HİTİT METİNLERİNDE DOĞUM

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 5, 464 - 477, 31.05.2019

Handan Şahin

Öz

İnsanoğlunun
merakı ve öğrenme isteği, geçmişin aydınlatılmasında aracı olmuştur. İnsanoğlu
var oluşa önem vermiştir. Bu nedenle doğum olayını kutsal saymıştır. Doğum,
hayata merhaba demektir. Sağlıklı bir dünyaya geliş her şeyin iyi olacağının
kanıtıdır. Bu nedenle Eskiçağ toplumunda kurallar tayin edilmiştir.

Eskiçağ
uygarlıkları içerisinde Hitit Devleti, Anadolu toprakları üzerinde bulunduğu
coğrafyanın da etkisiyle güçlü bir siyasi ve kültürel hâkimiyet kurarak diğer Eskiçağ
medeniyetlerine örnek teşkil etmiştir. Hitit devleti, döneminde kendisi ile var
olan uygarlıkların kültürleriyle etkileşim kurmuş, diğer devletlerden
öğrendikleri unsurları kendi kültürleri ile bağdaştırarak dönemin yapı taşına sahip
olmuştur.

Eskiçağ
medeniyetleri doğum olayını kutsal kabul etmiş ve doğum ile ilgili bilgileri
kayıt altına almıştır. Araştırmalar ve kazılar sonucunda bulunan metinlerin
çoğu kısmının kırık veya okunamaması sebebiyle bilgilere net olarak ulaşılamasa
da dönemin aydınlatılmasında bize yardımcı olmaktadır. Doğum için “özel oda” veya
“doğum evleri” tayin edilmesi; doğuma yardımcı olabilmek için “doğum sandalyesi”
yapılması, “özel ritüellerin”, “Tanrısal törenlerin” düzenlenmesi doğum olayına
verilen önemi göstermektedir.

Bu
çalışma, Eskiçağ medeniyetlerinden ‘Hitit Devletinde doğum’ konusunu “din,
büyü, tıp, törenler” bağlamında Metinler üzerinden değerlendirmeyi
amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Eskiçağ Medeniyetleri, Hititler, Doğum, Tunnawiya

Kaynakça

• AKURGAL, Ekrem. Anadolu Kültür Tarihi, Tübitak Popüler Bilim Kitapları Yayınları, Ankara: 2005.
• ALP, Sedat. “Asur Ticaret Kolonileri Çağında Kanes Nesa'da Hititlerin Varlığı ve Yoğunluğu” (Bilimsel Bir Oluşumun Öyküsü), 1997, Bilgiç, 1–17.
• AY, Şeyma. “Hitit Metinlerinde Geçen Gebelik Konusuna Kısa Bir Bakış”. The History School, (XII); 2012. S. 41-61.
• BECKMAN, Garry. Hittite Birth Rituals. Weisbaden: 1983. ÇELEBİ, Binnur. “Anadolu’da Hitit Sosyal Yaşamında Kadının Yeri Ve Önemi”. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara: 2007.ERGİNÖZ, G. Ş. “Hititlerde Anatomi ve Tıp”. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, İstanbul: 1999.
• FLORIOTI, “Eski Mezopotamya’da Kehanet Olgusuna Genel Bir Bakış”, Tarih Okulu Dergisi, (çev. Hande Duymuş), Yıl,6 Sayı XV, 2013. Ss. 23-42.
• GÜÇERDEM, Banu. “Hitit Ritüelleri Üzerine”, Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara: 2007.
• İMPARATİ, Fiorella. Hitit Yasaları. (Çev. E. Özbayoğlu). İtalyan Kültür Heyeti Arkeoloji Araştırmaları (Eserin orijinali 1964- Roma). Ankara: 1992.KILIÇ, Yusuf ve BAŞOL, Serkan. “Hitit Büyü Metinlerinde Geçen Bazı Otsu Bitkiler, Ağaç Türleri ve Ahşap Nesneler”, Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, Academıc Journal of History and Idea, Ağustos 2015. 2(6); S.28-58.
• ÖZESER, Tevhide. “Hitit Toplumunda Büyü: Çeşitleri, Uygulama Alanları, Yöntemleri”, Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi (KOUSBAD) 8, 2018, S.1-21.
• REYHAN, Esma ve CENGİZ, Tülin. “Hitit Toplumunda Aile ve Çocuk”, Trakya Üniversitesi & Motif Vakfı, Halk Kültüründe Aile Uluslar arası Sempozyumu, 25-27 Mart 2016, S. 19-35.
• ÜNAL, Ahmet. “Hitit Tıbbının Ana Hatları” Belleten, XLIV(175); Ankara:1980. S. 476-495.