SAĞLIK TURİZMİ KAPSAMINDA GELENEKSEL, TAMAMLAYICI VE FONKSİYONEL TIP TURİZMİ

Yıl 2021, Cilt: 21 Sayı: 1, 259 - 281, 31.03.2021

Hakan Tuna

https://doi.org/10.11616/basbed.v21i60671.861856

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmanın amacı, sağlık turizmi kapsamında Geleneksel, Tamamlayıcı ve Fonksiyonel Tıp Turizmi turizminin potansiyelini değerlendirmek ve Türkiye’deki durumunu tespit etmektir. Bu amaçla, çalışmada Geleneksel, Tamamlayıcı ve Fonksiyonel Tıp’a ilişkin kapsamlı bir literatür taraması yapılmıştır ve konu, sağlık turizmi açısından ele alınmıştır. Böylece, çalışmanın kavramsal boyutu oluşturulmuş ve çalışma, bu kavramsal boyut üzerinden şekillenmiştir. Araştırmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Literatür tarama tekniği kapsamında ikincil verilerle değerlendirme yapılmıştır. Çalışmanın sonucunda, Türkiye’de çok sayıda Geleneksel, Tamamlayıcı ve Fonksiyonel Tıp uygulama merkezinin bulunduğu ve bu uygulama merkezlerinde çeşitli yöntemlerinin kullanıldığı sonucuna ulaşılmıştır. Bu noktada Geleneksel, Tamamlayıcı ve Fonksiyonel Tıp turizmi hem yerel turistler için hem de yabancı turistler için bir potansiyel teşkil ettiği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Geleneksel Tamamlayıcı ve Fonksiyonel Tıp, Sağlık Turizmi, Geleneksel Tamamlayıcı ve Fonksiyonel Tıp Turizmi, GETAT

Kaynakça

• Atalık, A. (2019), Mezoterapi ve Klinik Uygulamalar, Journal of BSHR, 3, 115-118.
• Aydın T, Çivitci B. (2016), Mezoterapi nedir?, Ankara Akupunktur ve Tamamlayıcı Tıp Dergisi, 4, 9-17.
• Ayhan, H. ve Mollahaliloğlu, S. (2018), Tıbbi Sülük Tedavisi: Hirudoterapi, Ankara Med J, 18(1), 141-148.
• Aytaç, Ö. ve Kurtdaş, M. Ç. (2014), Çalışan Kadınların Alternatif Tıbba Bakış Açılarının Sosyolojik Analizi, Sosyal Bilimler Dergisi, 16(2), 1-26.
• Biçer, İ. ve Yalçın Bıçak, P. (2019), Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp: Türkiye ve Seçilen Ülkelerinin İncelenmesi, Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 22(1), 245-257.
• Bulam, H., Ayhan, S., Sezgin, B., Özmen, S., ve Çenetoğlu, S. (2013), Mezoterapi: İğnenin Ucundaki Mucize Mi, Yoksa Şişirilmiş Balon Mu?, Türk Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Dergisi (Turk J Plast Surg), 21(2), 16-19.
• Çakmak, S. (2017), Kas-İskelet Sistemi Hastalıklarında Proloterapi, TOTBİD Dergisi, 16, 282–286.
• Çiftçi, M. M. (2019), Kupa Tedavisi ve Klinik Uygulamalar, Journal of BSHR, 3, 22-28.
• Dağlar, N. ve Dağdeviren, H. N. (2018), Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamalarında Fitoterapinin Yeri, Euras J Fam Med, 7(3), 73-77.
• Durusoy, Ç. ve Gözel Ulusoy, B. (2007). Dermatolojide Bitkisel Tedavi-Fitoterapi, Türk Dermatoloji Dergisi, 1, 47-50.
• Edirne, T.; Gunher Arıca, S.; Gucuk, S.; Yıldızhan, R.; Kolusarı, A.; Adalı, E. ve Can, M. (2010). Use of Complementary And Alternative Medicines By A Sample Of Turkish Women For İnfertility Enhancement: A Descriptive Study, BMC Complement Altern Med, 10(11).
• Eylül Taneri, P. ve Akış, N. (2017), Geleneksel, Alternatif ve Tamamlayıcı Tıp Yöntemleri, (Ed: S. Tütüncü ve N. Etiler), Tıbbın Alternatifi Olmaz! Geleneksel Alternatif ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları (s. 55-98), Ankara: Türk Tabipleri Birliği Yayınları.
• Giray Bozkaya, Ö.; Akgün, İ.; Birgi, E.; Çinkoğlu, A.; Gög, K. ve Karadeniz, D. (2008), Anne Babaların Çocuklarında Uyguladıkları Alternatif Tıp Yöntemleri, DEÜ Tıp Fakültesi Dergisi, 22(3), 129 – 135.
• Gönen, E. ve Ada, S. (2017), GATT Uygulamalarına Ortopedi ve Travmatoloji Kliniği Açısından Yaklaşım, (Ed: S. Tütüncü ve N. Etiler), Tıbbın Alternatifi Olmaz! Geleneksel Alternatif ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları (s. 143-170), Ankara: Türk Tabipleri Birliği Yayınları.
• Güven Ş. D., Muz, G., Ertürk, N. E., ve Özcan, A. (2013), Hipertansiyonlu Bireylerde Tamamlayıcı ve Alternatif Tedavi Kullanma Durumu. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi, 2 (3), 160-166.
• İskit, A. (2017), Bilime Karşı Yalancıbilim (pseudobilim) Örneği: Homeopati, (Ed: S. Tütüncü ve N. Etiler), Tıbbın Alternatifi Olmaz! Geleneksel Alternatif ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları (s. 133-140), Ankara: Türk Tabipleri Birliği Yayınları.
• Karahancı, O.N.; Öztoprak, Ü.Y.; Ersoy, M.; Zeybek Ünsal, Ç.; Hayırlıdağ, M. ve Örnek Büken, N. (2015), Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları Yönetmeliği ile Yönetmelik Taslağı’nın Karşılaştırılması, Türkiye Biyoetik Dergisi, 2(2). 117-26.
• Karayağız Muslu, G. ve Öztürk. C. (2008), Tamamlayıcı ve Alternatif Tedaviler ve Çocuklarda Kullanımı, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 51. 62-67.
• Kav, T. (2009), Use of Complementary and Alternative Medicine: A survey in Turkish Gastroenterology Patients, BMC Complementary and Alternative Medicine, 9(41).
• Kaya, E. ve Altınbilek, T. (2019), Osteopati Yaklaşımı; Bel ve Boyun Ağrılarında Yeri, Journal of BSHR, 3(Özel Sayı), 85-90.
• Kayroprakti Derneği. (2005), Kayropraktikte Temel Eğitim ve Güvenliği üzerine WHO Rehber Kitapçığı, https://www.wfc.org/website/images/wfc/who_guidelines/who_guidelines_turkish.pdf, (Erişim Tarihi: 15.11.2020)
• Kocabaş, D.; Eke, E. ve Demir, M. (2019), Sağlık Hizmeti Kullanımında Bireylerin Geleneksel ve Alternatif Yöntemlere İlişkin Tutumlarının Değerlendirilmesi. BAİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(1), 63-80.
• Kurt, S. ve Can, G. (2013), Refleksoloji ve Kullanım Alanları, Sağlıkla Hemşirelik Dergisi, 3, 54-55.
• Kutlubay, Z.; Engin, B.; Serdaroğlu, S. ve Tüzün, Y. (2010), Mezoterapide Kullanılan İlaçlar, Dermatoz, 1(2). 37-41.
• Kütmeç Yılmaz, C.; Aşiret, G.D.; Çetinkaya, F. ve Kapucu, S. (2017), Tamamlayıcı ve Alternatif Tedavi Yöntemi Kullanımı, DEUHFED, 10(4), 216-221.
• Mumcuoğlu, K. Y., ve ÖZKAN, A. T. (2009), Süpüratif Kronik Yaraların Maggot Debridman Tedavisi, Türkiye Parazitoloji Dergisi, 33(4), 307-315.
• Okumuş, M. (2016), Kupa Tedavisi ve Hacamat, Ankara Med J, 4, 370‐382.
• Onbaşlı, D., Yuvalı Çelik, G., Kahraman, S. ve Kanbur, M. (2019), Apiterapi ve İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri, Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 16(1), 49-56.
• Özcan, E. ve Toska Sert, A. (2016), Kas İskelet Ağrısı Tedavisinde Proloterapinin Kanıta Dayalı Kullanımı, Turk J Phys Med Rehab, 62(2), 192-198.
• Özçelik, H. ve Fadıloğlu, Ç. (2009), Kanser Hastalarının Tamamlayıcı ve Alternatif Kullanım Nedenleri, Türk Onkoloji Dergisi, 24(1), 48-52.
• Öztürk, A. Ö. ve Öztürk, G. (2019), Tıbbi Hipnozun Klinik Uygulamaları, Journal of BSHR, 3, 119-130.
• Polat, G.; Yıldırım, G. ve Polat, H.H. (2014), Tamamlayıcı Alternatif Tıp İle İlgili Gazete Haberlerinin Gazetecilik, Halk Sağlığı ve Tıbbi Etik Boyutuyla Değerlendirilmesi, International Journal of Human Sciences, 11(1), 814-835.
• Polat, E., Çakan, H., ve İpek, T. (2011), Larva Debridman Tedavisi (LDT), Türkiye Aile Hekimliği Dergisi, 14(4), 188-191. Ruysschaert, N. (2014), Belçika’da Tamamlayıcı ve Alternatif Tıp Uyg. ve Medikal Hipnoz. Süpheden Kanıta Dayalı Tıbba, Geleneksel Tamamlayıcı ve Alternatif Tıp Uygulamalarına Genel Bir Bakış Konferans Bildirisi, 7-8 Mart 2014. T.C. Sağlık Bakanlığı, Yayın No: 949.
• Sağkal, T.; Demiral, S.; Odabaş, H. Ve Altunok, E. (2013), Kırsal Kesimde Yaşayan Yaşlı Bireylerin Tamamlayıcı ve Alternatif Tedavi Yöntemlerini Kullanma Durumları, F.Ü.Sağ.Bil.Tıp Dergisi, 27(1), 19-26.
• Sağlık Bakanlığı. (2020), Sağlık Turizmi Nedir?. https://dosyamerkez.saglik.gov.tr/Eklenti/10944,02pdf.pdf?0, (Erişim Tarihi: 09.09.2020).
• Sağlık Bakanlığı. 2020). Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Nedir?. https://shgmgetatdb.saglik.gov.tr/TR,24683/geleneksel-ve-tamamlayici-tip-nedir.html#:~:text=%E2%80%9CGeleneksel%20ve%20tamamlay%C4%B1c%C4%B1%20t%C4%B1p%E2%80%9D%20fiziksel,bilgi%2C%20beceri%20ve%20uygulamalar%C4%B1n%20b%C3%BCt%C3%BCn%C3%BCd%C3%BCr, (Erişim Tarihi: 09.09.2020).
• Sağlık Bakanlığı. (2019). Uygulama Merkezleri. https://GETATportal.saglik.gov.tr/TR,21264/uygulama-merkezleri.html, (Erişim Tarihi: 09.09.2020).
• Sağlık Bakanlığı.,(2020). Eğitim Merkezleri. https://shgmgetatdb.saglik.gov.tr/TR,8536/egitim-merkezlerimiz.html, (Erişim Tarihi: 09.09.2020).
• Sierpina, V.C. ve Fierkel, M.A. (20105), Acupuncture: A Clinical Review. Southern Medical Journal, 98(3), 330-337.
• Solmaz, İ. (2009), Kas İskelet Sistemi Ağrılarında Proloterapi Enjeksiyonları, Journal of Biotechnology and Strategic Health Research, 3, 91-114.
• Taş, D. (2014). Türkiye’den Medikal Turizm Kapsamında Hizmet Alan Hastaların Memnuniyetlerinin Belirlenmesi: Ankara İli Örneği. (Yüksek Lisans Tezi). Atılım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Ana Bilim Dalı Sağlık Kurumları İşletmeciliği Bilim Dalı.
• Taşkıran, Ö.Ö. (2017), GATT Uygulamalarına Fiziksel Tıp Ve Rehabilitasyon Kliniği Açısından Yaklaşım, (Ed: S. Tütüncü ve N. Etiler), Tıbbın Alternatifi Olmaz! Geleneksel Alternatif ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları (s. 171-196), Ankara: Türk Tabipleri Birliği Yayınları.
• T.C. Resmi Gazete. (1991). Akupunktur Tedavi Yönetmeliği. No: 20885, 29.05.1991.
• T.C. Resmi Gazete. (2014). Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları Yönetmeliği, No: 29158, 27 Ekim 2014.
• Tokaç, M. (2013), Geleneksel Tıbba Akademik Yaklaşım: GETTAM, http://www.ivek.org.tr/ivek-makaleler/geleneksel-tibba-akademik-yaklasim-gettam-144yy, (Erişim Tarihi: 12.10.2020).
• Tütüncü, S. (2017), Geleneksel, Alternatif ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamalarına Genel Bir Bakış, (Ed: S. Tütüncü ve N. Etiler), Tıbbın Alternatifi Olmaz! Geleneksel Alternatif ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları (s. 11-54), Ankara: Türk Tabipleri Birliği Yayınları.
• Uçar N, Kuş FS, Fırat T. (2018), Diabetik Ayak Ülserli Hastada Maggot Debridman Tedavisine Ağrısız Yaklaşım: Olgu Sunumu. International Anatolia Academic Online Journal, 4(1), 1-7.
• Ünal, M. ve Dağdeviren, H.N. (2019), Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Yöntemleri, Euras J Fam Med, 8(1), 1-9.
• Yaman, H., ve Vural, R. (2016). Prolotherapy: A New Method for Chronic Pain Management in Family Medicine, Ankara Medical Journal, 16(2).
• Yılmaz, N. ve Hancı, H. (2018), Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamalarına İlişkin Hukukî Düzenleme ve Mevzuat, Nefes, 34, 78-79.
• Yıldız, S. ve Yaşa Öztürk, G. (2014), Refleksoloji: Temel ve Klinik Bilgiler, Integr Tıp Dergisi, 2(1), 26-42.
• Yirik, Ş.; Ekici, R. ve Baltacı, F. (2014) Türkiye ve Dünyada Sağlık Turizmi (Medikal Turizm) (1. Basım). Ankara: Detay Yayıncılık.
• World Health Organization (WHO). (2001), Legal Status of Traditional Medicine and Complementary/Alternative Medicine: A Worldwide Review. https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/42452/WHO_EDM_TRM_2001.2_eng.pdf?sequence=1&isAllowed=y. (Erişim Tarihi: 12.07.2020).
• World Health Organization (WHO). (2020). Traditional, Complementary And Integrative Medicine. https://www.who.int/health-topics/traditional-complementary-and-
• integrative-medicine#tab=tab_1, (Erişim Tarihi: 12.07.2020).