Bireylerde Organ Bağışını Etkileyen Faktörler: OECD Ülkeleri için Bir Araştırma

Yıl 2019, Cilt: 21 Sayı: 3, 535 - 547, 16.12.2019

Eda Nur Azak Hülya Şen

Öz

Organ bağışı,
insan sağlığı açısından en önemli faktörlerinden biri olmasına rağmen, donör
miktarı dünya genelinde ihtiyaç duyulan seviyeye ulaşamamıştır. Bu durumun,
din, sosyal ve ekonomik koşullar, eğitim ve organ bağışı bilgisi gibi birçok
nedeni vardır. Ancak, bu noktada hangi faktörün en önemli olduğuna dair kesin
kanıtlar yoktur. Çalışmalar, genellikle belirli alanlarla sınırlı olmasına
rağmen, araştırmaların çoğu faktörleri açıklamaya ve karşılaştırma yapmaya odaklanmaktadır.
Bu şekilde araştırmacılar ve yetkililer, organ bağışçısı olmak isteyen insanlar
için etkili yöntemler geliştirilebileceklerini düşünülmektedir. Bununla beraber
insan sağlığı için çok önemli olan organ bağışı çalışmaları, insan yaşamının
uzaması için gerekli gelişmelere de katkı sağlayacaktır.

Bu çalışmanın
amacı, Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) üyesi ülkelerde yaşayan
insanların organ bağışçısı olma durumları üzerinde etkili olan faktörleri
belirlemektir. Bu amaçla 36 OECD ülkesine ait sağlık, yaşam memnuniyeti, sosyal
uyum ve organ bağışçı sayısı gibi değişkenler kümeleme analizi yöntemiyle
analiz edilmiştir. Analizler sonucunda organ bağışının eğitim, kültür, sosyal
denge, yaşam memnuniyeti ve sağlık koşullarından etkilendiği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

: Organ Bağışı, OECD, Kümeleme Analizi, Yaşam Memnuniyeti, Eğitim

Kaynakça

• Afifi, W. A., Morgan, S. E., Stephenson, M. T., Morse, C., Harrison, T., Reichert, T., & Long, S. D. (2006). Examining the decision to talk with family about organ donation: Applying the theory of motivated information management. Communication Monographs, 73(2), 188-215.
• Altınanahtar A. (2016). Dünya’da ve Türkiye’de Organ Tedariki ve Nakli. Sosyoekonomi 24(8), 11-30.
• Barcellos, F. C., Araujo, C. L., & Da Costa, J. D. (2005). Organ donation: a population‐based study. Clinical transplantation, 19(1), 33-37.
• Bos, M. A. (2005). Ethical and legal issues in non-heart-beating organ donation. Paper presented at the Transplantation proceedings.
• Boulware, L., Troll, M., Wang, N. Y., & Powe, N. (2006). Public attitudes toward incentives for organ donation: a national study of different racial/ethnic and income groups. American Journal of Transplantation, 6(11), 2774-2785.
• Bruzzone, P. (2008). Religious aspects of organ transplantation. Paper presented at the Transplantation proceedings.
• Cantarovich, F. (2002). Improvement in organ shortage through education. Transplantation, 73(11), 1844-1846.
• Ghorbani, F., Khoddami-Vishteh, H., Ghobadi, O., Shafaghi, S., Louyeh, A. R., & Najafizadeh, K. (2011). Causes of family refusal for organ donation. Paper presented at the Transplantation proceedings.
• Gill, J., Dong, J., Rose, C., Johnston, O., Landsberg, D., & Gill, J. (2013). The effect of race and income on living kidney donation in the United States. Journal of the American Society of Nephrology, 24(11), 1872-1879.
• Martınez, J. M., Lopez, J. S., Martın, A., Martın, M. J., Scandroglio, B., & Martın, J. M. (2001). Organ donation and family decision-making within the Spanish donation system. Social science & medicine, 53(4), 405-421.
• Messersmith, E. E., Gross, C. R., Beil, C. A., Gillespie, B. W., Jacobs, C., Taler, S. J., . . . Hong, B. A. (2014). Satisfaction with life among living kidney donors: a RELIVE study of long-term donor outcomes. Transplantation, 98(12), 1294.
• Morgan, S. E. (2004). The power of talk: African Americans’ communication with family members about organ donation and its impact on the willingness to donate organs. Journal of Social and Personal Relationships, 21(1), 112-124.
• Morgan, S. E., & Miller, J. K. (2002). Beyond the organ donor card: The effect of knowledge, attitudes, and values on willingness to communicate about organ donation to family members. Health communication, 14(1), 121-134.
• Oliver, M., Woywodt, A., Ahmed, A., & Saif, I. (2010). Organ donation, transplantation and religion: Oxford University Press.
• Randhawa, G. (1998). An exploratory study examining the influence of religion on attitudes towards organ donation among the Asian population in Luton, UK. Nephrology, dialysis, transplantation: official publication of the European Dialysis and Transplant Association-European Renal Association, 13(8), 1949-1954.
• Siminoff, L. A., Gordon, N., Hewlett, J., & Arnold, R. M. (2001). Factors influencing families' consent for donation of solid organs for transplantation. Jama, 286(1), 71-77.
• Şen, H. (2017). Türkiye'deki İllerin Cinsel Suçlar Açısından İncelenmesi. Alphanumeric Journal, 5(2), 293-308.
• Yilmaz, T. U. (2011). Importance of education in organ donation. Exp Clin Transplant, 9(6), 370-375.