Yazma Eğitimi Alanında Yayımlanan Makalelerin Akademik Metin Yazma İlkelerine Uygunluğu Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 30, 15 - 40, 29.12.2024

Engin Kaya , Kenan Bulut

https://doi.org/10.31455/asya.1553627

Öz

Bu çalışmanın amacı, yazma eğitimi alanında yayımlanan makalelerin akademik metin yazma ilkelerine uygunluğunu belirlemektir. Bu amaç çerçevesinde yazma eğitimi alanında yayımlanan makalelerin başlık, yazar bilgileri, özet ve anahtar kelimelerinin; giriş, yöntem, bulgular, tartışma ve sonuç bölümlerinin; öneriler ve kaynakçalarının akademik metin yazma ilkelerine uygun olup olmadığı belirlenmeye çalışılmıştır. Çalışmada, makalelerin, aynı zamanda genel ilkeler yönünden de akademik metin yazma ilkelerine uygunlukları incelenmiştir. Çalışma, nitel araştırma türlerinden biri olan “temel nitel araştırma” desenine göre yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma materyalini yazma eğitimi alanında yayımlanan toplam 200 makale çalışması oluşturmaktadır. Çalışmada veriler doküman incelemesine göre toplanmıştır. Verilerin toplanması ve değerlendirmesinde araştırmacı tarafından geliştirilen Makalelerin Akademik Metin Yazma İlkelerine Uygunluğunu Değerlendirme Formu kullanılmıştır. Elde edilen veriler betimsel analizle çözümlenmiş, temalar altında, tablolar halinde sayı ve yüzdeliklerle sunulmuş ve yorumlanmıştır. Çalışmada araştırmacıların makalelerin başlık, yazar bilgisi ve anahtar kelimelerini; bulgular, tartışma, sonuç bölümlerini; öneriler ve kaynakçalarını hazırlamada yetkin oldukları ve bu bölümleri büyük oranda akademik metin yazma ilkelerine uygun yazdıkları görülmüştür. Buna karşın özetlerini, giriş ve yöntem bölümlerini akademik metin yazma ilkelerine göre yeterince uygun yazmadıkları tespit edilmiştir. Çalışmanın sonunda çeşitli önerilere yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yazma Eğitimi, Makale, Akademik Metin Yazma İlkeleri

A Review on the Compliance of the Articles Published in the Field of Writing Education with Academic Text Writing Principles

Öz

The aim of this study is to determine the compliance of articles published in the field of writing education with the principles of academic text writing. Within the framework of this purpose, it was attempted to determine whether the titles, author information, abstracts, keywords; introduction, method, findings, discussion, conclusion sections; recommendations and references of articles published in the field of writing education are in compliance with the principles of academic text writing. In the study, the compliance of the articles with the principles of academic text writing was also examined in terms of general principles. The study was conducted according to the "basic qualitative research" design, which is one of the qualitative research types. The study material of the research consists of a total of 200 articles published in the field of writing education. Data in the study was collected according to document review. The Form for Evaluating the Compliance of Articles with the Principles of Academic Text Writing developed by the researcher was used in the collection and evaluation of data. The obtained data was analyzed with descriptive analysis, presented and interpreted under themes, in tables with numbers and percentages. In the study, the researchers evaluated the titles, author information, keywords; findings, discussion, conclusion sections of the articles; It was observed that they were competent in preparing their proposals and bibliography and that they wrote these sections largely in accordance with the principles of academic text writing. On the other hand, it was determined that they did not write their abstracts, introduction and method sections sufficiently in accordance with the principles of academic text writing. Various suggestions were given at the end of the study.

Anahtar Kelimeler

Writing Education, Article, Principles of Academic Writing

Kaynakça

• Akın, E. (2021). Akademik metinlerde öznellik ve nesnellik. M. N. Kardaş & R. Koç (Ed.), Türk dili 2 akademik yazma eğitimi içinde (s. 35-52). Pegem Akademi Yayınları.
• Akın, G. (2009). Bilimsel araştırma ve yazım teknikleri. Tiydem Yayıncılık.
• Aktaş, E., & Uzuner Yurt, S. (2015). Türkçe eğitimi alanındaki makale özetlerine yönelik bir içerik analizi. Turkish Studies, 10(7), 73-96.
• Aktaş, S., & Gündüz, O. (2005). Yazılı ve sözlü anlatım, kompozisyon sanatı. Akçağ Yayınevi.
• Altunkaya, H. (2021). Akademik metin yazmanın basamakları–III: Giriş bölümü hazırlama. M. N. Kardaş & R. Koç (Ed.), Türk dili 2 akademik yazma eğitimi içinde (s. 133-150). Pegem Akademi Yayınları.
• APA Publication Manual. (2015). Amerikan Psikoloji Derneği yayım kılavuzu (E. Karadağ, Çev.). Kaknüs Yayınları.
• Arıkan, R. (2011). Araştırma yöntem ve teknikleri. Nobel Yayıncılık.
• Aslan, C. (2010). Türkçe Eğitimi programlarında lisansüstü öğrenim gören öğrencilerin akademik özyeterliklerine ilişkin görüşleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 87-115.
• Aydın, G. (2015). Türk dili ve edebiyatı hizmet öncesi öğretmen eğitiminde yansıtıcı öğretim uygulamalarının akademik yazma becerilerine etkisi (Tez No: 418238) [Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Ayşan, E. (2016). Bilimsel makale ve tez yazımı. Nobel Tıp Kitapevleri Yayınları. (Orijinal yayın tarihi 2003)
• Bağcı, H. (2014) Yazılı anlatım ve unsurları. M. Özbay (Ed.), Yazma eğitimi içinde (s. 85-124). Pegem Akademi Yayınları.
• Bahar, M. A. (2014). Lisansüstü eğitimde akademik yazma ve önemi. International Journal of Language Academy, 2(4), 209-233.
• Balcı, A. (2020). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem, teknik ve ilkeler. Pegem Akademi Yayınları. (Orijinal yayın tarihi 1995)
• Başkan, A. (2021). Akademik metinlerde tanım, kavram ve terimlerden yararlanma. M. N. Kardaş & R. Koç (Ed.), Türk dili 2 akademik yazma eğitimi içinde (s. 17-34). Pegem Akademi Yayınları. (Orijinal yayın tarihi 2019)
• Bayat, N. (2014). Öğretmen adaylarının eleştirel düşünme düzeyleri ile akademik yazma başarıları arasındaki ilişki. Eğitim ve Bilim, 39(173), 155-168.
• Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27–40.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2020). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi Yayınları. (Orijinal yayın tarihi 2008)
• Can, F. (2021). Akademik metinlerin biçimsel özellikleri. M. N. Kardaş & R. Koç (Ed.), Türk dili 2 akademik yazma eğitimi içinde (s. 69-86). Pegem Akademi Yayınları. (Orijinal yayın tarihi 2019)
• Cansız Aktaş, M. (2014). Nitel veri toplama araçları. M. Metin (Ed.), Kuramdan uygulamaya eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri içinde (s. 337-371). Pegem Akademi Yayınları.
• Coşkun, E., & Kan, O. (2013). Lisansüstü tezlere ait özet metinlerinin yazım tekniği bakımından değerlendirilmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 9(4), 299–313.
• Çakmakkaya, Ö. S. (2013). Bilgiyi paylaşmak: Biyomedikal alanda bilimsel makale yazım kuralları ile ilgili derleme. Yükseköğretim Dergisi, 3(3), 142-150.
• Çepni, S. (2012). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş. Celepler Matbaacılık Yayınları. (Orijinal yayın tarihi 2010)
• Çivilibal, M. (2013). Bilimsel bir makale nasıl yazılır ve yayımlanır? Haseki Tıp Bülteni, 51(3), 85-88.
• Day, R. A. (2005). Bilimsel bir makale nasıl yazılır ve yayımlanır? (G. Aşkar Altay, Çev.). TÜBİTAK Yayınları. (Orijinal yayın tarihi 1996)
• Deniz, K. (2000). Yazılı anlatım becerileri bakımından köy ve kent beşinci sınıf öğrencilerinin durumu (Tez No: 99635) [Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Deniz, K., & Karagöl, E. (2016). Eğitim bilimleri alanındaki lisansüstü tez başlıklarının kelime sayısı ve söz dizimi bakımından incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 4(2), 248-260.
• Deniz, K., & Karagöl, E. (2017a). Akademik yazma açısından tez yazım kılavuzları. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(2), 287-312.
• Deniz, K., & Karagöl, E. (2017b). Akademik yazma açısından hakem değerlendirme formları. Turkish Studies, 12(34), 143-162.
• Deniz, K., & Karagöl, E. (2018). Akademik yazma açısından dergi yazar rehberleri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 6(4), 1210-1225.
• Dinçer, S. (2018). Akademik yazım ve araştırmacılara öneriler. Pegem Akademi Yayınları.
• Dura, C. (2005). Düşünme, araştırma, yazma. Ekin Yayınevi.
• Düztepe, Ş. (2004). Araştırmalarda bilimsel yöntemin kullanılması ve araştırmanın temel aşamaları. Havacılık ve Uzay Teknolojileri Dergisi, 1(3), 49-53.
• Ergişi, A., & Kozener Yenigül, Ç. (2020). Öğretmen adaylarının akademik yazma eğitimine yönelik görüşleri. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (21), 100-125.
• Genç, S. Z. (2015). Bilimsel araştırma basamakları. R. Kıncal (Ed.), Bilimsel araştırma yöntemleri içinde (s. 81-97). Nobel Akademik Yayıncılık. (Orijinal yayın tarihi 2010)
• Gün, M. (2021). Akademik metin yazmanın basamakları–IV: Giriş bölümlerinde iddia ve önermeler yazma. M. N. Kardaş & R. Koç (Ed.), Türk dili 2 akademik yazma eğitimi içinde (s. 151-170). Pegem Akademi Yayınları. (Orijinal yayın tarihi 2019)
• Güneş, F. (2019). İlkokuma yazma öğretimi, yaklaşımlar ve modeller. Pegem Akademi Yayınları.
• Güneş, F., & Çevik, A. (2016). Makale başlıklarının incelenmesi. Turkish Studies, 11(3), 1185-1202.
• Kan, M. O. (2014). Sözbilimsel yapı temelli bir metindilbilim çözümlemesi: Türkçe eğitimi alanındaki yüksek lisans tezlerinin sözbilimsel yapı özellikleri (Tez No: 383386) [Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Kan, M. O. (2017a). Türkiye’de akademik yazma alanında yapılan lisansüstü tezler. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(2), 1037-1048.
• Kan, M. O. (2017b). Akademik yazma. Eğiten Matbaacılık Yayınları.
• Kan, M. O., & Gedik, F. N. (2016). Türkçe eğitimi alanında yüksek lisans tezi tamamlayanların akademik yazma ve tez oluşturma sürecine ilişkin görüşleri. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 6(3), 404-410.
• Kan, M. O., & Uzun, G. L. (2014). Türkçe eğitimi alanındaki yüksek lisans tezlerinin bulgular, tartışma, sonuç bölümlerine ilişkin sözbilimsel yapı özellikleri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 2(3), 1-19.
• Karadağ, E. (2009). Türkiye’de eğitim bilimleri alanında yapılmış doktora tezlerinin tematik ve metodolojik açıdan incelemesi: Bir durum çalışması (Tez No: 250896) [Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Karagöl, E. (2018). Akademik yazma açısından lisansüstü tezler (Tez No: 510520) [Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Karagöl, E. (2020). Akademik yazma açısından bildiri özetleri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(2), 410-426.
• Karakuş, N., & Karacaoğlan, M. Ö. (2021). Metin türleri. M. N. Kardaş (Ed.), Yazma eğitimi içinde (s. 161-177). Pegem Akademi Yayınları.
• Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar, ilkeler, teknikler. Nobel Akademik Yayıncılık. (Orijinal yayın tarihi 2007)
• Karasar, N. (2015). Araştırmalarda rapor hazırlama. Nobel Akademik Yayıncılık.
• Karatay, H. (2014). Süreç temelli yazma modelleri: 4+1 planlı yazma ve değerlendirme modeli. M. Özbay (Ed.), Yazma eğitimi içinde (s. 21-48). Pegem Akademi Yayınları.
• Kardaş, M. N. (2021). Akademik metin yazmanın basamakları-II: Başlık, özet ve anahtar sözcük yazma. M. N. Kardaş & R. Koç (Ed.), Türk dili 2 akademik yazma eğitimi içinde (s. 103-132). Pegem Akademi Yayınları. (Orijinal yayın tarihi 2019)
• Kardaş, M. N., Koç, R., & Kaya, M. (2021b). Akademik metin yazmanın basamakları–VI: Bulgular bölümü hazırlama. M. N. Kardaş & R. Koç (Ed.), Türk dili 2 akademik yazma eğitimi içinde (s. 189-220). Pegem Akademi Yayınları. (Orijinal yayın tarihi 2019)
• Kardoğan, M. (2020). Yabancılara Türkçe öğretimi alanında yayımlanan makalelerin eğilimleri ve akademik metin hazırlama ilkelerine uygunluğu üzerine bir inceleme (Tez No: 659056) [Yüksek Lisans Tezi, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Kozak, M. (2018). Akademik yazım: İlkeler-uygulamalar-örnekler. Detay Yayıncılık.
• Kökdemir, D., Demirutku, K., Çırakoğlu, O., Işın, G., Muratoğlu, B., Sayın, P., & Yeniçeri, Z. (2004). Akademik yazım kuralları kitapçığı. Elyadal Dizisi Yayınları.
• Kurudayıoğlu, M. (2000). 1998 Yılı içinde ulusal gazetelerimizdeki yazarların köşe yazılarında Türkçeyi kullanma becerileri üzerine bir araştırma (Tez No: 99636) [Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber (S. Turan, Çev.). Nobel Akademik Yayıncılık.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. 2nd Edition. Sage Sage Publications Ltd.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (2015). Genişletilmiş bir kaynak kitap nitel veri analizi (S. Akbaba Altun & A. Ersoy, Çev.) Pegem Akademi Yayınları.
• Ocak, M. A. (2010). Alanyazın incelemesi. Nobel Akademik Yayıncılık.
• Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (M. Bütün & S. B. Demir, Çev.). Pegem Akademi Yayınları.
• Polat, F. A. (2005). Tefsir ana bilim dalı lisansüstü seminer ve tezlerinde dikkat edilmesi gereken hususlar ve yazım ilkeleri üzerine. Marife Dini Araştırmalar Dergisi, 5(1), 211-223.
• Sarikaya, B. (2020). Yazma kazanımlarının yaratıcı yazmaya uygunluğu (2015 ve 2018 Türkçe dersi öğretim programları örnekleri). Türkiye Eğitim Dergisi, 5(1), 42-55.
• Sarikaya, B. (2021). 8. sınıf Türkçe ders kitabındaki yazma etkinliklerinin yaratıcı yazmaya uygunluğu bakımından değerlendirilmesi. Muş Alparslan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 79-94.
• Seggie, F., N., & Bayyurt, Y. (2015). Nitel araştırma yöntemi. F. N. Seggıe & Y. Bayyurt (Ed.), Nitel araştırma yöntem, teknik, analiz ve yaklaşımları içinde (s. 11-22). Anı Yayıncılık.
• Sevim, O. (2021). Akademik metin yazmanın basamakları- I: Genel bilgiler. M. N. Kardaş & R. Koç (Ed.), Türk dili 2 akademik yazma eğitimi içinde (s. 87-102). Pegem Akademi Yayınları. (Orijinal yayın tarihi 2019)
• Sevim, O., & İşcan, A. (2012). Türkçenin eğitimi ve öğretimi alanında yapılan yüksek lisans tezlerinde geçen anahtar kelimelere dönük bir içerik analizi. Turkish Studies, 7(1), 1863-1873.
• Sevim, O., & Özdemir Erem, N. (2012). Türkçe eğitimi alanındaki yüksek lisans tezlerinin başlıklarına ve özetlerine eleştirel bir bakış. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 1(3),174-186.
• Seyidoğlu, H. (2016). Bilimsel araştırma ve yazma el kitabı. Güzem Can Yayınları.
• Şahin, D., Calp, Ş., Bulut, P., & Kuşdemir, Y. (2013). Sınıf öğretmenliği eğitimi bilim dalında yapılmış lisansüstü tezlerin çeşitli kriterlere göre incelenmesi. Zeitschrift für die Welt der Türken, 5(3), 187-205.
• Şen, E. (2021). Akademik metinlerin yapısı ve türleri. M. N. Kardaş & R. Koç (Ed.), Türk dili 2 akademik yazma eğitimi içinde (s. 53-68). Pegem Akademi Yayınları.
• Tansel, F. A. (1978). İyi ve doğru yazma usûlleri III. Kubbealtı Neşriyatı Yayınları.
• Tatar, E., & Tatar, E. (2008). Fen bilimleri ve matematik eğitimi araştırmalarının analizi-1: Anahtar kelimeler. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(16), 89-103.
• Tavşancıl, E., Çokluk, Ö., Çıtak, G., G., Kezer, F., Yıldırım, Ö. Y., Bilican, S., Büyükturan, E. B., Şekercioğlu, G., Yalçın, N., Erdem, D., & Özmen, D. T. (2010). Eğitim bilimleri enstitülerinde tamamlanmış lisansüstü tezlerin incelenmesi (2000-2008). Ankara Üniversitesi. https://dspace.ankara.edu.tr/xmlui/handle/20.500.12575/68960 adresinden 3 Mart 2023 tarihinde erişildi.
• Tiryaki, O. (2014). Bilimsel yayın hazırlama teknikleri. ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 2(1), 143-155.
• Tok, M. (2012). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde akademik yazma becerilerinin geliştirilmesine yönelik uygulamalı bir çalışma (Tez No: 345895) [Doktora Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Tok, M. (2013). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde akademik yazma ihtiyacı. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(23), 1-25.
• Tok, M., & Gönülal, N. (2016). Akademik yazma sürecine ilişkin bir ihtiyaç analizi. Uluslararası Türkçe Eğitimi ve Öğretimi Dergisi: Kuram ve Uygulama, 1(1), 142-161.
• Tompkins, G. E. (2009). Language arts. Pearson.
• Toprak, Z. (2017). Türkiye’de akademik yazı: İntihal ve özgünlük. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi, 34(2), 1-12.
• Tosun, Z., Karabekmez, F. A., Keskin, M., Duymaz, A., Duymaz, A., & Savaşcı, N. (2008). Bilimsel makale nasıl hazırlanır? Türk Plastik Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Dergisi, 16(3), 147-153.
• Turan, L., Sevim, O., & Tunagür, M. (2018). Türkçe eğitimi alanında hazırlanan doktora tez özetlerine yönelik bir içerik analizi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(11), 29-44.
• Türkiye Bilimler Akademisi. (2011). Türkçe bilim terimleri sözlüğü sosyal bilimler. TÜBA Yayınları.
• Üstdal, M., Vuillaume, R., Gülbahar, K., & Gülbahar, Y. (2004). Bilimsel araştırma kılavuzu. Pelikan Kitabevi.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık. (Orijinal yayın tarihi 1999)
• Yıldız, İ., Varkal, M. A., & Ünüvar, E. (2015). Bilimsel bir makale nasıl hızlı okunur ve anlaşılır? Çocuk Dergisi 15(1), 1-2.
• Yücelşen N., Karagöz M., & Ak Başoğul D. (2015). The opinions of students about choosing thesis subjects in Turkish education and turkish as a foreign language department. Anthropologist, 22, 219-226.
• Yücelşen, N., & Çetinkaya Edizer, Z. (2020). Türkçe öğretmeni adaylarının akademik yazma becerilerine ilişkin görüşleri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(4), 1165-1182.
• Zorbaz, K. Z. (2014). Yazma eğitimi. M. Yılmaz (Ed.), Yeni gelişmeler ışığında Türkçe öğretimi içinde (s. 109-147). Pegem Akademi Yayınları.