Alienation Scale in Academicians: The Case of Research Assistants

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 28, 187 - 198, 30.06.2024

Emine Atalay , Altan Doğan

https://doi.org/10.31455/asya.1450852

Öz

Alienation is the alienation of an individual from an object or another person and is a situation that has been going on since the beginning of human life and is caused by human nature. Alienation has many negative effects on the individual. Negative impulses such as disobedience, jealousy, competition, aggression can be expressed as the negativities of alienation. As alienation affects human behaviours in every field, its effects on academia are undeniable. In this study, it was aimed to develop a scale to measure the alienation experienced by academics working as research assistants. The scale development process was followed in the development of the measurement tool. In the scale development process, 8 expert opinions were utilised. Based on the expert opinions, the content validity rate was found to be 0.750 and the content validity index was found to be 0.906. The data of the developed scale were collected from academics working as research assistants in state universities through convenience sampling. The study was conducted in line with the data collected from 160 research assistants. Validity and reliability tests were carried out for the 16-propositional scale. The analyses were performed in SPSS 25 package programme. As a result of the analysis, the scale was formed as a one-dimensional 16-propositional scale. It is seen that all propositions consist of a single factor with factor loadings ranging between 0.589 and 0.830. The fit indices were found to be between the expected values. Cronbach alpha value was calculated as 0.941. As a result of the study, it was determined that the scale is structurally appropriate, valid and reliable to measure alienation in academicians with different dimensions.

Anahtar Kelimeler

Alienation, Research Assistants, Scale Development

Akademisyenlerde Yabancılaşma Ölçeği: Araştırma Görevlileri Örneği

Öz

Yabancılaşma bireyin bir nesneye ya da başka bir kişiye yabancılaşması olup insan yaşamının başlangıcından bu yana devam eden, insanın kendi doğasından kaynaklı bir durumdur. Yabancılaşmanın birey üzerinde birçok olumsuz etkisi bulunmaktadır. İtaatsizlik, kıskançlık, rekabet, saldırganlık gibi negatif dürtüler yabancılaşmanın olumsuzlukları olarak ifade edilebilir. Yabancılaşma her alandaki insan davranışlarını etkilediği gibi akademiye etkileri de yadsınamayacak düzeydedir. Bu çalışmada araştırma görevlisi olarak çalışan akademisyenlerin yaşamış oldukları yabancılaşmanın ölçülmesine yönelik bir ölçek geliştirilmesi amaçlanmıştır. Ölçmeye ilişkin aracının geliştirilmesinde ölçek geliştirme süreci takip edilmiştir. Ölçek geliştirme sürecinde 8 uzman görüşünden faydalanılmıştır. Uzman görüşlerine dayalı olarak kapsam geçerlilik oranı: 0,750 ve kapsam geçerlilik indeksi: 0,906 olarak bulunmuştur. Geliştirilen ölçeğin verileri, devlet üniversitelerinde araştırma görevlisi olarak görev yapan akademisyenlerden kolayda örneklem yoluyla toplanmıştır. Çalışma, 160 araştırma görevlisinden toplanan veriler doğrultusunda ortaya konulmuştur. Tasarlanan 16 önermeli ölçeğe dair geçerlik ve güvenirlik testleri gerçekleştirilmiştir. Analizler SPSS 25 paket programında yapılmıştır. Analiz sonucunda ölçek tek boyutlu 16 önermeli olarak oluşturulmuştur. Tüm önermelerin faktör yüklerinin 0,589 ile 0,830 arasında değişen tek faktörden meydana geldiği görülmektedir. Uyum indekslerinin beklenen değerler arasında olduğu görülmüştür. Cronbach alpha değeri 0,941 olarak hesaplanmıştır. Çalışma sonucunda ölçeğin, akademisyenlerde yabancılaşmayı, farklı boyutları ile ölçmek üzere yapı olarak uygun olduğu, geçerli olduğu ve güvenilir olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yabancılaşma, Araştırma Görevlileri, Ölçek Geliştirme

Etik Beyan

Vardır

Kaynakça

• Aydin, E. & Özeren, E. (2019). Akademide İşe Yabancılaşma Olgusu: Araştırma Görevlileri Üzerine Nitel Bir Alan Çalışması. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 1, 159-178.
• Bacharach, S. B. & Lawler, E. J. (1980). Power and Politics Inorganizations. San Francisco: Jossey-Boss.
• Banai, M. & Reisel, W. D. (2007). The Influence of Supportive Leadership and Job Characteristics on Work Alienation: A Six-Country Investigation. Journal of World Business, 42(4), 463-476.
• Başol, G., Çakan, M., Kan, A., Özbek, Ö. Y., Özdemir, D. & Yaşar, M. (2008). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Ankara: Pegem Akademi.
• Bonjean, C. M. & Grimes, M. D. (1970). Bureaucracy and Alienation: A Dimensional Approach. Social Forces, 48(3), 365-373.
• Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör analizi: Temel Kavramlar ve Ölçek Geliştirmede Kullanımı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 32, 470-483.
• Cevizci, A. (1999). Paradigma Felsefe Sözlüğü. İstanbul: Paradigma Yayınları.
• Chiaburu, D. S., Thundiyil, T. & Wang, J. (2014). Alienation and Its Correlates: A Meta-Analysis. European Management Journal, 32(1), 24-36.
• Child D. (2006). The Essentials of Factor Analysis. Continuum.
• Connaughton, S. L. & Daly, J. A. (2004). Identification With Leader: A Comparison of Perceptions of Identification among Geographically Dispersed and Co‐Located Teams. Corporate Communications: An International Journal, 9(2), 89-103.
• Coşturoğlu, M. (1999). Sosyal Şizofreni ve Yaratıcı Düşünce Üzerindeki Baskısı. Güldikeni Yayınları.
• Çağlar, Ç. (2012). Öğrenci Yabancılaşma Ölçeği’nin (ÖYÖ) Geliştirilmesi. Eğitim ve Bilim, 37(166).
• Çivilidağ, A. (2015). Öğretim Elemanlarında Örgütsel Sinizm ve İşe Yabancılaşma Arasındaki İlişkide Yaşam Doyumunun Aracı Rolü. ISGUC The Journal of Industrial Relations and Human Resources, 17(4), 259-286.
• Dean, D. G. (1961). Alienation: Its Meaning and Measurement. American Sociological Review, 753-758.
• Demir, Ö. & Acar, M. (2005). Sosyal Bilimler Sözlüğü. Ankara: Adres Yayınları.
• Deutsch, M. (1958). Trust and Suspicion. Journal of Conflict Resolution, 2(4).
• Doğan, N. & Başokçu, T. (2010). İstatistik Tutum Ölçeği İ̇çin Uygulanan Faktör Analizi ve Aşamalı Kümeleme Analizi Sonuçlarının Karşılaştırılması. Eğitimde Psikol Ölçme Değerlendirme Dergisi. 1(2), 65-71.
• Elma, C. (2003). İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin İşe Yabancılaşması, (Ankara İli Örneği), (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü
• Erdem, A. R. (2006). Dünyadaki Yükseköğretimin Değişimi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 0(15), 299-314.
• Ergil, D. (1980). Yabancılaşma ve Siyasal Katılma. Olgaç Matbaası.
• Erimez, C. & Gizir, S. (2013). Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarında Fakültelerine Yabancılaşmalarının Rolü. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(3), 13-26.
• Golden, T. D., Veiga, J. F. & Dino, R. N. (2008). The Impact of Professional Isolation on Teleworker Job Performance and Turnover Intentions: Does Time Spent Teleworking, Interacting Face-To-Face, or Having Access to Communication-Enhancing Technology Matter? Journal of Applied Psychology, 93(6), 1412.
• Grandey, A. A. (1999). The Effects of Emotional Labor: Employee Attitudes, Stress and Performance. Colorado State University.
• Güneri, B. M. (2010). Öğretim Elemanlarının Maruz Kaldıkları Yıldırma Davranışlarının İşe Yabancılaşmaları Üzerine Etkisi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Antalya: Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Gürbüz, S. & Şahin, F. (2014). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Halaçoğlu, B. (2008). Üniversitelerdeki Akademik Personelin Mesleki Yabancılaşma Düzeylerinin Çok Boyutlu İncelenmesi (İstanbul İli Örneği), İstanbul: Yeditepe Sosyal Bilimler Enstitüsü,
• Henson, R. K. & Roberts, J. K. (2006). Use Of Exploratory Factor Analysis in Published Research: Common Errors and Some Comment on İmproved Practice. Educational and Psychological Measurement, 66(3), 393-416.
• Hirschfeld, R. R. & Feild, H. S. (2000). Work Centrality and Work Alienation: Distinct Aspects of a General Commitment to Work. Journal of Organizational Behavior: The International Journal of Industrial, Occupational and Organizational Psychology and Behavior, 21(7), 789-800.
• Howard, L. W. & Cordes, C. L. (2010). Flight from Unfairness: Effects of Perceived İnjustice on Emotional Exhaustion and Employee Withdrawal. Journal of Business and Psychology, 25, 409-428.
• Kakabadse, A. (1986). Organizational Alienation and Job Climate: A Comparative Study Of Structural Conditions And Psychological Adjustment. Small Group Behavior, 17(4), 458-471.
• Kesen, M. (2016). Öğretim Elemanlarının İşe Yabancılaşmasının Etik Liderlik ve Demografik Değişkenler Açısından İncelenmesi: Uygulamalı Bir Çalışma. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(22), 118-134.
• Kılınç, A. Ç. & Cepni, O. (2019). Akademisyenlerin Mesleğe Yönelik Yabancılaşma Düzeylerinin İncelenmesi. IV. Uluslararası Sosyal Bilimler Araştırmaları Kongresi, Ankara.
• Kline P. (1994). An Easy Guide to Factor Analysis. Routledge.
• Kohn, M. L. & Schooler, C. (1983). Work and Personality: An Inquiry into the Impact of Social Stratification. (No Title).
• Kohn, M. L. (1976). Occupational Structure and Alienation. American Journal of Sociology, 82(1), 111-130.
• Korman, A. K., Wittig-Berman, U. & Lang, D. (1981). Career Success and Personal Failure: Alienation in Professionals and Managers. Academy of Management Journal, 24(2), 342-360.
• Lang, D. (1985). Preconditions of Three Types of Alienation in Young Managers and Professionals. Journal of Organizational Behavior, 6(3), 171-182.
• Lawshe, C. H. (1975). A Quantitative Approach to Content Validity. Personnel Psychology, 28(4), 563-575.
• Levin, J. S. (1994). Religion and Health: Is There an Associa-Tion, Is It Valid, and Is It Causal? Social Science and Medicine, 38, 1475-1482.
• Lodahl, T. M. & Kejner, M. (1965). The Definition and Measurement of Job Involvement, Journal of Applied Psychology, 49 (February), 24–33.
• Ludz, P. C. (1976). Alienation as a Concept in The Social Sciences. In Theories of Alienation: Critical Perspectives İn Philosophy and The Social Sciences (pp. 3-37). Boston, MA: Springer US.
• Maddi, S. R., Kobasa, S. C. & Hoover, M. (1979). An Alienation Test. Journal of Humanistic Psychology, 19(4), 73-76.
• Marshall, G. W., Michaels, C. E. & Mulki, J. P. (2007). Workplace Iolation: Exploring the Construct and İts Measurement. Psychology & Marketing, 24(3), 195-223.
• Marx, K. (2003). Yabancılaşma. Ankara: Sol Yayınları.
• Miller, G. A. (1967). Professionals in Bureaucracy: Alienation among Industrial Scientists and Engineers. American Sociological Review, 755-768.
• Mottaz, C. J. (1981). Some Determinants of Work Alienation. Sociological Quarterly, 22(4), 515-529.
• Ofluoğlu, G. & Büyükyılmaz, O. (2008). Yabancılaşmanın Teorik Gelişimi ve Tarihsel Süreç İçinde Farklı Alanlarda Görünümleri. Kamu-İş İş Hukuku ve İktisat Dergisi, 10(1), 113-144.
• Oruç, E. (2020). Türkiye’de İşe Yabancılaşma (Work Alienation) Literatürüne İlişkin Betimsel Bir İnceleme. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(04), 327-351.
• Özkan Et Al. (2021) Adım Adım Ölçek Geliştirme Süreci. Ankara: Vize Yayıncılık.
• Pandey, S. K. & Kingsley, G. A. (2000). Examining Red Tape in Public and Private Organizations: Alternative Explanations From A Social Psychological Model. Journal of Public Administration Research and Theory, 10(4), 779-800.
• Pearlin, L. I. (1962). Alienation from Work: A Study of Nursing Personnel. American Sociological Review, 314-326.
• Ray, J. J. (1982). Toward a Definitive Alienation Scale. The Journal of Psychology, 112(1), 67-70.
• Rotter, J. B. (1966). Generalized Expectancies for İnternal Versus External Control of Reinforcement. Psychological Monographs: General and Applied, 80(1), 1.
• Sayers, S. (2003). Creative Activity and Alienation in Hegel and Marx. Historical Materialism, 11(1), 107-128.
• Seeman, M. (1959). On the Meaning of Alienation. American Sociological Review, 783-791.
• Seeman, M. (1983). Alienation Motifs in Contemporary Theorizing: The Hidden Continuity of the Classic Themes. Social Psychology Quarterly, 46(3), 171- 184.
• Shepard, J. M. (1972). Alienation as a Process: Work as a Case in Point. Sociological Quarterly, 13(2), 161-173.
• Silah, M. (2005). Endüstride Çalışma Psikolojisi. Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Standing, G. (2014). Prekarya: Yeni Tehlikeli Sınıf. İstanbul: İletişim.
• Şeker, H. & Gençdoğan, B. (2006). Psikolojide ve Eğitimde Ölçme Aracı Geliştirme. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Şimşek, H., Abuzar, C., Yegin, H., Şimşek, S. & Demir, A. (2014). Okula Yabancılaşma Ölçeği. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 309-322.
• Şimşek, M. Ş., Çelik, A. & Akgemci, T. (2006). Örgütlerde Yabancılaşmanin Yönetimi Araştırmasi. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15, 569-587.
• Tekindal, S. (2009). Duyuşsal Özelliklerin Ölçülmesi için Araç Oluşturma. Ankara: Pegem Akademi.
• Tezbaşaran, A. (1997). Likert Tipi Ölçek Geliştirme Kılavuzu. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayını.
• Turhan, E. (2007). Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğretim Elemanlarının İşe Yabancılaşma Düzeyleri. 16. Eğitim Bilimleri Kongresi, 5(7).
• Vallas, S. P. (1988). New Technology, Job Content, and Worker Alienation: A Test of Two Rival Perspectives. Work and Occupations, 15(2), 148-178.
• Veneziano, L. & Hooper, J. (1997). A Method for Quantifying Content Validity of Health-Related Questionnaires. American Journal of Health Behavior, 21(1), 67-70.
• Vuslat, O. & Akyol, A. K. (2015). Problem Çözme Becerisi Ölçeği (PÇBÖ) Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Cukurova University Faculty of Education Journal, 44(1), 105-122.
• Williams, R. (2007). Anahtar Sözcükler, (Çev. Savaş Kılıç). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Yang, M. J., Yang, M. S. & Kawachi, I. (2001). Work Experience and Drinking Behavior: Alienation, Occupational Status, Workplace Drinking Subculture and Problem Drinking. Public Health, 115(4), 265-271.
• Yeniçeri, Ö. (2009). Örgütlerde Çatışma ve Yabancılaşma Yönetimi. IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
• Yeşilyurt, S. & Çapraz, C. (2018). Ölçek Geliştirme Çalışmalarında Kullanılan Kapsam Geçerliği İçin Bir Yol Haritası. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 251-264.
• Yıldız, S. & Alıcı, D. (2019). Akademisyenliğe Yabancılaşma Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Yükseköğretim Dergisi, 9(1), 49-58.