Peer Disagreement, Religious Belief and Skepticism

Yıl 2024, Cilt: 11 Sayı: 1, 15 - 31, 30.06.2024

Abdulkadir Tanış

https://doi.org/10.34247/artukluakademi.1447155

Öz

Various approaches have been proposed as to how we should deal with disagreement among epistemic peers about religious beliefs. One of these proposals comes from the conciliatory view put forward by thinkers such as Feldman and Christensen. According to this view, the fact that we are confronted with a peer disagreement about a belief entails a reduction of confidence in that belief or a suspension of the judgment. In other words, these thinkers consider the peer disagreement as a threat to the epistemic basis of religious belief. In this paper, first, I will discuss the main claims of the conciliationist view and try to identify its implications for religious beliefs. Second, I will argue that it is far from being a convincing argument, given the criticisms against it, especially the skepticism objection.

Anahtar Kelimeler

Philosophy of Religion, Disagreement, Epistemic Peer, Skepticism, Conciliatory View, Steadfast View.

Denklerin İhtilafı, Dinî İnanç ve Şüphecilik

Öz

Dinî inançlarına yönelik bir denk ihtilafının ortaya çıkması durumunda, kişinin buna nasıl bir karşılık vermesi gerektiğiyle ilgili olarak çeşitli yollar önerilmiştir. Bu önerilerden biri, Feldman ve Christensen gibi düşünürler tarafından ileri sürülen uzlaştırmacı görüşten gelir. Buna göre, bir inançla ilgili denk ihtilafının ortaya çıkması, söz konusu inanca karşı duyulan güvenin azaltılmasını ya da bu inanca yönelik hükmün askıya alınmasını gerektirir. Diğer bir ifadeyle, bu düşünürler, denk ihtilafını sahip olunan dinî inancın epistemik temellerine yönelik bir darbe olarak kabul eder. Bu çalışmada, ilk olarak, uzlaştırmacı görüşün ana iddiaları ele alınarak onun dinî inançlara yönelik imaları tespit edilmeye çalışılacaktır. İkinci olarak, bu görüşün barındırdığı şüpheci öz başta olmak üzere birçok noktadan eleştiriye açık olduğu ve bu eleştiriler göz önüne alındığında, onun ikna edici bir argüman olmaktan uzak kaldığı iddia edilecektir.

Anahtar Kelimeler

Din Felsefesi, İhtilaf, Epistemik Denk, Şüphecilik, Uzlaştırmacı Görüş, Kararlılık Görüşü.

Kaynakça

• Akbay, Gökhan. “Bilimde Denk Anlaşmazlıkları: William Castle ve Richard Goldschmidt, Ortodoks Mendelcilere Karşı”. Dört Öge 16 (2019), 17-46.
• Aslantatar, Nesim. “Pragmatik Inertia ve Denk İhtilafının İmkanı”. İslara Uluslararası İslam Araştırmaları Kongresi (12 Şubat 2022): Bildiriler Kitabı. ed. Erdem Can Öztürk ve Mahmut Esad Erkaya. 637-644. Ankara: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Yayınları, 2022.
• Bogardus, Tomas. “A Vindication of the Equal Weight View”. Episteme: A Journal of Social Epistemology 6/3 (2009), 324-335.
• Carter, J. Adam. “On Behalf of Controversial View Agnosticism”. European Journal of Philosophy 26 (2018), 1358-1370.
• Christensen, David. “Epistemology of Disagreement: The Good News”. The Philosophical Review 116/2 (2007), 187-217.
• Christensen, David. “Disagreement as Evidence: The Epistemology of Controversy”. Philosophy Compass 4/5 (2009), 756-767.
• Christensen, David ve Lackey, Jennifer (ed.). The Epistemology of Disagreement: New Essays. Oxford: Oxford University Press, 2013.
• Dormandy, Katherine. “The Epistemic Benefits of Religious Disagreement”. Religious Studies 56 (2020), 390-408.
• Elga, Adam. “Reflection and Disagreement”. Noûs 41/3 (2007), 478-502.
• Elga, Adam. “How to Disagree about How to Disagree”. Disagreement. ed. Richard Feldman ve Ted Warfield. 176-187. New York: Oxford University Press, 2010.
• Feldman, Richard. “Clifford’s Principle and James’s Options”. Social Epistemology 20/1 (2006), 19-33.
• Feldman, Richard. “Epistemological Puzzles about Disagreement”. Epistemology Futures. ed. Stephen Hetherington. 216-236. Oxford: Clarendon Press, 2006.
• Feldman, Richard. “Reasonable Religious Disagreements”. Philosophers without Gods: Meditations on Atheism and the Secular Life. ed. Louise M. Antony. 194-214. Oxford: Oxford University Press, 2007.
• Feldman, Richard ve Warfield, Ted (ed.). Disagreement. New York: Oxford University Press, 2010.
• Frances, Bryan. Disagreement. Cambridge: Polity Press, 2014.
• Frances, Bryan ve Matheson, Jonathan. “Disagreement”. The Stanford Encyclopedia of Philosophy. Erişim 06 Şubat 2024. https://plato.stanford.edu/entries/disagreement/#SteaView.
• Güman, Osman. “Fıkıh Usûlü Geleneğinde Farklı Bir Tavır: Tevakkuf”. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 33 (2012), 139-173.
• Holley, David M. “Religious Disagreements and Epistemic Rationality”. International Journal for Philosophy of Religion 74/1 (2013), 33-48.
• Kelly, Thomas. “Epistemic Significance of Disagreement”. Oxford Studies in Epistemology. ed. Tamar S. Gendler ve John Hawthorne. Vol.1. 167-196. Oxford: Clarendon Press, 2005.
• Kraft, James. The Epistemology of Religious Disagreement: A Better Understanding. New York: Palgrave Macmillan, 2012.
• Kütükcü, Elif. İhtilafın Epistemolojisi ve Dini Çeşitlilik. Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2022.
• Lougheed, Kirk. The Epistemic Benefits of Disagreement. Cham: Springer, 2020.
• Machuca, Diego (ed.). Disagreement and Skepticism. New York: Routledge, 2013.
• Matheson, Jonathan. “Disagreement and the Ethics of Belief”. The Future of Social Epistemology: A Collective Vision. ed. James Collier. 139-148. Lanham: Rowman and Littlefield, 2015.
• Matheson, Jonathan. The Epistemic Significance of Disagreement. London: Palgrave Macmillan, 2015.
• Oppy, Graham. “Disagreement”. International Journal for Philosophy of Religion 68 (2010), 183-199.
• Van Inwagen, Peter. “It is Wrong, Everywhere, Always, and for Anyone, to Believe Anything upon Insufficient Evidence”. Philosophy of Religion: The Big Questions. ed. Eleonore Stump ve Michael J. Murray. 273-285. Malden: Blackwell Publishing, 1999.
• Yavuz, Yusuf Şevki. “Tekâfü’”. TDV İslâm Ansiklopedisi. Erişim 18 Mayıs 2024. https://islamansiklopedisi.org.tr/tekafu--cedel.