Sücüllü Baraj Gölü’nün (Isparta) Trofik Durumunun Belirlenmesi

Yıl 2022, Cilt: 18 Sayı: 1, 1 - 12, 01.03.2022

Ayça Aslantürk Osman Çetinkaya

https://doi.org/10.22392/actaquatr.902891

Öz

Isparta ili Yalvaç ilçesi sınırları içerisinde, Orta Akdeniz (Antalya) havzasında yer alan Sücüllü Baraj Gölü 1973 yılında sulama ve sel kontrolü amacıyla inşa edilmiş, daha sonra sazan aşılanmış ve kafeslerde alabalık yetiştiriciliğinde kullanılmıştır. Mayıs 2017 - Nisan 2018 arasında yapılan bu çalışma ile Sücüllü Baraj Gölü’nün trofik durumunun belirlenmesi amaçlanmıştır. Sücüllü Baraj Gölü’de çözünmüş oksijen, toplam fosfor , Secchi disk derinliği, klorofil-a (Chl-a) ölçümleri ve analizleri, hidrolojik koşullar, morfoloji ve baraj gölünün kullanımı dikkate alınarak belirlenen örnekleme noktalarında aylık olarak gerçekleştirilmiştir. Sücüllü Baraj Gölü’nde ortalama olarak çözünmüş oksijen 9,29 ± 0,44 mg / L, Secchi diski derinliği 1,16 ± 0,09 m, Chl-a 1,85 ± 0,52 μg / L ve toplam fosfor 41,14 ± 21,5 μg / L belirlenmiştir. Parametreler, örnekleme istasyonları ve aylar arasında değişim göstermiştir. Yerüstü Su Kalitesi Yönetmeliği trofik durum indeksine göre Sücüllü Baraj Gölü’nün suyu toplam fosfor ve Secchi diski derinliği açısından ötrofik karakter gösterirken, Chl-a ve çözünmüş oksijen açısından oligotrofik karakter gösterir. Carlson Trophic State indeksine göre Chl-a TSI değeri oligotrofik iken Secchi diski derinliği, toplam fosfor ve ortalama TSI ötrofik olarak belirlendi. Muhtemelen yerleşim ve tarım alanlarından gelen yüzey suyu ve kafes balıkçılığı, Sücüllü Baraj Gölü’nün trofik durumunu etkilemektedir.

Anahtar Kelimeler

Carlson Trofik Seviye İndeksi, Su Kalitesi, Sücüllü Baraj Gölü

Determining Trophic State of Sücüllü Dam Lake (Isparta, Turkey)

Öz

The Sücüllü Dam Lake, located in the Middle Mediterranean (Antalya) basin within the borders of the Yalvaç district of Isparta province. It was built in 1973 for irrigation and flood control purposes, later carp was introduced and it was used to rainbow trout cage farming. This study was carried out between May 2017 and April 2018 for determining the trophic status of Sücüllü Dam Lake. Sampling points were determined considering the hydrological conditions, morphology, and use of the Sücüllü Dam Lake. Dissolved oxygen, total phosphorus, Secchi disc depth, chlorophyll-a (Chl-a) measurements, and analyzes were performed in monthly intervals. In the Sücüllü Dam, Lake dissolved oxygen 9.29±0.44 mg/L, Secchi disc depth 1.16±0.09 m, Chl-a 1.85±0.52 μg/L, and total phosphorus 41,14±21,5 μg/L were determined in averages. The parameters varied between sampling stations and months. Sücüllü Dam Lake’s water shows a eutrophic character in terms of total phosphorus and Secchi disc depth while oligotrophic in terms of Chl-a and dissolved oxygen according to the Turkish Regulation of Surface Water Quality Management trophic status index. According to the Carlson Trophic State index, while Chl-a TSI was oligotrophic, Secchi disc depth, total phosphorus, and mean TSI were determined as eutrophic. Possibly surface water that comes from settlement and agricultural areas, and cage fish farming has been affecting the Sücüllü Dam Lake’s trophic state.

Anahtar Kelimeler

Carlson Trophic State İndex, Water quality, Sücüllü Dam Lake

Kaynakça

• Alpaslan K., Karakaya, G., Gündüz, F. & Koçer, M.A.T. (2016). Boztepe Recai Kutan Baraj Gölü su kalitesinin değerlendirilmesi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 4(1), 22–29.
• Anonim (2014). Durgun yerüstü kara iç sularının ötrofikasyona karşı korunmasına ilişkin tebliğ. 26 Şubat 2014 Tarih ve 28925 Sayılı Resmi Gazete.
• Anonim (2016). Yerüstü su kalitesi yönetimi yönetmeliği. 10 Ağustos 2016 Tarih 29797 sayılı Resmi Gazete.
• APHA, (2005). Standart Methods for The Examination Of Water And Wastewater. American Public Health Association, 1134p, Washington, DC.
• Ayvaz, M., Tenekecioğlu, E. & Koru, E. (2011). Afşar Baraj Gölü'nün (Manisa-Türkiye) trofik statüsünün belirlenmesi. Ekoloji Dergisi, 20(81), 37-47.
• Bartram, J. & Ballance, R., (1996). Water Quality Monitoring. UNEP / WHO, E&FNSPON Chapman&Hall, 383 pp, London, UK.
• Bulut, C. & Kubilay, A. (2018). Eğirdir Gölü su kalitesinin trofik durum indeksleriyle belirlenmesi. Acta Aquatica Turcica, 14(4), 324-338. https://doi.org/10.22392/egirdir.415073
• Carlson, R.E. (1977). A trophictate ındex for lakes. Limnology and Oceanography, 22, 361-369. http://dx.doi.org/10.4319/lo.1977.22.2.0361
• Carlson, R.E. & Simpson, J. (1996). A coordinator’s guide to volunteer lake monitoring methods. North American Lake Management Society.
• Çetinkaya, O. (2009). Su ürünleri mühendisliğinde su kalitesi. Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi Ders Notları, 92s, Isparta.
• Çetinkaya, O. (2015). Su ürünleri araştırmalarında istatistiksel analizler. Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi Ders Notları, 95s, Isparta.
• Elibol, M.İ (2013). Ermenek Baraj Gölü limnolojisi. DSİ XII. Bölge Müdürlüğü, 252s, Ankara.
• Emre, Y., Sayın, C., Kiştin, F. & Emre, N. (2008). Türkiye’de ağ kafeste alabalık yetiştiriciliği, karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri. Süleyman Demirel Üniversitesi, Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi Dergisi ,4(1-2), 67-73.
• Fakıoğlu, Ö., Atamanalp, M. & Demir, N. (2011). Baraj göllerinde toksik mavi-yeşil algler. Ankara Üniversitesi Çevre Bilimleri Dergisi, 3(2), 65-71.
• Gülle, İ. (2005). Karacaören I Baraj Gölü (Burdur) planktonunun taksonomik ve ekolojik olarak incelenmesi. (Doktora Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü).
• Işık, M. (2018). Ötrofikasyon ve su kalitesi problemleri-Aksaray örneği. Su Vakfı İklim Değişikliği ve Çevre Dergisi, , 3(6) 37–44.
• Küçükyılmaz, M., Örnekçi, G.N., Uslu, A.A., Özbey, N., Şeker, T., Birici, N., Yıldız, N. & Koçer M.A.T. (2014). Işıktepe Baraj Gölü (Maden, Elazığ) kıyı bölgesi fizikokimyasal su kalitesi üzerine ilk bulgular. Yunus Araştırma Bülteni 2014 (2), 55-63.
• Küçükyılmaz, M., Örnekçi, G.N, Karakaya, G., Özbey, N., Arısoy G. & Kocalmış, A. (2019). Özlüce Baraj Gölü’nün trofik durumunun değerlendirilmesi. Uluslararası Doğu Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Dergisi, 2(2), 94-105.
• Lind, O.T., (1985). Handbook of cammon methods in limnology. Second Ed.,Kendall/ Hunt Pub. Comp., 199 p. Dubeque, USA.
• Maraşlıoğlu,F. & Gönülol, A. (2014). Phytoplankton community, functional classification and trophic state ındices of Yedikır dam lake (Amasya). J. Bıol. Envıron. Scı., 8(24), 133-141.
• Morkoyunlu Yüce, A & Aktaş, M. (2020). Tahtalı, Davuldere ve Çayırköy göletlerinin (Kocaeli) algleri ve su Kaliteleri üzerine bir çalışma. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 10(3), 1539-1550. https://doi.org/10.21597/jist.666823
• OECD, (1982). Eutrophication of waters. monitoring, assessment and control. Organisation for Economic Co-Operation and Development, 154 s.
• Tepe, R., Karakaya, G., Şahin, A.G., Sesli, A., Küçükyılmaz, M. & Aksağan, A. (2018). Karkamış Baraj Gölü trofik durumu. International Journal of Innovative Engineering Applications, 2(1), 1-3.
• Sezen, G. (2008). Sarımsaklı Baraj Gölü (Kayseri) fitoplanktonu ve su kalitesi özellikleri. (Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü).
• Tizro, A.T., Maryam Ghashghaie & Hamed Nozari, M. H. (2016). Assessment of Carson trophic index in Dam lake: a case study of Ekbatan Dam. Iranian Journal of Health Sciences, 4(4): 25-33.
• Topkara, S. (2011). Çambaşı Göleti (Kabadüz, Ordu) fitoplanktonu ve trofik yapısının incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi, Ordu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü)
• Tüzün, İ., İnce, Ö. & Başaran, G. (2006). Doğal göl ve rezervuar limnolojisindeki farklılıkların birleşik yönetim planlaması açısından değerlendirilmesi: genel yaklaşım. 1. Balıklandırma ve Rezervuar Yönetimi Sempozyumu, Antalya, 237-248.
• Wetzel, R.G. (2001). Limnology lake and river ecosystems. (3rd ed). Academic Press.
• Weysi, K., Nourmoradi, H., Samarghandi, M.R. & Samadi, M.T. (2014). Investigation on the trophic status of ekbatan reservoir: a drinking water supply reservoir in Iran. Journal of Research in Health Sciences, 14(1): 65-69.