COVİD-19 PANDEMİSİ SÜRECİNDE HASTALIĞA YAKALANAN BİREYLER VE TEMASLILARINA YÖNELİK DAMGALAMA

Yıl 2022, Sayı: 11, 215 - 237, 21.06.2022

Nagihan Kurt

Öz

Bu çalışmanın amacı Covid-19 ve damgalama ilişkisinin incelenmesidir. Bu çerçevede literatür bölümünde salgın hastalıkların ortaya çıkışı ve tarihte pandemiler ve etkileri araştırılmıştır. Daha sonra salgın hastalık ve damgalama ilişkisi tarihten örneklerle açıklanmıştır. Araştırma kapsamında Covid-19 ve damgalama ilişkisinin incelenmesi amacı ile literatüre uygun olacak şekilde yapılandırılmış açık uçlu görüşme formu hazırlanmış ve kartopu örneklem tekniği ile ulaşılan 7 kadın ve 5 erkek katılımcıyla görüşme yapılmıştır. Görüşmeler pandemi nedeni ile görüntülü sohbet uygulamaları üzerinden gerçekleştirilmiştir. Görüşmeler çözümlendikten sonra bulgular “Hastalığa Yakalanan Kişilere ve Yakınlarına Yönelik Dışlayıcı Söylemler ve Damgalama”, “Çinlilere Yönelik Damlama Söylemleri” ve “Covid-19 ve Komplo Teorileri” olmak üzere üç kategori altında doğrudan alıntılar ile birlikte sunulmuştur. Komplo teorileri bu araştırmanın konusu olmamakla birlikte önümüzdeki araştırmalara ve araştırmacılara kaynaklık etmesi amacı ile bulgulara eklenmiştir. Sonuç olarak görüşmeler sırasında hastalığa yakalanmış kişilerin ve temaslılarının yalnızca bir hastalığa yakalandıkları için yahut bir hastanın yakını oldukları için damgalamaya maruz kaldıkları gözlemlenmiştir. Çinliler damgalanan bir diğer grup olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, Pandemi, Damgalama, Tarihte Pandemiler, Pandemi ve Damgalama, Yapılandırılmış Açık Uçlu Görüşme, Salgınlar

Teşekkür

Sağlık Sosyolojisinde Güncel Gelişmeler Dersi kapsamında bu çalışmayı gerçekleştirmeme olanak sağlayan saygıdeğer hocam Dr. Selin Atalay'a ve bu süreçte desteklerini esirgemeyen saygıdeğer hocam Doç. Dr. Çağrı Eryılmaz'a teşekkürü bir borç bilirim.

STIGMATIZATION of COVID-19 PATIENTS AND THEIR CONTACTS DURING THE PANDEMIC

Öz

The aim of this study is to examine the relationship between Covid-19 and stigma. In this context, the emergence of epidemic diseases and pandemics in history and their effects were investigated in the literature section. Then, the relationship between epidemic disease and stigmatization is explained with examples from history. Within the scope of the research, e semi-structured interview form in accordance with the literature was prepared in order to examine the relationship between Covid-19 and stigmatization, and 7 female and 5 male participants were interviewed by snowball sampling technique. Interviews were conducted over video chat applications due to the pandemic. Findings show three categories as "Exclusionary Discourses and Stigmatization Against Persons Caught Illness and Their Relatives", "Drip Discourses Against Chinese" and "Covid-19 and Conspiracy Theories". Although conspiracy theories are not the subject of this research, they have been added to the findings in order to be a source for future studies and researchers. As a result, during the interviews, it was observed that the infected people and their contacts were stigmatized just because they had a disease or because they were relatives of a patient. The Chinese were another group that was stigmatized.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, Pandemic, Stigma, Epidemic, Pandemics in History, Pandemic and Stigma, Structured Open-Ended Interview

Kaynakça

• Artvinli, F. (2020). Salgınların Tarihi: Toplumsal Ve Siyasal Açıdan Kısa Bir Bakış. Türk Tabipler Birliği. Mayıs 2021 Tarihinde Alındı
• Atalay, S. (2020). Pandemi'nin Sosyolojisi: Dünya Pandemi Tarihi, Küreselleşme Ve Risk Toplumu Tartışmaları Temelinde Covid-19. Doğal Afetler: Pandemi ve Deprem. İçinde Ankara: Gazi Kitabevi.
• Başterzi, A. D., Cesur, E., Güvenç, H. R., Taşdelen, R., & Yılmaz, T. (2020). Covid-19 Ve Damgalanma 129. Ankara: Türk Tabipler Birliği. Mayıs 2020 Tarihinde Alındı
• Bhanot, D., Singh, T., Verma, S. K., & Sharad, S. (2021). Stigma And Discrimination During Covıd-19 Pandemic. Frontiers İn Public Health(8), 1-11.
• Douglas, K. M., Sutton, R. M., & Cichocka, A. (2017). The Psychology Of Conspiracy Theories. Current Directions İn Psychological, 26(6), 538-542.
• Ergin, K. (1995). Aıds'te Korunma ve Saglık Kuruluşlarında Hıv Enfeksiyonu Kontrolu. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 11(1), 125-134.
• Ertem, M. (2020). Covıd-19 Pandemisi ve Sosyal Damgalama. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 5(2), 135-138.
• Goffman, E. (2014). Damga: Örselenmiş Kimliğin İdare Edilişi Üzerine Notlar. Ankara: Heretik Yayıncılık.
• Kümbetoğlu, B. (2015). Sosyolojide ve Antropolojide Niteliksel Yöntem Ve Araştırma. İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
• Link, B. G., & Phelan, J. C. (2001). Conceptualizing Stigma. Annual Review Of Sociology, 27, 363-385.
• Malas, E. M., & Malas, H. S. (2021). Covid-19 Döneminde Sağlık Çalışanlarında Damgalama ve Damgalanma Algısının Değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(40), 172-197.
• Neuman, W. L. (2020). Toplumsal Araştırma Yöntemleri (Cilt I-Iı). (Ö. Akkaya, Çev.) Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Özkoçak, V., Koç, F., & Gültekin, T. (2020). Pandemilere Antropolojik Bakış: Koronavirüs (Covid-19) Örneği. Turkish Studies, 15(2), 1183-1195.
• Parıldar, H., & Dikici, M. F. (2020). Pandemiler Tarihi. Klinik Tıp Aile Hekimliği Dergisi, 12(1), 1-8.
• Samancı, M. (2019). Küresel Bir Salgın: Covid-19. Samsun Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(1), 6-11.
• Sosysal, G. (2020). Koronavirüs Salgını ve Yaşlılık. Avrasya Sosyal Ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi (Asead), 7(5), 290-301.
• Tunç, A., & Atıcı, F. Z. (2020). Dünyada ve Türkiye’de Pandemilerle Mücadele: Risk Ve Kriz Yönetimi Bağlamında Bir Değerlendirme. International Journal Of Social Sciences, 5(2), 329-362.
• Turna, N. (2011). İstanbul’un Veba İle İmtihanı: 1811- 1812 Veba Salgını Bağlamında Toplum ve Ekonomi. Studies Of The Ottomon Doman, 1(1), 1-36.
• Yaşar, Ö., & Avcı, N. (2020). Değişen Yaşlılık Algısı: Covid-19 İle Damgalanan Yaşlılar. Turkish Studies, 15(4), 1251-1273.
• Yıldırım, S. (2020). Salgınların Sosyal-Psikolojik Görünümü: Covid-19 (Koronavirüs) Pandemi Örneği. Turkish Studies, 15(4), 1331-1351.
• Yılmaz, Y., Erdoğan, A., & Çiçek, H. (2021). Covid-19 ve Damgalama. Kocaeli Medical, 10(1), 47-55.
• Yılmaz, Y., Erdoğan, A., & Hocaoğlu, Ç. (2021). Covid 19 ve Damgalanma. Kocaeli Medical Journal, 10(1), 47-55.
• Yolun, M. (2012). İspanyol Gribinin Dünya ve Osmanlı Devleti Üzerindeki Etkileri. Adıyaman.
• Zolnikov, T. R., & Furio, F. (2020). Stigma On First Responders During Covıd-19. Stigma and Health, 5(4), 375-379.