Women in Turkish Management Tradition and Tansu Çiller as a Modern Woman Leader Profile

Yıl 2025, Cilt: 13 Sayı: 3, 1799 - 1820, 30.12.2025

Mehmet Şirin Çetin

https://doi.org/10.18506/anemon.1774379

Öz

Throughout history, Turks have accorded women the importance they deserve in social and public life. Although practices such as polygamy and confining women to the home, which are often attributed to Islam but are thought to have originated from Arab and Iranian cultures, were initially adopted following the Turks' introduction to Islam, they were eventually abandoned over time. The granting of the right to vote and stand for election to women, ahead of many Western countries, particularly with the establishment of the Republic, demonstrates the importance that Turkish society attaches to women. Tansu Çiller, the first female Prime Minister of modern times, left a significant mark on Turkish political life by exercising the right to vote, stand for election, and participate in government that the Republic opened up for women. This study generally examines women in Turkish administrative history and subsequently provides information about Tansu Çiller, an important female figure of the modern era. Turkish and foreign sources, as well as reports prepared on the subject, were referenced to establish the framework of the study. The study is considered important as it addresses the place of women in society, a significant issue in every era, and is expected to contribute to the field.

Anahtar Kelimeler

Turkish Management Tradition , Women in Turkish Management Tradition , Tansu Çiller.

Türk Yönetim Geleneğinde Kadın ve Modern Bir Kadın Lider Profili Olarak Tansu Çiller

Öz

Türkler tarihin ilk zamanlarından bu yana kadına toplumsal ve sosyal hayatta gereken önemi verdikleri görülmektedir. Türkler’in İslamiyet ile tanışması ile İslamiyet’e maledilen ancak özünde Arap ve İran kültüründen etkilenilerek ortaya çıktığı düşünülen çok eşlilik ve kadının ev ortamına hapsedilmesi gibi anlayışlar ilk zamanlarda uygulama alanı bulsa da zamanla terk edilmiştir. Özellikle Cumhuriyetin kurulması ile birlikte birçok Batılı ülkeden önce kadına seçme ve seçilme hakkının verilmesi Türk toplumunun kadına verdiği önemi göstermektedir. Modern zamanın ilk kadın Başbakanı olan Tansu Çiller Cumhuriyetin kadınlar için açtığı seçme seçilme ve bu yolla yönetime katılma hakkını kullanarak Türk siyasal hayatında önemli izler bırakmıştır. Çalışmada genel olarak Türk yönetim tarihinde kadın ele alınmış ve devamında modern dönemin önemli bir kadın profili olan Tansu Çiller hakkında bilgi verilmiştir. Çalışmanın çerçevesinin oluşturulması için Türkçe ve yabancı kaynaklar ile konu ile ilgili hazırlanan raporlar referans alınmıştır. Her dönemin önemli bir sorunu olan kadının toplumdaki yerini konu edinmesi bakımından çalışmanın önemli olduğu ve alana katkı sunması beklenmektedir

Kaynakça

• Acar, H. (2019). Türk kültür ve devlet geleneğinde kadın (Women in Turkish culture and state tradition). İnsan ve İnsan (Human and Human), 6(21), 395–411. https://doi.org/10.29224/insanveinsan.536610.
• Acar, O. K., & Ertek, M. Y. (2019). Türk yönetim tarihînde liyakat: Siyasetnamelerden günümüze liyakat çıkmazı (Merit in Turkish administrative history: The impasse of meritocracy from political treatises to the present). Astana Yayınları (Astana Publications).
• Acuner, S., & Sallan, S. (1993). Türk kamu yönetiminde kadın yöneticiler (Women administrators in Turkish public administration). Amme İdaresi Dergisi (Journal of Public Administration), 26(3), 8–81.
• Arıkan, S. (2003). Kadın yöneticilerin liderlik davranışları ve bankacılık sektöründe bir uygulama (Leadership behaviors of women administrators and an application in the banking sector). Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi (Gazi University Journal of Economics and Administrative Sciences), 5(1).
• Armağan, V. (2016). Yusuf Has Hacip, Nizam’ül Mülk ve Koçi Bey örneğinden hareketle Türk kamu yönetiminde Türk yönetim mirasının izlerini sürmek (Tracing Turkish administrative heritage based on Yusuf Has Hacip, Nizam al-Mulk, and Koçi Bey). Aksaray Üniversitesi İİBF Dergisi (Aksaray University Journal of Economics and Administrative Sciences), 8(4), 86–99.
• Aydın, H. (2015). Meşrutiyet’ten Cumhuriyet’e Türkiye’de kadın (Women in Turkey from the Constitutional Era to the Republic). Current Research in Social Sciences, 1(3), 84–96.
• Aydemir, D., & Aydemir, E. (2011). Türk siyasetinde kadın: Çok oluyoruz! (Women in Turkish politics: We are increasing!) USAK (International Strategic Research Organization).
• Bayat, F. (2018). Türk kültüründe kadın şamanlar (Female shamans in Turkish culture). Ötüken Neşriyat (Ötüken Publishing). Bildirici, F. (1998). Maskeli Leydi tekmili birden – Tansu Çiller (The Masked Lady in full – Tansu Çiller). Ümit Yayıncılık (Ümit Publishing).
• Bilici, M. (1999). Türban tartışmasının örtemedikleri, ötekisini yitiren kimliğin krizi (What the headscarf debate fails to cover: The crisis of an identity losing its Other). Birikim Dergisi (Birikim Journal), (118).
• Biyografya. (2025). Tansu Çiller. Biyografya (Biography). Erişim: 24 Haziran 2024.
• Cizre, Ü. (2008). Tansu Çiller. In M. Heper & S. Sayarı (Eds.), Türkiye’de liderler ve demokrasi (Leaders and democracy in Turkey) (ss. 237–245). Kitap Yayınevi (Kitap Publishing).
• Coşkun, Ö. (2016). Türk yönetim sistemi üzerine kısa bir değerlendirme (A brief evaluation of the Turkish administrative system). The Journal of International Lingual Social and Educational Sciences, 2(2), 126–135.
• Çetin, S. (2022). Kerem Mulḥem Kerem’in ʿîdu’l-Milâd adlı öyküsünün tematik açıdan incelenmesi (A thematic analysis of Kerem Mulḥem Kerem’s short story “ʿĪdu’l-Milād”). Nüsha (Nusha), 22(54), 227–244. https://doi.org/10.32330/nusha.1078476.
• Çelik, Z. (2023). Cumhuriyetin yüzüncü yılında Türkiye’de kadın ve siyaset: Doğu Batı ikileminde kadın sembolizmi (Women and politics in Turkey in the centennial of the Republic: Woman symbolism in the East–West dichotomy). Muhafazakar Düşünce Dergisi (Journal of Conservative Thought), 19(65), 218–243.
• Demir, S. T. (2017). Türk toplumunun kültürel belleği bağlamında Orhun Abideleri’ni yeniden düşünmek: Taşın bedeni ve belleği (Rethinking the Orkhon Inscriptions: The body and memory of stone). Journal of History Culture and Art Research, 6(2), 422–440.
• Demirkürek, İ. (2011). 1980 sonrası değişimin ışığında kadın ve liderlik olgusu: Tansu Çiller örneği (Women and leadership after 1980: The case of Tansu Çiller). (Yayımlanmamış doktora tezi – Unpublished doctoral dissertation). Ankara Üniversitesi (Ankara University).
• Doğru, D. (2023). Türkiye’de kadınların siyasal haklarını kazanması ve siyasal temsilde karşılaşılan sorunlar (Acquisition of political rights by women in Turkey and problems in political representation). Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi (Ankara University Law Review), 72(1), 247–293.
• Dikkaya, N. Ö., & Dinçer, F. (2024). Türkiye’de çok partili dönemin ilk yıllarında kadın siyasetçi olmak: Müfide İlhan örneği (Being a female politician in the early years of the multi-party period in Turkey: The case of Müfide İlhan). Beykoz Akademi Dergisi (Beykoz Academy Journal), 12(2), 51–78.
• Erbay, H. (2019). Tarihsel süreçte dünyada ve Türk toplumunda kadın algısı ve haklarının gelişimi üzerine bir değerlendirme (An evaluation of the development of women’s rights and perceptions in the world and Turkish society). Ege Sosyal Bilimler Dergisi (Ege Journal of Social Sciences), 2(1), 1–25.
• Ernas, P. B. (2020). Eski Türk devletlerinde aile ve kadın (Family and women in ancient Turkish states). Akademik Düşünce Yayınları (Academic Thought Publications).
• Eroğlu, H., & Cansever, N. (2025). 20. yüzyılın kadın başbakanları: Margaret Thatcher ve Tansu Çiller’in karşılaştırması (Female prime ministers of the 20th century: A comparison of Margaret Thatcher and Tansu Çiller). Hacettepe Üniversitesi İİBF Dergisi (Hacettepe University Journal of Economics and Administrative Sciences), 43(1), 65–93.
• Eryılmaz, B. (2004). Kamu yönetiminde değişim (Change in public administration). II. Kamu Yönetimi Forumu (2nd Public Administration Forum), Hacettepe Üniversitesi Yayını (Hacettepe University Press), 56–64.
• Gökalp, Z. (1974). Türk medeniyet tarihi (History of Turkish Civilization) (Cilt 2). Toker Yayınları (Toker Publishing).
• Göymen, Y. (1999). Sarışın güzel kadın (The blonde beautiful woman). Doğan Kitapçılık (Doğan Publishing).
• Günal, V. A., & Aksoy, E. (2022). Selçuklu dönemi Türk devlet yapısını ve yönetim anlayışını şekillendiren unsurlar (Elements shaping the Seljuk-era Turkish state structure and administrative mentality). TÜRKAV Kamu Yönetimi Enstitüsü Sosyal Bilimler Dergisi (TÜRKAV Institute Journal of Social Sciences), 2(3), 135–168.
• İçli, T. G. (2003). Cumhuriyet döneminde kadının sosyal konumu (The social status of women in the Republican era). Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi (Atatürk Research Center Journal), 19(56), 583–595.
• İnönü, E. (1995). Anılar ve düşünceler (Memoirs and thoughts) (Cilt 1). İdea İletişim (Idea Communications).
• Kafesoğlu, İ. (1999). Türk milli kültürü (Turkish national culture). Ötüken Neşriyat (Ötüken Publishing).
• Kafesoğlu, İ. (2014). Selçuklular ve Selçuklu tarihi üzerine araştırmalar (Studies on the Seljuks and Seljuk history). Ötüken Yayınları (Ötüken Publications).
• Karabıyık, İ. (2012). Türkiye'de çalışma hayatında kadın istihdamı (Women’s employment in working life in Turkey). Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi (Marmara University Journal of Economics and Administrative Sciences), 32(1), 231–260.
• Kıran, İ. D. (2025). Türkiye’de ilk kadın başbakan: Tansu Çiller (The first female prime minister in Turkey: Tansu Çiller). Uluslararası Toplumsal Bilimler Dergisi (International Journal of Social Sciences), 9(1), 353–372.
• Kışlalı, A. T. (2010). Siyaset bilimi (Political science) (14. baskı). İmge Kitabevi (İmge Publishing).
• Konan, B. (2011). Türk kadınının siyasi hakları kazanma süreci (The process of Turkish women gaining political rights). Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi (Ankara University Law Review), 60(1), 157–174. Milliyet Gazetesi. (1995). Çiller’in İslam atağı (Çiller’s Islamic initiative). Erişim: 23 Haziran 2025.
• Negiz, N., & Yemen, A. (2011). Kamu örgütlerinde kadın yöneticiler: Yönetici ve çalışan açısından yönetimde kadın sorunsalı (Women administrators in public organizations: The problem of women in management from the perspective of administrators and employees). Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (Suleyman Demirel University Journal of Social Sciences), (24), 195–214.
• Nohutçu, A. (2011). Türk yönetim geleneğinde değişim: “Siyaset odaklı” bürokrasiden “kamu politikası odaklı” bürokrasiye (Change in the Turkish administrative tradition: From politics-oriented bureaucracy to public policy–oriented bureaucracy). Muhafazakar Düşünce Dergisi (Journal of Conservative Thought), 1(4), 123–144.
• Öğün, S. (2004). Türk politik kültürü (Turkish political culture) (2. baskı). Alfa Basım Yayın (Alfa Publishing). Özcan, E. S. (2016). Kültür tarihi açısından İskit Türk aynılığı (Scythian–Turkish affinity from a cultural history perspective). Selenge Yayınları (Selenge Publishing).
• Peker, R. (2017). Türk devlet geleneğinde kadının konumu (The position of women in Turkish state tradition). Bilge Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi (Bilge International Journal of Social Research), 1(2), 157–164.
• Sancar, S. (2008). Türkiye'de kadınların siyasal kararlara eşit katılımı (Women's equal participation in political decision-making in Turkey). Toplum ve Demokrasi Dergisi (Society and Democracy Journal), 2(4), 173–184.
• Sesli, M. (2021). Devlet, toplum ve din çerçevesinde Türk yönetim geleneği üzerine genel bir değerlendirme (A general evaluation of Turkish administrative tradition within the framework of state, society, and religion). Enderun, 5(2), 209–224.
• Sevimli, D. (2020). Prime Minister Tansu Çiller (1993–1996): Her impact on feminism in Turkey? (Yayımlanmamış doktora tezi – Unpublished doctoral dissertation). Yeditepe Üniversitesi (Yeditepe University).
• Sumbas, A. (2015). Kadının politik temsil meselesi üzerine bir tartışma (A discussion on the issue of women’s political representation). İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi (Istanbul University Journal of Political Sciences), (53), 103–121.
• Schwartz, A. (1995). Atatürk's daughters. The Wilson Quarterly, 19(4), 68–79.
• Şencan, Y. C. (2007). İslamiyet öncesi Türk devlet geleneği (Pre-Islamic Turkish state tradition). (Yüksek lisans tezi – Master’s thesis). İnönü Üniversitesi (İnönü University).
• Palancı, M. (2023). 1980 sonrası Türkiye – Avrupa Birliği ilişkilerinin Türk siyasal hayatına yansımaları (Reflections of post-1980 Turkey–EU relations on Turkish political life). In A. R. Savaş & A. H. Zabun (Eds.), 1980’den günümüze Türk siyasal hayatı (Turkish political life since 1980) (ss. 237–259). Özgür Yayınları (Özgür Publishing).
• Tellioğlu, İ. (2016). İslam öncesi Türk toplumunda kadının konumu (The status of women in pre-Islamic Turkish society). AÜ Türkiyat Araştırmaları Dergisi (Journal of the Institute of Turkic Studies), (55), 219.
• Tokcan, H., & Kolyiğit, E. (2017). Türk tarihinde yer alan önemli kadın şahsiyetler hakkında öğrenci bilgi düzeyleri (Students’ knowledge levels about important female figures in Turkish history). International Journal of New Approaches in Social Studies, 1(1), 31–41.
• Toruk, İ. (2005). Türkiye’de 1990–2000 yılları arasında sosyoekonomik ortamın ve kültürel hayatın reklamlar üzerinden temsili (Representation of socioeconomic environment and cultural life in Turkey through advertisements, 1990–2000). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (Selcuk University Journal of the Social Sciences Institute), 14, 493–508.
• Turgut, S. T. (2022). Türkiye’de kadınların siyasal katılımı ve sosyal sermaye ilişkisi (The relationship between women’s political participation and social capital in Turkey). Nosyon: Uluslararası Toplum ve Kültür Çalışmaları Dergisi (Nosyon: International Journal of Society and Culture Studies), 10, 134–145.
• TÜİK. (2025). İstatistiklerle Kadın 2024 (Women in Statistics 2024). Erişim: 24 Haziran 2025.
• Unat, N. A. (1978). The modernization of Turkish women. Middle East Journal, 32(3), 291–306.
• Yavuz, K., & Ertem, A. (2021). Türk toplumunda kadının statüsüne genel bir bakış (An overview of the status of women in Turkish society). Sosyal Araştırmalar ve Yönetim Dergisi (Journal of Social Research and Management), 1(1), 69–82.
• Yılmaz, O. (2016). Türk ve Alman siyaset yaşamında kadın figürü ve politik söylemleri: Angela Merkel ve Tansu Çiller örneği (The female figure and political discourse in Turkish and German politics: The cases of Angela Merkel and Tansu Çiller). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (Fırat University Journal of Social Sciences), 26(2), 109–116.
• YSK. (2025). 31 Mart 2024 Mahalli İdareler Genel Seçimleri Seçim İstatistikleri Bülteni (31 March 2024 Local Elections – Statistics Bulletin). Erişim: 24 Haziran 2025.
• White, J. B. (2003). State feminism, modernization, and the Turkish republican woman. NWSA Journal, 15(3), 145–159. https://doi.org/10.2979/NWS.2003.15.3.145.