ÖĞRENCİ DEVAMLILIĞINI SAĞLAMADA OKUL YÖNETİMİ POLİTİKALARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2018, Cilt: 23 Sayı: 40, 133 - 148, 24.12.2018

Cemal Aküzüm , Mehmet Demirkol , Özcan Ekici

Öz

Bu araştırmada, okul yöneticilerinin
görüşleri temelinde ilköğretim kurumlarında öğrenci devamlılığını sağlamada
okul yönetiminin belirlediği politikaları izleme ve uygulamadaki etkililiğinin
değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Tarama türünde desenlenen araştırmanın
evrenini, Diyarbakır ili merkez ilçelerindeki (Bağlar, Kayapınar, Yenişehir,
Sur) 220 ilköğretim kurumunda (ilkokul ve ortaokul) görev yapan 512 okul
yöneticisi oluşturmaktadır. Örneklemini ise, dört merkez ilçedeki ilköğretim
kurumlarında çalışan yöneticilerin dağılımını tutarlı bir şekilde temsil etmesi
için tabakalama örnekleme yöntemi kullanılarak araştırmaya dâhil edilen 217
okul yöneticisinden oluşmaktadır. Veri toplama aracı olarak, araştırmacılar
tarafından geliştirilen 37 madde ve 4 faktörden oluşan “Öğrenci Devamlılığını
Sağlamada Okul Yönetimi Politikaları Ölçeği” kullanılmıştır. Çalışmadan elde
edilen veriler SPSS paket programı ile analiz edilmiştir. Analizde, betimsel
istatistikler yanı sıra bağımsız örneklemler için t-testi, tek yönlü varyans
analiz (ANOVA), Mann Whitney U testi ve Kruskal Wallis H testi kullanılmıştır.
Araştırma bulguları, okul yöneticilerinin öğrenci devamlılığını sağlamada en
çok uyguladıkları politikanın “yönetici ve öğretmenlerle işbirliğine yönelik
politikalar” olduğunu, en az uyguladıkları politikanın ise “eğitim paydaşları
ve okul çevresi ile işbirliğine yönelik politikalar” olduğunu ortaya
çıkarmıştır. Ayrıca yönetici görüşleri arasında, yaş, hizmet yılı, görev türü
ve yönetici olarak çalışma süresi değişkenleri bakımından anlamlı farklılıklar
görülmüştür. Özellikle, yaş, hizmet yılı ve yöneticilik süresi daha fazla olan
yöneticiler ile okul müdürlerinin öğrenci devamlılığını sağlamada okul yönetimi
politikalarını daha etkin bir şekilde uyguladıklarını ve izlediklerini ifade
ettikleri görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Öğrenci devamlılığı, okul yönetimi politikaları, ilköğretim kurumları

Kaynakça

• Ağaoğlu, E. (2006). Sınıf yönetimiyle ilgili temel olgular. Z. Kaya (Ed.). Sınıf yönetimi. Ankara: Pegem AYayınları.Akar, H. (2010). Challenges for schools in communities with internal migration flows: evidence from Turkey, International Journal of Educational Development, 30, 263–276.Akçay, C. ve Başar, M. A. (2004). İlköğretim okulu müdürlerinin yönetsel görevlere ayırdıkları zaman ve bunları önemli görme dereceleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 10 (38), 170–197.Aksoyalp, Y. (2010). 21. Yüzyılda okul yöneticisinin niteliği: öğretim liderliği. The Journal Of SAU Education Faculty, 20, 140-150.Andrietti, V. ( 2014).Does lecture attendance affect academic performance? Panel data evidence for introductory macroeconomics, International Review of Economics Education, 15 , 1-16Arslantaş, H.İ. ve Özkan, M. (2014). Öğretmen ve yönetici gözüyle etkili okulda yönetici özelliklerinin belirlenmesi. The Journal of Academic Social Science Studies, 26, 181-193Atak, H .(2011).Örneklem Seçimi. Ö. Çokluk (Ed.), Araştırma yöntemleri içinde (ss. 201-227). Ankara: Edge Akademi.Aydın, M. (2010). Eğitim yönetimi. (9. Baskı). Ankara: Hatipoğlu YayınlarıAydın, M., (2002). Milli Eğitim Bakanlığı, eğitim kurumları yönetici atama ders notları , Ankara.Barth, R.S. (2006). Improving relationships within the school. Improving Professional Practice, 63(6), 8-13.Bayrak, C. (2005). Öğretmenlik mesleğine giriş. Ankara: Pegem A Yay.Bursalıoğlu, Z. (2012). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış (17. Baskı). Ankara: Pegem A Yayınları.Can, N. (2007). İlköğretim Okulu Yöneticisinin Bir İlköğretim Lideri Olarak Yeni Öğretim Programlarının Geliştirilmesi ve Uygulanmasındaki Yeterliliği. Eğitimde Kuram ve Uygulama Dergisi, 3(2):228-244Cochran, W.G. (1977). Sampling techniques (3rd ed.). New York: Wiley.Çelikten, M. (2011). Okul Örgütü ve Yönetimi. V. Çelik (Ed.). (4. Baskı). Türk Eğitim Sistemi ve Okul Yönetimi. Ankara: Pegem A YayınlarıÇınkır, Ş & Çetin,S.K. (2010). Öğretmenlerin okullarda mesleki çalışma ilişkileri hakkındaki görüşler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 16(3).353-371Engin Demir, C. (2009). Factors influencing the academic achievement of the Turkish urban poor, International Journal of Educational Development, 29, 17-29.Ergün. M. (1994). Eğitim sosyolojisine giriş. Ankara: Ocak Yayınları. Gül, S. Kıran, Ö. ve Nasırsi, H. (2016). Ortaöğretim (Lise) öğrencilerinin devamsızlık nedenleri ve yeni ortaöğretim kurumları yönetmeliğinin öğrenci devamsızlıkları üzerindeki etkileri (Atakum ilçesi örneği). Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9 (44), 925-933Hanushek E.A. & Wöβmann L. (2007). The role of education quality in economic growth. World Bank Policy Research Working Paper 4122. 1-96Karasar, N. (2013). Bilimsel araştırma yöntemi. 25. Basım. Ankara: NobelKeser, Z. & Gedikoğlu, T. (2008). Ortaöğretim okul müdürlerinin yetki ve sorumluluklarını kullanma derecelerinin belirlenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 3(2) 1-23Kiraz, Z. (2013). Okul Örgütü ve Yönetimi. A. Ç. Sağlam (Ed.). Türk Eğitim Sistemi ve Okul Yönetimi. Ankara: Maya Akademi YayınlarıKorkmaz, M. (2005) Okul Yöneticilerinin Yetiştirilmesi: Sorunlar –Çözümler ve Öneriler. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(3), 237-252 Manaseh, A. M. 2016. Instructional leadership: The role of heads of schools in managing the instructional programme. International Journal of Educational Leadership and Management, 4(1), 30-27.Okutan, M. (2011). Okul Yönetiminde Öğretim ve Öğrenciyle İlgili İşler. V. Çelik (Ed.). (4. Baskı). Türk Eğitim Sistemi ve Okul Yönetimi. Ankara: Pegem A Yay.Öztekin, Ö. (2013). Lise öğrencilerinin devamsızlık nedenlerinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Osmangazi üniversitesi. Eskişehir.Ramberg, j. , Låftman, S. B. , Fransson, E. & Modin, B. (2018). School effectiveness and truancy: a multilevel study of upper secondary schools in Stockholm. International Journal of Adolescence and Youth, 1-14Şanlı, Ö., Altun, M. ve Tan, Ç. (2015) Okula Devamsızlık Yapan Öğrencilerin Devamsızlık Sebeplerinin Öğrenci Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14 (55), 161-177Tansel, A. (2002). Determinants of school attainment of boys and girls in Turkey: individual, household and community factors, Economics of Education Review, 21, 455–470.Taymaz, H. (1986). Okul Yönetimi ve Yönetici yetiştirme. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 19 (1), 123-135Yılmaz, K. (2009). Okul Müdürlerinin Denetim Görevleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 19- 35