THE MEDİATİNG ROLE OF ORGANİZATİONAL SUSTAİNABİLİTY İN THE EFFECT OF OPENNESS TO ORGANİZATİONAL CHANGE ON INNOVATİVE COMPETİTİVE APPROACH

Yıl 2024, Cilt: 11 Sayı: 24, 43 - 74, 27.04.2024

Vildan Bayram

https://doi.org/10.58884/akademik-hassasiyetler.1348883

Öz

Organizational change is an important factor to compete successfully in today's business world. Successful implementation of change can help organizations increase their sustainability and gain innovative competitive advantage. Rapidly developing technological developments have caused a great change in production and management activities. Organizations that follow the developments in information and communication technologies, learn these developments and use them within their own structure, will achieve success by gaining competitive advantage and will ensure their organizational sustainability. In this context, the mediating role of organizational sustainability in the effect of openness to organizational change on innovative competition approach was examined in this study. The population of the research consists of 251.734 people working in the health and social services sector throughout Turkey. In the study, 413 health and social services workers were reached by using the convenience sampling method. The analyzes of the obtained data were made with the SPSS 21.0 program. According to the normality analysis, it was determined that the scale scores showed a normal distribution, and the relationship between the scale scores was analyzed with the Pearson correlation test. Mediation was examined with Process analysis and Bootstrap technique was used. The results of the analysis determined that openness to organizational change has an effect on innovative competition approach. It also showed that organizational sustainability and its sub-dimensions play a mediating role between openness to organizational change and innovative competition approach. When these results are evaluated, it is important that organizations and managers are open to change and that employees try to increase their level of openness to change. Organizational change is possible if all employees believe in this change. The openness of organizations to innovation affects their openness to organizational change. Organizational managers will gain innovative competitive advantage and contribute to the sustainability of the organization if they increase the motivation and participation of the employees in the change process.

Anahtar Kelimeler

Openness to Organizational Change, Innovative Competitive Approach, Organizational Sustainability, Intermediary Role

Proje Numarası

-

ÖRGÜTSEL DEĞİŞİME AÇIKLIĞIN YENİLİKÇİ REKABET YAKLAŞIMINA ETKİSİNDE ÖRGÜTSEL SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİN ARACI ROLÜ

Öz

Örgütsel değişim, günümüz iş dünyasında başarılı bir şekilde rekabet edebilmek için önemli bir faktördür. Değişimin başarılı bir şekilde gerçekleştirilmesi, örgütlerin sürdürülebilirliklerini artırmalarına ve yenilikçi rekabet avantajı elde etmelerine yardımcı olabilir. Hızla gelişen teknolojik gelişmeler üretim ve yönetim faaliyetlerinde büyük bir değişime neden olmuştur. Bilişim ve iletişim teknolojilerindeki gelişmeleri takip eden, bu gelişmeleri öğrenerek kendi bünyesinde kullanan örgütler, rekabet üstünlüğü elde ederek başarıyı yakalayacaklar ve örgütsel sürdürülebilirliklerini sağlayacaklardır. Bu bağlamda çalışmada, örgütsel değişime açıklığın yenilikçi rekabet yaklaşımına olan etkisinde örgütsel sürdürülebilirliğin bu ilişkideki aracı rolü incelenmiştir. Araştırmanın evreni Türkiye genelinde faaliyet gösteren sağlık ve sosyal hizmetler sektöründe çalışan 251.734 kişiden oluşmaktadır. Çalışmada kolayda örneklem yöntemi kullanılarak 413 sağlık ve sosyal hizmetler çalışanına ulaşılmıştır. Elde edilen verilerin analizleri SPSS 21.0 programı ile yapılmıştır. Yapılan normallik analizine göre ölçek puanlarının normal dağılım gösterdiği belirlenmiş, ölçek puanları arasındaki ilişki, Pearson korelasyon testi ile analiz edilmiştir. Aracılık ise Process analizi ile incelenmiş, Bootstrap tekniğinden yararlanılmıştır. Analiz sonuçları örgütsel değişime açıklığın, yenilikçi rekabet yaklaşımına etkisinin olduğunu tespit etmiştir. Ayrıca örgütsel sürdürülebilirliğin ve alt boyutlarının, örgütsel değişime açıklık ile yenilikçi rekabet yaklaşımı arasında aracı bir rol oynadığını göstermiştir. Bu sonuçlar değerlendirildiğinde örgütlerin ve yöneticilerin değişime açık olması ve çalışanların değişime açıklık düzeyini artırmaya çalışması önem taşımaktadır. Örgütsel değişim, tüm çalışanların bu değişime inanması ile mümkündür. Örgütlerin yeniliğe açık olmalarını, örgütsel değişime açık olmaları etkilemektedir. Örgüt yöneticileri, değişim sürecinde çalışanların motivasyonunu ve katılımını artırdıkları taktirde, yenilikçi rekabet avantajı elde edecekler ve örgütün sürdürülebilirliğine katkı sağlayacaklardır.

Anahtar Kelimeler

Örgütsel Değişime Açıklık, Yenilikçi Rekabet Yaklaşımı, Örgütsel Sürdürülebilirlik, Aracı Rol

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

Kaynakça

• Akinci, S. K., & Akinci, M. M. (2010). Sürdürülebilir kalkınmaya katkı bağlamında örgütlerin çevresel performansları ve performans değerlendirme teknikleri. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 24(1), 193-207.
• Alayoğlu, A. H. (2019). Yenilik iklimi, yaratıcı öz yeterlilik ve değişime açıklık ilişkisi, [Doktora tezi]. Marmara Universitesi.
• Aslaner, E. (2010). Örgütsel değişim ve yenilikçilik: Bir özel okul örneği, [Yüksek Lisans tezi]. Ankara Üniversitesi.
• Augustsson, H., Richter, A., Hasson, H., & von Thiele Schwarz, U. (2017). The need for dual openness to change: A longitudinal study evaluating the impact of employees’ openness to organizational change content and process on intervention outcomes. The Journal of Applied Behavioral Science, 53(3), 349-368. https://doi.org/10.1177/0021886317691930
• Baron, R.M., & Kenny, D.A. (1986). The moderator–mediator variable distinction in social psychological research: Conceptual, strategic, and statistical considerations. Journal of Personality and Social Psychology, 51(6), 1173.  https://doi.org/10.1037/0022-3514.51.6.1173
• Bozbayındır, F., & Alev, S. (2018). Öğretmenlerin öz yeterlilik, proaktif kişilik ve değişime açıklık algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 293-311. https://doi.org/10.17679/inuefd.346666
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2017). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi.
• Cagnin, C. H., Loveridge, D., & Butler, J. (2005). Business sustainability maturity model. Business Strategy and the Environment Conference, 2005, 4-6.
• Choi, M. (2011). Employees' attitudes toward organizational change: A literature review. Human Resource Management, 50(4), 479-500. https://doi.org/10.1002/hrm.20434
• Çağlar, Ç. (2013). Okulların değişime açıklık düzeyi ile öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeyi arasındaki ilişki. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (15), 119-150. https://doi.org/10.14520/adyusbd.652
• Çalışkan, A. (2022). Örgütsel değişime açıklık: Bir ölçek geliştirme çalışması. Aksaray Üniversitesi İİBF Dergisi, 14(2). https://dx.doi.org/10.52791/aksarayiibd.1069524
• Çalışkan, H. (2019). Sağlık kurumlarında stratejik insan kaynakları yönetiminin örgütsel inovasyona etkisi. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 22(2), 341-358.
• Çınar, F., & Toker, K. (2018). Ameliyathane hemşirelerinin değişime açıklığa ilişkin değerlendirmeleri. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 1(5), 19-26.
• DeCarlo, L. T. (1997). On the meaning and use of kurtosis. Psychological Methods, 2(3), 292–307. https://doi.org/10.1037/1082-989X.2.3.292
• Doğan, E. (2017). Rekabet stratejileri perspektifinden sürdürülebilir rekabet üstünlüğü. Journal of Management & Economics Research, 15(Ek Sayı 1), 163-178. https://doi.org/10.11611/yead.370215
• Efron, B. (1987). Better bootstrap confidence intervals. Journal of the American Statistical Association, 82(397), 171-185.
• Eroğlu, Ş. G., & Alga, E. (2019). Üniversite çalışanlarının örgütsel değişime açıklıkları ile örgütsel ataletleri arasındaki ilişki. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(3), 1251-1271.
• Fritz, M.S., & MacKinnon, D.P. (2007). Required sample size to detect the mediated effect. Psychological Science, 18(3), 233-239.
• Groeneveld, R.A. & Meeden, G. (1984). Measuring skewness and kurtosis. The Statistician, 33, 391-399. https://doi.org/10.1111/j.1467-9280.2007.01882.x
• Gül, İ. & Tüfekçi, N. (2019). Örgütsel bağlılık ve örgütsel değişme açıklığın örgüt sağlığı üzerindeki etkisi: Afyonkarahisar’daki sağlık çalışanları üzerinde bir araştırma. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 7(18), 1-23. https://doi.org/10.33692/avrasyad.595464
• Gültekin, G.S. & Argon, T. (2020). Development of organizational sustainability scale. Sakarya University Journal of Education, 10(3), 507-531. https://doi.org/10.19126/suje.757529
• Hayes, A.F. (2018). Partial, conditional, and moderated moderated mediation: Quantification, inference, and interpretation. Communication Monographs, 85(1), 4-40. https://doi.org/10.1080/03637751.2017.1352100
• Hayes, A.F., & Rockwood, N.J. (2017). Regression-based statistical mediation and moderation analysis in clinical research: Observations, recommendations, and implementation. Behaviour Research and Therapy, 98, 39-57. https://doi.org/10.1016/j.brat.2016.11.001
• Hopkins, K.D. & Weeks, D.L. (1990), Tests for normality and measures of skewness and kurtosis: Their place in research reporting, Educational and Psychological Measurement, 50, 717-729. https://doi.org/10.1177/0013164490504001
• İraz, R. (2005). İşletmelerde bilgi yönetiminin yenilik ve rekabet gücü üzerindeki etkileri. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19(1), 243-258.
• Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Nobel Yayıncılık.
• Keskin, H. (2006). Market orientation, learning orientation, and innovation capabilities in SMEs: An extended model. European Journal of İnnovation Management, 9(4), 396-417. https://doi.org/10.1108/14601060610707849
• Kuşat, N. (2012). Sürdürülebilir işletmeler için kurumsal sürdürülebilirlik ve içsel unsurları. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(2), 227-242.
• Moors, J.J.A. (1986). The meaning of kurtosis: Darlington reexamined, The American Statistician, 40, 283-284. https://doi.org/10.1080/00031305.1986.10475415
• Nunnally, J.C. (1967). Psychometic theory. McGraw-Hill.
• Oğrak, A., & Karta, T. K. (2020). İnovasyon performansı ve örgütsel yapı ilişkisi: sağlık sektöründe bir uygulama. Uluslararası Ekonomi ve Siyaset Bilimleri Akademik Araştırmalar Dergisi, 3(9), 32-43.
• Oral, M. & Kılıç, R. (2019). İşletmelerin yenilikçi rekabet yaklaşımı çabaları. The Journal of Academic Social Science, 88(88), 359-383.  https://doi.org/10.16992/ASOS.14732
• Porter, M. E. (1980). Competitive strategies:Techniques for analyzing industries and competitors. The Free Press.
• Porter, M. E. (1985). Creating and sustaining superior performance. The Free Press.
• Porter, M. E. (1990). Competitive strategy. The Free Press.
• Preacher, K. J., & Selig, J. P. (2012). Advantages of Monte Carlo confidence intervals for indirect effects. Communication Methods and Measures, 6(2), 77-98. https://doi.org/10.1080/19312458.2012.679848
• Saatçioğlu, Ö., Kök, G. & Özispa, N. (2018). Endüstri 4.0 ve lojistik sektörüne yansımalarının örnek olay kapsamında değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(Endüstri 4.0 ve Örgütsel Değişim Özel Sayısı).
• Seki, İ. & Barbaros, R.F. (2011). Rekabet gücünün ölçülmesinde ulusal yenilik sistemleri ve üniversite ekonomisi yaklaşımı. Ege Academic Review, 11(3), 407-424.
• Serinikli, N. & Kara, M. (2020). Çalışanların algılanan örgütsel desteğinin iş performansına etkisinde örgütsel değişime açıklığın aracı rolü. Third Sector Social Economic Review, 55(4), 2380-2398.  http://doi.org/10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.20.11.1448
• Şimşek, B., & Mete, M. (2022). Sağlık Çalışanlarında sosyal sorumluluk algısının örgütsel sürdürebilirliğe etkisinde kişilik özelliklerinin aracı rolü. Eurasian Business & Economics Journal, 30(3), 15-38. https://doi.org/10.17740/eas.econ.2022-V30-03
• Tarhan, N., & Şar, S. (2021). Sağlıkta bireysel yenilikçilik, motivasyonel kararlılık ve performans. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi, 11(1), 10-15. https://doi.org/10.31020/mutftd.808272
• Tibshirani, R.J. & Efron, B. (1993). An introduction to the bootstrap. Monographs on Statistics and Applied Probability, 57(1).
• Turan, H. (2022). Yenilik yönetimi. Disiplinlerarası girişimcilik ve yenilikçilik çalışmaları içinde. (s. 85). Efe Akademi.
• Turhan, G.D., Özen, T. & Albayrak, R.S. (2018). Kurumsal sürdürülebilirlik kavramı, stratejik önemi ve sürdürülebilirlik performansı ölçümü. Ege Stratejik Araştırmalar Dergisi, 9(1), 17-37. https://doi.org/10.18354/esam.304155
• Tüyen, Z. (2020). İşletmelerde sürdürülebilirlik kavramı ve sürdülebilirliği etkileyen etmenler. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(37), 91-117.
• Ülgen, H. & Mirze, K. (2018). İşletmelerde stratejik yönetim. Beta Basım yayım Dağıtım A.Ş.
• Ürek, D., Demir, İ. B., & Karaman, S. (2019). Sağlık kurumlarında değişim liderliği. Uluslararası Sağlık Yönetimi ve Stratejileri Araştırma Dergisi, 5(2), 89-103.
• Wals, A. E., & Schwarzin, L. (2012). Fostering organizational sustainability through dialogic interaction. The Learning Organization, 19(1), 11-27. https://doi.org/10.1108/09696471211190338
• Wanberg, C. R. & Banas, J. T. (2000). Predictors and outcomes of openness to changes in a reorganizing workplace. Journal of Applied Psychology, 85(1), 132. https://doi.org/10.1037/0021-9010.85.1.132
• Williams, J. & MacKinnon, D. P. (2008). Resampling and distribution of the product methods for testing indirect effects in complex models. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 15(1), 23-51. https://doi.org/10.1080/10705510701758166
• Yiğit, S. (2014). Kültür, örgüt kültürü ve inovasyon ilişkisi bağlamında “İnovasyon Kültürü”. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2014(2), 1-7. https://doi.org/10.18493/kmusekad.26789
• Yiğit, S., & Özyer, K. (2011). Sürdürülebilir rekabet üstünlüğü kaynağı olarak bilgi. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 11(21), 333-360.
• Yorgancılar, F. N. (2011). Sürdürülebilir rekabet anlayışı olarak yenilik yeteneği. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 11(21), 379-426.
• Yue, C.A., Men, L.R. & Ferguson, M.A. (2019). Bridging transformational leadership, transparent communication, and employee openness to change: The mediating role of trust. Public Relations Review, 45(3). https://doi.org/10.1016/j.pubrev.2019.04.012