Sanatsal Denetim Modeli Ve Türk Eğitim Sisteminde Uygulanabilirliği

Yıl 2022, Cilt: 10 Sayı: 1, 1 - 14, 30.06.2022

Hilal Erkol

Öz

Eğitimde insana yönelik bakış açısının değişmesi ile psikolojik etmenlerin eğitim ve eğiticiler üzerindeki etkileri tartışılmaya başlanmış, bu durum insan ilişkilerine dayalı yeni denetim modellerinin doğmasına neden olmuştur. Eisner tarafından 1982 yılında alanyazına kazandırılan Sanatsal Denetim modeli bunlardan biridir. Bu çalışmada sanatsal denetim modelinin tanımı, amacı, temel esasları ve Türk Eğitim Sisteminde uygulanabilirliğini tartışılmaktadır. Çalışma betimsel tarama modelinde gerçekleştirilmiştir. Bu kapsamda sanatsal denetim modeli ve sanatsal denetim modelinin uygulanabilirliğine ilişkin yapılan çalışmalar incelenmiş ve betimlenmiştir. Araştırmanın verilerinin toplanmasında doküman analizi tekniğinden yararlanılmıştır. Sanatsal denetimin en önemli bileşenleri; öğretimin bir sanat olması ve eğitim programının bireylerin bilişsel kapasitelerini yönlendiren ve geliştiren faaliyet dizisinden oluşmasıdır. Türk Eğitim Sistemi içerisinde bu iki bileşenin hissedilen eksikliği Sanatsal denetim modelinin uygulanabilirliğini zorlaştırmaktadır. Ayrıca alanyazında yeterli sayıda uygulama örneğinin olmaması, öğretim programlarının Sanatsal denetim modeline uygun olmaması, eğitim denetmenlerinin uzmanlık alanlarının Sanatsal denetim modeli için yeterli olmaması, eğitim denetmenlerinin sanatsal denetimin gerektirdiği danışmanlık için yeterli olmamaları, dolayısıyla öğretmenlerin ihtiyaç duyduğu rehberlik hizmetlerinin yeterince karşılanmaması, eğitim sistemimizin sanatsal denetimin gerektirdiği şekilde öğrenci ve öğretmenlerin kendi öğretim programlarını yapmalarına izin vermemesi, denetmenlerin yetiştirilmesi için gerekli lisans programının bulunmaması ve eğitim kurumlarının fiziksel yapıları nedeniyle tekrarlı sınıf gözlemlerinin gerçekleştirilmesinin mümkün olmaması gibi nedenler de Sanatsal denetim modelinin Türk Eğitim Sisteminde uygulanabilirliğini zorlaştırmaktadır. Bu çalışmada sanat olarak öğretim ve sanatsal öğretim programının nasıl olması gerektiği tartışılmakta ve Sanatsal denetim Türk Eğitim Sisteminde uygulanabilirliği üzerinde durulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Denetim, Sanatsal Denetim, Türk Eğitim Sistemi

Sanatsal Denetim Modeli ve Türk Eğitim Sisteminde Uygulanabilirliği

Öz

Eğitimde insana yönelik bakış açısının değişmesi ile psikolojik etmenlerin eğitim ve eğiticiler üzerindeki etkileri tartışılmaya başlanmış, bu durum insan ilişkilerine dayalı yeni denetim modellerinin doğmasına neden olmuştur. Eisner tarafından 1982 yılında alanyazına kazandırılan Sanatsal Denetim modeli bunlardan biridir. Bu çalışmada sanatsal denetim modelinin tanımı, amacı, temel esasları ve Türk Eğitim Sisteminde uygulanabilirliğini tartışılmaktadır. Çalışma betimsel tarama modelinde gerçekleştirilmiştir. Bu kapsamda sanatsal denetim modeli ve sanatsal denetim modelinin uygulanabilirliğine ilişkin yapılan çalışmalar incelenmiş ve betimlenmiştir. Araştırmanın verilerinin toplanmasında doküman analizi tekniğinden yararlanılmıştır. Sanatsal denetimin en önemli bileşenleri; öğretimin bir sanat olması ve eğitim programının bireylerin bilişsel kapasitelerini yönlendiren ve geliştiren faaliyet dizisinden oluşmasıdır. Türk Eğitim Sistemi içerisinde bu iki bileşenin hissedilen eksikliği Sanatsal denetim modelinin uygulanabilirliğini zorlaştırmaktadır. Ayrıca alanyazında yeterli sayıda uygulama örneğinin olmaması, öğretim programlarının Sanatsal denetim modeline uygun olmaması, eğitim denetmenlerinin uzmanlık alanlarının Sanatsal denetim modeli için yeterli olmaması, eğitim denetmenlerinin sanatsal denetimin gerektirdiği danışmanlık için yeterli olmamaları, dolayısıyla öğretmenlerin ihtiyaç duyduğu rehberlik hizmetlerinin yeterince karşılanmaması, eğitim sistemimizin sanatsal denetimin gerektirdiği şekilde öğrenci ve öğretmenlerin kendi öğretim programlarını yapmalarına izin vermemesi, denetmenlerin yetiştirilmesi için gerekli lisans programının bulunmaması ve eğitim kurumlarının fiziksel yapıları nedeniyle tekrarlı sınıf gözlemlerinin gerçekleştirilmesinin mümkün olmaması gibi nedenler de Sanatsal denetim modelinin Türk Eğitim Sisteminde uygulanabilirliğini zorlaştırmaktadır. Bu çalışmada sanat olarak öğretim ve sanatsal öğretim programının nasıl olması gerektiği tartışılmakta ve Sanatsal denetim Türk Eğitim Sisteminde uygulanabilirliği üzerinde durulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Denetim, Sanatsal Denetim, Türk Eğitim Sistemi

Kaynakça

• Aydın, İ. (2008). Öğretimde denetim. Durum saptama, değerlendirme ve geliştirme (2. baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Aydın, İ. (2012). Alternatif okullar (4. baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Büyükdüvenci, S. (1986). Bilim ve sanat olarak eğitim. Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 1 (19), 1301-3718.
• Deaver, S. P. ve Shiflett, C. (2011). Art based supervision techniques. The Clinical Supervisor, 30, 257-276.
• Denac, O. (2014). The significance and role of aesthetic education in schooling. Scientific research, 5, 1714-1719.
• Eisner, E. W. (1998). Does experience in the arts boost academic achievement., Arts Education Policy Review, 100 (1), 32-40.
• Eisner, E. W. (2002a). The arts and the creation of mind. London: Yale University Press.
• Eisner, E. W. (2002b). From episteme to phronesis to artistry in the study and improvement of teaching. Teaching and Teacher Education, 18, 375-385.
• Grushka, K. (2005). Artists as reflective self-learners and cultural communicators: An exploration of the qualitative aesthetic dimension of knowing self through reflective practice in art-making. Reflective Practice, 6, 353–366.
• Henderson, P. (2009). A different wisdom. Reflections on supervision practice. Great Britain: Karnac Books Ltd.
• Makedon, A. (1990). Is teaching a science or an art? Paperpresented at the Annual Conference of the Midwest Philosophy of Education Society (Chicago, IL, Nobvember, 10, 1990).
• Seçkin, N. (1998). Denetime yeni bir yaklaşım: sanatsal denetim. Türkiye’de eğitim yönetimi. Prof. Dr. Ziya Bursalıoğlu’na Armağan. (Edt: H. Taymaz ve M. Hesapçıoğlu). İstanbul: Kültür Koleji Eğitim Vakfı Yayınları.
• Østern, A. L. ve Thorndheim, NTNU (2011). Artistic supervision in collaborative creative processes.www.isci.ee/.../A%20L%20Østern%20Artistic%20 guidance adresinden 11/02/2017 tarihinde erişilmiştir.
• Uğurlu, C. T., Mermer, S. ve Ertaş, B. (2013). Denetimlerin sanatsal denetim anlayışına uygunluğuna ilişkin öğretmen görüşleri. İlköğretim Online, 12(2), 597‐613, 2013. [Online]: http://ilkogretim‐online.org.tr
• Walker, S. (2004). Understanding the art making process: Reflective practice. Art Education, 57, 6–12. Wadeson, H. (2003). Making art for professional processing. Art Therapy: Journal of the American Art Therapy Association, 20(4), 208-218.
• Yılmaz, K. (2004). Sanatsal denetim. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 38, 292‐311[Online]:http://www.pegem.net/dosyalar/dokuman/705-20110625134242-yilmaz.pdf adresinden 21 Şubat2017 tarihinde indirilmiştir.