, B. N.
  • Doğan, Ö. İnce Samur (Yay. Haz.). 3. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu içinde (s.841- 847). Ankara: ÇOGEM.
  • Karadeniz, Ş. (2010). Ankara’daki halk kütüphanelerinde halkla ilişkiler. Bilgi Dünyası, 11(1), 81-100. http://bd.org.tr/index.php/bd/article/view/115/98 adresinden edinilmiştir.
  • Karasar, N. (2007). Bilimsel araştırma yöntemi (7. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Karaşahin, D. (2011). Hollanda Yüksek Öğretim Enstitüsü erken çocukluk gelişimi diploma kursu: İzlenimler ve öneriler. Türk Kütüphaneciliği, 25(4), 531-539. http://www.tk.org.tr/index.php/TK/article/view/427/419 adresinden edinilmiştir.
  • Karataş Ateş, E. (2015). 10-11 Yaş Grubu Çocuklardan Oluşan 4. Sınıf Öğrencilerinin Kütüphanede ve İnternetteki Bilgi Arama Davranışları. Türk Kütüphaneciliği, 29(3), 571-596. http://www.tk.org.tr/index.php/TK/article/viewFile/2570/2570 adresinden edinilmiştir.
  • Karatay, H. (2010). İlköğretim Öğrencilerinin Okuduğunu Kavrama İle İlgili Bilişsel Farkındalıkları. Türklük Bilimi Araştırmaları, 27(27), 457-475.
  • Kartal, H. & Soyuçok, M. (2017). The Evaluation of Children’s Expectations about literacy environment.International Online Journal of Primary Education (IOJPE) ISSN: 1300-915X, 6(1). Retrived from http://www.ijtase.net/ojs/index.php/IOJPE/article/view/644/653
  • Kartal, H. ve Çağlar Özteke, H. (2011). Çocuk gözüyle okuma kültürünü edinememenin kaynağındaki sorunlar. S. Sever, C. Aslan, Ö. Kanat Soysal, S. Canlı, Ş. Önal, B. Çıldır, S. Karagül, B. N. Doğan, Ö. İnce Samur (Yay. Haz.). 3. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu içinde (s. 849-858). Ankara: ÇOGEM.
  • Kesebir Toktar, E. (2012). Edirne ili merkez ilçesinde bulunan ilköğretim 1. kademe öğrencilerinin okuma alışkanlıkları ve kütüphane kullanımları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
  • Kurulgan, M. ve Çekerol, G. S. (2008). Öğrencilerin okuma ve kütüphane kullanma alışkanlıkları üzerine bir araştırma. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 237-258. https://earsiv.anadolu.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/11421/329/544378.pdf adresinden edinilmiştir.
  • Kütüphane Hizmet Esasları Genelgesi (2012). Mevzuat (genelgeler), Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı. http://teftis.kulturturizm.gov.tr/TR,14009/genelgeler.html adresinden edinilmiştir.
  • Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü (KYGM). (2018). 2017 Yılı İstatistik Bilgileri, Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı. http://www.kygm.gov.tr adresinden edinilmiştir.
  • Mazlum, Ö., & Mazlum, F. S. (2016). İlköğretim 4. sınıf ders kitaplarının görsel tasarımına yönelik öğretmen görüşlerinin değerlendirilmesi. Sanat Eğitimi Dergisi, 4(1), 1-18.
  • McColvin, L. R. (1957). Public library services for children. Paris: UNESCO.
  • Mete, G. (2012). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin okuma alışkanlığı üzerine bir araştırma (Malatya İli Örneği). Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 1(1), 43-66. http://oaji.net/articles/2014/1069-1406113246.pdf adresinden edinilmiştir.
  • Nergis, A. (2011). Okuryazarlık kültürü ve değişen okuryazarlık türleri. International Online Journal of Educational Sciences, 3(3), 1133-1154. http://www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423904367.pdf adresinden edinilmiştir.
  • Önal, H. İ. (2006). Türkiye’de Basımcılık ve Yayıncılık Bilgi Hizmetlerine Etkisi: Tarihsel Araştırma. Bilgi Dünyası, 7(1), 1-22. http://bd.org.tr/index.php/bd/article/viewFile/280/275 adresinden edinilmiştir.
  • Önerli, S. (1967). Çocuk kitapları ve çocuk kütüphaneleri. Türk Kütüphaneciliği, 16(3), 209-212. http://www.tk.org.tr/index.php/TK/article/view/1977/1949 adresinden edinilmiştir.
  • Palo, G. (2015). Almanya’da halk kütüphanesi hizmetlerine Türk göçmenleri açısından genel bir bakış. Türk Kütüphaneciliği, 29(2), 309-319. http://www.tk.org.tr/index.php/TK/article/download/2549/2549 adresinden edinilmiştir.
  • Sevmez, H. (2009). Türkçe öğretmen adaylarının okuma alışkanlığı ve kütüphane kullanımı üzerine bir inceleme (SÜ eğitim fakültesi örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Konya. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
  • Sezgin, Ü. B. (2015). Halk kütüphanelerinin dijital hizmetlerinin geliştirilmesi (Ankara ili örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
  • Şirin, M. R. (2007). Çocuk edebiyatına eleştirel bir bakış. Ankara: Kök Yayıncılık.
  • Thompson, L. S. (1952). Türkiye'de kütüphaneleri geliştirme programı. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.http://212.174.157.46:8080/xmlui/bitstream/handle/11543/1167/197401910.pdf?sequence=1 adresinden edinilmiştir.
  • Türk Kütüphaneciler Derneği Genel Merkez Yönetim Kurulu Ekim 2014 - Ekim 2016 (27. Dönem) Faaliyet Raporu, s.765.
  • Yağcı, Y. (2007). Çocuk ve gençlerin kitaba ulaşmasındaki köprüler. Türk Kütüphaneciliği, 21(1), 62-71. http://tk.org.tr/index.php/TK/article/view/22/23 adresinden edinilmiştir.
  • Yazıcı Okuyan, H. (2009). Türkçe ve sınıf öğretmenlerinin okuma saatlerinde kullanılan çocuk edebiyatı ürünlerini seçme ölçütleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (18), 135-159.
  • Yılmaz, A. (2008). Okulöncesi çocuklara yönelik kütüphane hizmetlerinin önemi ve başarılı bir kütüphane örneği. Türk Kütüphaneciliği, 22(2), 169-186. http://www.tk.org.tr/index.php/TK/article/view/406/398 adresinden edinilmiştir.
  • Yılmaz, B. (2000). Çok kültürlü toplumlarda etnik azınlık çocuklarının okuma ve kütüphane kullanma alışkanlıkları. Türk Kütüphaneciliği, 14(4), 451-465. http://tk.org.tr/index.php/TK/article/viewFile/697/694 adresinden edinilmiştir.
  • Yılmaz, B. (2004). Öğrencilerin okuma ve kütüphane kullanma alışkanlıklarında ebeveynlerin duyarlılığı. Bilgi Dünyası, 5(2), 115-136. http://www.bd.org.tr/index.php/bd/article/download/229/221 adresinden edinilmiştir.
  • Yurttabir, M. (1956). İstanbul Ragıp Paşa Çocuk Kütüphanesi. Türk Kütüphaneciliği, 5(1), 49-52. http://tk.org.tr/index.php/TK/article/viewFile/2207/2175 adresinden edinilmiştir.
There are 71 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Library and Information Studies
Journal Section Case Studies
Authors

Hülya Kartal 0000-0003-3732-7747

Fatih Güner 0000-0003-4531-8445

Cemal Çelik 0000-0003-0646-9451

Mehmet Soyuçok 0000-0001-8388-2130

Reis Beşer 0000-0001-8984-993X

Publication Date December 27, 2019
Submission Date August 1, 2019
Acceptance Date December 9, 2019
Published in Issue Year 2019

Cite

APA Kartal, H., Güner, F., Çelik, C., Soyuçok, M., et al. (2019). İlkokul İkinci Sınıf Öğrencilerinin Okuma Tercihleri ve Kütüphanelerden Beklentileri Üzerine Nitel Bir İnceleme. Türk Kütüphaneciliği, 33(4), 267-281. https://doi.org/10.24146/tk.597718

Bu dergi içeriği CC BY 4.0cc.svg?ref=chooser-v1by.svg?ref=chooser-v1 ile lisanslanmaktadır.