NEUROECONOMICS IN ACADEMIC LITERATURE: A REVIEW BASED ON BEHAVIORAL AND EXPERIMENTAL ECONOMICS

Yıl 2025, Sayı: 32, 162 - 181

Mukaddes Ocak , Özlem Topçuoğlu

https://doi.org/10.33404/anasay.1743049

Öz

Neuroeconomics, a discipline that investigates the functionality of the human brain through neuroscientific techniques, aims to understand the factors influencing individuals’ financial decision-making processes and the roles of integrated brain regions in these processes. Neuroeconomic studies employ various neuroimaging methods to comprehensively analyze decision-making behaviors. In this context, neuroeconomics, as a subfield of economics, plays a significant role in quantifying individual decisions and elucidating consumer behavior. It offers a theoretical framework for predicting individual responses in areas such as marketing, advertising, financial literacy, risk, and uncertainty.
This study conducts a bibliometric analysis of academic publications that address the concepts of behavioral economics, experimental economics, and neuroeconomics collectively. Data obtained from the Web of Science and Scopus databases were analyzed to generate thematic mappings. The bibliometric analysis identifies the strength of associations among key terms related to the three disciplines, the years in which research was most frequently published, and the most commonly used keywords across the literature

Anahtar Kelimeler

Neuroeconomics , Experimental Economics , Behavioral Economics , Bibliometric Analysis

Akademik Literatürde Nöroekonomi: Davranışsal ve Deneysel Ekonomi Temelli Bir İnceleme

Öz

İnsan beyninin işleyişini nörobilimsel yöntemlerle inceleyen nöroekonomi disiplini, bireylerin finansal karar alma süreçlerini etkileyen unsurları ve beynin birleşik bölgelerinin bu süreçlerdeki işlevlerini anlamayı amaçlamaktadır. Nöroekonomik çalışmalar, çeşitli nörogörüntüleme tekniklerinden faydalanarak, bireylerin karar alma davranışlarını derinlemesine analiz etmeyi hedeflemektedir. Bu yönüyle nöroekonomi, iktisat biliminin alt alanlarından biri olarak, bireylerin kararlarının ölçülmesi ve tüketici davranışlarının anlaşılmasında önemli katkılar sunmaktadır. Pazarlama, reklam, finansal okuryazarlık, risk ve belirsizlik gibi farklı bağlamlarda bireylerin davranışlarını öngörmeyi mümkün kılan bir çerçeve sunmaktadır.
Bu çalışma, davranışsal ekonomi, deneysel ekonomi ve nöroekonomi kavramlarını birlikte ele alan akademik yayınları bibliyometrik yöntemle incelemektedir. Web of Science ve Scopus veri tabanlarından elde edilen veriler analiz edilerek tematik haritalamalar oluşturulmuştur. Bibliyometrik analiz kapsamında, söz konusu üç alanla ilişkili anahtar kelimeler arasındaki bağ gücü, yayınların yoğunlaştığı yıllar ve en sık kullanılan anahtar kelimeler tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Nöroekonomi , Deneysel Ekonomi , Davranışsal Ekonomi , Bibliyometrik Analiz

Kaynakça

• Aktan, C. C., Basılgan, M. (2019). Deney ve İktisat: İktisat Biliminde Deneysel Araştırmalar. Sosyal Bilimler Araştırmaları Derneği Hukuk ve İktisat Araştırmaları Merkezi, 6-27.
• Angner, E. ve Loewenstein, G. (2007). Davranışsal iktisat. Bilim felsefesi el kitabı: İktisat felsefesi, 641-690.
• Aydın, F. (2020). İktisadi Karar Alma Sürecinde Nöroiktisat: Eeg ile Deneysel Bir Çalışma. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Elâzığ: Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çıplak, B. (2018). Nöroekonomi ve Vergi Uyumu İlişkisi. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1), 262-273.
• Çiftçi, H. (2017). İktisadın Farklı Bir Çehresi; Nöro İktisat” Ekonomi Bilimleri Dergisi, 9(1), 1-15.
• Erkuş, S., & Demirtaş, B. K. (2023). “Deneysel İktisadın Tarihi”. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 12(3), 2142-2162.
• Gönderilen, E. M. (2004). Davranışsal Ekonomi: Psikoloji Ekonomiye (Sınırlı) Nasıl Geri Döndü?. Politik Ekonomi Tarihi, 36(4), 735-760.
• İskender, D. (2019). Davranışsal İktisat ve Deneysel İktisattan Sonra Nöroiktisat. (Yayımlanmış Yüksek Tezi), İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kamber, S. C. (2018). Davranışsal İktisat ve Rasyonellik Varsayımı: Literatür İncelemesi. Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 7(1), 168-199.
• Kazmaz, E. (2021). Bireysel İktisadi Kararların Nöro Ekonomik Çerçevesi: Deneysel Araştırma Örneklerinin Değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Özkahveci, E. ve Demiroğlu F. (2023). Finans ve Ekonomi Bilimlerinde Teori ve Uygulamalar. (Elektronik Sürüm), İstanbul: Filiz Kitapevi.
• Öztürk, O. & Gürler, G. (2022). Bir Literatür İncelemesi Aracı Olarak Bibliyometrik Analiz. Ankara: Nobel Yayınları.
• Smelser, N. J., & Swedberg, R. (Eds.). (2010). The Handbook of Economic Sociology. Princeton University Press.
• Şahin, E.,Çetin, D. (2021), İktisadi Karar Alma Süreçlerinde Yeni Bir Aktör: Homo Neuroeconomicus. (Yüksek Lisans Tezi), Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Şeniğne, B. (2011). Rasyonalite Kavramına Deneysel ve Davranışsal İktisat Bağlamında Yeni Bir Bakış Açısı: “Nöroiktisat”. (Doktora Tezi), İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Tepeler, M. İ., & Akan, Y. (2023). Davranışsal İktisadın Gelişimine Tarihsel Bir Bakış. Anasay, (26), 64-77.
• Yayar, R., & Tekgün, B. (2020). Nöroekonomi Bağlamında Karar Alma Süreci. İksad Dergisi, 6(22), 160-169.