BANKACILIK SEKTÖRÜ KREDİLERİ VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 18, 66 - 86, 10.04.2021

Saadet Akpınar Mehmet Kara

Öz

Bu çalışmada, Türkiye’de banka kredileri ve iktisadi büyüme arasındaki ilişkiyi ve yönünü belirlemek amaçlanmıştır. Bu doğrultuda, reel GSYH, toplam yurtiçi kredi hacmi ve reel efektif döviz kuru değişkenlerinin 2002-2018 dönemlerini kapsayan üç aylık verileri kullanılmıştır. Çalışmada, değişkenler arasında uzun dönemli birlikteliği tespit etmek amacıyla Johansen Eşbütünleşme Testi ve değişkenler arasındaki nedenselliğin yönünü görebilmek için Granger Nedensellik Testi uygulanmıştır. Vektör Hata Düzeltme Modeli (VECM) kurulmuş ve bir değişkende yaşanan bir şoka karşı diğer değişkenlerin verdiği tepkiyi görmek amacıyla Etki-Tepki Fonksiyon Grafiği ve Varyans Ayrıştırması ile yorumlanmıştır. Çalışma sonucu bulgularına göre, ekonomik büyümenin bankacılık sektörü kredilerini etkilediği ve banka kredileri ile iktisadi büyüme arasında uzun dönemli bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Ekonomik Büyüme, Bankacılık Sektörü Kredileri, Zaman Serisi Analizi, Johansen Eşbütünleşme Testi, Granger Nedensellik Testi,

Kaynakça

• Aktaş, C. ve Yılmaz, V. (2008). “Gümrük Birliği Sonrası Türkiye'nin İhracat Fonksiyonunun Tahmini”. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (13), 89-104.
• Akpansung, A. O. ve Babalola, S. J. (2011). “Banking Sector Credit and Economic Growth in Nigeria: An Empirical Investigation”. CBN Journal of Applied Statistics, 2 (2), 51-62.
• Altunç, Ö. F. (2008). “Türkiye’de Finansal Gelişme ve İktisadi Büyüme Arasındaki Nedenselliğin Ampirik Bir Analizi”. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 2 (3), 113-127.
• Anthony, O. (2012). “Bank Savings and Bank Credits in Nigeria: Determinants and Impact on Economic Growth”. International Journal of Economics and Financial Issues, 2 (3), 357-372.
• Asari, F. F. A. H., Baharuddinet, N. S., Jusoh, N., Mohamad, Z., Shamsudin, N. ve Jusoff, K. (2011). “A Vector Error Correction Model Approach in Explaining The Relationship Between Interest Rate and Inflation Towards Exchange Rate Volatility in Malaysia”. World Applied Sciences Journal, 12 (3), 49-56.
• Aslan, Ö. ve Korap, H. L. (2006). “Türkiye’de Finansal Gelişme Ekonomik Büyüme İlişkisi". Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (17), 1-20.
• Baş, G. ve Kara, M. (2018). “Bankacılık Sektörü Kredileri İle Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği”. ASSAM Uluslararası Hakemli Dergi, 5 (12), 44-55.
• Beck, T. ve Levine, R. (2004). “Stock Markets, Banks and Growth: Panel Evidence”. Journal of Banking and Finance, 28 (3), 423-442.
• Berber, M. ve Artan, S. (2004). “Türkiye'de Enflasyon-Ekonomik Büyüme İlişkisi:(Teori, Literatür Ye Uygulama)”. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 18 (3-4), 103-117.
• Bilgili, Y. (2009). Karşılaştırmalı İktisat Okulları Ders Notları. İstanbul: İkinci Sayfa Yayınları.
• Branch, S. Cooper, Y. & Moxey, M. (2015). “An Empirical Analysis of the Nexus between Private Sector Credit, Economic Growth, Government Expenditure, Interest Rate and Inflation: Case of the Bahamas (1989-2014).” The Central Bank of the Bahamas.
• Ceylan, S. ve Durkaya, M. (2010). “Türkiye’de Kredi Kullanımı Ekonomik Büyüme İlişkisi”. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 24 (2), 21-35.
• Demir, Y., Öztürk, E. ve Albeni, M. (2007). “Türkiye'de Finansal Piyasalar ile Ekonomik Büyüme İlişkisi”. Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi İİBF, 13, 438-456.
• De Gregorio, J. ve Guidotti, P. E. (1995). “Financial Development and Economic Growth”. World Development, 23 (3), 433-448.
• Direkçi, T. (2006). Kamu Açıklarının Makro Ekonomik Etkileri: Türkiye Çalışması. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Dritsaki, C. ve Dritsaki-Bargiota, M. (2005). “The Causal Relationship between Stock, Credit Market and Economic Development: An Empirical Evidence for Greece”. Economic Change and Restructuring, 38 (1), 113-127.
• Fenta, H. A. (2012). Causality between Bank Credit and Economic Growth in Ethiopia, A Time-Series Evidence. USA: Lap Lambert Academic Publishing.
• Furqani, H. ve Mulyany, R. (2009). “Islamic Banking and Economic Growth: Empirical Evidence from Malaysia”. Journal of Economic Cooperation and Development, 30 (2), 59-74.
• Ghali, K. H. (1999). “Financial Development and Economic Growth: The Tunisian Experience”. Review of Development Economics, 3(3), 310–322.
• Gujarati, D. N. (1999). Temel Ekonometri. Çev., Ümit Şenesen, Gülay Günlük Şenesen. İstanbul: Literatür Yayınları.
• Güney, P. Ö. ve Turgut, K. (2020). “The Relationship between Bank Credits and Economic Growth: Turkish Example”. KAUJEASF, 11(21), 353-386.
• Güven, S. (2002). “Türkiye’de Banka Kredileri ve Büyüme”. İktisat, İşletme ve Finans Dergisi, 17 (197), 88-100.
• Hondroyiannis, G., Lolos S. ve Papapetrou, E. (2005). “Financial Markets and Economic Growth in Greece, 1986–1999”. Journal of International Financial Markets, Institutions and Money, 15 (2), 173-188.
• Kar, M., ve Pentecost, E. J. (2000). Financial Development And Economic Growth İn Turkey: Further Evidence On The Causality İssue. Economic Research Paper No. 00/27, Loughborough Universitiy.
• Korkmaz, S. (2015). “Impact of Bank Credits on Economic Growth and Inflation”. Journal of Applied Finance Banking, 5(1), 57-69.
• Köksel, B. (2016). “Türkiye Ekonomisinde Para Arzının İçselliği: 2006-2014 Dönemi Üzerine Bir Uygulama”. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 30 (2), 455-471.
• Levine, R. ve Zervos, S. (1998). “Stock Markets, Banks, and Economic Growth”. American Economic Review, 88 (3), 537-558.
• Mercan, M. ve Peker, O. (2013). “Finansal Gelişmenin Ekonomik Büyümeye Etkisi: Ekonometrik Bir Analiz”. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 8(1), 93-120.
• Örnek, İ. (2009). “Türkiye’de Parasal Aktarım Mekanizması Kanallarının İşleyişi”. Maliye Dergisi, 1 (156), 104-125.
• Özcan, F. (2007). Finansal Kalkınma ve İktisadi Büyüme Arasındaki İlişki: Dünya Ülkeleri ve Türkiye Örneği, Uzmanlık Yeterlilik Tezi, TCMB, Ankara.
• Özen, E. ve Vurur, N. S. (2013). “Türkiye’de Mevduat Banka Kredisi ve Ekonomik Büyüme İlişkisinin İncelenmesi”. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (3), 117-131.
• Pradhan, R. P. (2009). “The Nexus Between Financial Development and Economic Growth in India: Evidence from Multivariate VAR Model”. International Journal of Research and Reviews in Applied Sciences, 1 (2), 141-151
• Rahimzadeh, F. (2012). “Banking Sector, Stock Market and Economic Growth: Evidence from Mena Countries”. International Journal of Social Sciences and Humanity Studies, 4 (2), 181-190.
• Rousseau, P. L. ve Wachtel, P. (2000). “Equitymarkets and Growth: Crosscountry Evidence On Timing and Outcomes 1980–1995”. Journal of Banking and Finance, 24 (12), 1933-1957.
• Taş, S., Örnek, İ. ve Utlu, S. (2012). “Banka Kredi Kanalı ve Türkiye Uygulaması”. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 21 (1), 53-74.
• Thangavelu, S. M. ve Jiunn, A. B. (2004). “Financial Development and Economic Growth in Australia: An Empirical Analysis”. Empirical Economics, 29 (2), 247- 260.
• Tutar, F. ve Ünlüleblebici, Y. (2014). “Türkiye’de KOBİ Kredilerinin Ekonomik Büyümeye Etkisi (2006-2011)”. Global Journal of Economics and Business Studies, 3(5), 1-14.
• Zortuk, M. ve Çelik, M. Y. (2014). “The Relationship between Bank Loans and Economic Growth in Turkey: 1995-2010”. Alphanumeric Journal, 2 (2), 51-60.