SAĞLIK ÇALIŞANLARININ İŞ YÜKÜ FAZLALIĞI ALGISININ YAŞAM KALİTESİ VE İŞ- AİLE ÇATIŞMASI İLE İLİŞKİSİ

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 12, 607 - 619, 30.12.2018

Fuat Korkmazer Ali Aksoy

Öz

Bu çalışmada, iş yükü fazlalığı
algısı, yaşam kalitesi ve iş- aile çatışmasının birbirleriyle olan ilişkisinin
ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu bağlamda çalışma iki bölümden oluşmaktadır.
İlk bölümde iş yükü fazlalığı, iş- aile çatışması ve yaşam kalitesi kavramları
teorik olarak ele alınmıştır. İkinci bölümde ise bu kavramların yapısal eşitlik
modeline (YEM) göre değerlendirilmesine yer verilmiştir. Çalışmada örneklem
olarak Türkiye’de TRB-2 bölgesindeki kamuya bağlı hastanelerde görev yapan 995
çalışan seçilmiştir. Anket, İş Yükü Fazlalığı Ölçeği, “WHOQOL-BREF-TR ve
İş-Aile Çatışması ölçeklerinden oluşmaktadır. Elde edilen veriler, yapısal
eşitlik modeli ve karşılaştırmalı istatistiki analizlere tabi tutularak
yorumlanmıştır. Yapılan YEM analizi sonucuna göre iş yükü fazlalığı algısının,
yaşam kalitesini negatif yönde çok düşük düzeyde etkilediği, işten aileye
çatışma ve aileden işe çatışmayı pozitif yönde etkilediği sonucuna
ulaşılmıştır. İşten aileye ve aileden işe çatışmanın ise yaşam kalitesini
negatif yönde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

İş Yükü Fazlalığı, Yaşam Kalitesi, İş- Aile Çatışması

Kaynakça

• ALAM, M. A. “Techno-Stress and Productivity: Survey Evidence From the Aviation Industry”, Journal of Air Transport Management, 2016/50 (1), ss. 62-70.
• APAYDIN, M.D., (2004) Çift Kariyerli Ailelerde İş-Aile ve Aile-İş Çatışmalarının Kendini Kurgulama Düzeyleri İle İlişkisi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• BARRON DN, WEST E. “The Emotional Costs of Caring Incurred by Men and Women in the British Labour Market”, Soc Sci Med, 2007/65 (21), ss. 60-71.
• ÇARIKÇI, İ.H., (2001) Banka Çalışanlarının İş ve Aile Rollerinin Çatışması (Bireysel ve Örgütsel Boyutları), Yayınlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• ÇARIKÇI, İ.H. ve ÇELİKKOL, Ö. “İş-Aile çatışmasının Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Niyetine Etkisi”, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2009/1 (9), ss. 153-170.
• EROĞLU, F. (2007), Davranış Bilimleri, (7. Baskı), Beta Basım Yayım Dağıtım, İstanbul.
• FİDANER, H., ELBİ, H., FİDANER, C., Eser, S.Y., Eser, E., Göker, E “WHOQOL-100 ve WHOQOL-Bref’in Psikometrik Özellikleri”, Psikiyatri Psikoloji Psikofarmakoloji (3P) Dergisi, 1999/7 (Ek2), ss. 23-40.
• FRENCH SE, LENTON R, WALTERS V, EYLES J. “An Empirical Evaluation of an Expanded Nursing Stress Scale”. J Nurs Meas, 2000/8 (2), ss. 161-178.
• GEURTS, S.A.E. TOON W.T., MICHIEL, A.J. vd., “Work-Home Interaction from A Work Psychological Perspective: Development and Validation of A New Quastionnaire, The SWING”, Work & Stress, 2005/19 (4), ss. 319-339.
• GREENHAUS, J. ve BEUTELL, N.J. “Sources of Conflict Between Work and Family Roles”, The Academy of Management Review, 1985/10 (1), ss.76-88.
• GREENHAUS, H.J., POWELL, N.G. “When Work and Family Collide: Deciding Between Competing Role Demands”, Organizational Behaviour and Human Decision Processes, 2003/90, ss. 291-303.
• HOBFOLL, S.E. “Conservation of Resources: A new Attempt at Conceptualizing Stress”, American Psychologist, 1989/44, ss. 513-524.
• KAÇMAZ N., “Tükenmişlik Sendromu”, İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi, 2005/68, ss. 29-32.
• KAROSHI, “Reduce Stress, Workload And Work Time And Improve Work-Life Balance Before It’s Too Late, Hot Topics in Collective Bargaining Issues”, Public Servise for Alliance of Canada, 2003/5, ss. 1-19.
• KAVUNCUBAŞI, Ş. ve YILDIRIM S. (2015). Hastane ve Sağlık Kurumları Yönetimi, (4. Baskı), Siyasal Kitabevi, Ankara.
• KESER, A., “Çağrı Merkezi Çalışanlarında İş Yükü Düzeyi İle İş Doyumu İlişkisinin Araştırılması”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2006/11(1), ss. 100-119
• LYDON, J., PIERCE, T. ve O’REGAN, S., “Coping With Moral Commitment to Longdistance Dating Relationship”, Journal of Personality and Social Psychology, 1997/73, ss.104- 113.
• MEYDAN, C.H. ve ŞEŞEN, H. (2015), Yapısal Eşitlik Modellemesi – AMOS Uygulamaları, Detay Yayıncılık, Ankara.
• NETEMEYER, G. Richard., BOLES, S. James., MCMURRIAN, R. “Development and Validation of Work Family Conflict and Family Work Conflict Scales”, Journal of Applied Psychology, 1996/81 (4), ss. 400-410.
• ÖZKALP, E ve KIREL, Ç. (2013). Örgütsel Davranış, 6. Baskı, Ekin Kitabevi Yayınları Bursa.
• ŞENOL Y. TÜRKAY M., “Yasam Kalitesi Ölçütlerinde Taraf Tutma: Cevap Kayması”, TAF Preventive Medicine Bulletin, 2006/5 (5), ss. 382- 389
• YILDIRIM, A., HACIHASANOĞLU R. “Sağlık Çalışanlarında Yaşam Kalitesi ve Etkileyen Değişkenler”, Psikiyatri Hemşireliği Dergisi; 2011/2 (2), ss. 61-68
• YILDIRIMÇAKAR, Ş. (2015) Sağlık Çalışanları ve Yaşam Kalitesi, Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Hastane ve Sağlık Kurumları Yönetimi Bilim Dalı, İstanbul.
• YÜRÜR, Ş. “Öğrenilmiş Güçlülük, Kıdem ve Medeni Durumun Duygusal Tükenmedeki Rolü: Kaynakların Korunması Teorisi Kapsamında Bir Analiz”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 2011/25 (1), ss. 107-126