Etik İlkeler ve Yayın Politikası

Yayın Politikası ve Etik İlkeler

Bilimsel yöntemleri destekleyen hakemli çalışmalar için Akademik Hassasiyetler Dergisi yayın etiği kapsamında tüm paydaşlar tarafından etik sorumlulukların taşınması beklenmektedir. Etik kurul izni gerektiren tüm bilim dallarında yapılan araştırmalar için etik kurul onayı alınmış olmalıdır. Etik kurul onayı makale çalışmasında belirtilmeli ve belgelendirilmelidir. Etik kurul izni gerektiren araştırmalarda, izinle ilgili bilgilere (kurul adı, tarih ve sayı no) yöntem bölümünde, ayrıca makalenin ilk/son sayfalarından birinde yer verilmelidir.
Dergimiz Açık Erişim Politikasını benimsemiştir ve yalnızca Dergipark'ta hizmet vermektedir. Dergimize gönderilen çalışmaların telif hakkının dergimize devredilmesi gerekmektedir.


Yayın Politikası


Dergi Yönetim Kurulu, maddeler halinde verilen etik sorumlulukların bilinciyle hareket etmektedir. Yılda üç sayı (Nisan, Ağustos, Aralık) ile elektronik ortamda yayın yapan Akademik Hassasiyetler Dergisi açık erişimli (Open Access) olarak Tübitak Dergi-Park Akademik Sistemi tarafından tümü ile ücretsiz şekilde yayınlanmaktadır. Yayın Kurulu ve Editör kararı olması durumunda mevcut sayılara ek özel sayı da yayınlanabilmektedir. Dergiye makale gönderim işlemini tamamlayan yazarların çalışmaları, öncelikle editör ve yayın kurulu tarafından gerçekleştirilecek ilk değerlendirme sonucunda yayın ilkelerine uygunluğu olması durumunda (en az 2) hakemlere gönderilmektedir. Hakem değerlendirme sürecinde çifte körleme tekniği kullanılması nedeniyle tüm süreçlerde yazar/yazarlar ve hakemlere ait kimlikler saklı tutulmaktadır.


Genel Bilgilendirme

Akademik Hassasiyetler Dergisi yayın süreci akademik ilkelere bağlı kalarak bilimsel yöntemlerle bilginin tarafsız şekilde üretilmesine, geliştirilmesine ve paylaşılmasına dayanmaktadır. Gönderilen bilimsel çalışmalarda etik standartların sağlanması adına açık erişimli COPE (Committee on Publication Ethics) tarafından belirlenen uluslararası standartlar dikkate alınmaktadır (Bk. COPE Yönerge Türkçe). Aynı zamanda YÖK Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi, Yükseköğretim Kurumları Etik Davranış İlkeleri ve TÜBİTAK - Araştırma ve Yayın Etiği Kurulu Yönetmeliği dikkat edilen etik ilkeler kapsamında yer almaktadır.


Akademik Hassasiyetler Dergisi bünyesine gönderilen tüm yazılarda düzeltme yapma, yayımlama veya yayımlamama hakkına sahiptir. Süreç içerisinde yer alan tüm paydaşların (yazarlar, araştırmacılar, okurlar, hakemler, editörler ve yayıncı) etik ilkelere yönelik oluşturulan standartlara uyması önem arz emektedir.

Yayın Kurulu

Akademik Hassasiyetler Dergisi’ne başvurusu yapılan her makaleden, hatta yayımlanmasından sonraki tüm süreçlerinden Yayın Kurulu ve Editörler/Editör Yardımcıları sorumludur. Yayın Kurulu, yayın, kör hakemlik, değerlendirme süreci, etik ilkeler gibi dergi politikalarının belirlenmesini ve uygulanmasını sağlar. Makalenin Yayın Kurulu’nca hakem sürecine alınması bir yayın taahhüdü anlamına gelmez. Yayın Kurulu, yayımlanmış makalelere ilişkin intihal ve suistimal iddialarını her zaman incelemeye alır.

Baş Editör ve Alan Editörleri

Editörler/Yardımcı Editörler, Akademik Hassasiyetler Dergisi’nde yayınlanan her yayından sorumludurlar. Dergi ve makale yayım sürecinde fikrî mülkiyet hakları, bilimsel-etik olmayan davranışlarla ve intihalle ilgili önlemleri almaktan sorumludurlar.

Yayın ve Sorumluluk Kararı: Editör/Editör Yardımcıları, gönderimi yapılan makalelerden hangilerinin Akademik Hassasiyetler Dergisi amaç ve yayın politikasına uygun olduğu ve yayınlanacağı hususunda karar vermekten sorumludurlar. Tarafsızlık: Akademik Hassasiyetler Dergisi’ne gönderilen makaleler herhangi bir önyargı olmadan şeffaf, açık ve bilimsel kriterlere dayandırılarak, yazar/yazarların dini inancı, etnik kökeni, ırkı, milliyeti ve siyasi görüşü göz önüne alınmadan değerlendirilmektedir.

Gizlilik: Editör/Editörler Yardımcıları, yayın esasları ve etik ilkeleri kapsamında kişisel verilerin korunmasını sağlamaktadır. Metinlerle ilgili bilgiler yazarı/yazarları, hakemler ve yayıncı dışında hiç kimseye ifşa etmezler.

Çıkar Çatışması: Editör/Editör Yardımcıları, metinlerin yayınlanmamış materyal ve verilerin, yazar/yazarlar tarafından açık ve yazılı izin olmadan hiç kimse tarafından kullanımına izin vermemektedir.


Editörler, çalışmaların önemi, özgün değeri, geçerliliği, anlatımın açıklığı ve derginin amaç ve hedeflerine dayanarak olumlu ya da olumsuz karar vermelidir. Yayın kapsamına uygun olan çalışmaların ciddi problemi olmadığı sürece ön değerlendirme aşamasına almalıdır. "Kör Hakemlik ve Değerlendirme Süreci" mutlaka yayınlanmalı ve editörler tanımlanan süreçlerde yaşanabilecek sapmaların önüne geçmelidir. Hakemleri çalışmanın konusuna uygun olarak belirlemelidir. Körleme hakemlik bağlamında hakemlerin kimlik bilgilerini gizli tutmalıdır. Hakemlerin performansını artırıcı uygulama ve politikalar belirlemelidir. Yayın kurulu üyelerinin çalışmaları tarafsız ve bağımsız olarak değerlendirmelerini sağlamalıdır. Yayın kurulu ile düzenli olarak etkileşim içerisinde olmalıdır. Yayınlanan çalışmaların okuyucu, araştırmacı, uygulayıcı ve bilimsel alanyazına katkı sağlamasına ve özgün nitelikte olmasına dikkat etmelidir. Yayınlanan tüm makalelerin fikri mülkiyet hakkını korumakla, olası ihlallerde derginin ve yazar(lar)ın haklarını savunmakla yükümlüdür. Ayrıca editörler yayınlanan tüm makalelerdeki içeriklerin başka yayınların fikri mülkiyet haklarını ihlal etmemesi adına gerekli önlemleri almakla yükümlüdür.

Hakemler


Tüm çalışmaların "Çift Taraflı Kör Hakemlik" ile değerlendirilmesi yayın kalitesini doğrudan etkilemektedir. Hakemler yazarlar ile doğrudan iletişime geçmeyerek, değerlendirme ve yorumlar dergi yönetim sistemi aracılığıyla iletmektedir. Bu süreçte değerlendirme formları ve tam metinler üzerindeki hakem yorumları editör aracılığıyla yazar/yazarlara iletilmektedir.


Gizlilik: Tarafsızlık ve gizlilik içerisinde değerlendirme yapmalıdır. Gizlilik ilkesi gereği inceledikleri çalışmaları değerlendirme sürecinden sonra imha etmelidir.

Tarafsızlık: Hakem değerlendirmeleri objektif ve yapıcı olmalıdır. Yazının akademik yeterliliği esas alınmalıdır. Yazarların şahsiyetlerine yönelik eleştiriler uygun görülmez. Hakemler, yaptıkları değerlendirmeleri destekleyecek açıklamaları ve argümanları, dergi editörlüğünce sunulan hakem değerlendirme raporlarında sunmalıdırlar.

Kaynakların Beyan Edilmesi: Hakemler yazar tarafından belirtilmeyen ilgili yayınlanmış çalışmaları tanımlamalıdır. Bir hakem ayrıca değerlendirilen çalışma ile bilgileri dâhilinde daha önce yayınlanmış başka bir çalışma arasındaki esaslı bir benzerlik veya örtüşme durumunu editörün dikkatine sunmalıdır. Tespit etmeleri halinde, çoklu yayın veya eş zamanlı başvuru vakasından haberdar etmelidirler.

Çıkar Çatışması: Hakemler araştırmayla, yazarlarla ve/veya araştırma fon sağlayıcılar ile çıkar çatışması içerisinde olmamalıdır.

Editöre Destek: Hakemler, karar verme aşamasında editörlere yardım etmeli ve ayrıca metinlerin iyileştirilmesinde yazarlara yardımcı olabilmelidirler.


Yazar/Yazarlar

Akademik Hassasiyetler Dergisi’ne gönderilen makaleler intihal içermemeli ve özgün olmalıdır. İntihal içerdiği tespit edilen makalelerin değerlendirme süreci durdurulmaktadır. Yazar/yazarlar, göndermiş olduğu makale için yayın kararı alınıncaya kadar, dergi yayın kuruluna bildirmek koşuluyla makaleyi geri çekme hakkına sahiptir. Yazar/yazarlar cinsiyet, ırk, dil, inanç, kültür, sınıf, yaş, görüş, zümre ve cinsel yönelim gibi aidiyet ve kimlikler üzerinden ayrımcı bir dil kullanmamalıdır. Çalışmalarda yer verilen paydaşların belirtilmesi ile yükümlüdürler. Çalışmalarında önemli derecede payı olan şahıs/şahısların ortak yazar olarak belirtilmesi gerekmektedir. Çalışmanın yayımlanması için yazarlarının tümünün rızası alınması gerekmektedir.
Yayımlanmak üzere başvurusu yapılan bir makale için yazar sırasını değiştirme, yazar çıkartma veya ekleme işlemleri önerilmemelidir. Yazarlar, mevcut telif hakları yasası esaslarına uygun hareket etmekte sorumludurlar. Değerlendirme sürecinde yazarlardan makalelerine ilişkin bilgi ya da veri istenmesi durumunda talep edilen bilgileri dergi editörlüğüne sunmalıdırlar. Ayrıca hakemlerin ve editörlerin düzeltme önerilerini yerine getirmekle ve sunmakla sorumludurlar.


Etik Kurul İzni (Onay Belgesi) Gerektiren Hususlar

Veri toplama tekniği olarak anket, odak grup çalışması, gözlem, deney, mülakat, görüşme teknikleri kullanılması sonucu gerçekleştirilen her türlü nitel veya nicel araştırmalar, insan üzerinde gerçekleştirilen klinik araştırmaları, kişisel verilerin korunması kanunu kapsamında gerçekleştirilen geçmişe dönük çalışmalar (retrospektif) da etik kurul onayı gerekmektedir. Çalışmada bilgilendirilmiş gönüllüler olması durumunda olur/onam formunun imzalatıldığına dair bilgilendirme yapılması gerekmektedir. Ayrıca başkalarına ait ölçek, anket, fotoğrafların kullanımı için sahiplerinden izin alınması ve belirtilmesi gerekmektedir. Etik kurul izni gereken çalışmalarda, alınan izinle ilgili bilgilere (kurul adı, tarih ve sayı no) yöntem bölümünde ve makale son sayfasında yer verilmelidir. Belirtilen hususlardaki çalışmalarda Etik Kurul İzni alınmaması durumunda gönderilen makaleler kabul edilmeyecektir.

MAKALE DEĞERLENDİRME SÜRECİ

Yazar tarafından gönderilen bir makale, gönderim tarihinden itibaren 10 gün içinde dergi sekreteri tarafından makalenin, telif sözleşmesinin ve benzerlik raporunun (Turnitin programı) eksiksiz ve düzgün bir şekilde gönderilip gönderilmediği yönünden incelenir. İstenilen bu dosyalar eksiksiz ve düzgün bir şekilde gönderilmiş ise makale; ikinci aşamada derginin yayın çizgisine uygun olup olmadığı yönünden değerlendirilir. Bu süreçte makale yayın çizgisine uygun değilse yazara iade edilir. Makale yayın çizgisine uygun ise şablona uygun bir şekilde gönderilip gönderilmediği yönünden değerlendirilir. Şayet makale şablona uyarlanıp gönderilmemiş ise değerlendirme sürecine alınmaz. Bu süreçte yazarın derginin belirlediği şartlara uygun bir şekilde sisteme makale yüklemesi beklenir. Makale şablona uygun bir şekilde hazırlanıp gönderilmiş ise son aşamada makale derginin yayın ilkeleri, yazım kuralları, öz, abstract, extented abstract, kaynakça gösterimi vb. yönlerden incelenir. Bu ayrıntılarda makalede bir sorun varsa yazarın bu hususları tamamlaması istenir ve verilen süre içerisinde eksiksiz bir şekilde yeniden makaleyi göndermesi istenir.
Tüm bu aşamaları geçen makale, editör tarafından bilimsel yeterliliğinin denetlenmesi amacıyla ikinci 7 günlük süre içerisinde çalışmaya uygun iki hakeme değerlendirmeleri için gönderilir. Hakemlerin değerlendirme süreleri 15 gündür. Bu süre zarfında hakemlik görevini tamamlamayan bir hakem olursa ilgili hakeme değerlendirmeyi tamamlaması için 7 günlük ek süre verilebilir. Bu süre zarfında hakem görevini yerine getirmezse yerine yeni bir hakem ataması yapılır. En az iki hakemden gelen raporlar olumlu ise makale yayın aşamasına alınır. Hakem raporlarından birisi olumlu diğeri olumsuz ise makale üçüncü bir hakeme gönderilir. Üçüncü hakem raporu da olumsuz ise makale ret edilir. Üçüncü hakemin değerlendirmesi olumlu ise makaleyle ilgili hakem raporları dergi alan editörlerinden oluşan Editörler Kurulu tarafından incelenir. Makalenin yayınlanmasıyla ilgili nihai karar alan editörlerinden oluşan Editörler Kurulu tarafından verilir. Hakem raporlarının yetersiz ve tatmin etmekten uzak olması veya İngilizce editör tarafından abstract ve extented abstract’ın yetersiz görülmesi hallerinde de yine makaleyle ilgili son karar Editörler Kurulu tarafından verilir. Tüm bu aşamalardan geçen bir makale en yakın sayıya yayınlanmak üzere eklenir. İlgili sayıda yer kalmaması halinde makalenin yayımı bir sonraki sayıya kaydırılır. Bu durumda ve tüm değerlendirme sürecinde yazar isterse makalesini geri çekme hakkına sahiptir. Ancak bu durumu dergiye bildirmesi gerekir. Makale gönderim tarihinden makalenin yayına kabul tarihine kadar tüm bu işlemler için ortalama 3 aylık bir süre öngörülmektedir.