Pandemi ve Ekonomik Durgunluk Sürecinde KOBİ’ler ve Sosyoekonomik Önemi

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 3, 3381 - 3403, 30.09.2022

Mehmet Gök

https://doi.org/10.29023/alanyaakademik.1143412

Cited By: 2

Öz

Çin’in Wuhan şehrinde ortaya çıkarak zamanla tüm dünyayı ektisi altına alan Covid-19 salgını tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de sosyoekonomik yaşamımızda geniş ve derin etkiler bırakmıştır. Günlük yaşamımızdan ekonomik hayatımıza kadar bir çok alanda alışılması ve düzeltilmesi son derece zor deneyimler yaşanılmasını ve beraberinde ulusal düzeyde bir çok sosyoekonomik tedbir ve önlem alınmak zorunda kalınmıştır. Pandemi süreci ile birlikte yaşanılan ve toplumun bütün katman ve alanlarında görülen bu değişikliklerin her biri ayrı bir akademik çalışma ile analiz edilmesi ve yeterince ders alınması gereken yaşanmışlıklardır. Bu çalışmamızda pandemi süreci ile birlikte yaşanılmaya başlanılan ve ekonomik hayatımızda özellikle KOBİ’lerle birlikte yaşanılan tecrübenin olumlu, olumsuz etkileri incelenmeye çalışılmıştır. Küçük ve orta büyüklükteki işletmelerin kuruluşundan, faaliyete başlamaları, üretim ve istihsale ilişkin çalışmaları, yeni koşullara uyum süreci, personel politikası, istihdama olan katkıları, hasılı bir bütün olarak sosyoekonomik yaşamımızdaki etkileri incelenmeye çalışılacaktır. Ülkemiz ekonomisi için son derece önemli rol ve görevler üstlenen ve toplam istihdam, üretim, işletme sayısı gibi sosyoekonomik göstergeler bakımından çok belirgin bir rol üstlenen bu konuyu genel bir girişten sonra KOBİ kavramı, Türkiye’de KOBİ’lerin durumu, nitelikleri, avantajları, dezavantajları, serbest piyasa ekonomisinde KOBİ’ler, sosyoekonomik olarak ekonomiye katkıları ve Kobilerin ekonomik ve sosyal rollerinin olumlu anlamda arttırılması için yapılması gerekenler ve yapılmaması gerekenler incelenmeye çalışılmıştır. Bu çalışma ile KOBİ’lerin sahip olduğu esneklikten yararlanılarak ekonomik ve sosyal refahın nasıl artırılabileceği ortaya konulmaya çalışılarak Türk ekonomisinin ve sosyal yapısının beklenen seviyeyi yakalayarak sosyoekonomik motor görevini arttırarak sürdürebileceği ortaya konulmaya çalışılmıştır.
Bu çalışmamızda pandemi süreci ile birlikte yaşanılmaya başlanılan ve ekonomik hayatımızda özellikle KOBİ’lerle birlikte yaşanılan tecrübenin olumlu, olumsuz bütün etkileri incelenmeye çalışılmıştır. Küçük ve orta büyüklükteki işletmelerin kuruluşundan, faaliyete başlamaları, üretim ve istihsale ilişkin çalışmaları, yeni koşullara uyum süreci, personel politikası, istihdama olan katkıları, hasılı bir bütün olarak sosyoekonomik yaşamımızdaki etkileri incelenmeye çalışılacaktır.

Ülkemiz ekonomisi için son derece önemli rol ve görevler üstlenen ve toplam istihdam, üretim, işletme sayısı gibi sosyoekonomik göstergeler bakımından çok belirgin bir rol üstlenen bu konuyu genel bir girişten sonra KOBİ kavramı, Türkiye’de KOBİ’lerin durumu, nitelikleri, avantajları, dezavantajları, serbest piyasa ekonomisinde KOBİ’ler, sosyoekonomik olarak ekonomiye katkıları ve Kobilerin ekonomik ve sosyal rollerinin olumlu anlamda arttırılması için yapılması gerekenler ve yapılmaması gerekenler incelenmeye çalışılmıştır.

Bu çalışmanın amacı, KOBİ’lerin sahip olduğu esneklikten yararlanılarak ekonomik ve sosyal refahın nasıl artırılabileceği ortaya konulmaya çalışılarak Türk ekonomisinin ve sosyal yapısının beklenen seviyeyi yakalayarak sosyoekonomik motor görevini arttırarak sürdürebileceği ortaya konulmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Pandemi, sosyoekonomik uyum, çalışma hayatında esneklik, işgücü piyasası, ekonomik kalkınma, gelir dağılımı, KOBİ

SMEs and Their Socio-Economic Importance During The Pandemic and Economic Recession

Öz

The Covid-19 pandemic, which emerged in Wuhan, China and affected the whole world over time, has left widespread and profound impacts on our socio-economic life in our country as well as all over the world. It has led to extremely difficult experiences to get used to and to be corrected in many areas from our daily life to our economic life. It has also brought about many socioeconomic measures and precautions to be taken at the national level. Each of these changes that has occurred with the pandemic process and been observed in all layers and parts of society are the experiences that should be analyzed within separate academic studies and enough lessons should be taken. This study aims to examine all the positive and negative effects of the experience that has begun to occur with the pandemic process and been experienced in our economic life, especially with SMEs. This study tries to examine the effects of small and medium-sized enterprises on our socio-economic life as a whole, from their establishment to the initiation of their activities, their works related to production, their adaptation process to new conditions, their personnel policy, and their contributions to employment. After a general introduction to SMEs, which play a very important role and duties for our country's economy and play a very prominent role in terms of socio-economic indicators such as total employment, production, number of enterprises, the study examines the concept of SME, the status of SMEs in Turkey, their qualifications, advantages, disadvantages, SMEs in a free market economy, their socio-economic contributions to the economy, and things that should or should not be done in order to increase the economic and social roles of SMEs in a positive way. This study aims to reveal how the economic and social welfare can be increased by making use of the flexibility of SMEs, and to demonstrate that the Turkish economy and Turkish social structure can achieve the expected level and continue to increase its socio-economic engine role.

Anahtar Kelimeler

SME, pandemic, socio-economic cohesion, flexibility in working life, labor market, economic development, income distribution

Kaynakça

• ALPTEMOÇİN K.(1995), “Yatırımlarda Devlet Yardımı ve Kobiler”, TOSYÖV Yuvarlak Masa Toplantıları TOSYÖV Yayınları, No:8, Ankara
• ALPUGAN O.(1987), “İzmir’de Ağaç İşleri İşkolunda Çalışmalarını Sürdüren Küçük İşletmelerin Kimi Nitelikleri ve Sorunları”, Karadeniz Teknik Üniversitesi İİBF Dergisi, c.:1, sayı:3 , Trabzon
• ALPUGAN O.(1988), Küçük İşletmeler Kavramı. Kuruluşu ve Yönetimi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Yayınları, Trabzon
• ALPUGAN O., KIBRIZLI İ. (1993), Orta ve Küçük İşletmeler Kurulu(OKİK), TOBB Yay.:251, Ankara
• Business Week(1978). Executive Portfolio Special Report and Major Business Problems, Mc Graw Hill
• BULMUŞ İ., OKTAY E. & TÖRÜNER M.(1990), Küçük Sanayi İşletmelerimizin Konumu, Önemi ve AT’a Girerken Karşılaşılabilecek Sorunlar ile Çözüm Yolları, Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları:426, Ankara
• CEMALCILAR, BAYAR & ÖZ-ALP(1985), İşletmecilik Bilgisi, Eskişehir
• CEYLAN A.(1978), “Küçük İşletmelerin Sermaye Gereksinimlerinin Belirlenmesi”, A.İ.T.İ.A. Dergisi, c. VII, No.:3, Ankara
• CLIFFORD M.B.(1983), Basic Business Management, Prentice Hall Inc N.J.
• DEMİR F.(1996), “Sosyal Devlet Kavramında Yeni Gelişmeler”, Sosyal Politika Tartışmaları-I, Türkiye İşçi Emeklileri Cemiyeti Yay., Ankara
• DEMİR F.(1997), “Anayasa Hukuku ve Anayasal İktisat Anayasa Tekniği Açısından Bir Değerlendirme”, Anayasa-Sosyal Devlet ve Sosyal Güvenlik Sorunları Sempozyumu, Türkiye İşçi Emeklileri Cemiyeti Yay., Ankara
• DEMİR F., SÖZER A. N., TOPRAK Z.& BAŞARGAN N.(2000), Yerel Gündem 21 İşbirliğinde Sendikalar, İzmir Büyük Şehir Belediyesi Yerel Gündem 21 Yayını, İzmir
• DEMİR F.& KARATEPE Ş.(1989), Anayasa Hukukuna Giriş, İzmir
• DPT(1971), Esnaf ve Sanatkarların Sosyal ve Ekonomik Sorunları Araştırması, DPT Yay., Ankara
• DRUCKER P. F.(1996), Yönetim Uygulaması(Çev.: E. Sabri Yarmalı) , İnkılap Kitabevi, İstanbul
• ERK N.(1997), “Ankara Sanayide Meydan Okuyor”, Hürriyet Gazetesi, Ankara
• Ekonomist Dergisi(2002), “49 İlin Yeni Sanayi Haritası Çıkarıldı” , Ekonomist Dergisi Yay., Ankara
• ERKAN H. (1991), Ekonomi Sosyolojisi, Alper Matbaası, İzmir
• ERKAN H. (1995), Demokrasinin Kültür Değerleri, Ege Bölgesi Sanayi Odası Yay., İzmir
• ERKAN H.(2001), Sistem Sorununun Çözümünden Sorunların Çözümüne: Türkiye İçin Sosyal Piyasa Ekonomisi, Ofset Fotomat, Ankara
• ERKAN H.(1991), Sosyal Piyasa Ekonomisinin Bilimsel Temelleri, Tükelmat A.Ş., İzmir
• ERKAN H.(1994), “Sosyal Piyasa Ekonomisi; Ortaya Çıkışı, Gelişimi ve Temel Tezleri” ; Piyasa Ekonomisi ve Kobiler; Seminer Notları-1; TOSYÖV Yayınları; Ankara
• ERKAN H.(1992), Uygulamada Sosyal Piyasa Ekonomisi, Tükelmat A.Ş., İzmir
• ERKAN H.(1992), Demokrasi ve Piyasa Ekonomisinde Birlikler, İzmir
• ERKAN H.(1990), Ekonomi Politikasının Temelleri, Aydın Yayınevi, 2. Baskı, İzmir
• ERKAN H.&TATLIDİL R.(1990), Serbest Bölgelerde Uygulanacak Teşvik Tedbirlerinin Sektörlere Katkıları Yönünden Değerlendirilmesi, TOBB Yay., No:175, Ankara
• FUKUYAMA F.(1998), Güven Sosyal Erdemler ve Refahın Yaratılması(Çev.: Ahmet Buğdaycı), Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Ankara
• GÜLER Y.(1984), “Küçük İşletmeler ve Ahilik”, Ahilik Bayramı Tebliğleri, TESK Yayınları, Yayın No.:5, Kırşehir
• Halkbank Ostim Şubesi(2001), “Bankamız Kobi Kredileri”, Bilgilendirme Notu, Ankara
• KEPENEK Y.(1999), “Cumhuriyet Ekonomisi-Bir Kavramlaştırma Denemesi”, Bilanço 1923-1993 II, Tarih Vakfı Yay., İstanbul
• KOCAOĞLU M.(1997), Sosyal Politika, TÜHİS Yay., Ankara
• Koç, S., “Gelişmiş Ekonomilerde Yeni Normal: Kalıcı Durgunluk”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Nisan 2020, c:34, s. 2, 413-431
• LITTLE L. M.D. &, MAZUMDAR P. J. M.(1987), Small Manufacturing Enterprises: A Comparative Analysis of India and Other Countries; Washington D.C.: The World Bank, Washington
• MÜFTÜOĞLU T.(1998), Türkiye’de Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler KOBİ’ler, Turhan Kitabevi, Ankara
• MÜFTÜOĞLU T.(1989), Türkiye’de Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler, Sorunlar ve Öneriler, Ankara
• ŞAN, ÖZ-ALP(1971), Küçük İşletmeler, Eskişehir İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Basımevi, Ankara
• TOFFLER A.&H.(1996), Yeni Bir Uygarlık Yaratmak(Çev.:Zülfü Dicleli) , İnkılap Kitabevi, İstanbul
• TOKGÖZ E.(1999), Türkiye’nin İktisadi Gelişme Tarihi, İmaj Yay. , Ankara
• OKTAV M.(1990), Orta ve Küçük İşletmelerde İhracata Yönelik Pazarlama Sorunları ve Çözüm Önerileri, TOBB Yayınları No: 176, ANKARA
• TESK(1993), TESK’in 40. Yılında Esnaf ve Sanatkar, TESK Yayınları, Ankara Ekonomist Dergisi(2002), “Küçük Yatırımcı Oyunlardan Nasıl Kurtulur?”, Ekonomist Dergisi Yay., Ankara
• TOBB & KOSGEB(2002), Ekonomist, Kobilere Finansal Destek ve Yardımlar: Krediler Teşvikler Hibeler, Ankara
• TOBB(1983), “Türkiye’de Küçük İşletmelerin Finansal Sorunları ve Çözüm Önerileri”, Küçük İşletmelerin Problemleri ve Çözüm Yolları Sempozyumu, TOBB Yay., Ankara
• SABUNCUOĞLU Z.(1975), Personel Yönetimi, Eskişehir
• TOSYÖV(1994), KOBİ’ler ve Kayıt Dışı Ekonomi, Yuvarlak Masa Toplantıları:3, TOSYÖV Yayınları, Ankara
• HODGETTS R. M. & KURATKO D. F.(1986), Effektive Small Business Management, Academic Press Inc, Orlando
• PEARSON H., WILLIAMS C. M. & GORDON D.(1971), Basic Business Finance Textt and Cases, Richard D. Irwin in, Homewood, Illinois PIERSON C.(2000), Modern Devlet(Çev.:Dilek Hattatoğlu),Çiviyazıları, Berdan Matbaası, İstanbul
• SOYSAL Mümtaz(1977), 100 Soruda Anayasanın Anlamı, İstanbul
• SÖZER A.N.(1998), Türkiye’de Sosyal Hukuk, Barış Yay., II. Baskı, İzmir
• SÖYLEMEZ U.(2002), “Unutulan KOBİ’ler”, http://www.aksam.com.tr/arsiv/aksam/2002/04/22/yazarlar/yazarlar111.html(22.04.2002)
• TABB W. K.(2002), Ahlaksız Fil(Çev.:Ercüment Özkaya), Epos Yay., Ankara
• TALAS C.(1991), Öğretilerde Sosyal Devlet, İnsan Hakları Yıllığı, Ankara
• TURAN K.(2000), “Başlangıcından Cumhuriyete Kadar Türk Çalışma Hayatında İnsani Değerler Açısından Uygulamalar”, Prof. Dr. Nusret EKİN’e Armağan, TÜHİS Yay.:38, Ankara
• UGURAL İ.(2003), “KOBİ Tanımı”, Gazete Bakırçay, İzmir(1971)
• ULUDAĞ İ.&V.(1991), Türkiye’de Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler, Yapısal ve Finansal Sorunlar, Çözümler, İTO Yayınları, İstanbul-1991
• VAKIFBANK(1997), Türkiye de Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerin Yapısı, Bugünkü Durumu ve Geliştirilme Koşulları, Ankara
• YAZMAN İ.(1998), Türkiye’de Esnaf-Sanatkar ve Kobileri Temsil Eden Meslek Kuruluşları İçin Yeni Bir Görev: Örgütlenmiş Danışmanlık Hizmetleri, Türkiye Esnaf-Sanatkar ve Küçük Sanayi Araştırma Enstitüsü(TES-AR), TES-AR Yay. No:24, Ankara
• YÜCEL H.(2000), Uluslararası Pazarlara Açılmada Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin Rolü, Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı ihracatı Geliştirme Etüt Merkezi Yay., Ankara
• Yücel, F. & Kalyoncu H. “Finansal Krizlerin Öncü Göstergeleri ve Ülke Ekonomilerini Etkileme Kanalları: Türkiye örneği”, Maliye Dergisi, sayı 159, Temmuz-Aralık 2010, 53-69
• http://www.aksam.com.tr/arsiv/aksam/2002/03/12/ekonomi1.html(30.10.2003)
• https://www.hürriyet.com.tr/ekonomi/resesyon-nedir-ne-demek(23.06.2022)
• https://www.isbank.com.tr/blog/resesyon-nedir(23.06.2022)
• www.ekodialog.com/makaleler/ekonomik-durgunluk-nedenleri(23.06.2022)