AVRUPA YEŞİL MUTABAKAT I 55’E UYUM: TÜRK LOJİSTİK SEKTÖRÜ ÜZERİNE İNCELEME 

Yıl 2023, Cilt: 22 Sayı: 1, 225 - 255, 21.07.2023

Hakan Tunahan , Ayşegül Karataş Büşra Garip , Gülenay Atakan

https://doi.org/10.32450/aacd.1327083

Öz

Avrupa Birliği’nin Yeşil Mutabakat 55’e Uyum (Fit for 55) ile 2050 yılına kadar karbon-nötr bir kıta olma amacı Türk firmalarını ilgilendirmektedir. Bu çalışma, lojistik işletmeleri, meslek örgütleri ve ilişkili kamu kurumlarının 55’e uyuma ne derece hazır olduğunu tespit etmeyi amaçlamaktadır. Araştırma verileri 120 kurumdan çevrimiçi anket ile toplanmıştır. Hazır bulunuşluk boyutlarının bilişsel, operasyonel, altyapı ve süreç olduğu görülmektedir. Türk lojistik sektörü Fit for 55’e bilişsel ve operasyonel alanlarda görece hazır, ancak altyapı eksiklikleri yoğundur. Kamu ve sektör temsilcilerinin arasında sürece yönelik belirsizliğin hâkim olduğu gözlemlenmesine rağmen, görüşlerinin genel olarak paralel olduğu tespit edilmiştir. Bununla birlikte kamu desteklerinin yeterliliği, çevreci anlayışın benimsenmesi ve lojistik altyapı hazır bulunuşluğu konusunda fikirler farklılaşmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Avrupa Yeşil Mutabakatı, 55’e Uyum, Türk Lojistik Sektörü, Hazır Bulunuşluk

Kaynakça

• Acar Sevil, Aşıcı Ahmet Atıl ve Yeldan Erinç. “Potential Effects of the EU’s Carbon Border Adjustment Mechanism on the Turkish Economy”. 2022. Environment, Development and Sustainability, 24(6), 8162-8194.
• Alekseenkova E. "Italian Maritime Economy and the EU Green Deal." Contemporary Europe-Sovremennaya Evropa (2021): 63-74.
• Altunışık Remzi et al. Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri SPSS uygulamalı. Sakarya Kitabevi (2012).
• Anger Annela et al. “Research to assess impacts on developing countries of measures to address emissions in the international aviation and shipping sectors.” Climate Strategies, 2013.
• Avrupa Komisyonu. Commission Staff Working Document Impact Assessment Report. 2021. Erişim Tarihi: Nisan 25, 2023, https://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:7b89687a-eec6-11eb-a71c-01aa75ed71a1.0001.01/DOC_1&format=PDF
• Avrupa Komisyonu. 55’e Uyum Düzenlemesi. 2022, Erişim Tarihi: Nisan 25, 2023, https://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-10796-2022-INIT/x/pdf
• Avrupa Komisyonu. Annexes to the Regulation of the European Parliament and of the Council Brussels. COM(2021) 564 final ANNEXES 1 to 5 establishing a carbon border adjustment mechanism. 14.7.2021. Erişim Tarihi: Aralık 12, 2022, https://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:a95a4441-e558-11eb-a1a5-01aa75ed71a1.0001.02/DOC_2&format=PDF.
• Avrupa Komisyonu. Carbon Market Watch. How can the EU Emissions Trading System drive the aviation sector’s decarbonisation? Erişim Tarihi: Nisan 25, 2023, https://carbonmarketwatch.org/wp-content/uploads/2021/06/How-can-the-EU-Emissions-Trading-System-drive-the-aviation-sectors-decarbonisation_.pdf
• Avrupa Komisyonu. Fit for 55 package: Council reaches general approaches relating to emissions reductions and their social impacts. 2022. Erişim Tarihi: Nisan 25, 2023, https://www.consilium.europa.eu/en/press/press-releases/2022/06/29/fit-for-55-council-reaches-general-approaches-relating-to-emissions-reductions-and-removals-and-their-social-impacts/
• Avrupa Komisyonu. İklim Aksiyonu. EU Emissions Trading System (ETS). Revision for phase 4 (2021-2030). 2021, Erişim Tarihi: Nisan 25, 2023, https://climate.ec.europa.eu/eu-action/eu-emissions-trading-system-eu-ets/revision-phase-4-2021-2030_en
• Avrupa Komisyonu. İklim Aksiyonu. EU Emissions Trading System (EU ETS). Free Allocation. Allocation to the aviation sector. 2021, Erişim Tarihi: Nisan 25, 2023, https://climate.ec.europa.eu/eu-action/eu-emissions-trading-system-eu-ets/free-allocation/allocation-aviation-sector_en
• Avrupa Komisyonu. İklim Aksiyonu. EU Emissions Trading System (EU ETS). 2022a, Erişim Tarihi: Aralık 12, 2022, https://climate.ec.europa.eu/eu-action/eu-emissions-trading-system-eu-ets_en
• Avrupa Komisyonu. Providing efficient, safe and environmentally friendly transport. 2021. Erişim Tarihi: Aralık 12, 2022, https://commission.europa.eu/strategy-and-policy/priorities-2019-2024/european-green-deal/transport-and-green-deal_en
• Avrupa Komisyonu. Questions and Answers: Sustainable and Smart Mobility Strategy. 2022. Erişim Tarihi: Aralık 12, 2022, https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/qanda_20_2330
• Avrupa Konseyi. Fit for 55': Council and Parliament reach provisional deal on EU emissions trading system and the Social Climate Fund. 2022. Erişim Tarihi: Nisan 25, 2023, https://www.consilium.europa.eu/en/press/press-releases/2022/12/18/fit-for-55-council-and-parliament-reach-provisional-deal-on-eu-emissions-trading-system-and-the-social-climate-fund/
• Avrupa Parlamentosu. Revision of the EU Emissions Trading System. 2022, Erişim Tarihi: Aralık 12, 2022, https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/TA-9-2022-0246_EN.html
• Bayer Patrick ve Aklin Michaël, “The European Union Emissions Trading System reduced CO 2 emissions despite low prices”.April 2020 Proceedings of the National Academy of Sciences 117(16):201918128 DOI: 10.1073/pnas.1918128117
• Birleşmiş Milletler. Report of the World Commission on Environment and Development: Our Common Future. 1987. Erişim Tarihi: Aralık 12, 2022, https://sustainabledevelopment.un.org/content/documents/5987our-common-future.pdf.
• Brahim Till ben, Wiese Frauke ve Münster Marie. "Pathways to climate-neutral shipping: A Danish case study." Energy 188 (2019): 116009.
• Byeongho Lim, et al, "Pitfalls of the eu’s carbon border adjustment mechanism." Energies 14.21 (2021): 7303.
• Dumitru Alexandra, Kölbl Barbara ve Rabobank Wijffelaars Maartje .The Carbon Border Adjustment Mechanism explained. July 16, 2021, https://economics.rabobank.com/publications/2021/july/cbam-carbon-border-adjustment-mechanism-eu-explained/
• Dünya Meteoroloji Örgütü: 2021 en sıcak 7 yıldan biri oldu, Birleşmiş Milletler, 21 Ocak 2022, Erişim Tarihi: Aralık 12, 2022, https://turkiye.un.org/tr/168974-dunya-meteoroloji-orgutu-2021-en-sicak-7-yildan-biri-oldu
• Ekonomik E-Gazete. Uluslararası TIR filomuz yüzde 50 kapasiteyle çalışıyor! 2021. Erişim Tarihi: Aralık 12, 2022, https://www.ekonomim.com/sektorler/lojistik/uluslararasi-tir-filomuz-yuzde-50-kapasiteyle-calisiyor-haberi-640139.
• European Comission. ‘Fit for 55': delivering the EU's 2030 Climate Target on the way to climate neutrality Brussels. 14.7.2021 COM(2021) 550 final, Erişim Tarihi: Aralık 12, 2022, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:52021DC0550&from=EN
• Eyring, Veronika, et al. "Human Influence on the Climate System. In Climate Change 2021: The Physical Science Basis. Contribution of Working Group I to the Sixth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change." IPCC Sixth Assessment Report (2021).
• Finon Dominique, "Carbon policy in developing countries: Giving priority to non-price instruments." Energy Policy 132 (2019): 38-43.
• Germany’s Federal Ministry for the Environment. Nature Conservation and Nuclear Safety. 2021, Erişim Tarihi: Aralık 12, 2022, https://www.oeko.de/fileadmin/oekodoc/Integration-of-maritime-transport-in-EU-ETS.pdf
• Heinberg Richard ve Lerch Daniel. The post carbon reader: managing the 21st century's sustainability crises. Healdsburg. CA: Watershed Media. 2010.
• International Energy Agency (IEA). Global Energy Review: CO2 Emissions in 2021. 2022, Erişim Tarihi: Aralık 12, 2022, https://iea.blob.core.windows.net/assets/c3086240-732b-4f6a-89d7-db01be018f5e/GlobalEnergyReviewCO2Emissionsin2021.pdf.
• Koch Nicolas et al. "Causes of the EU ETS price drop: Recession, CDM, renewable policies or a bit of everything? —New evidence." Energy Policy 73 (2014): 676-685.
• KPMG. KPMG Perspektifinden Taşımacılık ve Lojistik Sektörüne Bakış. 2021. Erişim Tarihi: Aralık 12, 2022, https://assets.kpmg/content/dam/kpmg/tr/pdf/2021/09/kpmg-perspektifinden-tasimacilik-ve-lojistik-sektorune-bakis-2021.pdf.
• Lighthouse. Including maritime transport in the EU Emission TradingSystem – addressing designand impacts. 2020. Erişim Tarihi: Aralık 12, 2022, file:///C:/Users/B%C3%BC%C5%9Fra/Downloads/IncludingmaritimetransportintheEUEmissionTradingSystem-addressingdesignandimpacts.pdf.
• Mellin, Anna, and Hanna Rydhed. "Swedish ports’ attitudes towards regulations of the shipping sector's emissions of CO2." Maritime Policy & Management 38.4 (2011): 437-450.
• Narassimhan Easwaran et al. "Carbon pricing in practice: A review of existing emissions trading systems." Climate Policy 18.8 (2018): 967-991.
• Ovaere Marten ve Proost Stef. "Cost-effective reduction of fossil energy use in the European transport sector: An assessment of the Fit for 55 Package." Energy Policy 168 (2022): 113085.
• Qiang Ji, Dayong Zhang ve Jiang-bo Geng. "Information linkage, dynamic spillovers in prices and volatility between the carbon and energy markets." Journal of Cleaner Production 198 (2018): 972-978.
• Rogge Karoline S, Schneider Malte, ve Hoffmann Volker H. "The innovation impact of the EU Emission Trading System—Findings of company case studies in the German power sector." Ecological Economics 70.3 (2011): 513-523.
• Sakuya Yoshida Sato, "EU’s Carbon Border Adjustment Mechanism: Will It Achieve Its Objective (s)?." Journal of World Trade 56.3 (2022).
• Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü. Faaliyet Raporu. 2021.Erişim Tarihi: Aralık 12, 2022, https://web.shgm.gov.tr/documents/sivilhavacilik/files/kurumsal/faaliyet/2021.pdf.
• Solakivi Tomi et al. Denizcilik Piyasa Araştırması (Merenkulun markkinaselvitys). 2022, Erişim Tarihi: Aralık 12, 2022, https://www.utupub.fi/bitstream/handle/10024/163976/LVM_2022_6.pdf?sequence=1.
• Solow Robert. An almost practical step toward sustainability; an invited lecture on the occasion of the Fourtieth Anniversary of Resources for the Future, No. AV 333.716 no. 13. Resources for the Future. Washington DC (EUA). 1992.
• Splash 247.com. $173 per feu: Maersk warns EU’s emissions trading plans will be ‘significant’. 19 Temmuz 2022, Erişim Tarihi: Aralık 12, 2022, https://splash247.com/173-per-feu-maersk-warns-eus-emissions-trading-plans-will-be-significant/
• T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı. Ulaşımdan Kaynaklanan Hava Kirleticileri Emisyonu. 2022. Erişim Tarihi: Aralık 12, 2022, https://cevreselgostergeler.csb.gov.tr/ulasimdan-kaynaklanan-hava-kirleticileri-emisyonu-i-85795#_edn1.
• T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı. Ulaştırma Türüne Göre Seragazı Emisyonu. 2022. Erişim Tarihi: Aralık 12, 2022, https://cevreselgostergeler.csb.gov.tr/ulastirma-turune-gore-seragazi-emisyonu-i-85790#_edn1.
• T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı. Ulaştırma Tipine Göre Nihai Enerji Tüketimi. 2022. Erişim Tarihi: Aralık 12, 2022, https://cevreselgostergeler.csb.gov.tr/ulastirma-tipine-gore-nihai-enerji-tuketimi-i-85796.
• T.C. Ticaret Bakanlığı. Yeşil Mutabakat Eylem Planı. 2021, Erişim Tarihi: Aralık 12, 2022, https://ticaret.gov.tr/data/60f1200013b876eb28421b23/MUTABAKAT%20YE%C5%9E%C4%B0L.pdf
• T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı. Ulaşan ve Erişen Türkiye. 2021. Erişim Tarihi: Aralık 12, 2022, https://www.uab.gov.tr/uploads/pages/bakanlik-yayinlari/ulasan-ve-erisen-turkiye-2021.pdf.
• TÜİK. İstatistik Veri Portalı, Ulusal Veri Sayfası. 2022. Erişim Tarihi: Aralık 12, 2022, https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=ulusal-hesaplar-113
• UTİKAD. Lojistik Sektörü Raporu 2021. 2021. Erişim Tarihi: Aralık 12, 2022, https://www.utikad.org.tr/images/HizmetRapor/utikadlojistiksektoruraporu2021-1654.pdf.
• Vierth Inge et al. "The cost impacts of Fit for 55 on shipping and their implications for Swedish freight transport.", Diva Portal, 2023.
• World Economic Forum. The European Union has cut greenhouse gas emissions in every sector - except this one. 2022. Erişim Tarihi: Nisan 25, 2023, https://www.weforum.org/agenda/2022/09/eu-greenhouse-gas-emissions-transport
• World Meteorological Organization (WMO). State of Climate in 2021: Extreme events and major impacts. 31 October 2021 Press Release Number: 31102021. Yaman Kemal ve Gül Murat ,"Kuruluşundan günümüze Avrupa Birliği’nin çevre politikası." Ekonomi İşletme ve Yönetim Dergisi 2.2 (2018): 198-217.
• Yaylı Hasan. "Sürdürülebilir kalkınmanın sürdürülebilirliği." International Conference On Advances In Natural & Applied Sciences. 2007.