Romandan Sinemaya "Gurbet Kuşları"

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 3, 251 - 278, 11.09.2020

Kazım Çandır

https://doi.org/10.34083/akaded.747953

Öz

Orhan Kemal’in Gurbet Kuşları romanı göç olgusunu anlatan önemli romanlardan biridir. İlk baskısı 1962’de yapılan roman, 1954 yılında basılmış olan Bereketli Topraklar Üzerinde romanının devamı niteliğindedir. İlkinde İflahsızın Yusuf’un Çukurova hayatı anlatılırken, ikincisinde Yusuf’un oğlu olan İflahsızın Memed’in İstanbul’daki yaşamı ele alınmıştır. Romanda önemli meseleler olarak göç sebebiyle gecekondulaşmanın artması ve büyükşehirde ahlaki yozlaşmanın kolayca kabul edildiği gerçeğinin yer aldığı görülür. Her türlü insanın yer aldığı İstanbul’da Memed ve Ayşe çiftinin kendilerini geliştirerek yaşadıkları sınıfı bulduklarını görürüz. Romandan uyarlanan aynı adlı sinema filmi ise 1964 yılında beyaz perdede gösterime girmiştir. Filmde Kahramanmaraş’tan İstanbul’a göç eden dördü çocuk, altı kişilik bir ailenin daha iyi bir yaşam sürmek için verdikleri mücadele anlatılır. Girdikleri her işte başarısız olan bireyler bir bir ailesinden ayrılmış, sonunda kötü yola düşen kız kardeş kurtuluşu intihar etmekte bulmuştur. Aile bu olaydan sonra, küçük oğullarının telkiniyle yeniden memleketlerine dönmüşlerdir. Romanla film arasında çok fazla farklılıklar vardır. Biz bu yazımızda roman ve filmi geniş bir perspektiften ele alarak aradaki farklılıkları ortaya koyacağız.

Anahtar Kelimeler

Gurbet Kuşları, Sinema, Roman

"Expatriate Birds" from Novel to Cinema

Öz

Orhan Kemal’s novel Gurbet Kuşları is one of the important novels describing the phenomenon of migration. The novel, first published in 1962, is a sequel to the novel Bereketli Topraklar Üzerinde, published in 1954. In the first İflahsızın Yusuf’s life in Çukurova is described, while in the second İflahsızın Memed, son of Yusuf’s life in İstanbul is discussed. İmportant usues in the novel include the increase in slums due to migration and the fact that corraption in the metropolitan area is easily accepted. İn İstanbul, where all kinds of people live, we see that the couple Memed and Ayşe find the class they live by developing themselves. The motion Picture of the some name, adapted from the novel, premiered on the White screen in 1964. The film describes the struggle o fa family of six, four of them children, who migrated to Istanbul from Kahramanmaraşto lead avbetter life. The people who failed in every job they entered were separated from one family, and the sister who fell down the bad path at the end found salvation in suicide. After this insident, the family returned to they hometown at the suggestion of their younger son. There are many differences between the novel and the film. In this article we will look at the novel and the film from a wide perspective, and as a result we will reveal the differences between them. 

Anahtar Kelimeler

Migration, Haydarpaşa Station, Istanbul, slum, labor

Kaynakça

• Bezirci, Asım (1994), Orhan Kemal Hayatı Sanatı, İstanbul: Evrensel Basım Yayın. Çalışkan, Zekeriya (2006), Türkiye’de Şehirleşme ve Gecekondulaşma, Fırat Üniversitesi Doğu Araştırmaları Dergisi (2). Elazığ. Gümeli, Turgay (2006), Orhan Kemal’in Gurbet Kuşları ve Latife Tekin’in Sevgili Arsız Ölüm Ro-manlarında Köyden Kente Göç ve Yoksulluk, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mar-mara Üniversitesi, İstanbul. Kadıköy Belediye Başkanlığı (2020), http://www. kadikoy.gov.tr (Erişim Tarihi: 03.05.2020). Kale, Özlem (2012), Gurbet Kuşları, Eskici ve Oğulları, Vukuat Var Romanlarında Göç Olgusu, Dede Korkut Türk Dili ve Edebiyatı Araştırmaları Dergisi (2). Kasımpaşa Canavarı (2018), “Gurbet Kuşları”, https://www. medium.com (Erişim Ta-rihi: 03.05.2020). Kemal, Orhan (2019), Gurbet Kuşları, İstanbul: Everest Yayınları. Narlı, Mehmet (2002), Orhan Kemal’in Romanları Üzerine Bir İnceleme, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları. Olcay, Salim (2016), “Köyden Kente Göçen: Gurbet Kuşları (1964)”, https://www.otekisinema.com (Erişim Tarihi: 03.05.2020). Otyam, Fikret (1999), Arkadaşım Orhan Kemal ve Mektupları, İstanbul: Aksoy Yayıncılık. Türkdoğan, Orhan (1977), Yoksulluk Kültürü: Gecekonduların Toplumsal Yapısı, İstanbul: Sebil Matbaacılık. Uğur, Ufuk (2016), “Gurbet Kuşları” Filmi Örneğinde İç Göç Olgusunun Sosyolojik Açıdan İnce-lenmesi, Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi (3), Ordu. Uludoğan, Betül (2015), “Gurbet Kuşları (1964): Göç, Kimlik Bunalımı ve Yabancılaşma”, http://www.cinerituel.com (Erişim Tarihi: 03.05.2020). Yörükan, Turhan ve Ayda (1966), Şehirleşme, Gecekondular ve Konut Politikası, Ankara: İmar ve İskân Bakanlığı Mesken Genel Müdürlüğü.