Determining the Knowledge, Attitudes and Behaviors Regarding Disasters of Students at a Public University: İzmir Case

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 1, 196 - 212, 10.04.2025

Özüm Erkin , Müge Coşğun , Begüm Güler , Özge Karaaslan , Canan Almaç , Zeynep Dağ

https://doi.org/10.35341/afet.1465685

Öz

This study aimed to examine the knowledge, attitudes, and behaviors of university students regarding disasters. Conducted as a descriptive and cross-sectional study, the research included 368 students selected through stratified sampling from a population of 8,779 students at İzmir Democracy University. Data were collected using a "Personal Information Form" and the "Disaster Attitude Scale" through face-to-face interviews. The participants' mean age was 21.18 ± 4.52 years, and 64.1% were female. The findings revealed that 62.8% of the participants had previously experienced a disaster, 83.4% reported needing disaster education, and 66.3% had participated in disaster drills. The average total score on the Disaster Attitude Scale was 72.53 ± 11.7. Significant relationships were identified between disaster attitudes and variables such as experiencing a disaster, receiving disaster education, paying attention to disaster management information, knowing how to access resources for disaster preparedness, and volunteering in disaster activities (p < 0.05). In conclusion, the disaster attitudes of university students were found to be above the moderate level. To improve students' knowledge, attitudes, and behaviors regarding disasters, implementing disaster education and awareness programs is recommended. These initiatives could significantly contribute to enhancing societal disaster preparedness and resilience.

Anahtar Kelimeler

Attitude , Behavior , Disaster , Knowledge , University Student

Proje Numarası

Bu çalışma Tübitak 2209-A Üniversite Öğrencileri Araştırma Projeleri Destek Programı 2023 yılı 1. Dönem kapsamında desteklenmiştir.

Bir Kamu Üniversitesindeki Öğrencilerin Afetlere İlişkin Bilgi, Tutum ve Davranışlarının Belirlenmesi: İzmir Örneği

Öz

Bu çalışma, İzmir Demokrasi Üniversitesi'nde öğrenim gören öğrencilerin afetlere yönelik bilgi, tutum ve davranışlarını incelemek amacıyla yapıldı. Tanımlayıcı ve kesitsel türdeki araştırmada, evreni 8779 öğrenci oluşturdu, tabakalı örnekleme yöntemi ile seçilen 368 öğrenci çalışmaya dahil edildi. Veriler, araştırmacılar tarafından hazırlanan "Birey Tanıtım Formu" ve "Afet Tutum Ölçeği" kullanılarak, yüz yüze görüşme yöntemiyle toplandı. Katılımcıların yaş ortalaması 21.18 ± 4.52 olup, %64.1’i kadınlardan oluştu. Araştırma sonuçlarına göre, katılımcıların %62.8’i daha önce bir afetle karşılaştığını, %83.4’ü afet eğitimine ihtiyaç duyduğunu ve %66.3’ü afet tatbikatlarına katıldığını belirtti. Afet Tutum Ölçeği toplam puan ortalaması 72.53 ± 11.7 olarak saptandı. Afetlere yönelik tutumlar ile afete maruz kalma, afet eğitimi alma, afet yönetimi bilgilerine dikkat etme, afete hazırlık için bilgi kaynağına ulaşma ve afet gönüllülüğü yapma arasında anlamlı ilişkiler tespit edildi (p < 0.05). Sonuç olarak, üniversite öğrencilerinin afetlere yönelik tutumlarının orta düzeyin üzerinde olduğu görüldü. Öğrencilerin afetlere yönelik bilgi, tutum ve davranışlarını geliştirmek amacıyla afet eğitimleri ve farkındalık programlarının düzenlenmesi, toplumun afetlere hazırlık düzeyine önemli katkılar sağlayabileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Afet , Bilgi , Davranış , Tutum , Üniversite Öğrencisi

Etik Beyan

Araştırmanın yürütülebilmesi için İzmir Demokrasi Üniversitesi’nden yazılı onam alınmıştır. İzmir Demokrasi Üniversitesi Girişimsel Olmayan Araştırmalar Etik Kurulu’ndan etik kurul izni alınmıştır (Karar no: 2023/ 07- 09, 14.06.2023). Araştırmanın yürütüldüğü kurumdan ve katılımcılardan yazılı onam alınmıştır.

Destekleyen Kurum

Tübitak 2209-A Üniversite Öğrencileri Araştırma Projeleri Destek Programı

Proje Numarası

Bu çalışma Tübitak 2209-A Üniversite Öğrencileri Araştırma Projeleri Destek Programı 2023 yılı 1. Dönem kapsamında desteklenmiştir.

Teşekkür

Tübitak 2209-A Üniversite Öğrencileri Araştırma Projeleri Destek Programına teşekkür ederiz.

Kaynakça

• Al Assaf, W. I., Al Khoudairy, R. S., Al Awad, S. S., Alqahtani, J. M., Al Ahmari, R. A., Al Harbi, M. H., Al Shehri, R. S. (2022). Willingness of Saudi Health-Care students to Volunteer during disasters: a Multicenter Study. Journal of Nature and Science of Medicine, 5(1), 11-16. doi: 10.4103/jnsm.jnsm_9_21
• Alshakka, M., Badulla, W. F., Al-Abd, N., Alawi, S., Ibrahim, M. I. M. (2022). Knowledge, attitude, and readiness to practice disaster preparedness among university health students: insights from resource-poor setting. Journal of Hunan University Natural Sciences, 49(1). doi: 10.55463/issn.1674-2974.49.1.22
• Avcı, S., Kaplan, B., Ortabağ, T. (2020). Hemşirelik bölümündeki öğrencilerin afet konusundaki bilgi ve bilinç düzeyleri. Resilience, 4(1), 89-101. doi: 10.32569/resilience.619897
• Baytiyeh, H., Öcal, A. (2016). High school students’ perceptions of earthquake disaster: A comparative study of Lebanon and Turkey. International Journal of Disaster Risk Reduction, 18, 56- 63. doi: 10.1016/j.ijdrr.2016.06.004
• Boran, N., Ulutaşdemir, N. (2023). Acil Yardım ve Afet Yönetimi Öğrencilerinin Afet Farkındalığı ve Afetlere Yönelik Tutumlarının Değerlendirilmesi: Gümüşhane İli Örneği. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 12(1), 82-89. doi: 10.37989/gumussagbil.1182379
• Bulat, Ç., Özbaşı, D. (2021). Üniversite Personelinin Afet Yönetimi Hakkında Bilgi, Tutum Ve Davranışlarının İncelenmesi: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Örneği. Uluslararası Sosyal Ve Eğitim Bilimleri Dergisi (16), 68-82. doi:10.20860/ijoses.996847
• Byrne, M. H. V., Ashcroft, J., Alexander, L., Wan, J. C., Harvey, A. (2022). Systematic review of medical student willingness to volunteer and preparedness for pandemics and disasters. Emergency Medicine Journal, 39(10), e6-e6. doi: 10.1136/emermed-2020-211052
• Cabilao-Valencia, M. I., Ali, M., Maryani, E., Supriatna, N. (2019). Integration of disaster risk reduction in the curriculum of Philippine educational institution. In 3rd Asian Education Symposium (AES 2018) (pp. 463-468). Atlantis Press.
• Chen, L., Huang, Y. C., Bai, R. Z., Chen, A. (2017). Regional disaster risk evaluation of China based on the universal risk model. Natural Hazards, 89, 647-660. doi: 10.1007/s11069-017-2984-2
• Çelik, İ. H. (2023). A Research on Vocational School Students within the Framework of Disaster Awareness and Disaster Preparedness Levels. Journal of Disaster and Risk, 6(3), 852-869. doi: 10.35341/afet.1236274 Cuesta, A., Alvear, D., Carnevale, A., Amon, F. (2022). Gender and public perception of disasters: a multiple hazards exploratory study of EU citizens. Safety, 8(3), 59. doi: 10.3390/safety8030059 Erdoğan Ö. (2018). Afet Hemşireliği Eğitimi. Öztekin SD, editör. Afet Hemşireliği. Ankara: Türkiye Klinikleri, 115-20.
• Erdoğan, S., Nahcivan, N., & Nihal, M. N. (2024). Hemşirelikte Araştırma Süreç, Uygulama ve Kritik [Nursing research. Process, implementation, and critics]. Ankara: Nobel publication. 5.Baskı; ISBN: 9786053353461) ss: 261
• Ergünay, O. (2007). Türkiye’nin Afet Profili. TMMOB Afet Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 5-7.
• Erkin, Ö., Konakçı, G., Arkan Üner, G. (2023). The effect of disaster nursing course on nursing students’ perceptions of disaster awareness, preparedness, and response self-efficacy. Afet ve Risk Dergisi. doi: 10.35341/afet.1240283
• Erkin, Ö., Yenigün, S., Gümüş, C., Coşğun, M., Aslan, G. (2024). Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) Afet Eğitimlerinin Hemşirelik Öğrencilerinin Afet Yönetimi Algısına Etkisi. Afet ve Risk Dergisi, 7(1), 47-61. doi: 10.35341/afet.1420631
• Gerdan, S. (2014). Determination of Disaster Awareness, Attitude Levels and Individual Priorities at Kocaeli University. Eurasian Journal of Educational Research, 55, 159-176. doi: 4689/ejer.2014.55.10
• Inal, E., Dogan, N. (2018). Improvement of General Disaster Preparedness Belief Scale based on Health Belief Model. Prehospital and Disaster Medicine, 33(6), 627-636. doi: 10.1017/S1049023X18001012
• Juran, L. (2012). The gendered nature of disasters: Women survivors in post-tsunami Tamil Nadu. Indian Journal of Gender Studies, 19(1), 1-29. doi: 10.1177/097152151101900101
• Khorram-Manesh, A., Berlin, J., Roseke, L. L., Aremyr, J., Sörensson, J., Carlström, E. (2018). Emergency management and preparedness training for youth (EMPTY): The results of the first Swedish Pilot study. Disaster Medicine and Public Health Preparedness, 12, 685–688. doi: 10.1017/dmp.2017.144
• Kılcı, F., Kara, B. Y. & Bozkaya, B. (2015). Locating temporary shelter areas after an earthquake: A case for Turkey. European Journal of Operational Research, 243(1), 323-332. doi: 10.1016/j.ejor.2014.11.035 Kourtit, K., Nijkamp, P., Banica, A. (2023). An analysis of natural disasters’ effects–A global comparative study of ‘Blessing in Disguise’. Socio-Economic Planning Sciences, 88, 101599. doi: 10.1016/j.seps.2023.101599
• Li, S., Gillani, A. H., Ibrahim, M. M. I. M., Omer, S., Fang, Y. (2022). Should We Focus More on Teaching and Training Disaster Management in Health-care Colleges? An Insight into the Students' Knowledge, Attitude, and Readiness to Practice. Journal of Pharmacy and Bioallied Sciences, 14(3), 147–156. doi: 10.4103/jpbs.jpbs_420_21
• Mariam, I., Budhiana, J., Permana, I., Dewi, R., Rahmanishati, W., Noviyanti, L., vd. (2021). Knowledge, attitudes, disaster training and self efficacy on disaster preparedness. Research Horizon, 1(5), 179-188. doi: 10.54518/rh.1.5.2021.179-188
• Mathew, A., Tkachuck, A., Schulenberg, S. E., Lair, E. C. (2018). Natural disaster preparedness in college students: Implications for institutions of higher learning. Journal of American College Health, 66(4), 269–279. doi: 10.1080/07448481.2018.1431897
• Mercan, S. I. (2022). The Effect of Disaster Training on Attitudes Towards Disaster In Cognitive, Emotional And Behavioral Dimensions. International Journal of Education Technology and Scientific Researches, 7(19), 1925-1937. doi: 10.35826/ijetsar.510
• Mohamed, N. A., Abdel-Aziz, H. R., Elsehrawy, M. G. (2023). Nursing Students’ Knowledge, Attitude, and Practice Regarding Disaster Preparedness: A Cross-Sectional Study. Risk Management and Healthcare Policy, 16, 2427–2437. doi: 10.2147/RMHP.S435131
• Muttarak, R., Lutz, W. (2014). Is education a key to reducing vulnerability to natural disasters and hence unavoidable climate change?. Ecology and society, 19(1). doi: 10.5751/ES-06476-190142
• Nifa, F. A. A., Lin, C. K., Rani, W. N. M. W. M., Wei, O. J. (2018). A study on awareness of disaster risk reduction (DRR) among university students: The case of PETRONAS residential hall students. In AIP Conference Proceedings (Vol. 2016, No. 1, p. 020005). AIP Publishing LLC.
• Ogunleye, O. I., Olusola, J. A. (2019). Evaluating disaster preparedness among university learners: a study of Ekiti State University, Ado-Ekiti, Nigeria. World Journal of Innovative Research, 6(2), 83-88.
• Özmen, B., İnce, Z. D. (2017). Okul Tabanlı Afet Eğitimi. Resilience, 1(1), 21-29. doi: 10.32569/resilience.356892
• Patel, R. K., Pamidimukkala, A., Kermanshachi, S., Etminani-Ghasrodashti, R. (2023). Disaster Preparedness and Awareness among University Students: A Structural Equation Analysis. International Journal of Environmental Research and Public Health, 20(5), 4447. doi: 10.3390/ijerph20054447
• Paton, D. (2003). Disaster preparedness: a social cognitive perspective. Disaster Prevention and Management, 12(3), 210-216.
• Rañeses, M. K., Chang-Richards, A., Richards, J., Bubb, J. (2018). Measuring the level of disaster preparedness in Auckland. Procedia engineering, 212, 419-426. doi: 10.1016/j.proeng.2018.01.054
• Sezer, Ö., Tozbey, Ş. (2023). Türkiye’de afet yönetiminin merkezi ve yerel düzeyde örgütlenmesi üzerine bir değerlendirme. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 8(1), 79-102.
• Sümbüloğlu K., Sümbüloğlu V. (2017). Biyoistatistik. Hatipoğlu Yayıncılık, 18. Baskı, Ankara.
• Şahin, Y., Lamba, M., Öztop, S. (2018). Üniversite öğrencilerinin afet bilinci ve afete hazırlık düzeylerinin belirlenmesi. Medeniyet Araştırmaları Dergisi, 3(6), 149-159.
• Takahashi, K., Kodama, M., Gregorio, E. R., Tomokawa, S., Asakura, T., Waikagul, J., Kobayashi, J. (2015). School Health: An essential strategy in promoting community resilience and preparedness for natural disasters. Global Health, 23. doi: 10.3402/gha.v8.29106
• Türkan, A. H., Kılıç, İ. (2017). Üniversite Öğrencilerinin Bilişsel, Duyuşsal ve Davranışsal Boyutta Afetlere Yönelik Tutumlarına İlişkin Bir Betimleme. İnsan Ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(1), 114-127. doi: 10.15869/itobiad.290145
• Türkan, A. H., Kiliç, İ., Tiryakioğlu, M. (2019). Development of a Disaster Attitude Scale and Assessment of University Students' Attitudes Towards Disasters. Ege Academic Review, 19(4), 457-467. doi: 10.21121/eab.476531
• Uğur, A., Işık, M. (2020). Türkiye’nin afetlere hazırlık politikalarının toplum algısı üzerinden karşılaştırmalı analizi: Van-Bitlis illeri örneği. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 6(1), 98-118. doi: 10.21324/dacd.542528
• URL 1, T.C. İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı. (2022). https://www.afad.gov.tr/2022-afet-tatbikat-yili-kapsaminda-istanbul-tatbikati-basin-duyurusu-19052022 (Son Erişim: 25.11.2023)
• URL 2, The Emergency Events Database [EM-DAT] (2023). 2022 disasters in numbers. https://cred.be/sites/default/files/2022_EMDAT_report.pdf (Son Erişim: 25.03.2024)
• URL 3, Centre for Research on the Epidemiology of Disasters (CRED). (2020). The International Disasters Database. https://www.cred.be/ (Son Erişim: 25.03.2024)
• Yiğit, E., Boz, G., Gökçe, A., Özer, A. (2020). İki Fakülte Öğrencilerinin Afet Bilgi, Tutum ve Davranışları. Sakarya Tıp Dergisi, 10(4), 580-586. doi: 10.31832/smj.696069