Husayn ib Numayr as-Sakuni al-Kindi as a Umayyad Commander Typology

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 1, 1 - 27, 28.06.2021

Fatih Zengin

https://doi.org/10.34247/artukluakademi.886774

Öz

This article discusses a commander who played a key role in the Umayyad State's coping with the rebellions, using a literature review.Husayn b. Numayr is one of the leading names of Kindah tribe. He has faithfully served the Umayyads since the Muawiya period. He participated in the summer expeditions against Greeks during the Muawiya and Yazid periods as the commander of the Humus camp. Husayn, who was at the forefront of many disasters in the history of Islam, played an important role in the martyrdom of Husayn ibn Ali, the first siege of Abdullah b. Zubayr and the burning of the Kaaba, and finally the suppression of the Tawwabun movement. Husayn is one of the people that Yazid b. Muawiya trusts most. For this reason, he was one of the commanders assigned to almost all of the rebellions against the Umayyads.

Anahtar Kelimeler

Islamic History, Husayn b. Numayr, Yazid ibn Mu'awiya, Battle of al-Harra, Battle of Karbala

Bir Emevî Komutanı Tipolojisi Olarak Husayn b. Nümeyr es-Sekûnî el-Kindî

Öz

Bu makale, Emevî Devleti’nin isyanlarla başa çıkmasında kilit roller üstlenen bir komutanı literatür taraması yöntemiyle ele almaktadır. Kinde kabilesinin ileri gelen isimlerinden olan Husayn b. Nümeyr, Muaviye döneminden itibaren Emevîler’e sadakatle hizmet etmiştir. Muaviye ve Yezid dönemlerinde Rumlar üzerine yapılan yaz seferlerine Humus ordugahı komutanı olarak iştirak etmiştir. İslam tarihine geçen birçok faciada ön saflarda olan Husayn, Hz. Hüseyin’in şehid edilmesinde, Harre Vakasında, Abdullah b. Zübeyr’in ilk kuşatılması ve Kabe’nin yanması olayında ve son olarak Tevvabîn hareketinin bastırılmasında önemli rol oynamıştır. Yezid b. Muaviye’nin en güvendiği isimlerden olan Husayn, Emevîler’e karşı başlatılan isyanların hemen tamamında görevlendirilen komutanlardan biri olmuştur.

Anahtar Kelimeler

İslam Tarihi, Husayn b. Nümeyr, Yezid b. Muaviye, Harre, Kerbela, Tevvabîn, Aynü’l-Verde, Tawwabun, Battle of Ayn al-Warda

Kaynakça

• Akbaş, Mehmet. “Ölü Bedenlere Kasdetme Girişimi Olarak İslam Tarihinde İlk Baş Kesme Hadisesinin Ortaya Çıkışı ve Emeviler Döneminde Başları Kesilenler”. Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 21, sy 36 (2016): 112-27.
• Apak, Adem. “Emevîlerin Irak Siyaseti”. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 18, sy 1 (2009): 103-28.
• Atar, Fahrettin. “NOTER”. İçinde Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. C. 33. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 2007.
• A‘zamî, M. Mustafa el-. Küttâbu’n-Nebi. Beyrut: el-Mektebü’l-İslamî, 1978.
• Belâzürî, Ahmed b. Yahyâ b. Câbir b. Dâvûd. Ensâbü’l-Eşraf. Editör Süheyl Zekkar ve Riyâd Zirikli. 13 c. Beyrut: Dârü’l-Fikr, 1996.
• ———. Fütûhu’l-Büldân. Beyrut: Daru’l-Mektebeti’l-Hilal, 1988.
• Buhârî, Ebû Abdillâh Muhammed b İsmâîl b İbrâhîm Cu’fî. et-Tarihü’l-kebir. 8 c. ; Haydarabad: Dairetü’l-Maarif el-Osmaniyye, t.y.
• Demircan, Adnan. Ali-Muaviye Kavgası. İstanbul: Beyan Yayınları, 2014.
• Dîneverî, Ebû Hanîfe Ahmed b. Dâvûd b. Venend. el-Ahbârü’-Tıvâl. Kahire: Daru İhyai’l-Kütübi’l-Arabî, 1960.
• Dineverî, Ebu Muhammed Abdullah b. Müslim b. Kuteybe ed-. el-Maarif. el-Hey’etü’l-Mısriyye el-Amme li’l-Kütüb, 1992.
• Diyarbekrî, Hüseyin b. Muhammed b. el-Hasen. Tarihu’l-Hamîs. Beyrut: Daru Sadır, ts.
• Ebu Cafer el-Bağdadî, Muhammed b. Habib. el-Münemmak fi Ahbari Kureyş. 1 c. Beyrut: Alemu’l-Kütüb, 1985.
• Ebü’l-Arab, Muhammed b. Ahmed b. Temim el-Mağribî. el-Mihan. Riyad: Daru’l-Ulum, 1984.
• el-Makdisî, el-Mutahhar b. Tahir. el-Bed’ ve’t-Tarih. 6 c. Port Said: Mektebetü’s-Sekafetü’d-Diniyye, ts.
• Ezrakî, Ebü’l-Velîd Muhammed b. Abdullah el-. Ahbâru Mekke. 2 c. Beyrut: Daru’l-Endelüs, ts.
• Hayyat, Ebû Amr Halife b. Hayyat eş-Şeybani. Tarihu Halife b. Hayyat. Dımaşk, Beyrut: Daru’l-Kalem, 1976.
• İbn Habib, Muhammed b Habib b Ümeyye. el-Muhabber. Beyrut: Daru’l-Afakai’l- Cedide, t.y.
• İbn Hadîde, Ebû Abdullah Muhammed b. Ali b. Ahmed b. Hadide el-Ensârî. el-Misbâhü’l-Mudi’ fi Küttâbi’n-Nebiyyi’l-Ümmî ilâ Mülûki’l-Arzi min Arabi ve Acemi. 2 c. Beyrut: Alemu’l-Kütüb, ts.
• İbn Hazm, Ebu Muhammed Ali b. Ahmed b. Said el-Endelüsî. Cemheretü Ensabi’l-Arab. 1 c. Beyrut: Daru’l-Kütübü’l-İlmiyye, 1983.
• İbn İshak, Ebu Abdullah Muhammed. Siretu İbn İshak. Beyrut: Daru’l-Fikr, 1978.
• İbn Kesir, Ebü’l-Fida İmadüddin İsmail b. Ömer. el-Bidâye ve’n-Nihaye. 15 c. Daru’l-Fikr, 1986.
• İbn Miskeveyh, Ebû Ali Ahmed b. Muhammed b. Yakub İbn. Tecâribü’l-Ümem ve Teʿâkibü’l-Himem. 7 c. Tahran: Suruş, 2000.
• İbn Sa’d, Ebû Abdullah Muhammed b Sa’d b Meni’ ez-Zühri İbn. Tabakâtü’l-Kübrâ. 8 c. ; Beyrut : Dâru Sadır, 1968.
• İbnü’l-Cevzi, Cemalüddin Ebu’l-Ferec Abdurrahman b. Ali. el-Muntazam fi Tarihi’l-Ümem ve Müluk. 19 c. Beyrut: Darü’l-Kütübü’l-İlmiyye, 1992.
• İbnü’l-Esîr, İzzüddîn Alî b. Muhammed b. Muhammed eş-Şeybânî el-Cezerî. El-Kamil fi’t-Tarih. 10 c. Beyrut: Daru’l-Kitabi’l-Arabi, 1997.
• Küçükaşçı, Mustafa Sabri. “KİNDE (Benî Kinde)”. İçinde Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, 26:37-38. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı, 2002.
• ———. “SAVÂİF”. İçinde Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, 36:185-86. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 2009.
• Meçhul, Thk. Abdulaziz ed-Durî. Ahbâru Devleti’l-Abbasiyye. 1 c. Beyrut: Daru’t-Talî’a, ts.
• Nîsâbûrî, Ebû Abdillâh Muhammed b. Abdillâh b. Muhammed el-Hâkim. el-Müstedrek. 4 c. Beyrut: Daru’l-Kütübü’l-İlmiyye, 1990.
• Öz, Şaban. “İktidar Aracı Olarak Kan Talebi Olgusunun Hz. Osman-Hz. Hüseyin Perspektifinde Karşılaştırmalı Bir Analizi”. İçinde Çeşitli Yönleriyle Kerbela, C. 1. Sivas: Asitan Yayınları, 2010.
• Özaydın, Abdulkerim. “AYNÜ’L-VERDE”. İçinde Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. C. 4. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 1991.
• Söylemez, Mehmet Mahfuz. Bedevîlikten Hadariliğe Kûfe. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2015.
• ———. Kûfe’nin Siyasi Tarihi. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2015.
• Taberî, Ebû Cafer İbn Cerir Muhammed b. Cerir b. Yezid. Tarihü’t-Taberî. 15 c. Beyrut: Daru’t-Türas, 1967.
• Temir, Hakan. Emevîlerde Valilik. Kahramanmaraş: Samer Yayınları, 2019.
• Vekî’, Ebû Bekir Muhammed b. Halef. Ahbâru’l-Kudat. 3 c. Mısır: el-Mektebetü’t-Ticariyyeti’l-Kübra, 1947.
• Yiğit, İsmail. “TEVVÂBÎN”. İçinde Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, 41:49-50. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 2012.