Evaluation of Quality and Some Agronomic Traits of Bread Wheat (Triticum aestivum L.) Lines and Cultivars under Kahramanmaraş Ecological Conditions

Year 2022, , 362 - 371, 30.06.2022

İlker Yüce , Tuğba Başkonuş , Tevrican Dokuyucu , Aydın Akkaya , Hüseyin Güngör , Ziya Dumlupınar

https://doi.org/10.29133/yyutbd.1060036

Cited By: 3

Abstract

In this study, eight promising advanced bread wheat genotypes derived from breeding programs and Ceyhan-99, Sagittario, Masaccio, and Seri-82 commercial cultivars were used as materials. The experiments were carried out in 2018-2019 and 2019-2020 cropping years in a randomized complete block design with four replications. In the study, some agronomic and quality traits were investigated. Bread wheat genotypes varied significantly for all investigated traits in terms of the year, genotype, and year x genotype interactions. Based on average data, the investigated traits were determined as; plant height (PH) 90.86 cm, spike length (SL) 9.40 cm, spikelet number (SN) 18.90, grain number per spike (GNS) 56.22, grain weight per spike (GWP) 1.95 g, thousand kernel weight (TKW) 34.90 g, grain yield (GY) 654.54 kg/da, test weight (TW) 76.17 kg/hl, protein ratio (PO) 12.28%, wet gluten (WG) 34.16% and Zeleny sedimentation (ZS) 33.87 ml. According to the two-year results, the highest PH (102.8 cm) was obtained from the Ceyhan-99 cultivar, while ZDEB106 genotype had the longest spike length (9.83 cm) and the highest spikelet number (19.93). ZDEB108 genotype had the highest values in GNS (63.25), GWS (2.24 g), and test weight (77.73 kg hl-1). On the other hand, ZDEB103 genotype was the highest in PO (14 %), WGR (44.28 %) and ZS (40.78 ml). Again, ZDEB101 genotype had the highest TKW (39.255 g), while the highest grain yield (754.56 kg da-1) was obtained from the Massacio cultivar. On the other hand, principal component (PC1 and PC2) analysis explained 62.4 % of the total variation. Thus, a positive correlation was determined between GY with TKW, TW, and PH, while the other traits were negatively correlated with GY.

Keywords

Bread wheat, Quality, Grain yield, Protein rate, Principal components analysis

References

• Aguirre, A., Badiali, O., Cantarero, M., Leon, A., Ribotta, P., & Rubido, O. (2002). Relationship of test weight and kernel properties to milling and baking quality in argentine triticales. Cereal Research Communications, 30, 1-2.
• Akçura, M., & Kaya, Y. (2008). Nonparametric stability methods for interpreting genotype by environment interaction of bread wheat genotypes (Triticum aestivum L.). Genetics and Molecular Biology, 31(4), 906-913.
• Aktaş, H., Karaman, M., Erdemci, İ., Kendal, E., Tekdal, S., Kılıç, H., & Oral, E. (2017a). Sentetik ve modern ekmeklik buğday genotiplerinin (Triticum aestivum L.) verim ve kalite özelliklerinin karşılaştırılması. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi, 3(1), 25-32.
• Aktaş, H., Erdemci, İ., Karaman, M., Kendal, E., & Tekdal, S. (2017b). Bazı kışlık ekmeklik buğday genotiplerinin tane verimi ve bazı kalite özellikleri bakımından GGE biplot analiz yöntemi ile değerlendirilmesi. Türk Doğa ve Fen Dergisi, 6(1), 43-51.
• Anonim, (2021). Kahramanmaraş Meteoroloji İl Müdürlüğü, 2021.
• Aydoğan, S., & Soylu, S. (2017). Ekmeklik buğday çeşitlerinin verim ve verim öğeleri ile bazı kalite özelliklerinin belirlenmesi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 26(1), 24-30.
• Aydoğan, R. (2018). Bursa ekolojik koşullarında bazı ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) çeşitlerinin tarımsal özelliklerinin değerlendirilmesi (Yüksek Lisans Tezi). Bursa Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
• Bassett, L.M., Allan, R.E., & Rubenthaler, G. L. (1989). Genotype x environment interactions on soft white winter quality. Journal of Agronomy, 81 (3), 955-960.
• Baysal, Z. (2014). Aydın ekolojik koşullarında çinko uygulamasının buğdayın (Triticum aestivum L.) tane verimi ve kalitesi üzerine etkisi, Adnan Menderes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Bilgin, O. (2001). Bazı ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) çeşit ve hatlarında genetik uzaklıklar, verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi (Doktora Tezi). Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ.
• Bonfil, D.J., Karnieli, A., Raz, M., Mufradi, I., Asido, S., Egozi, H., Hoffman, A., & Schmilovitch, Z. (2004). Decision support system for improving wheat grain quality in the Mediterranean area of Israel. Journal of Field Crops Research, 89(4), 153-163.
• Chakravorty, A., Ghosh, P.D., & Sahu, P. K. (2013). Multivariate analysis of phenotypic diversity of landraces of rice of West Bengal. American Journal of Experimental Agriculture, 3(1), 110- 123.
• Chmielewski, F. M., & Köhn, W. (2000). Impact of weather on yield components of winter rye over 30 years. Agricultural and Forest Meteorology, 102, 253-261.
• Cornish, G. B., Bekes F., Eagles, H. A., & Payne, P. I. (2006). Prediction of dough properties for bread wheat. In Gliadin and glutenin: The unique Balance of Wheat (Eds. C Wrigley, F Bekes and W Bushuk), St Paul Minn press, pp. 143-155.
• Egesel, C., Kahrıman, F., Tayyar, Ş., & Baytekin, H. (2009). Ekmeklik buğdayda un kalite özellikleri ile dane veriminin karşılıklı etkileşimleri ve uygun çeşit seçimi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 24(2), 76-83.
• Erdem, M., Özdemir, B., Oral, E., Altuner, F., & Ülker, M. (2020). Alternatif gübrelerin bazı ekmeklik buğday (Triticum aestivum ssp. vulgare) çeşitlerinde verim ve verim öğelerine etkisi. ISPEC Journal of Agricultural Sciences, 4(3), 522-541.
• Evlice, A.K., Kara, R., Sezal, M., Dokuyucu, T., & Akkaya, A. (2008). Kahramanmaraş koşullarında azot uygulama zamanlarının ekmeklik buğdayda (Triticum aestivum L.) fenolojik dönemler, verim ve verim unsurlarına etkisi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 17(1-2).
• FAO, (2020). Food and Agricultural Organization of the United Nations. www.fao.org/faostat Erişim Tarihi: 30.12.2021.
• Güngör, H., & Dumlupınar, Z. (2019). Bolu koşullarında bazı ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) çeşitlerinin verim, verim unsurları ve kalite yönünden değerlendirilmesi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 6(1), 44-51.
• JMP®, Version 15.1. SAS Institute Inc., Cary, NC, 1989–2020.
• Karaman, M. (2020). Yazlık ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) genotiplerinin özellikleri bakımından bir değerlendirmesi yapıldı. ISPEC Tarım Bilimleri Dergisi, 4 (1), 68-81.
• Kahraman, T., Güngör, H., Öztürk, İ., Yüce, İ., & Dumlupınar, Z. (2021). Ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) genotiplerinde genotip ve çevrenin tane verimi ve bazı kalite özellikleri üzerine etkisinin temel bileşen ve GGE biplot analizleri ile değerlendirilmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 24(5), 992-1002.
• Kendal, E., & Doğan, Y. (2013). Diyarbakır koşullarında bazı ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) genotiplerinin tane verimi ve bazı kalite özelliklerinin belirlenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 23(3), 199-208.
• Kılıç, H., Aktaş, H., Erdemci, İ., Yazar, S., Dönmez, E., Kaya, Y., Taner, S., Akçura, M., Öztürk, İ., Bolat, N., Çakmak, M., Yıldırım, M., & Bayramoğlu, H. O. (2016). Kışlık ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) genotiplerinin Diyarbakır şartlarında verim ve bazı kalite özellikleri yönünden değerlendirilmesi. Türk Doğa Ve Fen Dergisi, 5(2), 6-11.
• Koç, A., & Akgün, İ. (2019). Sahil kuşağında ICARDA-CIMMYT ekmeklik buğday genotiplerinin verim ve bazı kalite özellikleri yönünden karşılaştırılması. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 23(1), 157-162.
• Kurt, Ö., & Yağdı, K. (2013). Bazı ileri ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) hatlarının Bursa koşullarında verim özellikleri yönünden performansının araştırılması, Uludağ Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 27(2), 19-31.
• Kün, E. (1996). Tahıllar-I (Serin iklim Tahılları). Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, Yayın No:1451, Ankara.
• Metin, G. (2019). Bursa koşullarında bazı ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) çeşitlerinin verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. Bursa Uludağ Üniversitesi Yüksek Lisans Tezi.
• Mut, Z., Erbaş Köse, Ö. D., & Akay, H. (2017). Bazı ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) çeşitlerinin tane verimi ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 32(1), 85-95.
• Mutlu, A., & Taş, T. (2020). Türkiye’de yetiştirilen bazı ekmeklik buğday çeşitlerinin yarı kurak iklim koşullarında (T. aestivum L.) kalite özellikleri ile verim ve verim unsurlarının incelenmesi. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, (19), 344-353.
• Naneli, İ., Sakin, M. A., & Kıral, A. S. (2015). Tokat-Kazova şartlarında bazı ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) çeşitlerinin verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 32(1), 91-103.
• Özberk, İ. Özberk, F., Coşkun, Y., Demir, E., & Doğru, C. (2004). Makarnalık buğday çeşit tescil denemelerinde genotip x çevre interaksiyonlarının rank (sıra) analizi metoduyla incelenmesi. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 8(1): 71- 75.
• Özen, S., & Akman, Z. (2015). Yozgat ekolojik koşullarında bazı ekmeklik buğday çeşitlerinin verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 10(1), 35-43.
• Öztürk, A., & Akten, Ş. (1999). Kışlık buğdayda bazı morfolojik karakterler ve tane verimine etkileri. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 23, 409- 422.
• Shirinzadeh, A., Heydari Sharif Abad, H., Nourmohammadi, G., Majidi Harvan, E., & Madani, H. (2017). Effect of planting date on growth periods, yield, and yield components of some bread wheat cultivars in Parsabad Moghan. International Journal of Farming and Allied Sciences, 6(4), 109-119.
• Subaşı, K., & Ayrancı, R. (2021). Bazı ekmeklik buğday genotiplerinin Konya ekolojik koşullarında tane verimleri ile tarımsal özelliklerinin korelasyonlarının belirlenmesi. Bahri Dağdaş Bitkisel Araştırma Dergisi, 10(1), 13-28.
• Şahin, M., Göçmen, A., & Aydoğan, S. (2004). Ekmeklik buğdayda Mini SDS (Sodyum Dodesil Sülfat) sedimantasyon testi ile bazı kalite özellikleri arasındaki ilişkilerin belirlenmesi. Bahri Dağdaş Bitkisel Araştırma Dergisi, 2, 1-5.
• TÜİK, (2020). Türkiye İstatistik Kurumu, www.tuik.gov.tr Erişim Tarihi: 30.12.2021.
• Wollenweber, B., Porter, J. R., & Schellberg, J. (2003). Lack of interaction between extreme high temperature events at vegetative and reproductive growth stages in wheat. Journal of Agronomy and Crop Science, 189, 142-150.
• Yağdı, K. (2004). Bursa koşullarında yetiştirilen ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) hatlarının bazı kalite özelliklerinin araştırılması. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 18(1), 11-23.