Lizozim Enzim Preparatlarının Antibakteriyal ve Antifungal Özellikleri

Yıl 2022, Cilt: 19 Sayı: 2, 267 - 274, 30.12.2022

Handan Erkan Şahin Adem Yavaş Filiz Yıldız-akgül Ayşe Gürsoy

https://doi.org/10.25308/aduziraat.1150475

Öz

Bu çalışmada yumurta akından ve biyoteknolojik yolla elde edilen lizozim enzim preparatlarının antibakteriyal ve antifungal aktiviteleri araştırılmıştır. Çalışmada yumurta lizozimin 20, 30, 40, 50 ppm ve sonrasında 100, 150 ve 200 ppm konsantrasyonu ile biyoteknolojik lizozimin 2, 8, 10 ve 20 ppm konsantrasyonu laktik asit bakterileri (Lactobacillus delbrueckii ssp. bulgaricus ve Streptococcus thermophilus), Saccharomyces cerevisiae mayası ve Aspergillus flavus küfü üzerine denenmiştir. Sonuçta yumurta lizoziminin ve biyoteknolojik lizozim preparatlarının tüm konsantrasyonları laktik asit bakterilerin gelişimini etkilememiştir. Maya mikroorganizmaları da laktik asit bakterilerine benzer şekilde lizozimden etkilenmemiştir. 200 ppm lizozim konsantrasyonunda bile üreme göstermiştir. Yumurta lizoziminin küfler üzerine antifungal aktivitesi 50 ppm konsantrasyonda görülmüştür. Biyoteknolojik lizozimde ise 10 ppm de maya gelişimi olurken 20 ppm de maya gelişimi görülmemiştir. Buna karşın biyoteknolojik lizozimin tüm konsantrasyonlarında küf gelişmiştir. Sonuç olarak yumurta lizozimi laktik asit bakterileri ve mayaların gelişimini etkilemezken küfler üzerine antifungal aktivite göstermiştir. Biyoteknolojik lizozimin antibakteriyal ve antifungal aktivitesi sınırlı olmuştur.

Anahtar Kelimeler

lizozim, laktik asit bakterileri, Saccharomyces cerevisia, Aspergillus flavous

Kaynakça

• Anonim (2009) Fermente Süt Ürünleri Tebliği. Türk Gıda Kodeksi, Tebliğ No: 2009/25, Ankara.
• Anonim (2018) LysochTM G4 fermented lysozyme. Handary%20Bacterial%20Lysozyme.pdf brochure. Belgium.
• Bogovic Matijasic B, Koman Rajsp M, Perko B, Rogelj I (2007) Inhibition of Clostridium tyrobutyricum in cheese by Lactobacillus gasseri. International Dairy Journal, 17: 157-166.
• Brandle J, Doming KJ, Kneifel W, (2016) Relevance and analysis of butyric acid producing clostridia in milk and cheese. Food Control, 67: 96-113.
• Cankurt H, Sağdıç O (2019) Bazı Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin Su Ekstraktlarının ve Uçucu Yağlarının Model Gıda Olarak Blok Tip Eritme Peynirinde Clostridium tyrobutyricum ve Toplam Maya-Küf Sayıları Üzerine Etkisi. Gıda ve Yem Bilimi Teknolojisi Dergisi, 21: 46-52.
• Carini S, Mucchetti G, Neviani E (1985) Lysosym: Activity against clostridia and use on cheese production a review. Microbiologie, Aliments Nutrition, 3: 299-320.
• Davidson P. M, Juneja V.K. Branen J.K (2002) Antimicrobial Agents. In Branen, A.L., Davidson, P.M., Salminen, S. and Thorngate III, J.H., ed. Food Additives (Second Edition, Rev,sed and Expanded), Chapter 20, Marcel Dekker, Inc., New York.
• Dias R, Vilas-Boas E, Campos F M, Hogg T, Couto J A (2015) Activity of lysozyme on Lactobacillus hilgardii strains isolated from Port wine. Food Microbiology, 49: 6-11.
• Gürsel A, Şenel E, Yaman Ş, (2004) Yoğurtta maya ve küf gelişimine karşı biyokoruyucu kültür kullanımı. Gıda, 29(4): 283–289.
• Güven M (1998) Antimikrobiyal maddeler ve süt teknolojisinde kullanım olanakları. Gıda, 23(5): 365-369.
• Ibrahim H R, Matsuzaki T, Aoki, T (2001). Genetic evidence that antibacterial activity of lysozyme is independent of its catalytic function. FEBS Letters, 506: 27-32.
• Le´snierowski G, Yang T (2021) Lysozyme and Its Modified Forms: A Critical Appraisal of Selected Properties and Potential. Trends in Food Science and Technology, 107: 333-342.
• Lewko L, Krawczyk J, Calik J (2021) Effect of genotype and some shell quality traits on lysozyme content and activity in the albumen of eggs from hens under the biodiversity conservation program. Poultry Science, 100(3), 100863.
• Mine Y, Ma F, Lauriau S (2004) Antimicrobial peptides released by enzymatic hydrolysis of hen egg white lysozyme. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 52:1088-1094.
• Öztürkcan SA, Acar S (2017) Yaygın Olarak Kullanılan Antimikrobiyal Gıda Katkı Maddeleri ile İlgili Genel Bir Değerlendirme. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 1: 1-17.
• Samaranayake Y H, Samakanayake L P, Wu F C, So M (1997) The antifungal effect of lactoferrin and lysozyme on Cadida krusei and Candh albicans. A PMIS 105: X75-XR3.
• Samaranayake Y.H, Cheung B.P.K, Parahitiyawa N, Seneviratne CJ, Yau JYY, Yeung KWS, Samaranayake LP (2009) Synergistic activity of lysozyme and antifungal agents against Candida albicans biofilms on denture acrylic surfaces. Archives of Oral Biology 54: 115-126.
• Schneider N, Cord-Michael B, Pischetsrieder M (2010) Analysis of lysozyme in cheese by immunocapture mass spectrometry. Journal of Chromatography B, 878: 201-206.
• Schneider N, Werkmeister K, Becker CM, Pischetsrieder M (2011) Prevalence and stability of lysozyme in cheese. Food Chemistry, 128: 145-151.
• Shimazakia Y, Takahashib A (2018) Antibacterial activity of lysozyme-binding proteins from chicken egg White. Journal of Microbiological Methods, 154: 19-24.
• Sudağıdan M, Aydın A (2013) Lizozim ve Nisinin Gıda Kaynaklı Staphylococcus aureus Suşlarında Gelişim ve Biyofilm Oluşumu Üzerine Etkileri. İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 39(2): 254-263.
• Topal Ş (1993) Gıdalarda Küf Kontaminasyonu Riskleri ve Önlemleri. Gıda Sanayiinde Mikrobiyoloji ve Uygulamaları. TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi Gıda ve Soğutma Teknolojileri Bölümü, Yayın No: 124, 174-178.
• Üstünkol N (2006) Farklı Ortam Koşullarında Nisin, Lizozim ve Bazı Bitkisel Kaynakların Küf Gelişiminin Kontrol Altına Alınması Üzerine Etkileri. İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, 101 s.
• Wang S, Ng Tzi Bun, Chen T, Lin D, Wu J, Rao P, Ye X (2005) First report of a novel plant lysozyme with both antifungal and antibacterial activities. Biochemical and Biophysical Research Communications, 327: 820-827.
• Wang S, Ye X, Rao P (2012) Isolation of a novel leguminous lysozyme and study on the antifungal activity. Food Research International, 47: 341-347.
• Wasserfall F, Teuber M (1979) Action of egg white lysozyme on Clostridium tyrobutyricum. Applied and environmental microbiology, 38(2): 197-199.
• Wu T, Jiang Q, Wu D, Hu Y, Chen S, Ding T, Ye X, Liu D, Chen J (2019) What Is new in lysozyme research and its application in food industry? A review. Food Chemistry, 274: 698-709.
• Yaygın H (1989) Peynirlerde Görülen Geç Şişmeye Karşı Lysosym Kullanılması. Gıda, 14(6):3 37-341.
• Yılmaz B, Tosun H (2012) Sütte Bulunan Doğal Antimikrobiyal Sistemler ve Bunların Gıda Sanayiinde Kullanımı. Celal Bayar Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 8(1): 11-20.