Teknoloji Bağlamında Eğitimde Fırsat Eşitsizliği: Eğitime Erişime Yönelik Sorunlar ve Çözüm Önerileri

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 2, 498 - 517, 31.07.2021

Metin Işık , İsa Bahat

https://doi.org/10.31592/aeusbed.908232

Cited By: 3

Öz

Bu araştırmanın amacı, Korona virüs (Covid 19) salgını sürecinde teknoloji bağlamında eğitime erişimde öğrencilerin yaşadıkları sorunların ve çözüm önerilerinin belirlenmesidir. Bu çalışma nicel araştırma yöntemini esas alan, tarama desenli bir araştırmadır. Bu araştırmanın örneklemini, İstanbul ili Beylikdüzü ilçesindeki bir ilkokul, Büyükçekmece ilçesindeki bir Anadolu lisesi ve Kırşehir ili Kaman ilçesindeki bir imam hatip ortaokulunda çocuğu öğrenci olan 558 veli oluşturmaktadır. Verilerin toplanması için oluşturulan çevrimiçi form 2020-2021 eğitim öğretim yılı güz döneminde uygulanmıştır. Hazırlanan çevrimiçi ankette öğrencilerin eğitime erişim olanakları; ailelerinin sosyo-ekonomik düzeyi, eğitim seviyesi ve ekonomik yeterlikleri, eğitim teknolojileri ve internet olanaklarını belirlemeye yönelik sorular yer almıştır. Koronavirüs salgın sürecinden başta öğrenciler olmak üzere eğitim sisteminin paydaşları öğretmenler, yöneticiler ve veliler de etkilenmiştir. Eğitimin uzaktan gerçekleştirildiği bu süreçte öğrencilerin somut öğrenmeyi deneyimleyememeleri nedeniyle eğitime erişimin önemi daha görünür hale gelmiştir. Özellikle eğitim teknolojilerine sahip olabilme açısından fırsat eşitliği bağlamında eğitim sistemindeki sorunlar daha belirginleşmiştir. Uzaktan eğitim sürecinde öğrencilerin eğitime eşit erişimlerini sağlayacak olanakların sunulmasına yönelik gerekli düzenlemelerin yapılması ve gereksinimlerini karşılamak için önlemlerin alınması salgının geleceğe yönelik olumsuz etkilerini azaltacaktır.

Anahtar Kelimeler

Fırsat eşitliği, Uzaktan eğitim, Öğrenci, Okul yöneticisi

Kaynakça

• Acemoğlu, D., and Pischke, J.-S. (2001). Changes in the wage structure, family income, and children's education. European Economic Review, 45, 890-904.
• Ali, W. (2020). Online and Remote Learning in Higher Education Institutes: A Necessity in light of COVID-19 Pandemic. Higher Education, 10(3), 16-25. https://doi.org/10.5539/hes.v10n3p16
• Alipio, M. (2020). Education during COVID-19 era: Are learners in a less-economically developed country ready for e-learning?. Retrieved from https://ideas.repec.org/p/zbw/esrepo/216098.html in 17.10.2020.
• Anderson, E. (2007). Fair Opportunity in Education: A Democratic Equality Perspective. Ethics, 117, 595-622
• Ashford, N. (2015). Özgür Toplumun İlkeleri. (Çev. Can Madenci), 4. Baskı, Liberte Yayınları.
• Bozkurt, A. (2020). Educational technology research patterns in the realm of the digital knowledge age. Journal of Interactive Media in Education, 2020(1), 18. DOI: http://doi.org/10.5334/jime.570
• Bozkurt, A., Jung, I., Xiao, J., Vladimirschi, V., Schuwer, R., Egorov, G., and Paskevicius, M. (2020). A global outlook to the interruption of education due to COVID-19 Pandemic: Navigating in a time of uncertainty and crisis. Asian Journal of Distance Education, 15(1), 1-126. DOI: https://doi.org/10.5281/zenodo.3878572
• Buyruk, H. (2008-2009). Eğitimde yaşanan toplumsal eşitsizlikler ve farklılaşan eğitim rotaları: üniversite öğrencilerinin deneyimlerine dayalı bir araştırma. Eğitim Bilim Toplum, 7(25), 6-45.
• Chang, G. C. and Satako, Y. (2020). How are countries addressing the Covid-19 challenges in education? A snapshot of policy measures. Retrieved from https://gemreportunesco.wordpress.com/2020/03/24/how-are-countries-addressing-thecovid-19-challenges-in-education-a-snapshot-of-policy-measures in 13.10.2020.
• Creswell, J. W. and Clark, V. L. P. (2016). Designing And Conducting Mixed Methods Research. New York: Sage.
• Daniel, J. (2020). Education and the COVID19 pandemic. Prospects, DOI: https://doi.org/10.1007/s11125-020- 09464-3. Doyle, O. (2020). COVID-19: Exacerbating educational inequalities?. Public Policy. Retrieved from http://publicpolicy.ie/papers/covid-19-exacerbating-educational-inequalities in 12.10.2020.
• Dünya Bankası. (2017). World Development Report 2018: Learning to Realize Education’s Promise. Washington, DC: World Bank.
• Education Endowment Foundation. (2020). Remote Learning, Rapid Evidence Assessment. London: Education Endowment Foundation. Retrieved from https://edtechhub.org/wp-content/uploads/2020/04/Remote_Learning_Rapid_Evidence_Assessment.pdf in 15.10.2020.
• Edwards, N. (1946). Problems of equality of opportunity in education. Review of Educational Research, 16(1), 46-49.
• Espinoza, O. (2007). Solving the equity–equality conceptual dilemma: a new model for analysis of the educational process. Educational Research, 49(4), 343–363.
• Gamoran, A., & Long, D. A. (2007). Equality of educational opportunity: a 40 year retrospective. In M. Teese,Richard; Lamb, Stephen; Duru-Bellat (Eds.), International Studies in Educational Inequality, Theory and Policy (pp. 23–47). Dordrecht: Springer.
• Green, S. J. D. (1988). Is Equality of opportunity a false ideal for society?. The British Journal of Sociology, 39(1), 1-27.
• İşman, A. (2011). Uzaktan Eğitim. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık
• Joseph, L. B. (1980). Some ways of thinking about equality of opportunity. The Western Political Quarterly, 33(3), 393-400.
• Karasar, N. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemi (18. Baskı). Ankara: Nobel Basım Dağıtım.
• Knowles, M. S. (1975). Self-directed learning: A guide for learners and teachers. New York: Association Press.
• Koloğlu, T., Kantar, M. ve Doğan, M. (2016). Öğretim elemanlarının uzaktan eğitimde hazırbulunuşluklarının önemi. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 2(1), 52-70.
• Koski, W. S., and Reich, R. (2006). When adequate ısn't: the retreat from equity in educational law and policy and why it matters. Emory LJ, 56, 38-43.
• Küçüker, E. (2010). Türkiye’de Eğitim Planlaması Neyi Hedefliyor. International Conference on New Trends in Education and Their Implications, 11-13 Kasım, Antalya, 153-157.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2020a). Bakan Selçuk, Koronavirüs'e karşı eğitim alanında alınan tedbirleri açıkladı. https://www.meb.gov.tr/bakan-selcuk-koronaviruse-karsi-egitimalaninda-alinan-tedbirleri-acikladi/haber/20497/tr 30.09.2020 tarihinde erişilmiştir.
• Mercik, V. (2015). Eğitimde fırsat eşitliği, toplumsal genel başarı ve adalet ilişkisi: PİSA projesi kapsamında Finlandiya ve Türkiye deneyimlerinin karşılaştırılması, Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir Üniversitesi.
• Morgan, H. (2020). Best practices for implementing remote learning during a pandemic. The Clearing House, 93(3), 134-140.
• OECD. (2012). Equity and quality in education: Supporting disadvantaged students and schools, OECD Publishing. Retrieved from http://dx.doi.org/10.1787/9789264130852-en in 17.10.2020.
• OECD. (2016). OECD Factbook 2015-2016. Paris: OECD.
• OECD. (2017). PISA 2015 Results (Volume III): Students' Well-Being. Paris: OECD.
• Ömür, Y. E., Bahat, İ. ve Ernas, S. (2017). An analysis of fundamental high schools in the context of equality in education. International Online Journal of Educational Sciences, 9(2), 401-419.
• Özer, M. ve Eren Suna, H. (2020). COVID-19 Salgını ve Eğitim, Şeker, M., Özer, A. ve Korkut, C. (Editörler), Küresel Salgının Anatomisi İnsan ve Toplumun Geleceği içinde (ss. 171-192). Türkiye Bilimler Akademisi, Ankara.
• Özer, M. (2020). What PISA tells us about performance of education systems? Bartın University Journal of Faculty of Education, 9(2), 217-228.
• Patton, M. Q. (2014). Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri (M. Bütün ve S. B. Demir, çev.). Ankara: Pegem Akademi.
• Peragine, V., and Serlenga, L. (2008). Higher education and equality of opportunity in Italy. Research on Economic Inequality, 16, 67-97.
• Sarıbaş, S. ve Babadağ, G. (2015). Temel eğitimin temel sorunları. Anadolu Eğitim Liderliği ve Öğretim Dergisi, 3(1), 18-34.
• Satz, D. (2008). Equality, adequacy, and educational policy. Education Finance and Policy, 3(4), 424-443.
• Schleicher, A. (2009). Securing quality and equity in education: lessons from PISA. Prospects, 39(3), 251–263.
• Suna, H. E., Tanberkan, H., Gür, B. S., Perc, M., and Özer, M. (2020). Socioeconomic status and school type as predictors of academic achievement. Journal of Economy, Culture and Society, 61(1), 1-24.
• Suna, H. E., Tanberkan, H., and Özer, M. (2020). Changes in literacy of students in Turkey by years and school types: Performance of students in PISA applications. Journal of Measurement and Evaluation in Education and Psychology, 11(1), 76-97.
• Şahin İpek, D., Çetinkaya Aydın, G., Çelikdemir, K. Demirci Celep, N. ve Sunar, S. (2020). COVID-19 sürecinde eğitim: Uzaktan öğrenme, sorunlar ve çözüm önerileri. https://tedmem.org/download/covid-19-surecinde-egitim-uzaktan-ogrenmesorunlar-cozum-onerileri?wpdmdl=3411&refresh=5fa3def6b29d01604574966 adresinden 17.10.2020 tarihinde erişilmiştir.
• Tabak, H. (2019). Türk eğitim sisteminde eğitimde fırsat eşitliğine kuramsal bakış: Roller ve sorumluluklar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 370-393.
• Taş, U. ve Yenilmez, F. (2008). Türkiye’de eğitimin kalkınma üzerindeki rolü ve eğitim yatırımlarının geri dönüş oranı. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 155-186.
• Telli, S., ve Altun, D. (2020). Coronavirüs ve çevrimiçi (online) eğitimin önlenemeyen yükselişi. Üniversite Araştırmaları Dergisi, 3(1), 25-34.
• Tezcan, M. (1985). Eğitim Sosyolojisi (Dördüncü baskı) Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları.
• TED., (2007). Türkiye’de Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretim Sistemi Temel Sorunlar ve Çözüm Önerileri, Özet Rapor (Birinci Baskı). Ankara: Adım Ajans.
• UN Education Agency (2020). Startling disparities in digital learning emerge as COVID-19 spreads: UN Education Agency. Retrieved from https://news.un.org/en/story/2020/04/1062232 in 12.10.2020.
• UN Affairs. (2019). Radio still a powerful worldwide tool for ‘dialogue, tolerance and peace’: Guterres. Retrieved from https://news.un.org/en/story/2019/02/1032591 in 28.11.2020.
• UNICEF (2020). Uzaktan eğitime erişimde eşitsizlik. https://www.unicefturk.org/yazi/uzaktanegitim adresinden 17.11.2020 tarihinde erişilmiştir.
• Wiseman, A. W. (2010). The impact of international achievement studies on national education policymaking. Washington: Emerald Group.
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (9. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldız, A. ve Akar Vural, R. (2020). Covid-19 pandemisi ve derinleşen eğitim eşitsizlikleri. Türk Tabipleri Birliği Covid-19 pandemisi altıncı ay değerlendirme raporu. https://www.aa.com.tr/tr/bilim-teknoloji/turkiyede-internet-kullanim-orani-yuzde-79-oldu/1952297 adresinden 17.10.2020 tarihinde erişilmiştir.