The Concepts of Eternity and Infinity in the Holy Quran and Their Reflections in Translations

Yıl 2024, Cilt: 11 Sayı: 2, 338 - 353, 31.12.2024

Hüseyin Zamur

https://doi.org/10.34247/artukluakademi.1471832

Öz

In the Holy Quran, the concept of eternity is generally mentioned within the framework of the eternity of heaven and hell. For the expression of eternity, the words (أبَداً) “eternal” and (خَالِدِينَ) “khalidîne” are generally preferred. (أبَداً) is connotative of long time/eternity/ad-dahr lexicographically. Likewise, the verb “khalede” (خَلَدَ) has a wider range of meanings in lexicons, such as perseverance, eternity, or standing somewhere. While these verbums are not equivalent of each other in Holy Quran’s language register due to various meanings both refer to, it is noteworthy thatthe two wordages are generally translated into Turkish to express eternity as if they were equivalent. In this study, their semantics in the two poems, lexicons and the Holy Quran are revisited. To this end, this paper focuses on someother referents of the words "abad" and "khulud" that do not refer to eternity.

Anahtar Kelimeler

Holy Qur, Commentary, Verse, Translation, Eternity, Infinity

Kur’ân-I Kerîm’de Ebed İle Hulûd Kavramları ve Bunların Meallerdeki Yansımaları

Öz

Kur’ân-ı Kerîm’de ebediyet/sonsuzluk kavramı genellikle cennet ve cehennemin ebedîliği çerçevesinde zikredilmiştir. Ebedîliğin ifadesi için de genellikle (أبَداً) “ebeden” ve (خَالِدِينَ) “hâlidîne” kelimeleri tercih edilmiştir. (أبَداً) kelimesi sözlüklerde “uzun müddet/ebediyet/dehr” gibi manalar verilmiştir. Aynı şekilde (خَلَدَ) “halede” fiili de sözlükte daha çok “sebât, bekâ, bir yere yapışıp kalma” gibi anlamlara gelmiştir. Sahip oldukları anlam genişliği nedeniyle bu kelimelerin Kur’ân-ı Kerîm’de farklı manalarda kullanılmaları icap ederken bunların genellikle tüm meallerde ebediyet ifade edecek şekilde Türkçeye çevrildiği dikkatleri çekmektedir. Bu çalışmada mezkûr iki kelimenin şiir, sözlük ve Kur’ân-ı Kerîm’deki kullanımlarına değinilmiş ve konu “ebed” ile “hulûd” kelimelerinin ebediyet ifade etmeyen bazı kullanımlarına hasredilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kur’ân-ı Kerîm, Tefsir, Âyet, Meal, Ebediyet, Hulûd

Kaynakça

• Akbaş, Abdurrahman. Kur’an’a Göre Ebedilik. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, 2007.
• Bağdâdî, Ebû Mansûr Abdülkāhir b. Tâhir b. Muhammed et-Temîmî el-. el-Farku beyne’l-firak. Dâru’l-Âfâki’l-cedîde, 2. Basım, 1977.
• Cevherî, Ebû Nasr İsmâîl b. Hammâd el-. es-Sihâh. 6 Cilt. Beyrût: Dârü’l-‘İlmi Li’l-Melâyîn, 4. Basım, 1990.
• Eş‘arî, Ebü’l-Hasen Alî b. İsmâîl b. Ebî Bişr İshâk b. Sâlim el-. Makalâtü’l-İslâmiyîn. 2 Cilt. bsy: el-Mektebetu’l-Asriyye, 2005.
• Ezherî, Ebû Mansûr Muhammed b. Ahmed b. Ezher el-Herevî. Tehzîbu’l-luğa. 15 Cilt. Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-ʻArabî, 2001.
• Fîrûzâbâdî, Ebü’t-Tâhir Mecdüddîn Muhammed b. Ya‘kūb b. Muhammed el-. el-Kâmûsü’l-muhît. Beyrût: Muessesetu’r-Risâle, 8. Basım, 2005.
• Gazzâlî, Ebû Hâmid Muhammed b. Muhammed b. Muhammed b. Ahmed el-. el-İktisâd fi’l-i‘tikâd. Beyrût: Dârü’l-Kütübi’l-‘İlmiyye, 2004.
• Halebî, Ebü’l-Abbâs Şihâbüddîn Ahmed b. Yûsuf b. İbrâhîm (Abdiddâim) Semîn el-. ʻUmdetu’l-huffâz. 4 Cilt. Beyrût: Dârü’l-Kütübi’l-‘İlmiyye, 1996.
• Hocaoğlu, Mustafa. “TDV İslam Ansiklopedisi ‘AZAP’ Maddesi Üzerine Bir Değerlendirme”. Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları 15/1 (2015), 335-341.
• İbn Fâris, Ebü’l-Hüseyn Ahmed b. Fâris b. Zekeriyyâ b. Muhammed er-Râzî el-Kazvînî el-Hemedânî. Mu‘cemu mekâyisi’l-luğâ. 6 Cilt. Kahire: Dâru’l-Fikr, 1979.
• İbn Hâleveyh, Huseyin b. Ahmed Ebû Abdullah. Kitâbu i‘râbi selâsîne sure mine’l-Kur’ân-i’l-Kerîm. 1 Cilt. Mektebetu Dârü’l-Kütübi’l-Misriyye, 1941.
• İbn Hazm, Ebû Muhammed Alî b. Ahmed b. Saîd el-Endelüsî el-Kurtubî. Merâtibu’l-icmâ‘ fi’l-‘ibâdât ve’l-mu‘âmelât ve’l-i‘tikâdât. Beyrût: Dârü’l-Kütübi’l-‘İlmiyye, ts.
• İbn Kayyim el-Cevziyye, Ebû Abdillâh Şemsüddîn Muhammed b. Ebî Bekr b. Eyyûb ez-Züraî ed-Dımaşkī el-Hanbelî. Hâdi’l-ervâh ilâ bilâdi’l-efrâh. 2 Cilt. Mekke: Dâru Âlemi’l-Fevâid, 2008.
• İbn Mâce, Ebû Abdillâh Muhammed b. Yezîd el-Kazvînî. es-Sünen. Dâru İhyâi’l-Kutubi’l-‘Arabî, ts.
• İbn Manzûr, Ebü’l-Fazl Cemâlüddîn Muhammed b. Mükerrem b. Alî b. Ahmed el-Ensârî er-Rüveyfiî. Lisânu’l-‘Arab. 15 Cilt. Beyrût: Dâru Sadr, 3. Basım, 1994.
• İsfahânî, Ebü’l-Ferec Alî b. el-Hüseyn b. Muhammed b. Ahmed el-Kureşî. Kitâbu’l-eğânî. 25 Cilt. Beyrût: Dâru Sadr, 2005. İsfahânî, Râgıb el-. Müfredâtu ğarîbu’l-Kurân. Beyrût: Dârü’l-Kalem, 1. Basım, 1992.
• Kaya, Ali. Kur’an’da Azap Çeşitleri, Nedenleri ve İlgili Kavramlar. Hikmetevi Yayınları, 2021.
• Kelkitli, Suat. Kur’an’da Azap Kavramı. Bursa: Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Temel İslam Bilimleri Anabilim Dalı Tefsir Bilim Dalı, Yüksek Lisans, 2010.
• Mâtürîdî, Ebû Mansûr Muhammed b. Muhammed b. Mahmûd es-Semerkandî el-. Te’vîlâtu ehli’s-Sünne. 10 Cilt. Beyrût: Dârü’l-Kütübi’l-‘İlmiyye, 1. Basım, 2005.
• Mukatil, İbn Süleyman. Tefsîru Mukâtil. 4 Cilt. Beyrût: Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-ʻArabî, 2003.
• Müberred, Ebü’l-Abbâs Muhammed b. Yezîd b. Abdilekber b. Umeyr el-Ezdî es-Sümâlî. el-Kâmil fi’l-luğeti ve’l-edebi. 4 Cilt. Kâhire: Dârü’l-Fikri’l-‘Arabî, 3. Basım, 1997.
• Odabaşı, Paşa. Kur’an’daki Azap Ayetlerinin Vaaz Ve İrsatta Kullanılmasının Din Egitimi Açısından Tahlili. Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı Din Egitimi Bilim Dalı, Yüksek Lisans, 2006.
• Oral, Osman. “Muhammed Zâhid el-Kevserî’nin Hulûd/Cennet ve Cehennemin Ebedîlîği Konusuna Yaklaşımı”. Kilis 7 Aralık Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 2/3 (2015), 87-108.
• Sa‘lebî, Ebû İshâk Ahmed b. Muhammed b. İbrâhîm en-Nîsâbûrî. el-Keşfu ve’l-beyân. 33 Cilt. Cidde: Dâru’t-Tefsîr, 2015.
• Seâlibî, Ebû Zeyd Abdurrahmân b. Muhammed b. Mahlûf. el-Cevâhirü’l-hisân fî tefsîri’l-Kurʾân. Beyrût: Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-ʻArabî, 1997.
• Taberî, Ebû Ca‘fer Muhammed b. Cerîr b. Yezîd el-Âmülî et-. Câmi‘ü’l-beyân ‘an tevîli âyi’l-Kur’ân,. 24 Cilt. Muessesetu’r-Risâle, 2000.
• Topaloğlu, Bekir. “Huld”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 18/324. İstanbul: TDV Yayınları, 1998.
• Toprak, İbrahim. Cennet ve Cehennemin Ebedîliği. Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, 2010.
• Tunçbilek, Hasan Hüseyin. “İslâm Düşüncesinde Cehennemin ve Cehennem Azabının Ebediyeti ve Fenası Problemi”. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 6/1 (2006), 15-33.
• Yavuz, Yusuf Şevki. “Azap”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 4/302-309. İstanbul: TDV Yayınları, 1991.
• Zamur, Hüseyin. “Fahreddin Er-Râzî’nin Mefâtîhu’l-Gayb Adlı Tefsirinde Azap Âyetlerine Yaklaşımı”. Fahreddîn er-Râzî ve Tefsir İlmindeki Yeri. ed. Erdoğan-Zeki Pazarbaşı-Keskin. İstanbul: Kitap Dünyası, 2023.
• Zebîdî, Ebü’l-Feyz Muhammed el-Murtazâ b. Muhammed b. Muhammed b. Abdirrezzâk el-Bilgrâmî el-Hüseynî ez-. Tâcü’l-‘Arûs. Kuveyt: Dârü’l-Hidâye, ts.
• Zeccâc, Ebû İshâk İbrâhîm b. es-Serî b. Sehl el-Bağdâdî ez-. Me‘âni’l-Kur’ân. 5 Cilt. Beyrût: Alemü’l-Kütüb, 1. Basım, 1988.