The Relationship Between Digital Addiction and Psychological Resilience

Yıl 2024, Sayı: 46 - Yapay Zekâ ve İletişim, 1 - 18, 30.11.2024

Nesrin Öğüt , Enderhan Karakoç

https://doi.org/10.31123/akil.1537615

Öz

Digital technologies are indispensable in every aspect of our lives. The fact that digital enables interpersonal communication and is easy to carry and access not only increases the use of digital devices, but also the risk of addiction to them. Social networks and digital devices are like a port of refuge during anxious and problematic times to individuals. Psychological resilience, defined as the ability of individuals to deal with stressful situations they encounter in their daily activities and lives and to overcome these negativities they experience, is very important for adolescents as well as all individuals. In short, psychological resilience can be defined as the ability to overcome stressful situations arising from difficulties in life and adapt to stress factors. This research, designed based on this point, attempted to reveal the relationship between psychological resilience and digital addiction. This research, conducted on a sample of university students, is a quantitative study using the relational screening model. The findings obtained in the study reveal the existence of a negative significant relationship between psychological resilience and the level of digital addiction. In addition, another finding obtained in this study is that the positive effect between the duration of digital device use and digital addiction. Results of the study show that psychological resilience and duration of digital device use have an effect on the participants' digital addiction levels. As a result, as the psychological resilience level of university students increases, the level of digital addiction decreases.

Anahtar Kelimeler

Psychological Resilience, Digital Addiction, Addiction, Duration of Digital Device Use, University Students

Dijital Bağımlılık ve Psikolojik Sağlamlık Arasındaki İlişki

Öz

Dijital teknolojiler, yaşamın her alanında vazgeçilmezimizdir. Dijitalin, kişilerarası iletişime olanak sağlaması, taşınması ve erişiminin kolay olması, dijital cihazların kullanımını artırdığı gibi, onlara bağımlılık riskini de artırmaktadır. Sosyal ağlar ve dijital cihazlar bireylere kaygılı ve problemli zamanlarda kolay bir sığınma aracı olmaktadır. Bireylerin günlük aktivitelerinde ve yaşamlarında karşılaştıkları stresli durumlarla baş edebilmesi ve deneyimledikleri bu olumsuzlukların üstesinden gelebilmesi durumu olarak ifade edilen psikolojik sağlamlık tüm bireylerde olduğu gibi ergenler için de çok önemlidir. Kısaca psikolojik sağlamlık, hayattaki zorluklardan kaynaklanan stresli durumların üstesinden gelinebilmesi ve stres faktörlerine karşı adaptasyonun sağlanması olarak tanımlanabilir. İşte bu noktadan yola çıkılarak tasarlanan bu araştırmada, psikolojik sağlamlık ile dijital bağımlılık arasındaki ilişki ortaya konulmaya çalışılmıştır. Üniversite öğrencileri örnekleminde yapılan bu araştırma ilişkisel tarama modelinin kullanıldığı nicel bir çalışmadır. Çalışmada ulaşılan bulgular psikolojik sağlamlılık ile dijital bağımlılık düzeyi arasında negatif anlamlı bir ilişkinin varlığını ortaya koymaktadır. Ayrıca dijital cihaz kullanım süresi ile dijital bağımlılık arasında pozitif yönde etkinin olduğu bu araştırmada elde edilen bir diğer bulgudur. Çalışma sonuçları, katılımcıların dijital bağımlılık düzeyleri üzerinde psikolojik sağlamlık ve dijital cihaz kullanım süresinin etkisinin olduğunu göstermektedir. Sonuç olarak, üniversite öğrencilerinin psikolojik sağlamlık düzeyi yükseldikçe dijital bağımlılık düzeyi azalmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Psikolojik sağlamlık, Dijital bağımlılık, Bağımlılık, Dijital cihaz kullanım süresi, Üniversite öğrencileri

Kaynakça

• Alrobai, A., McAlaney, J., Phalp, K., & Ali, R. (2016). Exploring the Risk Factors of Interactive E-Health Interventions for Digital Addiction. 8(2), 1-6.
• Arısoy, Ö. (2009). İnternet Bağımlılığı ve Tedavisi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 1(1), Article 1.
• Arslan, A. (2020b). Ortaöğretim Öğrencilerinin Dijital Bağımlılık Düzeyleri ve Şiddet Eğilimlerinin Belirlenmesi. Journal of Computer and Education Research, 8(15), 86-113. https://doi.org/10.18009/jcer.652390
• Arslan, A. (2020a). Üniversite Öğrencilerinin Dijital Bağımlılık Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. International e-Journal of Educational Studies, 4(7), 27-41. https://doi.org/10.31458/iejes.600483
• Arslan, A., & Bardakçı, S. (2020). Üniversite Öğrencilerinin Dijital Bağımlılık Düzeylerinin İletişim Becerileri Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi. Gençlik Araştırmaları Dergisi, 8(20), 36-70.
• Arslan, A., & Bardakçı, S. (2021). Üniversite Öğrencilerinin Dijital Bağımlılıklarının Sosyal Kaygı Düzeyleri Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 50(230), 899-922. https://doi.org/10.37669/milliegitim.710703
• Arslan, A., Kırık, A. M., Karaman, M., & Çetinkaya, A. (2015). Lise ve Üniversite Öğrencilerinde Dijital Bağımlılık. Uluslararası Hakemli İletişim ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 8, 34-58.
• Arslan, G. (2015). Çocuk ve Genç Psikolojik Sağlamlık Ölçeği’nin (ÇGPSÖ) Psikometrik Özellikleri: Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması. Ege Eğitim Dergisi, 16(1), 1-12. https://doi.org/10.12984/eed.23397
• Arslankoç, S., Salduz Doruk, Ç., & Koçak, O. (2023). Dijital Bağımlılık ve Öz-Kontrol İlişkisinde Psikolojik Sağlamlığın Aracı Rolü. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 34, 467-495. https://doi.org/10.15182/diclesosbed.1300592
• Aydın, M., & Egemberdiyeva, A. (2018). Üniversite Öğrencilerinin Psikolojik Sağlamlık Düzeylerinin İncelenmesi. 3(1), 37-53.
• Balcı, Ş., Karakoç, E., & Öğüt, N. (2020). Psychological Well-Being as a Predictor of Social Media Addiction: A Survey on Health Workers. Online Journal of Technology Addiction & Cyberbullying, 7(1), 35-63.
• Balcı, Ş., & Kaya, E. (2023). Yaşantısal Kaçınma ile Dijital Bağımlılık İlişkisinde Dijital Araç Kullanımının Aracılık Rolü. Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi, 44, 1-22. https://doi.org/10.17829/turcom.1194744
• Balcı, Ş., & Sarıtaş, H. (2023). Sosyal Kaygı Düzeyi ile Dijital Bağımlılık Arasındaki İlişkide Kullanım Süresinin Aracılık Rolü: Üniversite Gençliği Üzerine Bir İnceleme. Abant Sosyal Bilimler Dergisi, 23(2), 1181-1199. https://doi.org/10.11616/asbi.1269668
• Bilgin, O., & Taş, İ. (2018). Effects of Perceived Social Support and Psychological Resilience on Social Media Addiction among University Students. Universal Journal of Educational Research, 6(4), 751-758. https://doi.org/10.13189/ujer.2018.060418
• BMYK. (2023). Bağımlılık Nedir? https://bmyk.gov.tr/TR-67179/bagimlilik-nedir.html
• Cemiloğlu, D., Almourad, M. B., McAlaney, J., & Ali, R. (2022). Combatting digital addiction: Current approaches and future directions. Technology in Society, 68, 1-11. https://doi.org/10.1016/j.techsoc.2021.101832
• Çakmak Karapınar, D., Kılıç, C., & Daş, A. (2022). Dijital Bağimliliğin Kişilerarasi İletişim Üzerine Etkisi: Atatürk Üniversitesi Örneği. Etü İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 9(1), 1-20.
• Çırak, M., & Tuzgöl Dost, M. (2022). Nomophobia in University Students: The Roles of Digital Addiction, Social Connectedness, and Life Satisfaction. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 12(64), 35-52. https://doi.org/10.17066/tpdrd.1095905
• Dektaş, M., Temur, E., Aydin, R., & Karadağ, Y. (2023). Ortaöğretim Öğrencilerinin Boş Zaman Yönetimi ve Dijital Bağımlılık Düzeylerinin İncelenmesi. Düzce University Journal of Sports Science, 3(1), 83-89.
• Demirel, M., Er, Y., Kaya, A., & Çuhadar, A. (2022). Dijital Bağımlılık ve Boş Zaman Yönetiminin Günlük Hayata Etkisinin İncelenmesi. 13(3), 1296-1306.
• Dere, Z. (2022). Examination of college students’ technology addiction levels. International Journal of Curriculum and Instruction, 15(1), 309-337.
• Doğan, T. (2015). Kısa Psikolojik Sağlamlık Ölçeği’nin Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. 3(1), 93-102.
• Doğan, T., & Yavuz, K. (2020). Yetişkinlerde Psikolojik Sağlamlık, Olumlu Çocukluk Deneyimleri ve Algılanan Mutluluk. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 12, 312-330. https://doi.org/10.18863/pgy.750839
• Dresp-Langley, B., & Hutt, A. (2022). Digital Addiction and Sleep. International Journal of Environmental Research and Public Health, 19(6910), 1-19. https://doi.org/10.3390/ijerph19116910
• Durmuş, H., Günay, O., Yıldız, S., Timur, A., Balcı, E., & Karaca, S. (2018). Üniversite öğrencilerinde internet bağımlılığı ve üniversite yaşamı boyunca değişimi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 19(4), 383-389.
• Gizir, C. A. (2007). Psikolojik Sağlamlık, Risk Faktörleri ve Koruyucu Faktörler Üzerine Bir Derleme Çalışmas. 3(28), 113-128.
• Graber, R., Pichon, F., & Carabine, E. (2015). Psychological resilience. Overseas Development Institute.
• Hawi, N. S., Samaha, M., & Griffiths, M. D. (2019). The Digital Addiction Scale for Children: Development and Validation. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 22(12), 771-778. https://doi.org/10.1089/cyber.2019.0132
• Herrman, H., Stewart, D. E., Diaz-Granados, N., Berger, E. L., Jackson, B., & Yuen, T. (2011). What is Resilience? The Canadian Journal of Psychiatry, 56(5), 258-265. https://doi.org/10.1177/070674371105600504
• Hoşoğlu, R., Fırıncı Kodaz, A., Yılmaz Bingöl, T., & Vural Batık, M. (2018). Öğretmen Adaylarında Psikolojik Sağlamlık. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8(14), 217-239. https://doi.org/10.26466/opus.405751
• Karagün, E., Ekiz, Z. D., & Sarper Kahveci, M. (2018). An Investigation on the Digital Addiction of the Students of Faculty of Sports of Kocaeli University. SHS Web of Conferences, 48, 01057. https://doi.org/10.1051/shsconf/20184801057
• Kuss, D. J., & Griffiths, M. D. (2011). Online Social Networking and Addiction—A Review of the Psychological Literature. International Journal of Environmental Research and Public Health, 8(9), 3528-3552. https://doi.org/10.3390/ijerph8093528
• Onat Kocabıyık, O., & Donat Bacıoğlu, S. (2022). Predictive Roles of Psychological Resilience and Coping Skills on Social Media Addiction. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 14(Ek 1), 137-146. https://doi.org/10.18863/pgy.1137812
• Prensky, M. (2001). Digital Natives, Digital Immigrants Part 1. On the Horizon, 9(5), 1-6. https://doi.org/10.1108/10748120110424816
• Ren, Y., Yang, J., & Liu, L. (2017). Social Anxiety and Internet Addiction among Rural Left-behind Children: The Mediating Effect of Loneliness. Iranian Journal of Public Health, 46(12), 1659-1668.
• Robertson, T. W., Yan, Z., & Rapoza, K. A. (2018). Is resilience a protective factor of internet addiction? Computers in Human Behavior, 78, 255-260. https://doi.org/10.1016/j.chb.2017.09.027
• Sabaz, M., & Bilgin, O. (2020). Ergenlerde İnternet Bağımlılığının Akademik Kendini Engelleme ve Psikolojik Dayanıklılık Üzerindeki Etkisi. Journal of International Social Research, 13(71), 544-553. https://doi.org/10.17719/jisr.10664
• Sağar, M. E., & Sağar, S. (2022). Ergenlerde İnternet Bağımlılığının Yordayıcısı Olarak Psikolojik Sağlamlık ve Yaşam Doyumu. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 8(2), 81-95. https://doi.org/10.29065/usakead.1069202
• Seema, R., Heidmets, M., Konstabel, K., & Varik-Maasik, E. (2022). Development and Validation of the Digital Addiction Scale for Teenagers (DAST). Journal of Psychoeducational Assessment, 40(2), 293-304. https://doi.org/10.1177/07342829211056394
• Sert Ağır, M. (2018). Ergenlerde Psikolojik Sağlamlık, Okul Tükenmişliği ve İnternet Bağımlılığı Üzerine Bir inceleme. Gençlik Araştırmaları Dergisi, 6(16), 5-19.
• Stone, C. B., & Wang, Q. (2019). From Conversations to Digital Communication: The Mnemonic Consequences of Consuming and Producing Information via Social Media. Topics in Cognitive Science, 11(4), 774-793. https://doi.org/10.1111/tops.12369
• Şahin, C. (2020). Sosyal Medya Bağımlılığı. İçinde Teknoloji Bağımlılıkları (ss. 79-99). Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık TİC. LTD. ŞTİ.
• Şahin, C., & Günüç, S. (2020). Davranışsal Bağımlılığa ve Teknoloji Bağımlılığına Giriş. İçinde Teknoloji Bağımlılıkları (ss. 1-24). Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık TİC. LTD. ŞTİ.
• Taşliyan, M., Karakuş, F. N., & Çakiroğlu, Z. (2021). Dijital Bağımlılık ile Yaratıcı Düşünme Eğilimi Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi (AKAD), 13(25), 503-517. https://doi.org/10.20990/kilisiibfakademik.969504