ORTAOKUL DÜZEYİNDE GÜNEŞ, DÜNYA ve AY MODELİNİN GELİŞTİRİLMESİ

Yıl 2020, Cilt: 20 Sayı: 2, 806 - 819, 02.06.2020

Ümüt Reşit Yılmaz Cezmi Ünal

https://doi.org/10.17240/aibuefd.2020..-527615

Öz

Bu araştırmada Fen Bilimleri Dersi Programı’nda yer alan Dünya ve Evren konu alanının anlatımında kullanılmak üzere Güneş, Dünya ve Ay modelinin geliştirilmesi, geliştirilen model hakkında fen bilimleri öğretmenlerinin görüşlerinin incelenmesi ve hazırlanan modelin kullanıldığı örnek bir ders planının yapılmasıyla fen bilimleri dersinde nasıl kullanılabileceğinin gösterilmesi amaçlanmıştır. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden durum çalışması kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2018/2019 eğitim-öğretim yılında Çorum il merkezinde 20 derslikli bir ortaokulda çalışan 9 fen bilimleri öğretmeni ve aynı okulda eğitim gören 30 öğrenci mevcuduna sahip bir 6. sınıf oluşturmaktadır. Araştırmada geliştirilen model hakkında öğretmenlerin görüşlerinin incelenmesi için yarı yapılandırılmış görüşme formu, geliştirilen modelin fen bilimleri dersinde nasıl kullanılacağının araştırılması için ise gözlem formu kullanılmıştır. Elde edilen verilerin yorumlanmasında betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçları, geliştirilen modelin başarılı bir 3 boyutlu analojik-pedagojik bir model olduğunu ve hazırlanan planın uygunluğunun, geliştirilen modelin fen bilimleri dersinde verimli olarak nasıl kullanılabileceğine ilişkin iyi bir örnek olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Modele dayalı öğretim yöntemi, Astronomi, Fen Eğitimi, Materyal Geliştirme

Kaynakça

• Akdeniz, A. R. ve Yiğit, N. (2000). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin temel fizik kavramların anlama düzeyi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 5-14.
• Aktan, C. C. ve Tunç, M. (1998). Bilgi toplumunun doğuşu ve gelişimi. Yeni Türkiye Dergisi, 1(2), 118-134.
• Andersson, B. (1986). Pupils’ explânations of some aspects of chemical reactions. Science Education, 70(5), 549-563.
• Aslan, F. (2015).Yenilenebilir enerji kaynaklarının fen eğitimi açısından önemi ve bu bağlamda geliştirilen rüzgar türbini materyalinin fen ve teknoloji ders kazanımları üzerindeki etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
• Aslan, Z. ve Doğdu, S. (1993). Eğitim teknolojileri uygulamaları araç gereçleri. Ankara: Tekışık Ofset.
• Bacanlı, H. (2011). Eğitim psikolojisi. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Bağdaş, E., Kirişçioğlu, S., ve Oluk, S. (2007). Fen öğretiminde yapılandırmacı kuram bağlamında Hands-on yöntemi, önemi, örnek uygulamaları ve değerlendirme. Yapılandırmacılık ve Eğitime Yansımaları Sempozyumunda sunuldu, İzmir.
• Boğdan, R. C. ve Biklen, S. K. (1992). Qualitative research methods fort he social sciences. Boston: Allyn and Boston.
• Bostan, A. (2008). Farklı yaş grubu öğrencilerinin astronominin bazı temel kavramlarına ilişkin düşünceleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir.
• Briggs, H. ve Holding, B. (1986). Aspects of secondary students’ understanding of elementary ıdeas in chemistry. Full Report, CLISP, University of Leeds. Bülbül, E., İyibil, Ü. ve Şahin, Ç. (2013). Ortaokul 8. sınıf öğrencilerinin astronomi kavramlarıyla ilgili algılamalarının belirlenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(2), 22-28.
• Comber, M. (1983). Concept development in relation to particulate theory of matter in the middle school. Research İn Science And Technological Education. 1(1), 27-39.
• Çetin, O. ve Günay, Y. (2011). Fen eğitimine yönelik örnek bir web tabanlı öğretim materyalinin hazırlanması ve bu materyalin öğretmen ve öğrenci görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(2), 175-202.
• Çınar, O., Teyfur, E. ve Teyfur, M. (2006). İlköğretim okulu öğretmen ve yöneticilerinin yapılandırmacı eğitim yaklaşımı ve programı hakkındaki görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(11), 184-193.
• Çilenti, K. (1985). Fen eğitimi teknolojisi. Ankara: Kadıoğlu Matbaası.
• Çoruhlu, T., Nas, S. ve Çepni, S. (2009). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin alternatif ölçme değerlendirme tekniklerini kullanmada karşılaştıkları problemler. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 122-141.
• Çökelez, A. (2015). Fen eğitiminde model ve modelleme, öğretmenler, öğretmen adayları ve öğrenciler. Turkish studies. 255-272.
• Düşkün, İ. (2011). Güneş, Dünya, Ay modeli geliştirilmesi ve fen bilgisi öğretmen adaylarının astronomi eğitimindeki akademik başarılarına etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
• Emrahoğlu, N. ve Öztürk, A. (2009). Fen bilgisi öğretmen adaylarının astronomi kavramlarını anlama seviyelerinin ve kavram yanılgılarının incelenmesi üzerine boylamsal bir araştırma. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(1), 165-180.
• Ergin, A. (1995). Öğretim teknolojisi ve iletişim. Ankara: Pegem Yayınları.
• Griffiths, A. K. ve Preston, K. R. (1992). Grade-12 students misconceptions relating to fundamental characteristics of atoms and molecules. Journal of Research in Science Teaching. 29(6), 611-628.
• Günaydın, H. E. (2011). Bitkiler ve biyoçeşitliliğin öğretilmesine yönelik bir rehber materyal geliştirme çalışması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Harman, G. (2012). Fen bilgisi öğretmen adaylarının model ve modelleme ile ilgili bilgilerinin incelenmesi. X. Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi’nde sunuldu, Niğde.
• Karasar, N. (2000). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kılıç, C. (2010). Enderun mektebi örnekleminde günümüz üstün yetenekli çocuklarının eğitiminin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kılıç, R. (1997). Görsel öğretim materyalleri tasarım ilkeleri. Milli Eğitim Dergisi, 136, 74-82.
• Minaslı, E. (2009). Fen ve teknoloji dersi maddenin yapısı ve özellikleri ünitesinin öğretilmesinde simülasyon ve model kullanılmasının başarıya, kavram öğrenmeye ve hatırlamaya etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Mumcu, H. Y. ve Yıldız, S. (2015). Uzamsal düşünmeyi destekleyici web tabanlı öğretim materyali geliştirme, uygulama ve değerlendirilmesi. İlköğretim Onlıne, 14(4), 12090-1306.
• Obut, S. (2005). İlköğretim 7. sınıf, maddenin iç yapısına yolculuk ünitesindeki atom yapısı ve periyodik çizelge konusunun eğitsel oyunlarla bilgisayar ortamında öğretimi ve buna yönelik bir model geliştirme. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Celal Bayar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Manisa.
• Özdin, K. (2010). Kimyada önemli kavramlar ile ilgili somut materyal geliştirme. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Van.
• Roth, W. M. (1998). Starting small and with uncertaing, toward a neurocomputational account of knowing and learning school science laboratories. Internatıonal Journal of Science Education. 20 (9), 1089-1105.
• Ünal, S., Coştu, B. ve Karataş, F. Ö. (2004). Türkiye’de fen bilimleri eğitimi alanındaki program geliştirme çalışmalarına genel bir bakış. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(2), 183-202.
• Ünsal, Y., Güneş, B. ve Ergin, İ. (2001). Yükseköğretim öğrencilerinin temel astronomi konularında ki bilgi düzeylerinin tespitine yönelik bir araştırma. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(3), 47-60.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Şeçkin Yayıncılık.