Yurtdışında Yaşayan Türk Çocuklarına Türkçe Öğretimi: Dinleme Anlama Becerilerinin İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 8 Sayı: 2, 357 - 367, 27.04.2020

Filiz Mete Mahir Kalfa

https://doi.org/10.16916/aded.684645

Öz

Bu çalışmanın amacı, yurtdışında yaşayan 7. sınıf öğrencilerinin Türkçe dersi kapsamında dinleme anlama becerilerinin değerlendirilmesidir. Çalışma, betimsel araştırma yöntemlerinden biri olan tek tarama modeline göre planlanmış ve yürütülmüştür. Bu amaç doğrultusunda öğrencilerin dinleme anlama sorularındaki genel başarı ortalamalarının neler olduğu, dinleme anlama sorularındaki bölümler arası başarı ortalamalarında farklılıkların olup olmadığı, kadın ve erkek öğrencilerin başarı ortalamaları arasında farklılık bulunup bulunmadığı ve öğrencilerin dinlediklerini doğru yazarak aktarabilme durumlarına yönelik sorulara cevap aranmıştır. Araştırma, 2017-2018 akademik yılında Almanya'nın Nürnberg kentinde 7. sınıf ortaokullarına devam eden 90 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Dört farklı gruba aynı metin kullanılarak dinleme etkinliği gerçekleştirilmiş ve dinleme sonrası dinleme anlama başarı testi uygulanmıştır. Elde edilen veriler SPSS v25 programına aktarılarak analizlere tabi tutulmuştur. Başarı testinin genel puanlarının analizinden elde edilen sonuçlara göre; toplam 90 katılımcının başarı ortalaması incelendiğinde, kadınlar için ortalama başarı oranı 6429, erkekler için 5881 olarak bulunmuştur. Genel başarı oranı ise 0.6143 çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Türkçe öğretimi, yurt dışında Türkçe öğretimi, dinleme anlama becerisi

Turkish Teaching to Turkish Children Living Abroad: Investigation of Listening Comprehension

Öz

The aim of this study is to evaluate listening comprehension skills of 7 th grade students living abroad. The study was planned and carried out in accordance with the single screening model, which is one of the descriptive research methods. For this purpose, it was aimed to answer the questions about the general success average of the listening comprehension questions of the students, whether there are differences in the success average of the sections in the listening comprehension questions, whether there is any difference between the success average of male and female students, and the ability of students to transfer what they listen to by writing correctly. The research was carried out with 90 students attending 7th grade of secondary schools in Nürnberg, Germany in the academic year 2017-2018. The listening activity was performed to four different groups using the same text and the listening comprehension achievement test was applied after listening. The data were transferred to SPSS v25 program and analyzed. According to the results obtained from the analysis of the overall scores of the achievement test; When the overall success average of 90 participants was examined, the average success rate for women was determined as 6429 and 5881 for men. The overall success rate was found to be 0.6143.

Anahtar Kelimeler

teaching Turkish abroad, Teaching Turkish, listening comprehension

Kaynakça

• American Phsychological Association (APA). (2018). American girls read and write better than boys, 18.03.2019 tarihinde https://www.apa.org/news/press/ releases/2018/09/girls-read-write.aspx
• Berninger, V. W., Nielsen, K. H., Abbott, R. D., Wijsman, E., & Raskind, W. (2008). Gender differences in severity of writing and reading disabilities. Journal of School Psychology, 46, 151–172.
• Barın, M. (2002). Yabancı dil öğretiminde dinleme becerisinin önemi. Sosyal Bilimler Dergisi, 2 (28-29), 17-22.
• Buchmann, C., DiPrete, T. A., & McDaniel, A. (2008). Gender inequalities in education. Annual Review of Sociology, 34, 319–337.
• Bulut, B. (2013). Etkin dinleme eğitiminin dinlediğini anlama, okuduğunu anlama ve kelime hazinesi üzerine etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Adnan Menderes Üniversitesi: Aydın.
• Büyüköztürk, Ş. (2016). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (22. baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Calp, M. (2010). Özel eğitim alanı olarak Türkçe öğretimi. Ankara: Nobel Yayın.
• Cemiloğlu, M. (2001). İlköğretim okullarında Türkçe öğretimi, İstanbul: Alfa Yayınevi.
• Cihangir, Z. (2004). Kişilerarası iletişimde dinleme becerisi, Ankara: Nobel Yayınları.
• Demirel, Ö. (1999). İlköğretim okullarında Türkçe öğretimi, İstanbul: MEB Yay.
• Doğan, Y. (2012). Dinleme eğitimi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Doğan, Y. (2008). İlköğretim yedinci sınıf öğrencilerinin dinleme becerisini geliştirmede etkinlik temelli çalışmaların etkililiği, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, Cilt: 6, Sayı: 2, 261-286.
• Emiroğlu, S., Pınar, F. N. (2013). Dinleme becerisinin diğer beceri alanları ile ilişkisi, Turkish Studies, Volume 8/4 Spring, 769-782.
• Ergin, A. ve Birol, C., (2000). Eğitimde iletişim. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Grugeon, E., Dawes, L., Smith, C., Hubbard, L. (2005). Teaching speaking & listening in the primary school, David Fulton Publishers Ltd., London.
• Gücüyeter, B. (2009). Türk dili ve edebiyatı derslerinde dinleme eğitimi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13 (2), 161-170.
• Güneş, F. (2007). Türkçe öğretimi ve zihinsel yapılandırma. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Karacan, E. (2000). Çocuklarda dil gelişimini etkileyen faktörler, Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, www.ttb.org.tr/STED/sted0700/6.html (13.03.2013).
• Karasar, N. (2004). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kemple, K.M., Nissenberg, S.A. (2000). Nurturing creativity in early childhood education: Families are part of it. Early Childhood Education Journal, 28 (1), 67-71.
• Kulaksızoğlu, A. (2005). Almanya’daki üçüncü kuşak Türk gençlerinin algıladıkları anne- baba tutumlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi, M. Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, Sayı 21, 169-182.
• Lynn, R., & Mikk, J. (2009). Sex differences in reading achievement. Trames, 13, 3–13.
• Mete F., Gürsoy Ü., (2013). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde öğretmen yeterliklerine ilişkin görüşler. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28 (3), 343-357.
• Mete, F. (2013). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde ortam farkının yeterliklere verilen önem derecesine etkisi, Toplum Bilimleri Dergisi, Ocak - Haziran, 7 (13) : (171-192).
• Mete, F., Bağcı Ayrancı. B. (2016). Lisans öğrencilerinin dinleme becerisi üzerine görüşleri. Journal of Human Sciences, 13(3), 4959-4972.
• Ozman, E., Gürbüz, B. (2006). Yapılandırmacı öğrenme kuramı ışığında dinleme becerilerinin geliştirilmesine ve değerlendirilmesine yönelik bir örnek, Eğitimde Çağdaş Yönelimler III ‘Yapılandırmacılık ve Eğitimi Yansımaları’ Sempozyumu Bildiri Kitabı, 140-142, İzmir: Özel Tevfik Fikret Okulları.
• Özdemir, E. (1983). Ana dili öğretimi, Türk Dili Dergisi Dil Öğretimi Özel Sayısı, Ağustos, Sayı: 379, 27.
• Petıtto, L. A., Katerelos, M., Levy, B. G., & others. (2001). Bilingual signed and spoken language acquisition from birth: implications for the mechanisms underlying early bilingual language acquisition, Journal of Child Language, Volume 28, Issue 2, 453-496.
• Reilly, D., Neumann, D. L., & Andrews, G. (2018). Gender differences in reading and writing achievement: evidence from the national assessment of educational progress (NAEP), American Psychologist Advance Online Publication. http://dx.doi.org/10.1037/amp0000356
• Robertson, A. K. (2008). Etkili dinleme, (çev. E. Sabri Yarmalı), İstanbul: Hayat Yayınları.
• Shafir, R. Z. (2003). Dinlemenin Zen’i, (çev. Işık Uçkun), İstanbul: Ruh ve Madde Yayınları.
• Sever, S. (2011). Türkçe öğretimi ve tam öğrenme, Ankara: Anı Yayıncılık.
• Şahin, A., Aydın, G. (2009). İlköğretim 6. sınıf öğrencilerinin Türkçe dersi dinleme becerisi farkındalıklarının belirlenmesine yönelik bir anket geliştirme. The Journal of International Social Research, Vol. 2 / 9, 454- 464.
• Temur, T. (2010). Dinleme metinlerinden önce ve sonra sorulan soruların üniversite öğrencilerinin dinlediğini anlama beceri düzeyine etkisi. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 303-319.
• Yalçın, A. (2002). Türkçe öğretim yöntemleri, Ankara: Akçağ Yayınları.