Tanrı’nın Varlığına Dair Modern Delillerden İnsancı İlke ve Hassas Ayar Delili

Yıl 2014, Cilt: 1 Sayı: 2, 57 - 81, 03.05.2015

Hüseyin Şahin

Öz

Hassas Ayar Delili, Tanrı’nın varlığını ispat için kullanılan tasarım delilinin

son çeşididir. Hassas Ayar Delili, 20. yüzyılda, Big Bang kozmolojisinin

gelişmesine bağlı olarak yapılan modern bilimsel keşifler sonucunda ortaya

çıkmıştır. Modern bilimsel veriler, yeryüzünde canlıların ve akıllı hayatın

ortaya çıkabilmesinin, evrendeki son derece karmaşık ve hassas şartların bir

araya gelmesine bağlı olduğunu göstermiştir. Yeryüzünde akıllı yaşamın ortaya

çıkmasını sağlayan, evrendeki bu kritik ayarların varlığı bir açıklama

gerektirmiş; neticede ‘İnsancı İlke’ (Anthropic Principle) ileri sürülmüştür. Bilim

adamları, insancı ilkeyi destekleyen evrendeki kozmolojik uyuşumları ‘kozmik

hassas ayar’ diye adlandırırlar. Bugün birçok kişi tarafından, evrendeki hassas

ayarların varlığı, amaçlı, bilinçli ve düzenleyici bir Tanrı’nın varlığı için

günümüzdeki en ikna edici kanıt olarak görülmektedir. Bu makalede hassas

ayar kanıtı açıklanmakta ve bu argümanın Tanrı’nın varlığı için kuvvetli ve

ikna edici bir delil olduğu ifade edilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Hassas ayar, insancı ilke, delil, tanrı, modern

Kaynakça

• Barbour, Ian G., When Science Meets Religion: Enemies, Strangers, or Partners?, New York, Harper Collins, 2000.
• Carter, Brandon, “Large Number Coincidences and the Anthropic Principle in Cosmology”, Confrontation of Cosmological Theories With Observational Data, ed.: M. S. Longair, D. Reidel Publishing, Dordrecht, 1974.
• Collins, Robin, “Design and The Many-Worlds Hypothesis”, The Philosophy of Religion, ed.: W. L. Craig, Rutgers University Press, New Brunswick and New Jersey, 2002.
• Collins, Robin, “Tanrı, Tasarım ve İnce Ayar”, Allah, Felsefe ve Bilim, çev.: Fehrullah Terkan, ed.: Caner Taslaman, Enis Doko, İstanbul, İstanbul Yayınevi, 2013.
• Craig, W. Lane, “Kelam Kozmolojik Kanıtı”, Allah, Felsefe ve Bilim, çev.: Zikri Yavuz, ed.: Caner Taslaman, Enis Doko, İstanbul, İstanbul Yayınevi, 2013.
• Craig, W. Lane, “The Teleological Argument and the Anthropic Principle”, The Logic of Rational Theism: Exploratory Essays, ed.: W. L. Craig and M. McLeod, Edwin Mellen, New York, 1990.
• Davies, Paul, “A Brief History of the Multiverse”, The New York Times, 12 Nisan 2003; http://www.nytimes.com/2003/04/12/opinion/a-brief-history-of-themultiverse. html?src=pm (erişim: 10.11.2014)
• Davies, Paul, God and the New Physics, London, J.M. Dent & Sons, 1983.
• Davies, Paul, The Mind of God, New York, Simon&Schuster, 1993.
• Dorman, Emre, Modern Bilim: Tanrı Var, İstanbul, İstanbul Yayınevi, 2011.
• Dyson, Freeman, Disturbing The Universe, New York, Harper&Row, 1979.
• Fazlurrahman, Ana Konularıyla Kur’an, çev.: Alparslan Açıkgenç, Ankara, Ankara Okulu Yayınları, 1996.
• Flew, Antony, “Teizme Kutsal Yolculuğum Antony Flew ve Gary Habermas Arasındaki Tartışma”, İ.Ü.İ.F.D., çev.: Adem Irmak, 2010, sayı: 23.
• Gürdilek, Raşit, “İnsancı İlkenin Sürpriz Dönüşü”, Bilim ve Teknik Dergisi, Tübitak Yayınları, 2004, sayı: 436.
• Hawking, Stephen-Mlodinow, Leonard, Büyük Tasarım, çev.: Selma Öğünç, İstanbul, Doğan Yayınları, 2012.
• Hawking, Stephen, Kara Delikler ve Bebek Evrenler, çev.: Nezihe Bahar, İstanbul, Sarmal Yayınevi, 1994.
• Hawking, Stephen, Zamanın Kısa Tarihi, çev.: Sabit Say-Murat Uraz, İstanbul, Milliyet Yayınları, 1991.
• Kurşunoğlu, M. Said, İnsan Evren İlişkisi ve Antropik İlke, Ankara, Elis Yayınları, 2006.
• Leslie, John, “Creation Stories, Religious and Atheistic”, lnternational Journal for Philosophy of Religion, 1993, vol. 34/2.
• Leslie, John, “The Anthropic Principle, World Ensemble, Design”, American Philosophical Quarterly, V. 9, no: 2, 1982.
• Leslie, John, Universes, Routledge, London and New York, 1989.
• Meyer, Stephen C., “Evidence for Design in Physics and Biology: From The Origin of the Universe to the Origin of Life”, Science and Evidence for Design in the Universe, ed.: M. Behe, W. A. Dembski, S. C. Meyer, San Francisco, , V. 9, Ignatius Press, 2000.
• Penrose, Roger, The Emperor’s New Mind, New York, Oxford University Press, 1999.
• Peterson, Michael, W. Hasker, B. Reichenbach, D. Basincer, Akıl ve İnanç, çev.: Rahim Acar, İstanbul, Küre Yayınları, 2012.
• Swinburne, Richard, “Tanrı’nın Varlığı Hakkındaki İnce-Ayar Kanıtı’nı Yeniden Değerlendirme”, Allah, Felsefe ve Bilim, çev.: Zikri Yavuz, ed.: Caner Taslaman, Enis Doko, İstanbul, İstanbul Yayınevi, 2013.
• Swinburne, Richard, Tanrı Var Mı?, çev.: Muhsin Akbaş, Bursa, Arasta Yayınları, 2001.
• Taslaman, Caner, Evrim Teorisi, Felsefe ve Tanrı, İstanbul Yayınevi, 2007.
• Taslaman, Caner,, Evren’den Allah’a, İstanbul, Etkileşim Yayınları, 2013.
• Varghese, R. Abraham, Great Thinkers on Great Questions, USA, Oneworld Oxford, 1998.
• Yaran, C. Sadık, “Bilimsel Nesnellik ve Teistik İnanç”, O.M.Ü.İ.F.D., sayı:10, Samsun, 1998.
• Zycinsky, Joseph M., “The Anthropic Principle and Teleological Interpretations of Nature”, Review of Metaphysics, V. 41/2, 1987, http://en.wikipedia.org/wiki/Deuterium (erişim: 28.10.2014)