Türkiye, Azerbaycan ve Polonya’daki Üniversite Öğrencilerinde Yaşam Doyumunun Demografik Değişkenler Açısından İncelenmesi

Yıl 2021, , 1179 - 1199, 25.10.2021

İsmail Bakan , Hamran Amırlı

https://doi.org/10.18506/anemon.895250

Öz

Bu araştırmanın amacı, Türkiye, Azerbaycan ve Polonya’daki üniversite öğrencilerinin yaşam doyumlarını çeşitli demografik değişkenler açısından incelemektir. Araştırma grubunu 302’si Türkiye’de, 215’i Azerbaycan’da, 98’i Polonya’da eğitim görmekte olan toplam 615 İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi son sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Türkiye’deki katlımcıların %63,0’ü kadın, %37,0’si erkek; Azerbaycan’daki katılımcıların %43,7’si kadın, %56,3’ü erkek; Polonya’daki katılımcıların ise %49,0’u kadın, %51,0’i erkeklerden oluşmaktadır. Bu çalıma için, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal ve Beşerî Bilimleri Bilimsel Araştırmalar Yayın Etik Kurulu’nun 19.02.2021 tarih ve 2021-12 nolu kararı ile çalışmanın etik kurallara uygun olduğuna dair gerekli izin alınmıştır. Araştırmada Kişisel Bilgi Formu ve Diener vd. (1985) tarafından geliştirilen Yaşam Doyumu Ölçeği kullanılmıştır. Sonuçlara göre, Türkiye’deki üniversite öğrencilerinin yaşam doyumu düzeylerinin iş tecrübesi, baba eğitim düzeyi, aile gelir düzeyi değişkenlerine; Azerbaycan’daki üniversite öğrencilerinin yaşam doyumu düzeylerinin ailede ticaretle uğraşan birinin olması durumu, anne eğitim düzeyi değişkenlerine; Polonya’daki üniversite öğrencilerinin yaşam doyumu düzeylerinin ise ikamet yeri, aile gelir düzeyi değişkenlerine göre farklılaştığı saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yaşam Doyumu, Demografik Değişkenler, Üniversite Öğrencileri

The Investigation of Life Satisfaction in University Students in Turkey, Azerbaijan and Poland in Terms of Demographic Variables

Öz

He aim of this study is to examine the life satisfaction of university students in Turkey, Azerbaijan and Poland in terms of various demographic variables. The research group consists of a total of 615 final year students of the Faculty of economic and Administrative Sciences, 302 of whom are studying in Turkey, 215 in Azerbaijan and 98 in Poland. 63.0% of the participants in Turkey are women and 37.0% are men; 43.7% of the participants in Azerbaijan were women, 56.3% were men; 49.0% of respondents in Poland are women and 51.0% are men. For this study, the necessary permission was obtained with the decision of the Social and Human Sciences Scientific Research Publication Ethics Committee of Kahramanmaraş Sütçü İmam University, dated 19.02.2021 and numbered 2021-12. Personal Information Form and Life Satisfaction Scale developed by Diener et al. (1985) were used in the study. According to the results, it was determined that the life satisfaction levels of university students in Turkey differ according to the variables of work experience, father's education level, family income level; in Azerbaijan differ according to the variables of having someone in the family engaged in trade, mother’s education level; in Poland differ according to the variables of residence, family income level.

Anahtar Kelimeler

Life Satisfaction, Demographic Variables, University Students

Kaynakça

• Ahmadi, F., & Ahmadi, S. (2020). School-related predictors of students’ life satisfaction: the mediating role of school belongingness. Contemporary School Psychology, 24(2), 196-205. https://doi.org/10.1007/s40688-019-00262-z
• Akbay, S. E., & Aktas, M. (2020). Academic responsibility of university students according to gender: the role of self-esteem and life satisfaction. International Online Journal of Educational Sciences, 12(4), 100-110.
• Akbıyık, M. (2020). Üniversite öğrencilerinin yaşam doyumlarının çeşitli değişkenler bağlamında incelenmesi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 51(51), 280-301. https://doi.org/10.15285/maruaebd.620972
• Akcan, E. (2018). Lise öğrencilerinde benlik saygısı ve yaşam doyumu ilişkisi (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Aksoy, A. B., Aytar, A. G., & Kaytez, N. (2017). Üniversite öğrencilerinin mutluluk ve alçakgönüllülük düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(3), 1119-1132.
• Avşaroğlu, S., & Hayri, K. O. Ç. (2019). Yaşam doyumu ile sıkıntıyı tolere etme arasındaki ilişkide iyimserliğin aracı etkisi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 9(53), 565-588.
• Avşaroğlu, S., & Okutan, H. (2018). Zihin engelli çocuğu olan ailelerin yaşam doyumları, iyimserlik ve psikolojik belirti düzeylerinin incelenmesi. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(1), 59-76.
• Avşaroğlu, S., Deniz, M. E., & Kahraman, A. (2005). Teknik öğretmenlerde yaşam doyumu iş doyumu ve mesleki tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (14), 115-129.
• Ayvasik, H. B., & Sümer, H. C. (2010). Individual differences as predictors of illicit drug use among Turkish college students. The Journal of psychology, 144(6), 489-505. https://doi.org/10.1080/00223980.2010.496671
• Bakan, İ., & Güler, B. (2017). Duygusal zekânın, yaşam doyumu ve akademik başarıya etkileri ve demografik özellikler bağlamında algı farklılıkları. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 19(33), 1-11. https://doi.org/10.18493/kmusekad.399210
• Baştuğ, G., Dikici, İ., & Günel, İ. (2020). The ınvestigation of leisure time satisfaction, life satisfaction and happiness of university students who spend their leisure times in youth Centres. Journal of Recreation and Tourism Research/JRTR, 7(3), 392-404. https://doi.org/10.31771/jrtr.2020.70
• Bozgeyikli, H., Işiklar, A., & Eroğlu, S. E. (2010). Demographic variables and levels of life satisfaction: The case of students enrolled in apprenticeship training. African Journal of Business Management, 4(7), 1336-1345.
• Cha, K. H. (2003). Subjective well-being among college students. Social Indicators Research, 62(1-3), 455-477.
• Chang, E. C. (1998). Does dispositional optimism moderate the relation between perceived stress and psychological well-being? A preliminary investigation. Personality and individual differences, 25(2), 233-240. https://doi.org/10.1016/S0191-8869(98)00028-2
• Cheung, C. K. (2000). Studying as a source of life satisfaction among university students. College Student Journal, 34(1), 79-79.
• Chow, H. P. (2005). Life satisfaction among university students in a Canadian prairie city: A multivariate analysis. Social Indicators Research, 70(2), 139-150. https://doi.org/10.1007/s11205-004-7526-0 Çapan, B. E. (2010). Relationship among perfectionism, academic procrastination and life satisfaction of university students. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 5, 1665-1671. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2010.07.342
• Çivitci, N., & Çivitci, A. (2009). Self-esteem as mediator and moderator of the relationship between loneliness and life satisfaction in adolescents. Personality and Individual Differences, 47(8), 954-958. https://doi.org/10.1016/j.paid.2009.07.022
• Demerouti, E., Bakker, A.B., Nachreiner, F. ve Schaufeli, W.B. (2000). A model of burnout and life satisfaction amongst nurses. Journal of Advanced Nursing, 32(2), 454-464. https://doi.org/10.1046/j.1365-2648.2000.01496.x
• Deniz, M. E., Arslan, C., Özyeşil, Z., & İzmirli, M. (2012). Öz-anlayış, yaşam doyumu, negatif ve pozitif duygu: türk ve diğer ülke üniversite öğrencileri arasında bir karşılaştırma. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(23), 428-446.
• Diener, E., Oishi, S., & Lucas, R.E. (2003). Personality, culture, and subjective wellbeing: Emotional and cognitive evaluations of life. Annual Eview of Psychology, 54,403-425. https://doi.org/10.1146/annurev.psych.54.101601.145056
• Dost, M. T. (2010). Güney Afrika ve Türkiye’deki üniversite öğrencilerinin bazı değişkenlere göre öznel iyi oluş ve yaşam doyumlarının incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 35(158), 75-89.
• Ergin, A., Hatipoğlu, C., Bozkurt, A. İ., Bostancı, M., Atak, B. M., Kısaoğlu, S., ... & Karasu, E. (2011). Tıp fakültesi öğrencilerinin yaşam doyumu ve öz-bakım gücü düzeyleri ve etkileyen faktörler. Pamukkale Tıp Dergisi, (3), 144-151.
• Field, A. (2009). Discovering Statistics Using SPSS. 3rd Edition, Sage Publications Ltd., London.
• George, D. ve Mallery, M. (2010). SPSS for Windows Step by Step: A Simple Guide and Reference, 17.0 update (10a ed.) Boston: Pearson.
• Gnilka, P. B., Ashby, J. S., Matheny, K. B., Chung, Y. B., & Chang, Y. (2015). Comparison of coping, stress, and life satisfaction between Taiwanese and US college students. Journal of Mental Health Counseling, 37(3), 234-249. https://doi.org/10.17744/mehc.37.3.04
• Gök, A.F. (2020). Üniversite öğrencilerinin yaşam tatminini yordayan değişkenlerin incelenmesi, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13(70), 866-873.
• Göker, Y. (2013). Türkiye’de öğrenim gören yabancı uyruklu üniversite öğrencilerinin yaşam doyumları ve psikolojik yardım almaya ilişkin tutumlarının incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Gürsoy, Ü. (2009). Üniversite öğrencilerinin gestalt temas biçimleri ile yaşam doyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Hair, F. Jr., Sarstedt, J., Hopkins, M.L. ve Kuppelwieser, G.V. (2014). Partial least squares structural equation modeling (PLS-SEM) an emerging tool in business research. European Business Review, 26(2), 106-121.
• Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., & Anderson, R. E. (2014). Multivariate data analysis: Pearson new international edition. Essex: Pearson Education Limited, 1, 2.
• Johson, S. (2014). Investigating the effects birth order has on personality, self-esteem, satisfaction with life and age, Higher Diploma in Arts in Psychology at DBS School of Arts, Dublin.
• Joshanloo, M., & Afshari, S. (2011). Big Five personality traits and self-esteem as predictors of life satisfaction in Iranian Muslim university students. Journal of Happiness Studies, 12(1), 105-113. https://doi.org/10.1007/s10902-009-9177-y
• Kahyaoğlu, O. (2008). Yaşam memnuniyeti ve yaşam memnuniyetini etkileyen değişkenler ile ekonometrik uygulama: Türkiye örneği (Doctoral dissertation, DEÜ Sosyal Bilimleri Enstitüsü).
• Kayış, A. (2010). Güvenilirlik analizi (Ed. Kalaycı, Ş.) SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Kazımoğlu, M., & Duran, N. O. (2019). Türkiye’de üniversite öğrenimi gören ahıskalı öğrencilerin yaşam doyumlarının demografik değişkenler açısından incelenmesi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 14(20), 1070-1093. https://doi.org/10.26466/opus.612655
• Koçak, R., & İçmenoğlu, E. (2016). Üstün yetenekli öğrencilerin duygusal zekâ ve yaratıcılık düzeylerinin yaşam doyumlarını yordayıcı rolü. Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal, 4(37), 73-85.
• Lewis, A. D., Huebner, E. S., Malone, P. S., & Valois, R. F. (2011). Life satisfaction and student engagement in adolescents. Journal of Youth and Adolescence, 40(3), 249-262. https://doi.org/10.1007/s10964-010-9517-6
• Makinen, J. A., & Pychyl, T. A. (2001). The differential effects of project stress on life-satisfaction. Social Indicators Research, 53(1), 1-16. https://doi.org/10.1023/A:1007140527056
• Møller, V. (1996). Life satisfaction and expectations for the future in a sample of university students: A research note. South African Journal of Sociology, 27(1), 16-26. https://doi.org/10.1080/02580144.1996.10430699
• Nakip, M. (2003). Pazarlama araştırmaları teknikler ve (SPSS destekli) uygulamalar. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Öngören, B. (2020). Ergenlikte öznel iyi oluş ile riskli davranışlar arasındaki ilişki. Karya Journal of Health Science, 1(2), 14-18.
• Özdemir, Y. (2012). Parental behavioral and psychological control relationships to self-esteem, life satisfaction, depression, and antisocial behaviors. Journal of Human Sciences, 9(2), 1581-1590.
• Pavot, W., & Diener, E. (1993). Review of the satisfaction with life scale. Psychological Assessment, 5(2), 164–172. https://doi.org/10.1037/1040-3590.5.2.164
• Pilcher, J. J. (1998). Affective and daily event predictors of life satisfaction in college students. Social indicators research, 43(3), 291-306. https://doi.org/10.1023/A:1006883231707
• Prezza, M., Amici, M., Roberti, T., & Tedeschi, G. (2001). Sense of community referred to the whole town: Its relations with neighboring, loneliness, life satisfaction, and area of residence. Journal of community psychology, 29(1), 29-52. https://doi.org/10.1002/1520-6629(200101)29:1<29::AID-JCOP3>3.0.CO;2-C
• Rice, R.W. (1984). Organizational work and the overall quality of life. Applied Social Psychology Annual, 5, 155-178.
• Saad, J., Saad, M. N., & Sahibzada, A. (2020). Self-esteem and life satisfaction amongst afghan and ındian university students. International Journal of Creative Research Thoughts (IJCRT), 8(7), 2824-2829.
• Savithri, J. J. (2014). Interactive effect of academic procrastination and academic performance on life satisfaction. International Journal of Science and Research (IJSR), 3(3), 377-381.
• Seibel, F. L., & Johnson, W. B. (2001). Parental control, trait anxiety, and satisfaction with life in college students. Psychological Reports, 88(2), 473-480. https://doi.org/10.2466/pr0.2001.88.2.473
• Simons, C., Aysan, F., Thompson, D., Hamarat, E., & Steele, D. (2002). Coping resource availability and level of perceived stress as predictors of life satisfaction in a cohort of Turkish college students. College Student Journal, 36(1), 129-142. https://doi.org/10.1080/036107301750074051
• Smith, C. (2014). Are birth order and gender, good predictors of materialistic values, empathy, and life satisfaction?, The BA Hons in Psychology at Dublin Business School, School of Arts, Dublin.
• Söylemez, A. (2016). Manevi zekânın yaşamın anlamı ve yaşam doyumunun yordayıcısı olarak incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi, Sakarya
• Stack‐Cutler, H. L., Parrila, R. K., & Torppa, M. (2016). University students with reading difficulties: do perceived supports and comorbid difficulties predict well‐being and GPA?. Learning Disabilities Research & Practice, 31(1), 45-55. https://doi.org/10.1111/ldrp.12092
• Stavrulaki, E., Li, M., & Gupta, J. (2020). Perceived parenting styles, academic achievement, and life satisfaction of college students: the mediating role of motivation orientation. European Journal of Psychology of Education, 1-25.
• Suldo, S. M., & Huebner, E. S. (2004). Does life satisfaction moderate the effects of stressful life events on psychopathological behavior during adolescence?. School Psychology Quarterly, 19(2), 93-105. https://doi.org/10.1521/scpq.19.2.93.33313
• Sungur, M. A., Şahin, M., Gökhan, C., Şahin, M. F., Duman, K., Pektaş, B., ... & Hasan, O. (2016). Düzce üniversitesinde yükseköğrenim gören yabancı uyruklu öğrencilerin yaşam doyumları ve sosyal uyumlarını etkileyen faktörler. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6(2), 101-109.
• Sümer, C. H. & Knight A. P. (2001), How do people with different attachment styles balance work ve family?, a personality perspective on work-family linkage. Journal of Applied Psychology, 86(4), 653-63. https://doi.org/10.1037/0021-9010.86.4.653
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.), Boston: Allyn and Bacon.
• Uludağ, G. (2019). Yaşam Doyumu ile işgören performansı ilişkisini incelemeye yönelik bir alan araştırması. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(6), 291-300. https://doi.org/10.18506/anemon.520926
• Ural, A. ve Kılıç, İ. (2013). Bilimsel araştırma süreci ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Detay Yayıncılık. Wang, Q., Wang, L., Shi, M., Li, X., Liu, R., Liu, J., ... & Wu, H. (2019). Empathy, burnout, life satisfaction, correlations and associated socio-demographic factors among Chinese undergraduate medical students: an exploratory cross-sectional study. BMC Medical Education, 19(1), 341. https://doi.org/10.1186/s12909-019-1788-3
• Yetim, U. (2003). The impacts of individualism/collectivism, self-esteem, and feeling of mastery on life satisfaction among the Turkish university students and academicians. Social Indicators Research, 61(3), 297-317. https://doi.org/10.1023/A:1021911504113
• Yılmaz, G., Keser, A., & Yorgun, S. (2010). Konaklama işletmelerinde çalışan sendika üyelerinin iş ve yaşam doyumunu belirlemeye yönelik bir alan araştırması. Paradoks Ekonomi Sosyoloji ve Politika Dergisi, 6(1), 87-107.
• Yigit, A., Ragip, A. & Kandemir, M. (2014). Emotion regulation strategies as a predictor of life satisfaction in university students. Psychology, 5, 523-532. https://doi.org/10.4236/psych.2014.56062
• Yildirim, Y., Kilic, S. P., & Akyol, A. D. (2013). Relationship between life satisfaction and quality of life in Turkish nursing school students. Nursing & Health Sciences, 15(4), 415-422. https://doi.org/10.1111/nhs.12029
• Zhao, X. R., Ghiselli, R., Law, R., & Ma, J. (2016). Motivating frontline employees: Role of job characteristics in work and life satisfaction. Journal of Hospitality and Tourism Management, 27, 27-38. https://doi.org/10.1016/j.jhtm.2016.01.010
• Zullig, K. J., Huebner, E. S., & Pun, S. M. (2009). Demographic correlates of domain-based life satisfaction reports of college students. Journal of Happiness Studies, 10(2), 229-238. https://doi.org/10.1007/s10902-007-9077-y