Covid-19 pandemisi sürecinde sporcu üniversite öğrencilerinin yeme farkındalığı ve sosyal görünüş kaygı düzeylerinin değerlendirilmesi

Yıl 2022, Cilt: 8 Sayı: 3, 191 - 200, 31.12.2022

Eren Bozyılan , Gamze Murathan Fatih Murathan , Aykut Dündar

https://doi.org/10.30569/adiyamansaglik.952265

Cited By: 1

Öz

Amaç: Bu araştırmada Covid-19 pandemisi sürecinde sporcu üniversite öğrencilerinin yeme farkındalığı ve sosyal görünüş kaygısı düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır.

Gereç ve Yöntem: Araştırma evrenini Adıyaman Üniversitesi’nde öğrenim gören sporcu üniversite öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklem grubu ise 2020-2021 eğitim öğretim yılında Adıyaman Üniversitesi’nin Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulunun farklı bölümlerinde öğrenim gören 165 kadın ve 212 erkek olmak üzere 377 sporcu üniversite öğrencisinden oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak yeme davranışı farkındalık seviyesini ölçmek için Yeme Farkındalığı Ölçeği (YFÖ30) ile Sosyal Görünüş Kaygısı Ölçeği (SGKÖ) kullanılmıştır.

Bulgular: Sporcu öğrencilerin yeme farkındalığı ölçeği toplam puanı ile sosyal görünüş kaygısı ölçeği toplam puanı arasında ortanın üstünde pozitif yönde güçlü bir ilişki tespit edilmiştir.

Sonuç: Genç erişkin bireylerde sağlığın korunması ve geliştirilmesi amacıyla yürütülen eğitim programlarında yeme farkındalığı uygulamalarının da göz önünde bulundurularak farklı diyet yaklaşımlarını içeren eğitimlerin de verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, Pandemi, Sporcu Öğrenci, Yeme Farkındalığı, Sosyal Görünüş.

Evaluation of eating awareness and social appearance anxiety levels of athletic university students during the Covid-19 pandemic

Öz

Aim: In this study, it was aimed to examine the effects of eating awareness and social appearance anxiety levels of athlete university students in terms of various variables (age, gender, sports age, etc.) during the Covid-19 Pandemic process.

Materials and Methods: The population of the research consists of university students studying at Adıyaman University. The sample group of the study consists of a total of 377 athlete university students, 165 female and 212 male, studying in different departments of the Physical Education and Sports School of Adıyaman University in the 2020-2021 academic year. Eating Awareness Scale (EAS30) and Social Appearance Anxiety Scale (SAAS) were used to measure the level of eating behavior awareness as data collection tools in the study.

Results: A strong positive correlation was found between the total score of the athlete students' eating awareness scale and the total score of the social appearance anxiety scale.

Conclusion: It is thought that trainings including different dietary approaches should be given by taking into account the eating awareness practices in the education programs carried out for the protection and improvement of health in young adults.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, Pandemic, Athlete Student, Eating Awareness, Social Appearance

Kaynakça

• Wu Z, Mcgoogan JM. Characteristics of and important lessons from the coronvirus disease 2019 (COVID-19) outbreak in China: summary of a report of 72314 cases from the Chinese center for disease control and prevention. The Journal of the American Medical Association. 2020; 323(13): 1239-1242.
• Covid-19, 2019-nCoV outbreak is an emergency of international concern. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), 2020. Erişim tarihi: 23.08.2020 covid19/news/news/2020/01/2019-ncov-outbreak-is-an-emergency-of-international-concern
• Kelkit Ş, Eskici G, Kelkit A, Koç H. Pandemi Döneminde Egzersizli Günler. İçinde: Pandemi İnsan. Alper S (Ed), Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Yayın No:144. Tam Pozitif Matbaa, Ankara. 2020.
• Sabol J, Wansink B.Mindless eating: The 200 daily food decisions we overlook. Environment and Behavior. 2007; 39:106-123.
• McEvoy CT, Temple N, Woodside JV. Vegetarian diets, low-meat diets and health: A review. Public Health Nutrition. 2012; 15(12):2287-94.
• Kristeller JL, Epel E. Mindful eating and mindless eating: The science and the practice.1st Edition.The Wiley Blackwell Handbook Of Mindfulness. 2014; 913-933.
• Beshara M, Hutchinson AD, Wilson C. Does mindfulness matter? Everyday mindfulness, mindful eating and self-reported serving size of energy dense foods among a sample of South Australian adults. Appetite. 2013; 67(4) 25-9.
• Kidd LI, Graor CH, Murrock CJ. A mindful eating group intervention for obese women: A mixed methods feasibility study. Archives of Psychiatric Nursing. 2013; 27(5):211-218.
• Smith BW, Shelley BM, Leahigh L, Vanleit B. A preliminary study of the effects of a modified mindfulness intervention on binge eating. Complementary Health Practice Review. 2006; 11(3):133-143.
• Jacobs J, Cardaciotto L, Block-Lerner J, McMahon C. A pilot study of a single session training to promote mindful eating. Advances in Mind-Body Medicine. 2013; 27(2):18-23.
• Bayrak Ayaş, E. Sporcuların Besin Takviyelerine Olan İnanç Düzeylerinin İncelenesi, Academic Studies in Sport Science – II, Gece Kitaplığı (2020).
• Murathan, F., Uğurlu FM., Bayrak E. Beslenme Dersı̇ Alan Ünı̇versı̇te Öğrencı̇lerı̇nı̇n (Besyo) Bölüm Bazında Beslenme Bı̇lgı̇ Düzeylerı̇nı̇n İncelenmesı̇, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2015; 21(2): 330-342.
• Lofgren IE. Mindful eating: An emerging: approach for healthy weight management. American Journal of Lifestyle Medicine. 2015; 9(3):212-216.
• Timmerman GM, Brown A. The effect of a mindful restaurant eating intervention on weight management in women. Journal of Nutrition Education and Behavior 2012; 1(1): 22-28.
• Jordan CH, Wang W, Donatoni L, Meier BP. Mindful eating: Trait and state mindfulness predict healthier eating behavior. Personality and Individual Differences 2014; 68(8):107-111.
• Kılıç, M. Üniversite öğrencilerinin sosyal görünüş kaygıları ile benlik saygıları ve yalnızlık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. [Yüksek lisans Tezi]. Konya, Türkiye: Selçuk Üniversitesi; 2015.
• Doğan, T. Sosyal Görünüş Kaygısı Ölçeği’nin (SGKÖ) Türkçe uyarlaması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2010; 39(39): 151-159.
• Aslan, D. Beden algısı ile ilgili sorunların yaratabileceği beslenme sorunları. Standart Tıp Eğitim Dergisi. 2004; 13(9): 326-329.
• Çınar, H., ve Keskin, N. ‘’Öğrencilerin Sosyal Görünüş Kaygısının Öğrenim Yeri Tercihlerine Etkisi’’, Electronic Journal of Vocational Colleges. 2015; 14(4): 457-464.
• Baltacı, A. Nitel araştırmalarda örnekleme yöntemleri ve örnek hacmi sorunsalı üzerine kavramsal bir inceleme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2018; 7(1): 231-274.
• Kerlinger, F. N. Lee, H. B. Foundations of behavioral research. New York: Harcourt College Publishers. 1999.
• Mertens, D. M. Research and evaluation in education and psychology: Integrating diversity with quantitative, qualitative, and mixed methods. New York: Sage. 2014.
• Köse G, Tayfur M, Birincioğlu İ, Dönmez A. Yeme Farkındalığı Ölçeği’ni Türkçeye Uyarlama Çalışması. Journal of Cognitive-Behavioral Psychotherapy and Research. 2016; 3(1): 125-134.
• Strong, H. A., Ginis, K. A. M., Mack, D. E., Wilson, P. M. Examining Self‐Presentational Exercise Motives and Social Physique Anxiety in Men and Women 1. Journal of Applied Biobehavioral Research. 2006; 11(3‐4): 209-225.
• Martin, J. J., Kliber, A., Kulinna, P. H., Fahlman, M. Social physique anxiety and muscularity and appearance cognitions in college men. Sex Roles. 2006; 55(3- 4): 151-158.
• Kowalski, K. C., Mack, D. E., Crocker, P. R., Niefer, C. B., Fleming, T. L. Coping with social physique anxiety in adole scence. Journal of Adolescent Health. 2006; 39(2): 275-e9.
• Çaglar, E., Bilgili, N., Karaca, A., Ayaz, S., Aşçi, F. H. The psychological characteristics and health related behavior of adolescents: The possibleroles of social physique anxiety and gender. The Spanish Journal of Psychology. 2010; 13(2): 741-750.
• Alemdağ, S. Öğretmen adaylarında fiziksel aktiviteye katılım, sosyal görünüş kaygısı ve sosyal öz-yeterlik ilişkisinin incelenmesi. Karadeniz Teknik Üniversitesi. [Doktora Tezi].; Trabzon, Türkiye: 2013.
• Kılavuzoğlu, E. Üniversite öğrencilerinde sosyal görünüş kaygısının yordayıcıları olarak kişilik özellikleri ve öz anlayış. [Yüksek lisans Tezi]. İstanbul, Türkiye: Arel Üniversitesi; 2018.
• Kireçci, C. Üniversite öğrencilerinde sosyal medya kullanımının dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu belirtileri, sosyal görünüş kaygısı ve akademik erteleme ile ilişkisinin incelenmesi. [Yüksek lisans Tezi]. İstanbul, Türkiye: Beykent Üniversitesi; 2019.
• Tekeli, Ş.C. Beden eğitimi ve spor öğretmeni adayları ile diğer öğretmen adaylarının sosyal görünüş kaygısı ve akademik öz-yeterlik düzeylerinin karşılaştırılması. [Yüksek lisans Tezi]. Bartın, Türkiye: Bartın Üniversitesi; 2017.
• Ben, S. İstanbul'da yaşayan üniversite öğrencilerinin sosyal anksiyete düzeyleri ile beden algısı olumsuz değerlendirilme korkusu sosyal görünüş kaygısı arasındaki ilişkinin incelenmesi. [Yüksek lisans Tezi]. İstanbul, Türkiye: Haliç Üniversitesi; 2017.
• Vatansever, S. Lisanslı spor yapan ve yapmayan ergenlerin mental iyi oluş, benlik saygısı, sosyal görünüş kaygısı ve algılanan sosyal destek açısından karşılaştırılması. [Yüksek lisans Tezi]. İstanbul, Türkiye: Arel Üniversitesi; 2017.
• Erman, M. S. Spor yapan ve yapmayan üniversite öğrencilerinin benlik saygı ve sosyal görünüş kaygı düzeylerinin incelenmesi. [Yüksek lisans Tezi]. Düzce, Türkiye: Düzce Üniversitesi; 2017.
• Bayram, E. Üniversite öğrencilerinin sosyal görünüş kaygı düzeyleri ile bilinçli farkındalık düzeyi arasındaki ilişkinin spor ve farklı değişkenler açısından incelenmesi. [Yüksek lisans Tezi]. Erzurum, Türkiye: Atatürk Üniversitesi; 2019.
• Yağan, K. Fitness merkezine giden bireylerin sosyal görünüş kaygısı ve öz güven düzeylerinin incelenmesi. [Yüksek lisans Tezi]. Karaman, Türkiye: Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi; 2009.
• Yazıcı, Ö. F., Çağdaş, C. A. Z., ve Tunçkol, H. M. Gençlik Hizmetleri ve Spor İl Müdürlüğü'nde görev yapan personelin sosyal görünüş kaygısı. Uluslararası Spor Egzersiz ve Antrenman Bilimi Dergisi. 2016; 2(2): 60-65.