Okulöncesi Öğretmenlerinin Hareket Eğitimi Hakkındaki Görüşleri

Yıl 2022, , 414 - 428, 19.12.2022

Dilek Erol , Ahmet Tasdere

https://doi.org/10.38021/asbid.1205271

Öz

Bu çalışma çocuğun eğitim hayatındaki ilk öğretmeni olan okulöncesi öğretmenlerinin hareket eğitimi hakkında metaforik algılarını ve sınıf içindeki hareket eğitimleri sürecinde yaşadıkları zorlukları/engelleri ortaya koymayı amaçlamaktadır. Araştırma nitel desende durum çalışması olarak planlanmıştır. Çalışma grubunu Uşak ilinde görev yapan ve tesadüfî olmayan örnekleme yöntemlerinden uygun örnekleme yöntemiyle seçilen 82 öğretmen oluşturmaktadır. Verilerin toplanması sürecinde öğretmenlere sunulan metafor oluşturma formunda “Hareket Eğitimi ……….. gibidir/benzer. Çünkü………………………………” yönergesiyle hareket eğitiminin zihinlerinde neleri çağrıştırdığını ortaya koymaları ve bunun nedenini açıklamaları istenmiştir. Diğer veri toplama aracıyla ise, öğretmenlere açık uçlu soru yöneltilmiş ve sınıflarında hareket eğitimleri sürecinde yaşadıkları zorlukları/engelleri belirtmeleri istenmiştir. Her iki veri toplama aracından elde edilen verilerin analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Okulöncesi öğretmenleri hareket eğitimini su, ilaç, yemek gibi metaforik çağrışımlarla temel ihtiyaç temasıyla, iskelet, et ile tırnak gibi metaforik çağrışımlarla vücut bütünlüğünü sağlayan temasıyla açıklamışlardır. Etkili bir hareket eğitimi yapabilmelerinin önündeki en büyük engel/zorluk olarak sınıflarının fiziksel koşullarının yeterli olmayışı ve kalabalık olması, yeterli araç-gereç ve materyallerin olmaması, çocuklara dair özellikler (gelişim düzeyi farklılıkları, kurallara-komutlara uymama, çabuk sıkılma, konsantrasyon vb.) olduğunu ifade etmişlerdir. Elde dilen bu bulgulara göre, okul öncesi öğretmenlerinin yaşadıkları engelleri kaldırmak için fiziksel koşullar, sınıf mevcutları, araç-gereç ve materyal temini konusunda kalite standartlarının oluşturulması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

okul öncesi öğretmeni, hareket eğitimi, erken çocukluk

Opinions of Preschool Teachers on Movement Training

Öz

This study aims to reveal the metaphorical perceptions of preschool teachers, who are the first teachers of the child's education, about movement education and the difficulties/obstacles they experience in the process of movement education in the classroom. The research was planned as a case study in a qualitative design. The study group consists of 82 teachers working in the province of Uşak and selected by convenient sampling from non-random sampling methods. In the metaphor creation form presented to the teachers during the data collection process, “Movement Training is like/similar to ……….. Because ………………………………. With the other data collection tool, open-ended questions were asked to the teachers and they were asked to indicate the difficulties/obstacles they experienced during the movement education process in their classes. Content analysis was used in the analysis of the data obtained from both data collection tools. Preschool teachers explained movement education with metaphorical connotations such as water, medicine, food, with the theme of basic needs, and with metaphoric connotations such as skeleton, meat and nails, with the theme of providing body integrity. The biggest obstacle/difficulty for them to be able to perform an effective movement training is the insufficient physical conditions and crowdedness of the classrooms, the lack of sufficient equipment and materials, the characteristics of the children (development level differences, not obeying the rules-commands, getting bored quickly, concentration, etc.). have expressed. According to these findings, it is suggested that quality standards should be established in terms of physical conditions, class sizes, equipment and material supply and these standards should be followed meticulously in order to remove the obstacles experienced by preschool teachers.

Anahtar Kelimeler

preschool teacher, movement training, early childhood education

Kaynakça

• Abadie, B. R., ve Brown, S. P. (2010). Physical activity promotes academic achievement and a healthy lifestyle when ıncorporated into early childhood education. Forum on Public Policy Online, 5. Oxford Round Table. 406 West Florida Avenue, Urbana, IL 61801.
• Altınkök, M. (2006). Temel motor hareketlerin geliştirilmesini içeren özel beden eğitimi program tasarısının 5–6 yaş çocukların temel motor hareketlerinin gelişimine etkisinin araştırılması. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Marmara Üniversitesi.
• Altınkök, M., Esen, H., Eraslan, M., Gürbüz, C., Şeran, B. Kurnaz, M., ve Eravşar, H. (2020). Farklı hareket eğitimi alan okul öncesi çocukların denge ve esneklik kapasitelerinin incelenmesi. Sportive, 3 (1), 42-53.
• Aristotoels (1990). Anima / Ruh Üzerine- I, çev. Celal Gürbüz, Ara Yayıncılık, İstanbul.
• Beydoğan, Ö., ve Şirinkan, A. (1998). İlköğretimde beden eğitimi spor ihtiyacı ve karşınabilme düzeyi. I. Spor Kongresi Bildirileri, (16/18 Mart 1998), Erzurum: Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu.
• Boz, M., ve Güngör Aytar, A. (2012). Okul öncesi çocuklarında temel hareket eğitim programının hareket becerilerine etkisi. H. Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education), Özel Sayı 1., 51-59.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi Yayıncılık
• Celayir, İ. (2015). İlkokul programı ve fiziki etkinlikler dersinin işlevselliğinin ve geleneksel çocuk oyunlarının uygulanabilirliğine göre incelenmesi. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Fırat Üniversitesi.
• Chow, B. C., Mckenzie, T. L., ve Louie, L. (2015). Children’s physical activity and associated variables during preschool physical education. Advances in Physical Education, 5(1), 39-49. Doi:10.4236/ape.2015.51005.
• Coşkun, M. (2010). Lise öğrencilerinin “iklim” kavramıyla ilgili metaforları (zihinsel imgeleri). Turkish Studies, 5(3), 919-940.
• Çobanoğlu, N., ve Gökalp, S. (2015). Öğretmen adaylarının okul müdürüne ilişkin meteforik algıları/Metephoric perceptions of teacher candidates for school managers. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12 (31), 279-295.
• Curtner-Smith MD. (1999). The more things change the more they stay the same: Factors influencing teachers’ interpretations and delivery of national curriculum physical education. Sport, Education and Society, 4(1), 75-97.
• Çepni, S. (2010). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş. Trabzon: Celepler Matbaacılık
• Çiçek, S., Kirazcı, S., & Koçak, S. (1998, Eylül). Türkiye' de beden eğitimi öğretmeni profili demografik nitelikler, yasam tarzı ve çalışma ortamı. Hacettepe Spor Bilimleri Dergisi, 9 (3), 32-42.
• DeCorby, K., Halas, J., Dixon, S., Wintrup, L., ve Janzen, H. (2005). Classroom teachers and the challenges of delivering quality physical education. The Journal of Educational Research, (98) 4: 208-220.
• Dursun, M. Z. (2004). Temel becerileri içeren özel beden eğitimi program tasarısının okul öncesi 6 yaş çocukların motor becerileri üzerine etkisi. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
• Düzgün, Ü. (2012) Okul Öncesi Öğretmenlerinin Okul öncesi eğitim programı ve 2012 değişikliklerinin uygulanmasına ilişkin görüşleri (Kayseri ili örneği). [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Erciyes Üniversitesi.
• Dwyer, J. J. M , Allison, K. R., Barrera, M., Hansen, B., Goldenberg, E., ve Boutilier, M. A. (2003). Teachers’ perspective on barriers to implementing physical activity curriculum guidelines for school children in Toronto. Canadian Journal of Public Health, 94(6), 448-452.
• Gabbard, C. P. (2008). Lifelong motor development (5th Ed.). Dubuque, IA: Addison- Welsey.
• Gallahue, D. L., Ozmun, J. C., ve Goodway, J. D. (2014). Motor gelişimi anlamak. Bebekler, çocuklar, ergenler, yetişkinler (çev.ed. Özer, D. S. ve Aktop, A.). Nobel Akademik Yayıncılık.
• Hazar, Z., Demir, G. T., Namlı, S., ve Türkeli, A. (2017). Ortaokul öğrencilerinin dijital oyun bağımlılığı ve fiziksel aktivite düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 11(3), 319-332.
• Kaya, M. F. (2014). Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının çevre sorunlarına ilişkin algıları: Metafor analizi örneği. Electronic Turkish Studies, 9(2), 917-932.
• Kerkez, F. İ. (2006). Oyun ve egzersizin yuva ve anaokuluna giden 5-6 yaş grubu çocuklarda fiziksel ve motor gelişime etkisinin araştırılması. [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Karadeniz Teknik Üniversitesi.
• Kerkez, F. İ. (2012). Sağlıklı büyüme için okul öncesi dönemdeki çocuklarda hareket ve fiziksel aktivite. Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe J. of Sport Sciences, 23(1), 34–42.
• Koç, Ş., ve Çobanoğlu, Y. (1993), İlköğretimde beden eğitimi derslerinin uygulanmasında sınıf öğretmenlerinin görüşlerine ilişkin bir araştırma. Eğitim Kurumlarında Beden Eğitimi ve Spor II. Ulusal Sempozyumu (16/18 Aralık 1993), Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
• Koçyiğit, F., ve Öztürk, F. (1991). İlkokul ve ilköğretim okullarında beden eğitimi dersi uygulama sorunu. I. Eğitim Kurumlarında Beden Eğitimi ve Spor Sempozyumu (19/21 Aralık 1991), Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
• Körmükçü, Y., ve Ulusoy, Y.Ö. (2007). Kocaeli ilinde görev yapan beden eğitimi öğretmenlerinin yapılandırmacı yaklaşım temelinde hazırlanan yeni programa uyumlarının değerlendirilmesi. [Uluslararası Akdeniz Spor Bilimleri Kongresi’nde sunulmuş sözlü bildiri]. Antalya.
• MEB. (2013). Okul Öncesi Eğitim Programı. www.meb.gov.tr.
• Memiş, A. U. ve Yıldıran, İ. Erken yaşlarda fiziksel aktivite alışkanlığı kazanılmasının toplum sağlığı açısından önemi. [Ulusal Sınıf Öğretmenliği Kongresi’nde sunulmuş sözlü bildiri], 14-16 Nisan 2006, Gazi Üniversitesi, Kök Yayıncılık, II, 442-448.
• Moore, D., Webb, P., ve Dickson, S. (1997). Perceptions of preservice primary teachers in teaching personal development, health and physical education. (JJ Walkuski, SC Wright, SKS Tan, Ed.), The World Conference on Teaching, Coaching and Fitness Needs in Physical Education and the Sport Sciences (144-152). Singapore: AIESEP.
• National Association for Sport and Physical Education and American Heart Association. (2010). 2010 shape of the nation report: Status of physical education in the USA. Reston, VA: National Association for Sport and Physical Education.
• Newton, L. D., ve Newton, D. P. (2005). Can elementary text books help teachers teach physical education for understanding? Int J PhysEduc. (42) 1: 26-34.
• Özbar N., Mengütay S., ve Agopyan A. (2015). Hareket eğitimi programının 4-6 yaş grubu çocuklarda vücut kompozisyonu üzerindeki etkisinin incelenmesi. Uluslararası Hakemli Beşerî ve Akademik Bilimler Dergisi, 4 (13), ss.116-127.
• Özyürek, A., Özkan, İ., Begde, Z., ve Yavuz, N. F. (2015). Okul öncesi dönemde beden eğitimi ve spor. International Journal of Science Culture and Sport (IntJSCS), 3, 479-488.
• Pehlivan, Z., Dönmez, B., ve Yaşat, H. (2005). Sınıf öğretmenlerinin beden eğitimi dersine yönelik görüşleri. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 10(3), 51-62. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/gbesbd/issue/27985/305009.
• Ramsland, K. M. (1998). Öğrenme sanatı (çev. İbrahim Şener ve Selma Şenol). Beyaz Yayınları. 176. Saydam R. (2003). İlköğretim okulu I ve II. Devre müzik eğitiminde eğitimci sorunu. Cumhuriyetimizin 80. Yılında Müzik Sempozyumu, 30-31 Ekim, İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Schmitt, R. (2005). Systematic metaphor analysis as a method of qualitative research. The qualitative report, 10(2), 358-394.
• Sunar, C. (2019). Anaokulu çocuklarında görsel algı gelişimini destekleyici trambolin ve hareket eğitimi programlarının dikkat ve görsel algı gelişimine etkisinin değerlendirilmesi. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Marmara Üniversitesi.
• Şirinkan, A., ve Gündoğdu, K. (2011). Öğretmenlerin ilköğretim beden eğitimi ve spor dersi öğretim programı ve planlarına ilişkin algıları. İlköğretim Online, 10(1), 144-159. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/ilkonline/issue/8593/106853.
• TBSA (2014). Türkiye beslenme ve sağlık araştırması 2010: beslenme durumu ve alışkanlıklarının değerlendirilmesi sonuç raporu. Sağlık Bakanlığı Yayın No: 931, Ankara.
• Tepeli, K. (2010). Motor (hareket) gelişim, (Ed.: E. Deniz) Erken Çocukluk Döneminde Gelişim (2. baskı). Maya Akademi.
• Thompson K. (1996). Physical education and sport in Hunterregi on primary schools. [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Newcastle University, New South Wales.
• Timurtaş, M. (2019). Okul öncesi ve ilkokul öğretmenlerinin hareket ve oyun eğitimine bakış açılarının incelenmesi. . [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Akdeniz Üniversitesi.
• Turan, B. N., Gözler, A., Turan, M. B, İncetürkmen, M., ve Meydani, A. (2020). Geleneksel çocuk oyunlarına yönelik öğretmen görüşleri. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 5(3), 231-241. Türkiye Fiziksel Aktivite Rehberi. (2014). Türkiye Halk Sağlığı Kurumu, Sağlık Bakanlığı Yayın No: 940, Ankara. http://fizikselaktivite.gov.tr/wpcontent/uploads/FizikselAktiviteRehberiTR.pdf adresinden erişilmiştir.
• Yin, R. K. (2003). Case study research: Design and methods. Thousand Oaks, CA: SAGE Publications.
• Zülkadiroğlu, Z. (1995). 5-6 yaş grubu kız ve erkek çocuklarda 12 haftalık jimnastik ve yüzme çalışmalarının esneklik ve kondisyonel özellikleri üzerine etkisi. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Çukurova Üniversitesi.