Yeşil pazarlama: İşletmelerin yeşil pazarlamaya yönelme nedenleri

Yıl 2020, Cilt: 15 Sayı: 59, 223 - 247, 01.07.2020

Dilan Bahçecik Nurhan Talebi

Öz

Teknolojinin gelişmesi ve toplumun bilinçlenmesiyle işletmelerin hızlı
değişimlere adapte olmaları gerekmektedir. Bu durum günümüzde bir
zorunluluk haline gelmiştir. Dünyamızın küreselleşmesi ve azalmakta olan
kaynaklarımızın gözetilmesi, işletmeler tarafından sosyal bir sorumluluk
haline gelmiştir. Günümüzde çevrecilik tanımı her geçen gün daha çok
önem kazanmaktadır, bu durum işletmeleri üretimin her aşamasında daha
çevreci statejiler geliştirmeye yöneltmiştir. Ürünün tasarımından itibaren
son aşamsına kadar doğa dostu üretim ve çevreci pazarlamayla müşterilere
mamul ulaşımı sağlanmaktadır. Bu çalışmamızda, işletmelerin yeşil
pazarlamaya yönelme nedenleri amprik bir çerçevede değerlendirilmiş,
pazarlamanın geçmişten günümüze tarihçesine ve önemine, çevre kirliliğine,
tüketicinin konu hakkındaki bilincine değinilmiştir. Yapılan araştırmada
Türkiye’deki işletmelerin yeşil pazarlamaya yönelme sebepleri ve bu
sebeplerin hangi oranda etki ettikleri incelenmiştir. Değişkenlerimiz, yasal
mevzuat, sosyal sorumluluk, kurumsal imaj, rekabet, tüketicinin çevre bilincinden oluşmaktadır. Araştırmanın sonuçlarına göre işletmelerin yeşil
pazarlamaya yönelme sebeplerinin en başında tüketicinin günümüzde bu
konu hakkında daha bilinçli hale gelmiş olması ve işletmelerin pazardaki
imajlarını güçlendirme isteğidir. Araştırmaya katılan İstanbul’da faaliyet
gösteren tekstil işletmeleri, doğaya verilen zararların farkında olup, bunun
önüne geçmek için çevreci politikalar uyguladıklarını belirtmişlerdir. Yasal
mevzuat, sosyal sorumluluk ve rekabet değişkenlerinin, işletmelerin yeşil
pazarlamaya yönelme tutumlarına etki etmediği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Çevre, yeşil pazarlama, yeşil üretici, sürdürülebilir gelişme, sosyal sorumluluk

Kaynakça

• [1] Faris M. Ameen Mustafa AL-SALMAN (2016). Gazi Üniversitesi, Yeşil Satınalma Davranışlarını Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi.
• [2] Ayyıldız, H., & Genç, K.Y. (2008). Çevreye duyarlı pazarlama: Üniversite öğrencilerinin çevreye duyarlı pazarlama uygulamaları ile ilgili tutum ve davranışları üzerine bir araştırma. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12, 505-527.
• [3] Koçak, A. (2003). Yeşil Pazarlama: Eleştirel Bir Bakış. Pazarlama ve İletişim Kültürü Dergisi, 3 (3), 22-40.
• [4] Fraj, Elena, Martinez, Eva (2007). Ecological Consumer Behaviour: An Emprical Analysis. International Journal of Consumer Studies, 31 (1), 26-33.
• [5] Yüksel E. (2009). T.C. Dokuz Eylül Üniversitesi, Yeşil Pazarlamanın Modern Pazarlamadaki Yeri ve Küresel Bazda Değerlendirilmesi: Uygulama Örnekleri, İzmir.
• [6] Erbil D. D. & Babaoğul M. (2007). “Sürdürülebilir/Yeşil Tüketim Çerçevesinde Bazı Pazarlama Uygulamaları ve Tüketici Davranışları”, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• [7] Akkoyunlu G. Ş., Kalyoncuoğlu S. (2014). Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Yıl: Ekim 2014 Cilt-Sayı: 7 (3) ss:125-144 ISSN: 2148-5801
• [8] Ar, A. & Tokol, T. (2010). Tekstil Sektöründeki İşletmelerin Yeşil Pazarlamadan Kaynaklı Kazanımları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 9.31,148- 168.
• [9] Aslan Ç, F. (2017). Yeşil Pazarlamaya Giriş. SOBİDER Sosyal Bilimler Dergisi, 4 (16), 92-101.
• [10] Koçarslan, H. (2015). İşletmelerin Sosyal Sorumluluk Bilincinde Çevre Duyarlılığının Yeşil Pazarlama Üzerine Etkileri, Doktora Tezi, Kilis 7 Aralık Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kilis.
• [11] Sönmez, Y. (2014). Tüketicilerin Yeşil Pazarlama Uygulamalarıyla İlgili Tutum Ve Davranışları: Ahi Evran Üniversitesi Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Nevşehir
• [12] Tayfun N. & Öçlü B. (2016). Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Temmuz, 9(3)
• [13] Leblebici Kacur, L. (2008). Yeşil Pazarlama Ve Kayseri’deki İşletmeler Üzerine Bir Uygulama, Doktora Tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
• [14] Aytekin, P. (2007). Yeşil Pazarlama Stratejileri. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5 (2), 1-20.
• [15]Aslan, F. (2007). Yeşil Pazarlama Faaliyetleri Çerçevesinde Kafkas Üniversitesi Öğrencilerinin Çevreye Duyarlı Ürünleri Kullanma Eğilimlerini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kars.
• [16] Yılmaz, B. S. & Seyhan, G. (2008). Sürdürülebilir Turizm için Eko-Otel Ve Yeşil Pazarlama Faaliyetleri. 13.Ulusal Pazarlama Kongresi “Sürdürülebilirlik ve Pazarlama” Bildiri Kitabı. Düzenleyen Çukurova Üniversitesi İ.İ.B.F. 684-694
• [17] Keleş, Ö. (2007). Sürdürülebilir Yaşama Yönelik Çevre Eğitimi Aracı Olarak Ekolojik Ayak İzinin Uygulanması ve Değerlendirilmesi, Application and Evaluation of Ecological Footprint as an Environmental