Muğla ve Milas müzelerinde koruma altına alınan iki adet nitelikli yapıt bu makalenin konusunu oluşturmaktadır. Bu eserlerden Muğla Müzesi envanterine kayıtlı yontu parçası emniyet mensupları tarafından müzeye teslim edilmiş ve buluntu yeri bilinmeden müze kayıtlarına etütlük olarak geçmiştir. Parçamıza önden baktığımızda göze çarpan ilk husus her iki elin birleştirilerek göbek altında betimlenmiş olmasıdır. İkonografik anlamda ünik bir buluntu olarak karşımıza çıkan ve stilistik açıdan MÖ erken 1. yüzyıla tarihlediğimiz yontucuk parçasının Ana Tanrıça Kybele’nin hizmetkarı Frigyalı Attis’i betimlediği tespit edilmiştir. Değerlendirmeye aldığımız nitelikli ikinci yapıt 1994 yılında Milas Sakarya İlköğretim Okulu bahçesinden korunmak üzere Milas Müzesi’ne götürülen ve bugün bahçede sergilenen tahtında oturan Kybele ikonografisini içermektedir. Stilistik açıdan MÖ 2. yüzyılın ortalarından sonraya (MÖ 130-120) tarihlediğimiz ve her iki tarafında erkek aslanların eşlik ettiği Kybele yontusu, Frigyalı Attis’e göre normal insan ölçülerinin üzerindedir. Örtüsü ve koşum takımlarıyla betimlenen hareket halindeki aslanlar bugüne kadar literatürde görmediğimiz ve bilimsel çalışmalara çok fazla ışık tutacak önemli detaylar sunmaktadır. İkonografik anlamda ünik buluntular olarak değerlendirmeye aldığımız ve ilk kez bilim dünyasına sunduğumuz her iki yapıt teknik, tipoloji-ikonografi, stil ve tarihlemenin yanında karşılaştırmalı örnekler aracılığıyla değerlendirmeye alınmış, olası kökenleri de dahil olmak üzere detaylıca incelenmiştir.
Attis Kybele Hellenistik Dönem Heykeltıraşlığı Muğla Müzesi Milas Müzesi
Muğla müze müdürü Gülnaz SAVRAN’a, Milas müze müdürü Ali YALÇIN ve Milas müze uzmanı Tayfın SELÇUK’a izin ve yardımları için teşekkürler. Özellikle değerli meslektaşımız Metropolis antik kenti kazı başkanı sayın Prof. Dr. Serdar AYBEK’e yardım, dayanışma ve katkılarından dolayı içtenlikle teşekkür ederiz. Literatür desteğinden dolayı Prof. Dr. Celal ŞİMŞEK’e ve Kybele yontusunun tarama ve modellemesini yapan Stratonikeia ve Lagina Kazısı heyet üyesi arkeolog Murat ÇINAR’a yardımları için ayrıca teşekkür ediyoruz.
Two high quality artifacts under protection in Muğla and Milas museums constitute the subject of this article. Among these artifacts, the sculpture fragment registered in the inventory of the Muğla Museum was delivered to the museum by members of the police force and entered into the museum records as a study piece without knowing the place of discovery. When we look at our piece from the front, the first thing that catches the eye is that both hands are joined and depicted below the navel. The fragment, which is an iconographically unique find and stylistically dated to the early 1st century BC, depicts Attis of Phrygia, the servant of the Mother Goddess Cybele. The second work of high quality that we evaluated includes the iconography of Cybele seated on her throne, which was taken to the Milas Museum for preservation from the garden of Milas Sakarya Primary School in 1994 and is now exhibited in the garden. Stylistically dated to the mid to late 2nd century BC (130-120 BC) and accompanied by male lions on both sides, the Cybele sculpture is above normal human measurements compared to Attis of Phrygia. The lions on the move, depicted with their mantles and harnesses, offer important details that have not been seen in the literature to date and will shed much light on scientific studies. Both works, which are considered as iconographically unique finds and presented to the scientific world for the first time, have been evaluated through comparative examples in addition to technique, typology-iconography, style and dating, and have been examined in detail, including their possible origins.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Helenistik Dönem Arkeolojisi, Yunan ve Roma Dönemi Arkeolojisi |
Bölüm | Araştırma Makalesi |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 20 Aralık 2024 |
Gönderilme Tarihi | 25 Temmuz 2024 |
Kabul Tarihi | 4 Kasım 2024 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024 |
Anatolia Dergisi Başvuru Tarihleri:
Makalelerin teslimi 01 Ocak ile 15 Eylül tarihleri arasındadır.
Dergipark sisteminde problem yaşanması halinde lütfen makalelerinizi anatolia@ankara.edu.tr mail adresine bu tarih aralığında gönderiniz; posta veya kargo kabul edilmeyecektir. Başvurular 15 Eylül'e kadar yapılmalıdır.
Anadolu Anatolia Dergisi, Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International (CC BY-NC 4.0) ile lisanslanmıştır.