ANALYSIS OF SELF-EFFICACY STUDIES IN SCIENCE EDUCATION IN TURKEY: A META SYNTHESIS STUDY

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 2, 226 - 248, 31.12.2021

Reyhan Atalay , Esra Kızılay , Fulya Öner Armağan

https://doi.org/10.35346/aod.975565

Cited By: 1

Öz

In this study, it was aimed to analyze the studies carried out with on self-efficacy in science education using metacentesis method and to provide researchers with a holistic perspective. 61 master's and doctoral dissertations were included in the study, published in the YÖK national thesis Center database between 2010-2020. Studies were analyzed by content analysis. Studies; were examined according to the year and type of publication, research method, research model, sample group, data collection tool, data analysis method, and study area. For the studies coded separately by the researchers, a consensus was then formed to ensure the reliability of the coding. Tables and graphics were used to present the results of the study. It is thought that the study will give researchers a perspective in terms of revealing the tendencies of self-efficacy studies in science education. In the results of working; It has been determined that the studies examined are mostly master's theses, the quantitative research method, in which scales are used as data collection tool, is preferred, and mostly pre-service teachers are studied. Suggestions were made according to the results of the study.

Anahtar Kelimeler

Science Education, Self-Efficacy, Metacentesis

TÜRKİYE’DE FEN EĞİTİMİ ALANINDAKİ ÖZ YETERLİK ARAŞTIRMALARININ ANALİZİ: BİR META SENTEZ ÇALIŞMASI

Öz

Bu çalışmada, fen eğitiminde öz yeterlik üzerine gerçekleştirilen çalışmaların meta sentez yöntemi kullanılarak analiz edilmesi ve araştırmacılara bütüncül bir bakış açısı sağlanması amaçlanmıştır. Çalışmaya 2010-2020 yılları arasında YÖK Ulusal Tez Merkezi veri tabanında yayımlanmış, 61 yüksek lisans ve doktora tezi dâhil edilmiştir. Çalışmalar, içerik analiziyle çözümlenmiştir. Çalışmalar; yayın yılı ve türü, araştırma yöntemi, araştırma modeli, örneklem grubu, veri toplama aracı, veri analiz yöntemi, çalışma alanı kapsamında incelenmiştir. Araştırmacılar tarafından ayrı ayrı kodlanan çalışmalar için daha sonra ortak görüş oluşturularak kodlamanın güvenirliği sağlanmıştır. Çalışmanın sonuçlarının sunulmasında tablo ve grafiklerden faydalanılmıştır. Çalışmanın fen eğitimindeki öz yeterlik araştırmalarının eğilimlerini ortaya çıkarması bakımından araştırmacılara bir bakış açısı kazandıracağı düşünülmektedir. Çalışma sonucunda; incelenen çalışmaların daha çok yüksek lisans tezleri olduğu, çoğunlukla veri toplama aracı olarak ölçeklerin kullanıldığı nicel araştırma yönteminin tercih edildiği, daha çok öğretmen adayları ile çalışıldığı vb. sonuçlar tespit edilmiştir. Çalışma sonuçları doğrultusunda önerilerde bulunulmuştur. 

Anahtar Kelimeler

Fen Eğitimi, Öz Yeterlik, Meta sentez

Kaynakça

• Akbaş, A. & Çelikkaleli Ö. (2006). Sınıf öğretmeni adaylarının fen öğretimi öz-yeterlik inançlarının cinsiyet, öğrenim türü ve üniversitelerine göre incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 98-110.
• Akkuzu Güven, N. & Uyulgan, M. (2020). Öz yeterlik ve geribildirim arasındaki ilişki: fen alanları öğretmen adayları üzerine bir araştırma. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (53), 18-41.
• Aydoğdu, B. & Saban, Y. (2018). Öğretmen adaylarının fen bilimleri öğretimi öz-yeterlik inançları ile öğretmenlik uygulaması performansları arasındaki ilişki. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(2), 120-133.
• Bandura, A. (1989). Human agency in social cognitive theory. American psychologist, 44(9), 1177-1184.
• Çalık, M. & Sözbilir, M. (2014). İçerik analizinin parametreleri. Eğitim ve Bilim, 39(174). 33-38.
• Çepni, S. (2018). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş. 8. Baskı, Celepler Matbaacılık, Trabzon.
• Dağlı, A., & Yazıcı, M. (2020). Fen bilimleri eğitimi alanında 2014-2017 yılları arasında yapılan yüksek lisans tezleri üzerine bir araştırma. Harran Maarif Dergisi, 5(1), 113-152.
• Gerez Cantimer, G. ve Şengül, S. (2020). Matematik eğitiminde öz yeterlilik araştırmalarının incelenmesi. Ege Eğitim Dergisi, 21(2), 16-35.
• Gözüm, A. & Güneş, T. (2018). Fen bilimleri öğretmenlerinin öz yeterlik ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(3), 1176-1199.
• Kaçar, T. & Beycioğlu K. (2017). İlköğretim öğretmenlerinin öz yeterlik inançları. İlköğretim Online, 16(4), 1753-1767.
• Köseoğlu, S., & Eroğlu Doğan, E. (2020). Türkiye’de 2010-2017 yılları arasında fen bilgisi öğretmenliği bilim dalında yapılmış olan lisansüstü tezlerin analizi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 19(75), 1122-1147.
• Kula, W. F., & Sadi, Ö. (2016). Science education trends in Turkey: A content analysis from 2005 to 2014. İlköğretim Online, 15(2), 594-614.
• Küçüközer, A. (2016). Fen bilgisi eğitimi alanında yapılan doktora tezlerine bir bakış. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 10(1), 107-141.
• Levitt, Karen E. (2001). An analysis of elementary teachers’ beliefs regarding the teaching and learning of science. Science Education, 86(1), 1-22.
• Miles, M, B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded Sourcebook. (2nd ed). Thousand Oaks, CA: Sage
• Millî Eğitim Bakanlığı (MEB). (2017). Öğretmenlik mesleği genel yeterlikleri. Ankara: Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü.
• National Research Council. (1996). National science education standards. Washington, DC: National Academy Press.
• Özcan, C. (2020). Fen eğitimi alanında yapılan doktora tezlerinin belirlenen temalar açısından incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(6), 33-41.
• Özdemir, S. M. (2008). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretim sürecine ilişkin öz-yeterlik inançlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 54(54), 277-306.
• Özdemir, M. (2010). Nitel veri analizi: sosyal bilimlerde yöntembilim sorunsalı üzerine bir çalışma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 323-343.
• Özenoğlu Kiremit, H. (2006). Fen bilgisi öğretmenliği öğrencilerinin biyoloji ile ilgili öz yeterlik inançlarının karşılaştırılması (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Polat, M. (2013). Fen bilimleri eğitimi alanında tamamlanmış yüksek lisans tezleri üzerine bir araştırma: celal bayar üniversitesi örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (35), 46-58.
• Yener, D. & Yılmaz, M. (2017). Öğretmen adaylarının öğrenme öğretme anlayışları ve fen öğretimine yönelik öz yeterlik inançları. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 1016-1038.