Types of Prison and Their Physical Conditions and Prison Staff in Islamic Law,

Yıl 2017, Cilt: 4 Sayı: 2, 97 - 108, 25.12.2017

Memet Zeki Uyanık

Öz

Throughout history, all religions and civilizations have punished

criminals. Jail sentence is one of those penalties. The religion of Islam also

recognized imprisonment and since the era of Prophet Muhammad, prisons have

been taken in possession for the criminals or those accused of a crime. The Islamic

Legists, following after Prophet Mohammad, classified the prison sites by which

center the criminals are punished and the severity of punishment. Furthermore,

they decreed that a prison site should have some physical properties and

personnel should be employed there as well. In this article, the types of prison

sites, their physical conditions, the qualifications of personnel to employ at these

sites, and their salaries were examined with regard to Islamic Law.

Anahtar Kelimeler

Islamic Law, Prison, Staff, Prison of Governor, Prison of Judge

İslam Hukukunda Hapishane Çeşitleri, Hapishanenin Fiziki Şartları ve Personeli

Öz

Bütün inanç ve medeniyetler tarih boyunca suç işleyen kişileri cezalandırmıştır.

Hapis cezası da bu cezalardan biridir. İslam dini de, hapis cezasının varlığını

kabul etmiş, Hz. Peygamber döneminden itibaren suçlular veya bir suç ile itham

edilenler için hapis mekânları edinilmiştir. İslam hukukçuları, hapis mekânlarını

suçlunun cezalandırıldığı merkeze ve cezanın ağırlık durumuna göre bir ayırıma

tabi tutmuşlar, ayrıca hapis mekânının fiziki olarak da bir takım özelliklere sahip

olmasını ve burada personel istihdam edilmesini de hükme bağlamışlardır. Bu

makalede, İslam hukuku açısından hapis mekânlarının çeşitleri, fiziki şartları ve

bu mekânlarda istihdam edilecek personelin özellikleri ve ücreti ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

İslam Hukuku, Hapishane, Personel, Sicnû’l-Vâlî, Sicnü’l- Kâdî

Kaynakça

• Atar, Fahreddin, İslam Adliye Teşkilatı, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, İstanbul 1991.
• _____, İslam İcra ve İflas Hukuku, Marmara Üniv. İlahiyat Fak. Yayınları, İstanbul 1990.
• Avcı, Mustafa, Hukuk Tarihimizde Hapis, Türkiye Adalet Akademisi Yayınları, Ankara 2014.
• _____, Osmanlı Ceza Hukuku Genel Hükümler, Mimoza Yayınları, Konya 2014. Bardakoğlu, Ali, “Hapis”, DİA, İstanbul 1997, XVI/54-64.
• Bilmen, Ömer Nasuhi, Hukuk-ı islâmiyye ve ıstılahat-ı fıkhıyye kamusu, I-VIII, Bilmen Yayınevi, İstanbul 1968.
• Çalışkan, Necmettin, “Kur’an’da İnsanın Varlıklarla İlişkisi”, The Center of JASSS (The Journal of Academic Social Science Studies) Journal, 55/2017, 247-265.
• Demirbaş, Timur, Hürriyeti Bağlayıcı Cezaların ve Cezaevlerinin Evrimi (Hapishane Kitabı), Kitabevi Yayınları, İstanbul 2010.
• Ebû Dâvûd, Süleyman b. el-Eş‘as es-Sicistânî, es-Sünen, I-V, Hıms 1969-74. Ebû Gudde, Hasan Abdulğani, Ahkamü’s-sicn, Riyad 2006.
• Ebû Yûsuf, Yakûb b. İbrahim, Kitabü’l-harâc, Umman 2009.
• el-Ferrâ, Ebû Ya‘lâ, el-Ahkâmü’s-sultaniyye, Beyrut 2000.
• “el-Habs”, Kuveyt 1983, el-Mevsûatü’l-fıkhıyye, Kuveyt 1983, XVI/282-330, . Günay, H. Mehmet, “İslam Hukuk Doktrininde Hapis Müessesesi ve Mahpuslara yapılacak Muamele”, Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sakarya 2000, 2/35-62.
• Hamidullah, Muhammed, İslam Peygamberi, çev. Salih Tuğ, I-II, İmaj Yayınevi, Ankara 2003.
• Hülagu, Metin, İslam Hukukunda Hapis Cezası, Rey Yayıncılık, Kayseri 1996. İbn Âbidîn, Muhammed Emin Alauddin, Reddu’l-muhtar, I-XIV, Darü’l- Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 2003.
• İbn Ferhûn, Burhânüddin İbrahim b. Ali, Tabsiratü’l-hükkâm fi usuli’l-akdiyye ve menâhicü’l-ahkâm, I-II, Dâru’l-kütübi’l-’ilmiyye, Beyrut 2007.
• İbn Mâce, Ebû Abdillah Muhammed b. Yezid b. el-Kazvînî, es-Sünen, (nşr. M. Fuad Abdulbâkî), Kahire 1952.
• İbn Nüceym, Zeynüddîn b. İbrâhîm, el-Bahru’r-râ’ik şerhu kenzi’d-dekâ’ik, I-VIII, Darü’l- Marife, Kahire 1333.
• İbn Sa‘d, Ebû Abdillah Muhammed b. Sa‘d ez-Zührî, et-Tabakatü’l-kübrâ, I-VIII, Daru’s-Sadr, Beyrut, ts.
• İbnü’l- Kâs, Ebü’l-Abbâs Ahmed et-Taberi el- Bağdâdî, Edebu’l-kâdî, Darü’l- Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 2007.
• İbnü’l- Kayyim el-Cevziyye, et-Turûku’l-hükmiyye fi’s-siyaset’ş-şer‘iyye, Darü’l- Fevaid, Beyrut, ts.
• Kettânî, Muhammed el-Haseni el-İdrisi, et-Terâtîbü’l-idâriyye, I-II, Dar’ül- Erkam, Beyrut ts.
• Mahmasânî, Subhi, en-Nazariyyetü’l-amme li’l-mucebât ve’l-ukûd fi’ş-şeriati’lislamiyye, Darü’l-İlm li’l-Melayin, Beyrut 1983.
• Makrizi, Takiyyüddin Ahmed b. Ali b. Abdillah (ö. 845/1442), Kitabu’l-mevâ‘iz ve’l-i‘tibar bi- zikri’l-hitati ve’l-âsâr, I-II, Mektebet’u Medbul, Kahire ts.
• Mâverdî, Ali b. Muhammed b. Habib, Ahkâmü’s-sultaniyye, Dârulhadis, Kahire 2006.
• Özdemir, Şuayip, “İslam’ın İlk Dönemlerinde Hapishanelerin Doğuşu Kurumsallaşması ve İşlevleri”, Tabula Rasa- Felsefe Teoloji, Isparta 2001, 3/ 97-107.
• Remlî, Şemsüddîn Muhammed b. Ahmed, Nihâyetü’l- muhtâc ilâ şerhi’l-minhâc, I-VIII, Dâru’l-kütübi’l-’ilmiyye, Beyrut 2003.
• Rahbi, Abdulaziz b. Muhammed el-Hanefi, Fıkhu’l-mulûk ve Miftahu’r-ritâc elmursad alâ hızâneti kitâbi’l-harâc, I-II, Matbaatü’l-İrşad, Bağdad 1973.
• Sadrüşşehîd, Ömer b. Abdilazîz b. Mâze el-Buhârî, Şerhu edebi’l-kâdî, I-IV, Matbaatül-İrşad, Bağdat 1977.
• Serahsî, Şemsü’l-Eimme Ebu Bekr Muhammed b. Ahmed, el-Mebsût, I-XXX, Darü’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 2001.
• Şirbînî, Şemsüddin el-Hatib Muhammed b. Ahmed el-Kahiri, Muğnî’l-muhtâc, I-VI, Dârulhadis, Kahire 2006.
• Tillier, Mathieu, “Prisons et Autorites Urbaines Sous Les Abbassides”, Arabica, 55, 2008.
• Yıldırım, Ahmed Hamdi, İslam Hukukunda Mahpusun İnsani Hakları, (Yüksek Lisan Tezi), Sakarya 1997.
• Yılmaz, Metin, “İslâm Tarihinin İlk Üç Asrında Hapishanelere ve Mahkûmların Durumlarına İnsan Hakları Bağlamında Genel Bir Bakış”, Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Samsun 2001, 12-13/ 539-581.