TÜRKİYE CUMHURİYETİ’NDE UYGULANAN İLKOKUL MATEMATİK DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMLARININ İNCELENMESİ

Yıl 2020, Cilt: 20 Sayı: 3, 1512 - 1532, 15.09.2020

Özge Deveci , Necdet Aykaç

https://doi.org/10.17240/aibuefd.2020..-547848

Cited By: 2

Öz

Bu araştırmada Türkiye’de cumhuriyetten bu yana uygulamaya konan matematik öğretim programları amaçlar, içerik, eğitim durumları ve değerlendirme olmak üzere programın dört ögesine göre incelenmiştir. Bu yönüyle bu araştırma doküman incelemesi tekniğine dayalı olarak nitel bir araştırma olarak desenlemiştir. Araştırmaya 1926, 1936, 1948, 1968, 1998, 2005, 2009, 2013 ve 2018 Programları dâhil edilmiştir. Araştırma sonucunda, birbirini takiben uygulanan matematik öğretim programlarının içerik ve sunuş olarak daha kapsamlı bir şekilde yapılanmadığı görülmüştür. 1926 Programı’ndan itibaren tüm programlarda matematik dili kullanımı ve matematiksel düşünceleri ifade etmenin önemsendiği, etkinlik ve işleniş örneklerinin 1998, 2005 ve 2009 Programlarının en büyük gücü olduğu, 2005, 2015 ve 2017 Programlarında önemsenen duyuşsal özelliklerin matematik başarısı için ilgilenilmesi gereken bölümler olduğu, 1948 Programı ile programa dâhil olan “alıştırmalar”ın önemli ve vazgeçilmemesi gereken bir bölüm olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

İlkokul matematik, matematik dersi, öğretim programı, program değerlendirme

EXAMINATION OF PRIMARY SCHOOL MATHEMATICS COURSE CURRICULUM IN THE REPUBLIC OF TURKEY

Öz

In this study, the mathematics teaching programs, which have been implemented since the Republic in Turkey, have been examined according to four components of the curriculum, including objectives, content, learning-teaching process and evaluation. In this respect, this research has been designed as qualitative research based on document review technique. Research includes 1926, 1936, 1948, 1968, 1998, 2005, 2009, 2013 and 2018 programs. As a result of the research, it has been observed that mathematics curricula applied successively have not been structured more comprehensively in terms of content and presentation. Since 1926, the importance of using the language of mathematics and expressing mathematical thoughts in all programs, examples of activities and activities given as examples are the biggest strenghth of 1998, 2005 and 2009 programs. The emotional features considered in the 2005, 2015 and 2018 programs are the sections that should be considered for mathematics achievement, and the “exercises” included in the program with the 1948 program are important and must not be abandoned.

Anahtar Kelimeler

Primary school mathematics, mathematics lesson, curriculum, program evaluation

Kaynakça

• Akbaba, T. (2004). Cumhuriyet döneminde program geliştirme çalışmaları. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi, 5(1), 54-55.
• Albayrak, M. (2017). 1990 ve 2017 İlkokul matematik dersi öğretim programlarının değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(3), 685-701.
• Altun, M. (2002). İlköğretim ikinci kademede (6, 7 ve 8. sınıflarda) matematik öğretimi. Alfa Basım Yayım Dağıtım.
• Aslan, E. & Olkun, S. (2011). Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk müfredatlarında ilköğretim matematiği. İlköğretim Online, 10(3), 991-1009.
• Aykaç, N. (2011).Türkiye cumhuriyetinin kuruluşunda günümüze sosyal bilgiler programının eğitim programı öğeleri açısından değerlendirilmesi. İlköğretim Online, 10(2), 406-2011.
• Aykaç, N. (2007). İlköğretim programında yer alan etkinliklerin öğretmen görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi (Sinop ili örneği). Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 19-35.
• Bal, A. P. & Dinç-Artut, P. (2013). İlköğretim matematik öğretim programının değerlendirilmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(4), 164-171
• Baş, M. (2009). 2015 ilkokul matematik dersi öğretim programları ile 2017 ilkokul matematik dersi öğretim programı karşılaştırması. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 1219-1258.
• Baykul, Y. (2002). İlköğretimde matematik öğretimi: 6.-8. sınıflar için. Pegem A. Yayıncılık.
• Boz, N. (2008). Matematik neden zor? Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 2(2), 52-65.
• Çakır, S. & Kılınç, H. H. (2016). İlkokul 4. sınıf matematik dersi programına ilişkin öğretmenlerin görüşleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(39), 112-124.
• Çakmak-Gürel, Z. & Coşgun Kandal, S. (2016). 1926 ile 2005 yılları öğretim programlarında yer alan geometri kavramlarının karşılaştırılarak incelenmesi. Tarih Okulu Dergisi, 9(28), 273- 298.
• Çalık, B. (2014). The relationship between mathematics achievement emotions, mathematics self-effıcacy, and self-regulated learning strategıes among middle school students [Unpublished Doctoral Dissertation]. Middle East Technical University.
• Çelenk, S., Tertemiz, N. & Kalaycı, N. (2000). İlköğretim programları ve gelişmeler. Nobel Yayın Dağıtım.
• Dağdelen, S. & Menderes, Ü. (2017). Matematik öğrenim ve öğretim sürecinde karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 483-510.
• Demirel, Ö. (1992). Türkiye'de program geliştirme uygulamaları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(7), 27-43.
• Demirel, Ö. (1992). Eğitimde program geliştirme. Pegem A Yayıncılık.
• Dinç-Artut, P. & Tarım, K. (2016). İlkokul matematik programlarının problem çözme açısından incelenmesi. M. F. Özmantar, A. Öztürk & E. Bay (Ed.), Reform ve değişim bağlamında ilkokul matematik öğretim programları içinde (ss. 293-315). Pegem Akademi Yayıncılık.
• Duru, A., & Korkmaz, H. (2010). Öğretmenlerin yeni matematik programı hakkındaki görüşleri ve program değişim sürecinde karşılaşılan zorluklar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38(38), 67-81.
• Ersoy, E. & Öksüz, C. (2016). İlkokul 4. sınıflarda matematik tarihi kullanımının öğrenciler üzerindeki etkileri. İlköğretim Online, 15(2), 408-420.
• Göç, T. (2010). İlköğretim öğrencilerinin matematik dersine yönelik tutumları ve başarı güdüsü düzeyleri [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Gökkurt, B., Soylu, Y. & Demir, Ö. (2015). Ortaokul matematik öğretmenlerinin kesirlerin öğretimine yönelik görüşlerinin incelenmesi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 9(2), 230-251.
• Gözütok, F. D. (2003). Türkiye’de program geliştirme çalışmaları. Milli Eğitim Dergisi, 160(1), 90-102.
• Gömleksiz, M. N. (2005). Yeni ilköğretim programının uygulamadaki etkililiğinin değerlendirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(2), 339-384.
• Gözen, Ş. (2001). Matematik ve öğretimi. Evrim Yayınevi.
• Güngör, H. & Çavuş, H. (2015). İlkokul 4. sınıf matematik dersi" kesirler" konusunun öğretiminde öğretmenin yardımcı kitap kullanımının öğrenci başarısı üzerindeki etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(2), 251-271.
• Işık, C. & Kar, T. (2011). İlköğretim 6, 7 ve 8. sınıf öğrencilerinin sayı algılama ve rutin olmayan problem çözme becerilerinin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 57-72.
• İskenderoğlu, T. A. & Uzuner, F. G. (2017). Sınıf öğretmenlerinin ilkokul öğrencilerine temel matematiksel becerileri kazandırma sürecine ilişkin görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 563-585.
• Karasar, N. (2015). Bilimsel araştırma yöntemi (28. Baskı). Nobel.
• Karataş, S. (2002). Batılılaşma döneminde ders program değişimi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Afyon Kocatepe Üniversitesi.
• Kılıç, S. A. (2011). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin genel başarıları, matematik başarıları, matematik dersine yönelik tutumları, güdülenmeleri ve matematik kaygıları arasındaki ilişki [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Kurnaz, F. B. & Kutlu, Ö. (2016). İlkokul 4. sınıf için hazırlanan bilimsel süreç becerileri programının etkililiğinin belirlenmesi. İlköğretim Online, 15(2), 529-547.
• Lichtenfeld, S., Pekrun, R., Stupnisky, R. H., Reiss, K., & Murayama, K. (2012). Measuring students' emotions in the early years: The achievement emotions questionnaire-elementary school (AEQ-ES). Learning and Individual Differences, 22(2), 190-201.
• Nasibov, F. & Kaçar, A. (2005). Matematik ve matematik eğitimi hakkında. Kastamonu Eğitim Dergisi, 13(2), 339-346.
• Orbeyi, S. & Güven, B. (2008). Yeni ilköğretim matematik dersi öğretim programı'nın değerlendirme öğesine ilişkin öğretmen görüşleri. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 4(1), 133-147.
• Öksüz, C. (2015). İlkokul matematik programını değerlendirme ölçeği. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37(1), 21-33.
• Özdemir, B. G., Bayraktar, R. & Yılmaz, M. (2017). Sınıf ve ortaokul matematik öğretmenlerinin kavram yanılgılarına ilişkin açıklamaları. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 284-305.
• T.C. Maarif Vekaleti. (1926). İlk mekteb müfredat programı. Devlet Basımevi.
• T.C. Kültür Bakanlığı. (1936). İlkokul programı. Milli Eğitim Basımevi.
• T.C. Kültür Bakanlığı. (1948). İlkokul programı. Milli Eğitim Basımevi.
• Tutak, T. (2009). Evoluvation of primary school teachers' aidias about new mathematics curriculum at the period between 2006 and 2009: Elazığ sample. Education Sciences, 4(3), 1034-1045.
• Memişoğlu, B. & Tapan-Broutin, M. S. (2018). Cumhuriyetten günümüze matematik öğretim programlarındaki dönüşüm geometrisi kavramlarının değerlendirilmesi. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi (IBAD), 2018, 196-209. https://doi.org/10.21733/ibad.419484
• Millî Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığı. (1968). İlkokul matematik programı. MEB.
• Millî Eğitim Bakanlığı Talim Ve Terbiye Kurulu Başkanlığı (Mebttkb). (1998). İlköğretim okulu matematik dersi öğretim programı. MEB.
• Millî Eğitim Bakanlığı Talim Ve Terbiye Kurulu Başkanlığı (Mebttkb). (2005). İlköğretim matematik programı. MEB.
• Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı (2009). İlköğretim matematik dersi 1-5. sınıflar öğretim programı. MEB.
• MEB. (2016). Pisa 2015 projesi ulusal ön rapor. MEB.
• MEB. (2017). Matematik dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). MEB.
• Olkun, S. & Toluk-Uçar, Z. (2006). İlköğretimde matematik öğretimine çağdaş yaklaşımlar. Ekinoks Yayıncılık.
• Önal, H. İ. & Topçu, Ö. Ş. (2013). Eğitimi gerçekleştirmek: Öğretim programlarında okul kütüphanelerinin yeri. Bilgi Dünyası, 14(2), 306-328.
• Özmantar, M. F., Agaç, G. & İlgün, Ş. (2017). İlkokul matematik dersi öğretim programlarının alıştırmalar bağlamında incelenmesi: Tarihsel bir analiz. Adıyaman Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 295-317.
• Sezgin-Memnun, D. (2013). Türkiye’deki Cumhuriyet dönemi ilköğretim matematik programlarına genel bir bakış. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(25), 71-91.
• Şentürk, B. (2010). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin genel başarıları, matematik başarıları, matematik dersine yönelik tutumları ve matematik kaygıları arasındaki ilişki [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Afyon Kocatepe Üniversitesi.
• Şimşek, A. G. N. & Boz, N. (2015). Sınıf öğretmeni adaylarının uzunluk ölçme konusunda pedagojik alan bilgilerinin öğrenci kavrayışları bağlamında incelenmesi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 4(3), 10-30.
• Talim, M. E. B., & Başkanlığı, T. K. (2015). İlköğretim matematik dersi (1, 2, 3 ve 4. Sınıflar) öğretim programı. MEB.
• Yenilmez, K. & Duman, A. (2008). İlköğretimde matematik başarısını etkileyen faktörlere ilişkin öğrenci görüşleri. Sosyal Bilimler Dergisi, 19, 251-268.
• Yenilmez, K. & Ev-Çimen, E. (2014). Matematik öğretmeni adaylarının “örnek, alıştırma, problem” oluşturma çalışmalarının incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(3), 76-84.
• Yenilmez, K. & Sölpük, N. (2014). Matematik dersi öğretim programı ile ilgili tezlerin incelenmesi (2004-2013). Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(2), 33-42.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayınları.
• Yıldız, İ. & Uyanık, N. (2004). Matematik eğitiminde ölçme-değerlendirme üzerine. Kastamonu Eğitim Dergisi, 12(1), 97-104.
• Yurtbakan, E., İskenderoğlu, T. A. & Sesli, E. (2016). Sınıf öğretmenlerinin öğrencilerin matematik dersindeki başarılarını arttırılma yolları konusundaki görüşleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(2), 101-119.