OKUL ÖNCESİ DÖNEMDE OKULA UYUM SÜRECİNE İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİ
Yıl 2018,
Cilt: 18 Sayı: 2, 681 - 701, 06.06.2018
Pınar Bağçeli Kahraman
,
Tuba Şen
Sümeyra Alataş
Büşra Tütüncü
Öz
Bu araştırmanın amacı, okulöncesi dönemde okula uyum sürecinde
uygulanan stratejiler ve karşılaşılan sorunlar hakkında öğretmen görüşlerinin
incelemektir. Ayrıca okula uyum sürecinde devlet okullarında uygulanan
stratejiler ile özel okullarda uygulanan stratejiler arasında farklılık olup olmadığı
da belirlenmeye çalışılmıştır. Bu amaç
doğrultusunda; nitel araştırma yöntemlerinden tipik durum çalışması yoluyla
gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu beşi devlet kurumunda, beşi
özel kurumda görev yapan 10 okul öncesi öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırma
yarı yapılandırılmış görüşme tekniği ile gerçekleştirilmiştir. Öğretmenler
okula uyum süreci ile ilgili en çok “güven kazanma” etkinlikleri yaptıkları
belirtmişlerdir. Öğretmenlerin çoğu uyum sürecinde en önemli unsurun ilgi
çekici etkinlikler ve tanışma etkinlikleri yapmak olduğunu ifade etmişlerdir.
Uyum sürecinde yaşanan sorunlar ile ilgili soruya, öğretmenler en çok aile
faktörünün etkili olduğu ifade etmişlerdir. Devlet kurumlarında en çok aşırı
koruyucu-hoşgörülü aile tutumuyla karşılaşılırken, özel kurumlar da ise aşırı
koruyucu aile tutumu ile birlikte kararsız aile tutumuna da sık rastlanmıştır.
Kaynakça
- Altıntaş, İ. (2009). Ayrılma anksiyetesi tanısı alan çocukların ebeveynlerinin mizaç ve karakter özellikleri. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
- Başal, H. A. (2013). Okul öncesi eğitime giriş. Bursa: Ekin Yayınları
- Başaran, S., Gökmen, B. ve Akdağ, B. (2014). Okul öncesi eğitimde okula uyum sürecinde öğretmenlerin karşılaştığı sorunlar ve çözüm önerileri. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2014(2), 197-223.
- Bee, H. (1995). The developing child. 7th Ed. New York: Harper Collins College Publishers.
- Berk, L. (2009). Child development. 8th Ed. USA: Pearson International Edition.
- Bérubé, A., Ruel, J., April, J. & Moreau, A. C. (2017). Family preparation for school entry and the role of transition practices. The Journal of Educational Research, 1-6.
- Bronfenbrenner, U. (1977). Toward an experimental ecology of human development. American Psychologist, July, 513–531.
- Caspe, M., Lopez, E. & Chattrabhuti, C. (2015). Four important things to know about the transition to school. Harvard Family Research Project. Retrieved 10.10. 2016 from http://www.hfrp.org/publications-resources/browse-our-publications/four-important-thingsresearch-tells-us-about-the-transition-to-school
- Datar, A. (2006). Does delaying kindergarten entrance give children a head start? Economics of Education Review, 25(1), 43-62.
- Demiriz, S ve Ulutaş, İ. (2003). 9-12 yaş çocuklarının kaygı düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Ege Eğitim Dergisi, 1(3) ,1-9.
- Demirkaya, S. K. ve Abalı, O. (2012). Annelerin çocuk yetiştirme tutumlarının okul öncesi dönem davranış sorunları ile ilişkisi. Anatolian Journal of Psychiatry/Anadolu Psikiyatri Dergisi, 13(1), 67-74.
- Dockett, S. & Perry, B. (2016). Okula geçiş algılar, beklentiler, deneyimler (Çev. N. Semra Erkan). Ankara: Nobel Yayıncılık
- Erdoğan, N. I. ve Şimşek, Z. C. (2014). Birinci sınıfa başlayan çocukların, velilerin ve öğretmenlerin okula uyumlarının incelenmesi. International Journal of New Trends in Arts, Sports & Science Education, 3 (2), 62-70.
- Entwisle, D. R. & Alexander, K. L. (1998). Facilitating the transition to first grade: The nature of transition and research on factors affecting it. The Elementary School Journal, 98(4), 351-364.
- Erermiş, S., Bellibaş, E., Özbaran, B., Büküşoğlu, N. D., Altintoprak, E., Bildik, T. ve Çetin, S. K. (2009). Ayrılma anksiyetesi bozukluğu olan okul öncesi yaş grubu çocukların annelerinin mizaç özellikleri. Türk Psikiyatri Dergisi, 20(1), 14-21.
- Gülay, H. (2011). 5-6 yaş grubu çocuklarda okula uyum ve akran ilişkileri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 36(36), 1-10.
- Günindi, N. (2008). Okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden altı yaş çocuklarının sosyal uyum becerileri ile anne-babalarının empatik becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Kaya, Ö. S. ve Akgün, E. (2016). Okul öncesi dönemdeki çocukların okula uyum düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. İlköğretim Online, 15(4), 1311-1324.
- Küçüködük, C. (2015). 3-5 yaş arasında ve anaokuluna giden çocuk annelerinin ayrılma kaygısı ve bağlanma biçimleri ile çocuğun davranışları ve ayrılma kaygısı arasındaki ilişki: bilişsel esnekliğin aracı rolü. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Lauth, G. W., Heubeck, B. G. & Mackowiak, K. (2006). Observation of children with attention‐deficit hyperactivity (ADHD) problems in three natural classroom contexts. British Journal of Educational Psychology, 76(2), 385-404.
- MEB (2013). 2013-2014 Eğitim öğretim yılı uyum programı ile ilgili valiliğe gönderilen yazı. Milli Eğitim Bakanlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğü. http://tegm.meb.gov.tr/www/2013-2014-egitim-ogreyim-yili-okul-oncesi-ve-1sinif-icin-uyum-programi/icerik/133.
- Miles, M.B. & Huberman, A.M. (1994). Qualitative data analysis (2nd edition). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
- Ogelman, H. G., Önder, A., Seçer, Z. ve Erten, H. (2013). Anne tutumlarının 5-6 yas çocuklarının sosyal becerilerini ve okula uyumlarını yordayıcı etkisi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 29, 143-152.
- Ogelman, H. G. ve Sarıkaya, H. E. (2013). Okul öncesi eğitimi almış çocukların akran ilişkileri değişkenlerinin 5 ve 6 yaşta incelenmesi: iki yıllık boylamsal çalışma. International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(8), 1859-1871.
- Öngider, N. (2013). Anne-baba ile okul öncesi çocuk arasındaki ilişki. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 5(4), 420-440.
- Özgülük, G. (2006). Okul öncesi eğitim kurumlarında uygulanan tam ve yarım günlük eğitim programlarına göre 5-6 yaş grubu çocukların sosyal ve duygusal gelişimlerinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü , İstanbul
- Rapee, R., Edwards, S., Spence, S. & S. Kennedy (2010).The assessment of anxiety symptoms in preschool-aged childiren: the revised preschool anxiety scale. Journal of Clinical Child and Adolescent Psychology, 39(3), 400-409.
- Rimm-Kaufman, S.E. & Pianta, R.C. (2000). An ecological perspective on the transition to kindergarten: a theoretical framework to guide empirical research. Journal of Applied Developmental Psychology, 21(5), 491–511.
- Sarı, E. (2007). Anasınıfına devam eden 5-6 yaş grubu çocukların, annelerinin çocuk yetiştirme tutumlarının, çocuğun sosyal uyum ve becerilerine etkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Sturge-Apple, M. L., Davies P.T., Winter, M. A., Cummings E. M. & Schermerhorn, A. (2008). Interparental conflict and children’s school adjustment: the explanatory role of children’s internal representations of interparental and parent–child relationships. Developmental Psychology, 44 (6), 1678-1690.
- Uysal, H., Aydos, E. H. ve Akman, B. (2016). Okul öncesi dönem çocuklarının sınıfa uyumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36(3), 617-645.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. 6. Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Yoleri, S. (2014). The relationship between temperament, gender, and behavioural problems in preschool children. South African Journal of Education, 34(2), 01-18.
- Wortham, S.C. (2002). Early childhood curriculum: developmental bases for learning and teaching. 3rd Ed. USA: Pearson Education.