The Impact of the Medical Education on Students’ Knowledge, Opinion and Attitude to Organ Donation and Transplantation

Yıl 2019, Cilt: 19 Sayı: 2, 316 - 324, 28.06.2019

Mikail Yılmaz , Serpil Demirağ

https://doi.org/10.17098/amj.577001

Cited By: 3

Öz

Objectives: The purpose of this
study is to investigate the effect of medical education and training on medical
students' knowledge, thoughts and attitudes to organ donation and
transplantation, and also to draw attention to the subject.

Materials and Methods: Totally 323 first and sixth grade students
were included in this study. A questionnaire consisting of 48 questions was
used to collect data. SPSS 18.0 program was used for the data input and the
analyses of the study.  A p value smaller
than 0.05 was accepted as significant for analyses.

Results: 10.21% of the participants (33 students) took education
for organ donation and 8.35% (27 students) for organ transplantation. The
education rate of sixth grade students for organ donation and organ
transplantation was significantly higher than the education rate of first grade
students. 5.57% of students (18 students) have already donated their organs,
48.60% of students (157 students) were volunteer to donate. The rate of
donating of organs and claiming to donate were higher in sixth grade students.
There was not a significant difference between the grades for organ donation
information scores (p=0.505). For organ transplantation information score
(p<0.001) and organ donation attitude score (p=0.001) it was significantly
higher in sixth grade students. The organ donation attitude score was higher
for the students already took an organ donation education.

Conclusion: Students’ training ratio for organ donation and
transplantation was very low. The attitude of students for organ donation seemed
to be positively affected by the medical education, but still most of the
students were insensitive to organ donation and participation in many organ
donation studies. 

Anahtar Kelimeler

Organ donation, organ transplantation, medical education

Tıp Fakültesi Öğrencilerinin Organ Bağışı Ve Nakli İle İlgili Bilgi, Düşünce Ve Tutumlarına Tıp Eğitiminin Etkisi

Öz

Amaç: Bu çalışmamızda amaç, tıp eğitimi
sonrasında hekim olmaya yaklaşmanın, tıp fakültesi öğrencilerinin organ-doku
bağışı ve nakli konusundaki bilgi, düşünce ve tutumları üzerindeki etkisini
araştırmak ve aynı zamanda konuya ilgilerini çekmektir.

Materyal ve Metot: Çalışmaya toplam 323 öğrenci dahil
edilmiştir. Veri toplama aracı olarak 48 sorudan oluşan anket formu
kullanılmıştır. Çalışmanın veri girişi ve analizleri SPSS 18.0 paket programı
kullanılarak yapılmıştır. Analizlerde p<0,05 ise sonuçlar anlamlı kabul
edilmiştir.

Bulgular: Katılımcıların %10,21’i (33 kişi) organ
bağışı, %8,35’i (27 kişi) organ nakli ile ilgili eğitim almıştır. 6. sınıf
öğrencilerinin eğitim alma oranları 1. sınıf öğrencilerine göre anlamlı olarak daha
fazladır. Öğrencilerin %5,57’si (18 kişi) organ bağışında bulunmuş, %48,60’ı
(157 kişi) organ bağışında bulunmak istemektedir. 6. sınıf öğrencilerinin organ
bağışında bulunma ve bağışta bulunmak isteme oranları daha yüksektir. Organ
bağışı bilgi puanında sınıflar arasında anlamlı farklılık yokken (p=0,505),
organ nakli bilgi puanı (p<0,001) ve organ bağışı tutum puanı (p=0,001) 6.
sınıf öğrencilerinde anlamlı derecede yüksektir. Organ bağışı eğitimi
alanların, organ bağışı tutum puanı daha yüksektir (p<0,001).

Sonuç: Öğrencilerin organ bağışı ve nakli ile
ilgili eğitim alma oranları oldukça düşüktür. Tıp eğitimi boyunca öğrencilerin
organ bağışı konusundaki tutumları pozitif yönde etkilenmiştir. Ancak,
öğrencilerin birçoğu, organ bağışında bulunmak ve bağış çalışmalarına katılmak
konusunda yeterli duyarlılığa sahip değildir. Öğrencilerin organ bağışında
bulunmak istememe sebeplerinin en başında bilgi eksikliğinin gelmesi, yapılacak
olan etkin eğitimlerin organ bağışı sayılarını olumlu yönde etkileyeceğini
göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Organ bağışı, organ nakli, tıp eğitimi

Kaynakça

• Süren Ö. Organ ve doku naklinin yasal ve etik açıdan incelenmesi. Türkiye Barolar Birliği Dergisi 2007;73:174-95.
• Edirne T. Türkiye’de organ ve doku nakli uygulamaları sonuç ve strateji önerileri. Türkiye Klinikleri J MedSci 2004;24:261–6.
• Genç R. Türkiye’de ve Dünyada organ transplantasyon cerrahisi: transplantasyon lojistiğinin yönetimi. Ulusal Cerrahi Dergisi 2009;25(1):40-4.
• Ertin H. Organ bağışı ve transplantasyon tıbbı: etik çerçeve ve çözüm tartışmaları. İş Ahlakı Dergisi 2014;7(2):91-120.
• Kan, Organ ve Doku Nakli Hizmetleri Dairesi Başkanlığı Resmi Sayfası. https://organkds.saglik.gov.tr/KamuyaAcikRapor.aspx?q=ORGANBEKLEME Erişim Tarihi:20.04.2019.
• Tokalak İ, Erdal R. Birinci basamakta organ bağışına yaklaşım: aile hekiminin rolü. Diyaliz Transplantasyon ve Yanık Dergisi Eylül 2004;15(3):109-15.
• Lima C.X. Lima M.V.B. Cerqueria R.G. Organ donation: cross-sectionalsurvey of knowledge and personal views of Brezillian medical students and physicians. Transplantation Proceedings 2010;42:1466–71.
• Koçak A, Aktaş E.Ö, Şenol E. ve ark. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencilerinin organ nakli ve bağışı hakkındaki bilgi düzeyi. Ege Journal of Medicine 2010;49(3):153-60.
• Baykan Z. Tıp Fakültesi birinci sınıf öğrencilerinin organ-doku nakli konusundaki bilgi, tutum ve davranışları. Ulusal Cerrahi Dergisi 2009;25(4):137-41.
• Koşar N. Organ Nakli Organizasyonları ve Organ Nakli, Organ Bağışı Hakkında Bilgi Davranış Araştırması. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hastane ve Sağlık Kuruluşlarında Yönetim Bilim Dalı, İstanbul-1994.
• Morgan SE, Harrison TR, Long SD, et al. Family Discussions About Organ Donation: How The Media Influences Opinions About Donation Decisions. Clin Transplant 2005;19:674-82.
• Naçar M, Çetinkaya F. Hekim Adaylarının Organ Nakline Bakış Açıları. Türk Nefroloji Diyaliz ve Transplantasyon Dergisi 2001;10(2):123-8.
• Sungur M, Mayda A. Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi dönem I ve dönem VI öğrencilerinin organ bağışı konusunda bilgi ve tutumları. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2014;4(2):15-20.
• Strenge H. Organ donation from the view point of the medical students. Psychother Psychosom Med Psychol 1998 Nov;48(11):457-62.
• Yaşar M, Oğur E, Uçar M. Bir sağlık meslek yüksekokulu öğrencilerinin organ bağışı konusundaki tutumları ve tutumlarına etki eden faktörler. Genel Tıp Dergisi 2008;18:33- 7.
• Okka B, Demireli O. Konya İlinde Halkın Organ Bağışı Konusuna Bakış Açılarının Değerlendirilmesi. Türkiye Klinikleri J Med Ethics 2008;16:148-58.
• Efil S. Afyon İlinde Halkın Ve Afyon Kocatepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Sağlık Çalışanlarının Organ Bağışı Konusuna İlgilerinin Değerlendirilmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2013;2(3):361-84.
• Yasar F. Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Organ Nakli ve Bağısına ilişkin Bilgi ve Görüşlerinin Belirlenmesi. Dönem Projesi, Başkent Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik ve Sağlık Hizmetleri Bölümü, Ankara-2005.
• Şahin D, Taylan S, Alan S. Çukurova Üniversitesi Balcalı Eğitim ve Araştırma Hastanesinde Çalışan Sağlık Profesyonellerinin Organ Nakli ve Bağısına İlişkin Görüşleri. İçinde: Organ ve Doku Naklinde Tıp Etiği ve Tıp Hukuku Sorunları, Erdemir DA, Öncel Ö, Zeytin Z (Editörler). İstanbul: Nobel Tıp Kitapevi; 2007:913-20.
• Çelebi F, Balık A A, Yılmaz İ, Polat K Y. Doğu Anadolu Bölgesi İnsanı Organ Bağışına Nasıl Bakıyor?. Türkiye Klinikleri J Med Ethics 2002;10:34-8.
• Akış M, Süleyman Demirel Üniversitesi Personelinin Organ-Doku Bağışı Ve Nakli Hakkındaki Bilgi Ve Tutumları. S.D.Ü. Tıp Fakültesi Dergisi 2008;15(4):28-33.
• Cillimoğlu A Ö, Yılmaz S, Oğurlu M. Adnan Menderes Üniversitesi Hastanesi Personelinin Organ-Doku Bağışı ve Nakli Hakkındaki Bilgi ve Düşünceleri. Türk Nefroloji Diyaliz ve Transplantasyon Dergisi 2016;25(3):254-62 (doi:10.5262/tndt.2016.1003.07).
• Hamed H, Awad ME, Youssef KN, Fouda B, Nakeeb AE, et al. Knowledge andattitudes about organ donation among medical students in egypt: a questionnaire. Journal of Transplantation Technologies & Research 2016;6:155 (doi: 10.4172/2161-0991.1000155).
• Bogh L, Madsen M. Attitudes, Knowledge, And Proficiency İn Relation To Organ Donation: A Questionnaire-Based Analysis İn Donor Hospitals İn Northern Denmark. Transplantation Proceedings 2005;37:32-56.