Vergi Afları ve Seçimler Arasındaki İlişkinin Bütçe Değişkenleri Aracılığıyla Değerlendirilmesi: Etkileşimli VAR Yöntemi Uygulaması

Yıl 2020, Cilt: 22 Sayı: 3, 685 - 702, 25.12.2020

Hilmi Ünsal , Yasin Ertürk

Öz

Vergi afları, temel anlamda devletin egemenlik gücüne bağlı olarak tahsil etmesi gereken vergi gelirinden vazgeçmesi olarak tanımlanmaktadır. Vergi afları dünyanın her ülkesinde başvurulan uygulamalardır. Bazı ülkeler sıklıkla vergi aflarına başvururken bazı ülkeler nadiren vergi aflarına başvurmuşlardır. Buradaki farklılığın temel nedeninin gelişmiş ve istikrarlı ekonomik yapı olduğunu ifade etmek mümkündür. Literatürde vergi aflarına ilişkin olarak ortak bir görüş yoktur. Ancak temelde vergi aflarını destekleyen ve karşı çıkan iki farklı görüş mevcuttur. Her iki görüş de kendi içerisinde tutarlı birtakım önermelere dayanmaktadır. Vergi aflarına ilişkin süreç incelendiğinde söz konusu afların çıkarılmasında ekonomik, mali, siyasal ve sosyal birtakım faktörlerin yer aldığı görülmektedir. Bu yönüyle vergi afları çok boyutlu bir kavram olarak ele alınmalıdır. Bu çalışmada vergi aflarının ve seçimlerin, seçilen gelir ve harcama değişkenleri ile arasındaki ilişkinin değerlendirilmesinde Etkileşimli Vector Auto Regressive (VAR) yöntemi kullanılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

vergi afları, vergi, etkileşimli VAR

Destekleyen Kurum

yok

Evaluating the Relationship Between Tax Amnesties and Choices Through Budget Variables: Application of Interactive VAR Method

Öz

Tax amnesties are defined as the state's withdrawal from tax income, which must be collected depending on its sovereign power. Tax amnesties are applications applied in every country of the world. Some countries frequently applied for tax amnesties, while others rarely applied for tax amnesties. It is possible to state that the main reason for the difference here is the developed and stable economic structure. There is no common opinion regarding tax amnesties in the literature. However, two different views support and oppose tax amnesties. Both views are based on a consistent set of propositions in themselves. When the process of tax amnesties is examined, it is seen that there are some economic, financial, political, and social factors in the issue of amnesties. In this respect, tax amnesties should be considered as a multi-dimensional concept. In this study, the Interactive Vector Auto Regressive (VAR) method is used to evaluate the relationship between tax amnesties and elections and selected income and expenditure variables.

Anahtar Kelimeler

tax, tax amnesties, Interacted VAR

Kaynakça

• Arıkan, Z. ve Yurtsever, H. (2004). “Türkiye’de Mali Affın Nedenleri ve Sonuçları II”. Yaklaşım 137: 64-67.
• Balerias, R.N. and Santos, V. (2000). “Behavioral and Institutional Determinants of Political Business Cycles”. Public Choice 104: 121-147.
• Cinko, L. (2005). “Modern Politik Konjonktür Hareketleri Teorisi: Rasyonel Beklentileri İçeren Politik Konjontür Hareketleri”. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 19: 325-339.
• Çetin, G. (2007). “Vergi Aflarının Vergi Mükelleflerinin Tutum ve Davranışları Üzerindeki Etkisi”. Yönetim ve Ekonomi 14(2): 171-187.
• Demirkıran, E. (2012). “Türkiye’de Uygulanan Vergi Afları ve Mükellefler Üzerindeki Etkisine İlişkin Bir Analiz” .Yüksek Lisans Tezi. Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi.
• Di Siero, M. (2017). “Empirical Applications of the Interacted Panel VAR model”. Doctoral Dissertation. Italy: Salerno University.
• Doğan, Z. ve Besen, R. (2008). Vergi Aflarının Mükellefler Üzerindeki Etkisinin Tespitine İlişkin Bir Araştırma. Ankara: Maliye ve Hukuk Yayınları.
• Dönmez, R. (1992). Teoride ve Uygulamada Vergi Afları. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi İİBF Basımevi.
• Edizdoğan, N. ve Gümüş, E. (2013). “Vergi Afları ve Türkiye’de Vergi Aflarının Değerlendirilmesi”. Maliye Dergisi 164: 99-119.
• Heidhues, P. and Lagerlöf, J. (2003). “Hiding Information in Electoral Competition”. Games and Economic Behavior 42: 48-74.
• http://www.ysk.gov.tr/tr/secim-arsivi/2612 Yüksek Seçim Kurulu Seçim Arşivi, Erişim Tarihi: 10.05.2020.
• Jawadi, F., Mallick, S.K. and Sousa, R.M. (2016). “Fiscal and Monetary Policies in the BRICS: A Panel VAR Approach”. Economic Modelling 58: 535-542.
• Keleş, Y. (2002). “Yine mi Af? Mükellef Ne Zaman Vergi Öder?”. Vergi Dünyası 249: 75-84.
• Kellner, M. (2004). “Tax Amnesty 2004/2005- An Appropriate Revenue Tool”. German Law Journal 5(4): 339-346.
• Kırbaş, S. (2012). Vergi Hukuku, 19. Baskı. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Korkusuz, M. (2003). “Vergi Barışı Üzerine”. Yaklaşım 123: 77-79.
• Pellegrino, G. (2018). “Uncertainty and the Real Effects of Monetary Policy Shocks in the Euro Area”. Economics Letters 162: 177-181.
• Savaşan, F. (2006). “Vergi Aflarına Mükellef Tepkisi: Türkiye’de Vergi Aflarından Kimler Faydalanıyor?”. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 12: 149-171.
• Savaşan, F. (2006). “Vergi Afları: Teori ve Türkiye Uygulamaları (Vergi Barışı Uygulama Sonuçları)”. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 1: 41-65.
• Tabellini, G. and Alesina, A. (1990). “Voting on the Budget Deficit”. The American Economic Rewiew 80(1): 37-49.
• Taşkın, Y. (2006). “Vergi Aflarının Etkinliği: Teori ve Türkiye Uygulaması”. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
• Towbin, P. and Weber, S. (2013). “Limits of Floating Exchange Rates: The Role of Foreign Currency Debt and Import Structure”. Journal of Development Economics 101: 179-194.
• Yumuşak, İ. (1997). “Vergi Aflarının Vergi Gelirlerine Etkisi”. Vergi Dünyası 188: 39-43.
• Yurdakul, A. (2013). Vergi Ahlakı ve Vergi Ahlakını Belirleyen Faktörlerin Analizi: Bursa İli Örneği. Bursa: Dora Yayıncılık.