Evaluation of Primary School Teacher Candidates’ Metaphors about Children's Literature

Yıl 2024, Cilt: 26 Sayı: 1, 16 - 30, 04.04.2024

Elife Nur Saydam , Aysel Ferah Özcan

https://doi.org/10.32709/akusosbil.1104062

Öz

Children's literature, which has a key role in children's acquisition of reading culture starting from an early age; It is a concept that includes all of the literary products prepared for children in terms of language, expression and content. It is thought that the foundations of the images of the primary school teachers, who play an important role in the process of introducing children to literature products, especially in the process of introducing children's literature to children's literature, were laid in the process when they encountered children's literature at the undergraduate level. In this study, it was aimed to determine the metaphors of primary school teacher candidates about children's literature in primary school. This research, which was carried out with phenomenology, one of the qualitative research methods, was carried out with the participation of 51 teacher candidates. As a data collection tool, it is like “children's literature in primary school…. because…”, “it is like children's poems in primary school…; because…” and “children's storybooks in primary school… are like; because…” statements were used. The data obtained from the research were subjected to content analysis. The data obtained from the research were subjected to content analysis. As a result of the research, the metaphors produced by the pre-service teachers for the concept of primary school children's literature 4, the metaphors they produced for primary school children's poetry 3, and the metaphors they produced for primary school storybooks were determined as 5 main themes. It was seen that the themes created within the framework of the metaphors produced by the pre-service teachers within the scope of each concept emphasized the different qualities of the concepts of children's literature, children's poems and story books in primary school. As a result of the research, it was suggested to increase the awareness of primary school teacher candidates about children's literature products and to use these products as a basic tool in all lessons.

Anahtar Kelimeler

Children, primary school, children, children, classroom teacher candidate

Sınıf Öğretmeni Adaylarının Çocuk Edebiyatına Yönelik Metaforlarının Değerlendirilmesi

Öz

Çocuk edebiyatı, erken yaşlardan başlayarak çocukların okuma kültürü edinmelerinde kilit bir role sahip olan; dil, anlatım ve içerik bakımından çocuklara yönelik hazırlanmış edebiyat ürünlerinin tamamını içeren bir kavramdır. Özellikle ilkokul çağındaki çocukların edebiyat ürünleri ile tanıştırılması sürecinde önemli bir görev üstlenen sınıf öğretmenlerinin çocuk edebiyatına yönelik imgelerinin temellerinin, lisans düzeyinde çocuk edebiyatı ile karşılaştıkları süreçte atıldığı düşünülmektedir. Bu doğrultuda gerçekleştirilen çalışmada sınıf öğretmeni adaylarının ilkokulda çocuk edebiyatına yönelik metaforlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Nitel araştırma metotlarından fenomenoloji ile geçekleştirilen bu araştırma, 51 öğretmen adayının katılımı ile yapılmıştır. Veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından hazırlanan içeriğinde sınıf öğretmeni adaylarının sınıf düzeyi ve cinsiyet bilgileri ile birlikte “ilkokulda çocuk edebiyatı…gibidir; çünkü…”, “ilkokulda çocuk şiirleri…gibidir; çünkü…” ve “ilkokulda çocuk hikâye kitapları…gibidir; çünkü…” ifadelerinin yer aldığı bir form kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler, içerik analizine tabi tutulmuştur. Araştırma sonucunda öğretmen adaylarının ilkokul çocuk edebiyatı kavramına yönelik ürettikleri metaforlar 3, ilkokul çocuk şiirine yönelik ürettikleri metaforlar 3 ve ilkokul hikâye kitaplarına yönelik ürettikleri metaforlar 5 ana tema olarak belirlenmiştir. Öğretmen adaylarının her kavram kapsamında ürettikleri metaforlar çerçevesinde oluşturulan temaların, ilkokulda çocuk edebiyatı, çocuk şiirleri ve hikâye kitapları kavramlarının farklı niteliklerini vurguladığı görülmüştür. Araştırma sonucunda sınıf öğretmeni adaylarının çocuk edebiyatı ürünlerine yönelik farkındalıklarının artırılması ve bu ürünlerin tüm derslerde temel araç olarak kullanılması önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Çocuk edebiyatı, ilkokul, çocuk şiirleri, çocuk hikâye kitapları, sınıf öğretmeni adayı

Kaynakça

• Aytaş, G. (2003). Okuma gelişiminde çocuk edebiyatının rolü. Türklük Bilimi Araştırmaları, 13, 155-160.
• Bağcı-Ayrancı, B., & Aytaş, G. (2017). Okul öncesi öğretmen adaylarının çocuk edebiyatının eğitimde işlevselliği üzerine görüşleri. Journal of Human Sciences, 14(4), 4226-4240.
• Bulut, G. G., & Aktaş, M. (2021). Ortaokul matematik dersinde yazın türlerinin kullanımına ilişkin bir değerlendirme: öğrenci görüşleri regarding the use of literature types in middle school mathematics lesson an assessment: student. Journal of World of Turks/Zeitschrift für die Welt der Türken, 13(1).
• Creswell, J. W. (2020). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni, (Çev. Ed: Bütün, M. & Demir, S.B.). 5. Baskı, Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Cutler, K. M., Gilkerson, D., Parrott, S., & Bowne, M. T. (2003). Developing math games based on children's literature. Young Children, 58(1), 22-27.
• Çalık, İ. (2021). Dijital hikâyelerle desteklenen bilim uygulamaları dersinin 7. sınıf öğrencilerinin bilimsel tutumlarına etkisi ve bilimin doğasına ilişkin görüşlerinin incelenmesi (Master's thesis, ESOGÜ, Eğitim Bilimleri Enstitüsü).
• Çer, E. (2014). Edebiyatta çocuk gerçekliği ve çocuğa görelik ilkelerinin incelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Demir, C., & Yıldırım, Ö. K. (2019). Türkçede metaforlar ve metaforik anlatımlar. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(4), 1085-1096.
• Eskimen, A. D. (2019). Lise Öğrencilerinin Edebiyata İlişkin Metaforları. Journal of Theory & Practice in Education (JTPE), 15.
• Furner, J. M. (2017). Helping all students become einstein's using bibliotherapy when teaching mathematics to prepare students for a STEM world. Pedagogical Research, 2(1), 01.
• Furner, J. M. (2018). Using children's literature to teach mathematics: An effective vehicle in a STEM world. European Journal of STEM Education, 3(3), 14.
• Hasırcı, S. (2017). Türkçe öğretmeni adaylarının çocuk edebiyatına ilişkin algılarının metaforlar aracılığıyla analizi. Journal of International Social Research, 10(51), 717- 728.
• Huck, C., Kiefer, B., Hepler, S., &Hickman, J. (2004). Children’s literature (8th Ed.). New York: McGraw-Hill.
• Isbell, R., Sobol, J., Lindauer, L., & Lowrance, A. (2004). The effects of storytelling and storyreading on the oral language complexity and story comprehension of young children. Early Childhood Education Journal, 32(3), 157-163.
• Koyuncuoğlu, A. (2021). Çocuk edebiyatının dünya’daki ve türkiye’deki tarihsel gelişimi. Spor, Eğitim ve Çocuk, 1(1), 1-16. DOI: 10.5505/sec.2021.25743
• Lakoff, G., & Mark, J. (2003). Metaphors we live by. Chicago: The University of Chicago Press. [Online]: http://shu.bg/tadmin/upload/storage/161.pdf. 08.06.2021 tarihinde erişilmiştir.
• Leynsey, T. & Feng, J. (2015). Thomas, L., & Feng, J. (2015). Integrating Children's Literature in Elementary Mathematics. the Annual Meeting of the Georgia Educational Research Association, (Savannah, GA, Oct 16-17, 2015). https://eric.ed.gov/?id=ED560858
• Lüle, E. (2007). Yedi farklı çocuk kitabının çocuk yazını ilkelerine uygunluğunun değerlendirilmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(14), 17–30.
• Miles, M, B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded Sourcebook. (2nd ed). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Özdemir, E. (1983). Anadili Olarak Türkçe Öğretimi. Türk Dili Dergisi Dil Öğretimi Özel Sayısı. S.379-380.
• Özer, S., & Türel, Y. K. (2015). Bilişim teknolojileri öğretmen adaylarının e-kitap ve etkileşimli e-kitap kavramına ilişkin metaforik algıları. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 6(2), 1-23.
• Özkan, E. (2016). Öğretmen adaylarının “konuşma” kavramına ilişkin metaforik algıları.
• Saban, A. (2008). Okula ilişkin metaforlar. Kuram ve uygulamada eğitim yönetimi, 55(55), 459-496.
• Saracho, O. N. (2017). Parents’ shared storybook reading–learning to read. Early Child Development and Care, 187(3-4), 554-567.
• Sever, S. (2003). Çocuk ve edebiyat. Ankara: Kök Yayıncılık.
• Sever, S. (2010). Çocuk ve edebiyat. İzmir: Tudem.
• Sever, S. (2013). Çocuk edebiyatı ve okuma kültürü. İzmir: Tudem.
• Sınar, A. (2006). Türkiye'de çocuk edebiyatı çalışmaları. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, (7), 175-226.
• Snell, E. K., Hindman, A. H., &Wasik, B. A. (2015). How can book reading close the word gap? Five key practices from research. The Reading Teacher, 68(7), 560-571.
• Şirin, M. R. (2007). Çocuk Edebiyatı Kültürü. Ankara: Kök.
• Şirin, M. R. (2016a). Edebiyat ve çocuk edebiyatı, edebiyatın amacı ve işlevi. Türk Dili Dergisi, CX (780), 12, 31.
• Şirin, M. R. (2016b). Çocuk Modernleşmesi ve Çocuk Edebiyatı. Türk Dili, (s 774), 31-40.
• Telci, Ü. A., & Çoban, F. (2017). Examınıng the contrıbutıon of the translatıons of chıldren's and young adult lıterature to cultural and unıversal values educatıon ın terms of translator decısıons. The Journal of International Lingual Social and Educational Sciences, 3(1), 37-43.
• Thomas, L., & Feng, J. (2015). Integrating children's literature in elementary Mathematics. Online Submission.
• Tiryaki, E., & Demir, A. (2016). Türkçe öğretmeni adaylarının yazma becerisine yönelik metaforik algıları/Turkish teacher candidates’ metaphorical perceptions related to writing skills. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(33), 18-27.
• Tyra, C. (2012). Bringing books to life: Teaching character education through children’s literature. Rising Tide, 5(2).
• Ulusoy, M. ve Altun, D. (2018). Okul öncesi öğretmen adaylarının çocuk edebiyatı ve resimli çocuk kitapları ile ilgili metaforları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17(67), 1206-1221.
• Wilson, A. (2015). A guide to phenomenological research. Nursing Standard, 29(34), 38-43. https://doi.org/10.7748/ns.29.34.38.e8821
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, O. (2016). A phenomenological study on Turkish language teachers’views on characters in children’s books. Journal of Education and Training Studies, 4(3), 194-201.
• YÖK (2019) Lisans Atlası. (https://yokatlas.yok.gov.tr/lisans.php?y=108810068 03.03.2022 tarihinde erişilmiştir).
• YÖK (2020) Lisans Atlası (https://yokatlas.yok.gov.tr/lisans.php?y=108810068 03.03.2022 tarihinde erişilmiştir).
• YÖK (2021). Lisans Atlası. (Web: https://yokatlas.yok.gov.tr/lisans.php?y=108810068 03.03.2022 tarihinde erişilmiştir).
• Yurttaş, H. (1997). Çocuk ve Kitap. Didem Güneri Öztaşbaşı (Edt.). Ana Dili Eğitimi ve Çocuk Kitapları Sempozyumu. Ankara: Ankara Üniversitesi Tömer Dil Eğitim Merkezi.