Temel Bir Beceri Olarak Finansal Okuryazarlığın Sosyal Bilgiler Dersine Yansıması

Yıl 2023, Cilt: 23 Sayı: 1, 449 - 470, 25.03.2023

Veysi Aktaş , Ahmet Tokmak

https://doi.org/10.17240/aibuefd.2023..-1166093

Öz

Bu araştırmada etkin vatandaşlık gereği ülke ekonomisine katkı sunulmasında katalizör görevi gören Sosyal Bilgiler dersinin bireylere finansal okuryazarlık becerisini kazandırma amacıyla finansal konulara ne derece yer verdiği incelenecektir. Bu amaçla bu çalışmanın konusu “Sosyal Bilgiler Ders Kitaplarında Finansal Okuryazarlık Becerisi” olarak belirlenmiştir. Bu çalışmada ortaokul Sosyal Bilgiler dersinin öğretim aracı olan ders kitabında yer alan konular, kazanımlar ve görseller finansal okuryazarlık açısından ele alınmıştır. Nitel araştırma deseninde tasarlanan çalışmada veri toplama aracı olarak doküman incelemesi tekniği kullanılmıştır. Elde edilen bulgular içerik analizine tabi tutularak yorumlanmıştır. Araştırma sonucunda Sosyal Bilgiler kitaplarının genel olarak kazanım, görsel ve içerik açısından finansal okuryazarlık becerisini kazandırma konusunda gelişime açık olduğu anlaşılmıştır. Sanal alışveriş ve finans okuryazarlık becerisi ile ilgili konulara 5. ve 6. sınıfta daha çok yer verildiği fakat 7. sınıf ders kitabında konunun ihmal edildiği görülmektedir. Finansal okuryazarlık becerisi ile ilgili görsel, kazanım ve içeriğe en fazla “Üretim, Dağıtım ve Tüketim” öğrenme alanında yer verildiği tespit edilmiştir. Beceri eğitimi temelli Sosyal Bilgiler dersinde öğrencilere finansal okuryazarlık becerisinin kazandırılması için ders kitaplarının bütünleşik bir yapıda hazırlanması ve konu ile ilgili içeriğin zenginleştirilmesi önem arz etmektedir. Ders kitaplarının günümüz ihtiyaçları dikkate alınarak finans ve ekonomiyle ilişkili görsellere ve etkinlik uygulamalarına daha çok yer verecek şekilde tasarlanmasının faydalı olacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Finansal okuryazarlık, sosyal bilgiler, finansal okuryazarlıkla ilgili konu-kazanım-görseller, ders kitabı, ortaokul., Finansal okuryazarlık, sosyal bilgiler, finansal okuryazarlıkla ilgili konu-kazanım-görseller, ders kitabı, ortaokul.

Kaynakça

• Abad-Segura, E. ve González-Zamar, MD (2019). Finansal eğitim ve finansal okuryazarlığın yaratıcı girişimcilik üzerindeki etkileri: Dünya çapında bir araştırma. Eğitim Bilimleri , 9 (3), 238. https://www.mdpi.com/2227-7102/9/3/238 adresinden 10.03.2022 tarihinde ulaşılmıştır.
• Adalar, H. (2019). Sosyal Bilgiler öğretmen eğitiminde finansal okuryazarlık ve öğretimi: Bir Model Önerisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Akhan N. E. & Kılıçoğlu G. (2014). Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının ekonomi kavramlarını anlama düzeyleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 13(51), 209-225. https://doi.org/10.17755/esosder.43846
• Akhan, N. E. & Hayta, N. (2014). İlköğretim sosyal bilgiler derslerinde ekonomi okuryazarlığının geliştirilmesi? Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 181(181), 205-230.
• Aslan, E. (2016). Geçmişten Günümüze Sosyal Bilgiler. Dilek, D. (Ed), Sosyal Bilgiler Eğitimi. Ankara, Pegem Akademi Yayınları.