Muhammed Esed’in Mucize Anlayışına Klasik Tefsirler Işığında Eleştirel Bir Yaklaşım

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 1, 18 - 50, 28.06.2019

HASAN HÜSEYİN Havuz

Öz

Modern Batı düşüncesinin gelişmesi, bilimsel ilerlemelerin kaydedilmesi neticesinde bazı ayetleri anlamada ve yorumlamada yeni yaklaşımlar ortaya çıkmıştır. Kur’ân-ı Kerîm’de, geçmiş peygamberlerin hayatlarında ve meydan okuma sonucu meydana gelen birçok mucizeden olaydan söz edilir. Bu mucizeler ayet kelimesiyle zikredilmiştir. Bunların arasında, Hz. Sâlih’in devesi, Hz. Musa’nın asâsının yılana dönüşmesi ve elinin parlaması, Hz. İsâ’nın kuş şekline soktuğu çamuru canlandırması, ölüleri diriltmesi, anadan doğma körleri ve alaca hastalarını iyileştirmesi bunlar arasında zikredilebilir. Tabiatüstü olayların anlatıldığı bu mucizelerle ilgili, farklı yorumlar yapılmıştır. Bu bağlamda biz Muhammed Esed’in “Kur’ân Mesajı” adlı tefsirini esas alarak bu konu ile ilgili ayetleri ele aldık. Muhammed ülkemizde bu eseriyle Kur’an yorumunda önemli bir etkiye sahiptir. O Kuran’da peygamberlerle alakalı olarak mucize olduğu nakledilen olağan üstü olayları tabiat kanunları içerisinde ele alarak batı insanının aklına yaklaştırma çabası içinde olmuştur. Halbuki bu güne kadar bu ayetler müfessirler tarafından mucize olarak nakledilmiş ve yorumlanmıştır. Bu açıdan Muhammed Esed’in bu görüşleri ve klasik tefsirler etrafında bir araştırma yapılmıştır. Bu hususta, sadece peygamberlerin gösterdiği mucizeler ele alınmıştır. Zira Esed’in bunların dışında tabii kanunlar içinde yorumladığı ayetler de bulunmaktadır. Söz konusu ayetler ile, ayrıca, Esed’in lafza bağlı kalarak anlam verdiği ve yorumda bulunmadığı ayetler değerlendirme dışı bırakılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Mucize, Muhammed Esed, Klasik Tefsir, Yorum, Kur’an Mesajı

A Ciritial Approach To Muhammed Asad’s Understanding Of Miracles In The Light Of Classical Exegesis

Öz

As a result of the development of modern Western thought and scientific progress, new approaches to understanding and interpreting some verses have emerged. In the Qur'an, the events of the past prophets and the challenge of many miracles are mentioned. These miracles are mentioned as verses. The camel of Salih (poh), the stick of  Moses’ turning into the snake and the flare of his hand, Jesus’ (poh) revival of the mud that is brought into the shape of a bird, resurrection of the dead,  healing of the blind and the curing patients can be expressed among these. Different interpretations have been made about these miracles in which the supernatural  events are told. In this context, we issued the verses on the tafsir of the Message of the written by Muhammad Asad. He has a significant influence on Quran's interpretation with this work in our country. He has discussed the extraordinary events narrated as miracle related with prophets in the Quran with considering the context of natural laws and he aimed to approach this events to the mind of Western man with this.by considering the extraordinary events transmitted in natural laws. However, to this day, these verses were conveyed and interpreted as a miracle by commentators. In this respect, this study is conducted a study about these views of Muhammad Asad and classical commentaries. It has been considered only the subject of miracles of the prophets. Because, there are also verses in which Assad interprets in accordance with natural laws. These verses and the verses in which Assad attributes  as depending on the literal meaning and does not comment on them anyway have not been assessed.

Anahtar Kelimeler

Muhammad Esed, Miracle, Classical Tafsir, Comment, Quran Message

Kaynakça

• KAYNAKÇA
• Abduh, Muhammed. Rıza, Reşit. Tefsîru’l-Kur’âni’l-Hakîm (Tefsiru’l–Menâr). Kahire: Dâru’l-Menâr. 1947.Akın, Mehmet Emin. Te’vîlin Tahrife Dönüşmesi, (Muhammed Esed ve Mustafa İslamoğlu Örneği). Ankara: Medârik Yay. 2011.Alûsî, Şehâbüddin es-Seyyid Mahmud. Rûhu’l-Meânî fi Tefsîri’l-Kur’âni’l-Azîm ve Seb’ı’l-Mesânî 30 Cilt. Beyrut: İdâretü’t-Tab’ati’l-Münîriyye. ts.Ateş, Süleyman. Yüce Kur’ân’ın Çağdaş Tefsiri. 12 Cilt. İstanbul. Yeni Ufuklar Neşriyat. 1989.Aydemir, Abdullah. Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1, İzmir, 1983.Azimli, Mehmet, “İsrâ ve Mi’râc Olayları Üzerine Bazı Mülahazalar”, Bilimnâme (Düşünce Platformu). 7/16. 2009.Beyzâvî, Nâsıruddîn Ebû Said Abdillah b. Ömer b. eş-Şirâzî. Envâru’t-Tenzîl ve Esrâru’t-Te’vîl. 5 Cilt. Tahk. Muhammed Abdurrahman el-Maraşlı. Beyrut: Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî. 1418.Bulut, Halil İbrahim. “Mu’cize”. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. 2005.Bulut, Halil İbrahim. Kur’ân Işığında Mu’cize ve Peygamber. İstanbul: Rağbet Yay. 2002. Cerrahoğlu, İsmail. Tefsir Usûlü, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. 2009.Demircan, Adnan. İslâm Tarihinin İlk Üç Asrında Mucize Algısı Üzerine Bazı Değerlendirmeler, yy. Demirci, Sabri. Kur’ân’da Müşkül Ayetler. 2. Baskı. İstanbul: Nesil Yay. 2005.Derveze, Muhammed İzzet. et-Tefsîru’l-Hadîs. Kahire: Dâru İhyâi’l-Kütübi’l-Arabiyye. 1383.Doğrul, Ömer Rıza, Tanrı Buyruğu (Kur’ân-ı Kerim’in Tercüme ve Tefsiri). 2 Cilt. Ahmet Halit Kitabevi, İst., 1947.Duman, Mehmet Zeki, Beyânü’l-Hak, Durmuş, Zülfikar. “Sa’d 30-33. Ayetler Bağlamında Hz. Süleyman (Klasik Tefsirlere Eleştirel Bir Yaklaşım)”, Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 18, 2008.Ebû Hayyân el- Endelüsî, Muhammed b. Yusuf b. Ali b. Yusuf. el-Bahru’l-Muhît, Tahk. Şeyh Adil Ahmed Abdurrahman, Şeyh Ali Muhammed. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1413/1993.Ebu’s-Suud, el-İmâdî Muhammed b. Muhammed Mustafa. İrşâdü’l-Akli’s-Selîm ilâ Mezâya’l-Kitâbi’l-Kerim. Beyrut: Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî. ts.Esed Muhammed. Kur’ân Mesajı, (Meal-Tefsir). Terc., Cahit Koytak-Ahmet Ertürk. İstanbul: İşaret Yayınları. 2009.Ferrâ, Ebû Zekeriyya Yahya b. Ziyad b. Abdillah b. Manzûr ed-Deylemî. Meâni’l-Kur’ân, Tahk. Ahmed Yûsuf en-Necâtî vd. Mısır: Dâru’l-Mısrıyye, ts.Gökkır, Bilal. “Tefsir Geleneğinde Zebih Kıssası (Taberî’den İbn-i Kesîr’e Klasik Tefsir Kaynaklarına Dair Oryantalist Bir İddianın Değerlendirilmesi)”. EKEV Akademi Dergisi (Sosyal Bilimler).10/28. 2006.Harman, Ömer Faruk. “Hz. İbrahim-Hz. İsmail ve Kurban”, Hz. İbrahim Sempozyumu Bildirisi, Şanlıurfa: Şurkav Yay. 1997.İbn-i Âşûr, Şeyh Muhammed Tâhir, et-Tahrîr vet-Tenvîr. Tunus: Dâru’t-Tunusiyye. 1984. İbn-i Atıyye el-Endelüsî, Ebû Mıuhammed Abdi’l-Hak b. Abdirrahman b. Temâm. el-Muharriru’l Veciz fî Tefsiri’l-Kitabi’l-Azîz. 6 Cilt. Tahk. Abdü’s-Selam Abdü’ş-Şâfî Muhammed. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye.1422. İbn-i Kesîr, Ebi’l-Fedâ İsmail b. Kesiri’d-Dımaşkî. Tefsîru’l-Kur’âni’l-Azîm. 15 Cilt. Tahk. Mustafa seyyid Muhammed, vd. y.y., ts.İbn-i Manzûr, Cemâluddîn Muhammed b. Mükerrim. Lisânü’l-Arab. 17 Cilt. Beyrut: Dâru’s-Sadr, ts.Karaman, Hayrettin vd., Kur’ân YoluTürkçe Meâl ve Tefsir (I-V), DİB Yay., Ankara, 2007.Kılavuz, Ahmet Saim, Anahatlarıyla İslam Akâidi ve Kelam’a Giriş, Ensar Neşriyat, İst., 1998.Kurtubî, Ebû Abdillah Muhammed b. Ahmed b. Ebî Bekr (ö.671H.), el-C’ami li Ahkâm’il- Kur’ân, Tahk. Abdullah b. Abdu’l-Hasan et-Türkî, Mektebetü’r-Risâle, 1. Baskı, Beyrut, 1427/2006.Mâturîdî, Muhammed b. Mahmûd Ebû Mansûr (ö.333H.), Kitâbü’t-Tevhîd, çev. Bekir Topaloğlu, İSAM Yay., Ankara, 2005.Muhammed Fuad Abdülbâkî. “Acz”, el-Mu’cemü’l- Müfehres. 7.Baskı. Beyrut: Dâru’l-Ma’rife, 2009.Nesefî, Ebi’l- Berakât Abdillah b. Mahmûd. Medârikü’t-Tenzîl ve Hakâiku’t-Te’vîl. Tahk. Yusuf Ali Beryevî- Muhyiddin Deybetu. Beyrut: Dâru’l-Kelimu’t-Tayyibe. 1419/1998.Özgel, İshak. “İnşikak-ı Kamer Hadisesine Yorum Etiği ve Anlam Bütünlüğü Açısından Yaklaşım”, VII. Kutlu Doğum Sempozyumu Tebliğler. 2004.Özgel, İshak. Olağanüstü Olayların Yorumlanması Ekseninde Muhammed Esed’in “Ayet” Kelimesi Çevirisi Üzerine”, Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 19. 2007.Öztürk, Mustafa. Meal Kültürümüz. Ankara: Ankara Okulu Yay. 2011.Öztürk, Mustafa. “Muhammed Esed’in Meal Tefsirinde Bâtınî Te’vîl Olgusu”. Kur’ân Mealleri Sempozyumu 1. Ankara: Diyanet İşleri Yayınları. 2007. Râzî, Fahreddin Ebû Abdillah Muhammed b. Ömer b.el-Hasan el-Hüseyin et-Teymî. Mefâtihu’l-Ğayb (et-Tefsiru’l-Kebîr). Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1401/1981.Râzî, Zeyneddîn Ebû Abdillah Muhammed b. Ebî Bekr b. Abdilkâdir. Muhtâru’s-Sıhah, Tahk., Yûsuf eş-Şeyh Muhammed. Beyrut: Mektebetü’l-Asriyye, 1420/1999.Suyûtî, Celâluddîn Abdurrahman b. Ebî Bekr. Dürru’l-Mensûr. (17 Cilt. Tahk. Abdullah b. Abdulmuhsin et-Türkî. Kahire: y.y. 1424/2003.Suyûtî, Celâluddîn Abdurrahman b. Ebî Bekr. el-İtkân fi Ulûmi’l-Kur’ân. Tahk. Muhammed Ebu’l-Fadl İbrahim. Beyrut: el-Hey’etü’l-Mısriyyi’l-Âmme li’l-Küttâb. 1394/1974.Şevkânî, Muhammed b. Ali b. Muhammed. Fethu’l-Kadîr. 4.Baskı. Beyrut: Dâru’l-Ma’rife, 1428/2007.Şimşek, M. Sait, Hayat Kaynağı Kur’ân Tefsiri. 5 Cilt. İstanbul: Beyan Yay. 2012.Taberî, Ebî Ca’fer Muhammed b. Cerîr. Câmiu’l- Beyân an Te’vîl-i Âyi’l-Kur’ân. Tahk. Ahmed Muhammed Şâkir. Y.y. Müessesetü’r-Risâle.1420/2000.Ünsal, Hadiye. Tefsîrde Heteroksi (Kâdıyânîlik ve Kur’ân). Ankara: Ankara Okulu Yay. 2011.Yazır, Elmalılı Muhammed Hamdi. Kur’ân-ı Kerimin Türkçe Meâli, Haz. Ertuğrul Özalp. İstanbul: İşaret Yay. 2006.Zebîdî, Muhammed Abdürrrazzak el-Hüseynî. Tâcü’l-Arûs. Tahk. Abdü’s-Sehhâr. Y.y. Dâru’l-Hidâye. ts.Zeccâc, Ebî İshak İbrahim b. es-Serî. Meâni’l-Kur’ân ve ‘İ’râbuhû 5 Cilt. Tahk. Abdulcelîl Abduh Şelebî. Beyrut: Âlemü’l-Kütüb. 1408/1988.