The Examination of Social Studies Teacher Candidates' Self-Efficacy Beliefs Related to Special Field Competencies in Terms of Various Variables

Yıl 2014, Cilt: 14 Sayı: 1, 460 - 482, 01.01.2014

Cengiz Dönmez , Salih Uslu

https://doi.org/10.17240/aibuefd.2014.14.1-5000091522

Cited By: 8

Öz

The purpose of this study is to assessment of self-efficacy belief levels regarding Social Studies Teachers’ Special Field Competences of the Social Studies Teacher candidates in terms of various variables. Study group consisted of 1024 social studies teacher candidates were enrolled st, 2nd, 3rd and 4th graders at Social Studies Education Departments in Adıyaman Universty, Atatürk Universty, Akdeniz University, Niğde Universty, Uşak Universty and Yıldız Teknik Universty in 2013-2014 academic year. The “Personal Information Form” been developed by the researchers used as data collection tools and “Self-efficacy Belief Scale in Relation to Specific Field Competences of Social Studies Teacher” been developed by Uslu (2014) used with descriptive survey method. Research data were analyzed with IBM SPSS 21.0 program. The independent samples t-test and one way ANOVA were used for analyzing the datum. This study showed that there were not differanteated Social Studies Teachers’ cantidates self-efficacy beliefs levels with regarding to their sexes, high school types graduated from, academic background of mothers, academic backgraound of fathers, fathers’ professions and total incomes of a month statue of families. It showed, however, that there were meaningfull diversties according to their classes, universties, the reasons why been chosen to be social studies teacher and their mothers’ professions

Anahtar Kelimeler

Social studies teacher’s special field competences, self-efficacy belief, social studies, social studies teacher candidates

SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÖZEL ALAN YETERLİKLERİNE İLİŞKİN ÖZ-YETERLİK İNANÇLARININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Öz

Bu çalışmanın amacı, sosyal bilgiler öğretmen adaylarının sosyal bilgiler öğretmeni özel alan yeterliklerine ilişkin öz-yeterlik inanç düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesidir. Araştırma verileri, 2013-2014 eğitim-öğretim yılında Adıyaman Üniversitesi, Atatürk Üniversitesi, Akdeniz Üniversitesi, Kastamonu Üniversitesi, Niğde Üniversitesi, Uşak Üniversitesi ve Yıldız Teknik Üniversitesinin Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Ana Bilim Dallarında öğrenim gören 1024 öğretmen adayından elde edilmiştir. Betimsel tarama yönteminin kullanıldığı araştırmada; veri toplama aracı olarak “Kişisel Bilgi Formu” ve Uslu (2014) tarafından geliştirilmiş olan “Sosyal Bilgiler Öğretmeni Özel Alan Yeterliklerine İlişkin Öz-Yeterlik İnançları Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırma verileri IBM SPSS 21.0 programı ile analiz edilmiştir. Verilerin analizinde bağımsız örneklemler için t-testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda, sosyal bilgiler öğretmen adaylarının öz-yeterlik inanç düzeylerinin cinsiyetlerine, mezun oldukları lise türlerine, anne baba öğrenim durumlarına, baba meslek durumlarına, ailelerinin aylık toplam gelir durumlarına göre farklılaşmadığı; ancak öğrenim gördükleri sınıf düzeyine, üniversitelerine, sosyal bilgiler öğretmenliğini seçme nedenlerine ve anne meslek durumlarına göre anlamlı farklılıklar gösterdiği görülmüştür

Anahtar Kelimeler

Sosyal bilgiler öğretmeni özel alan yeterlikleri, öz-yeterlik inancı, sosyal bilgiler, sosyal bilgiler öğretmen adayları

Kaynakça

• Akbaş, A. ve Çelikkaleli, Ö. (2006). Sınıf öğretmeni adaylarının fen öğretimi öz- yeterlik inançlarının cinsiyet, öğrenim türü ve üniversitelerine göre incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 98–110.
• Akbulut, E. (2006). Müzik öğretmeni adaylarının mesleklerine ilişkin öz yeterlik inançları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 34–44.
• Çoşkun, E., Özer, B. ve Tiryaki, E. N. (2010). Türkçe öğretmeni adaylarının özel alan yeterlik algılarının değerlendirilmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 123–136.
• Elsayed, M. M. (1997). Yirmibirinci yüzyılda öğretmenin rolü konusunda geleceğe yönelik bir bakış açısı. İçinde, Uluslararası Dünya Öğretmen Eğitimi Konferansı (27 Ağustos – 2 Eylül 1995) (ss. 61–83). Ankara: Millî Eğitim Basımevi.
• Gökçe, E. (1997). Eğitim programlarının geliştirilmesinde öğretmenin rolü. İçinde, Uluslararası Dünya Öğretmen Eğitimi Konferansı (27 Ağustos – 2 Eylül 1995) (ss. 204–216). Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
• Güven, İ. (2005). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin mesleki gelişim ve yeterlikleri. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi, (60). 10 Haziran 2013 tarihinde http://www.sosyalbilgiler.biz/forum/b42/sosyal-bilgiler-ogretmenlerinin- mesleki-gelisim-ve-yeterlikler/ adresinden alınmıştır.
• Hazır Bıkmaz, F. (2002). Fen öğretiminde öz-yeterlik inancı ölçeği. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 1(2), 197–210.
• Hazır Bıkmaz, F. (2006). Öz yeterlik inançları. İçinde, Y. Kuzgun ve D. Deryakulu (Eds.), Eğitimde bireysel farklılıklar (2. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kahramanoğlu, R. ve Ay, Y. (2013). Sınıf öğretmeni adaylarının özel alan yeterlik algılarının çeşitli değişkenler açısından analizi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 2(2), 285–301.
• Kahyaoğlu, M. ve Yangın, S. (2007). İlköğretim öğretmen adaylarının mesleki öz- yeterliklerine ilişkin görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(1), 73–84.
• Karasar, N. (1999). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları.
• Kavcar, C. (2003). Alan öğretmeni yetiştirme. İçinde, Çağdaş Eğitim Sistemlerinde Öğretmen Yetiştirme Ulusal Sempozyumu (ss. 81–89). Sivas: Öğretmen Hüseyin Hüsnü Tekışık Eğitim Araştırma Geliştirme Vakfı Yayınları.
• ÖYEGM (2008). Öğretmen yeterlikleri öğretmenlik mesleği genel ve özel alan yeterlikleri (1. Baskı). Ankara: Devlet Kitapları.
• ÖYEGM (2010). Okul yöneticileri ve öğretmenler için okul temelli mesleki gelişim kılavuzu. Ankara: Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü.
• Özdemir, S. M. (2008). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretim sürecine ilişkin öz- yeterlik inançlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, (54), 277–306.
• Taşkın, Ç. Ş. ve Hacıömeroğlu, G. (2010). Öğretmen özyeterlik inanç ölçeğinin türkçeye uyarlanması ve sınıf öğretmeni adaylarının özyeterlik inançları. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 63–75.
• Uslu, S. (2014). Sosyal bilgiler öğretmeni özel alan yeterliklerine ilişkin öz-yeterlik inançları ölçeği. Kapadokya Eğitim Dergisi, 1(1), 16-29.
• Üstüner, M., Demirtaş, H., Cömert, M. ve Özer, N. (2009). Ortaöğretim öğretmenlerinin öz-yeterlik algıları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (17), 1–16.
• Yaman, S., Cansüngü Koray, Ö. ve Altunçekiç, A. (2004). Fen bilgisi öğretmen adaylarının öz-yeterlik inanç düzeylerinin incelenmesi üzerine bir araştırma. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(3), 355–356.
• Yenilmez, K. ve Kakmacı, Ö. (2008). İlköğretim matematik öğretmenliği bölümü öğrencilerinin öz yeterlilik inanç düzeyleri. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 1–21.