“VASALİSA” MASALINDA ARKETİPLER VE SEMBOLLER

Yıl 2020, Sayı: 64, 21 - 31, 26.06.2020

Selen Kipmen

Öz

Bu çalışmada
eski, anonim bir Rus masalı olan “Vasalisa”, Clarissa Pinkola Estés’in Kurtlarla Koşan Kadınlar, Vahşi Kadın
Arketipine Dair Mit ve Öyküler (1992)    kitabındaki
versiyonu temel alınarak Fransız düşünür Gilbert Durand’ın İmgesel Yapısalcılık
kuramı çerçevesinde incelenmiştir. Benimsenen yöntemi tamamlayıcı biçimde
Estés’in kitabındaki kendi çözümlemelerinden ve Analitik Psikolojinin kurucusu
olan Carl Gustav Jung’un Ortak Bilinçdışının Arketipleri Kuramı’ndan da yararlanılmıştır.
“Vasalisa” masalı, Durand’ın İmgelerin Antropolojik Yapıları kuramındaki öğelerle yakından alakalıdır.
Masal, ana karakter Vasalisa’nın inisiyasyon sürecinde yaşadıkları ve bu
süreçte geçtiği aşamalar üzerine kuruludur. Gerçekleştirmiş olduğumuz
çözümlemede özellikle anne, oyuncak bebek, üvey anne ve üvey kız kardeşler,
karanlık orman, vahşi cadı yani Baba Yaga ve onun evi, Baba Yaga’nın Vasalisa’ya
verdiği görevler, siyah, kırmızı ve beyaz atlılar ve ateşli kafatası üzerinde durulmuştur.
Bütün bunların aslında Vasalisa’nın
inisiyasyon (erginlenme) sürecinin yapı taşları olduğu ve hepsinin birbirleriyle
bağlantılı öğeler olduğu anlaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sembolik imgelem, arketip, Kurtlarla Koşan Kadınlar, Vasalisa, inisiyasyon

Archetypes and Symbols in the folk tale “Vasalisa”

Öz

This study
consists of an analysis of the old Russian folk tale “Vasalisa”, based on its version
of Clarissa Pinkola Estés’ Women Who Run
With The Wolves, Myths and Stories of the Wild Woman Archetype (1992) within
the framework of the French philosopher
Gilbert Durand’s theory: the
Anthropological Structures of the Imaginary. Estés’ own
analyses in her book and the founder of Analytical Psychology, Carl Gustav
Jung’s concept of archetypes have also been included to complement the method adopted in
the analysis. The folk tale is based on the stages that the main character
Vasalisa experienced during her initiation process. In our study, especially the mother, the doll, the stepmother
and her daughters, dark forest, the wild witch whose name is Baba Yaga and her
hovel, the tasks that Baba Yaga gave to    Vasalisa,
black, red and white horsemen and a skull with fiery eyes are emphasized. It is
understood that all of these things are the building stones of the Vasalisa’s initiation
process and they are all related elements.

Anahtar Kelimeler

symbolic imagination, archetype, Women Who Run With the Wolves, Vasalisa, initiation

Kaynakça

• Campbell, J. (1949). The Hero With A Thousand Faces, Princeton, Princeton University Press, 2004.
• Chevalier, J. & Gheerbrant, A. (1969). Diccionario de los Símbolos, Barcelona, Editorial Herder, 1986.
• Cirlot, J. E. (1958). Diccionario de Símbolos, Barcelona, Editorial Labor, 2006.
• Durand, G. (1964). Sembolik İmgelem, çev.: Ayşe Meral, İstanbul, İnsan Yayınları, 2017.
• Estés, C.P. (1992). Kurtlarla Koşan Kadınlar, Vahşi Kadın Arketipine Dair Mit ve Öyküler, çev.: Hakan Atalay, İstanbul, Ayrıntı Yayınları, 2018. Fordham, F. (1953). Jung Psikolojisinin Ana Hatları, çev.: Aslan Yalçıner, İstanbul, Say Yayınları, 2015.
• Jung, C. G. (1976). Dört Arketip, çev.: Zehra Aksu Yılmazer, İstanbul, Metis Yayınları, 2005.
• Jung, C. G. (1997). Analitik Psikoloji, çev.: Ender Gürol, İstanbul, Payel Yayınevi, 2006.
• İlgürel, M. (2016). Julio Cortázar’ın Öykülerinin Sembolik İmgelemi, İstanbul, Yeni İnsan Yayınevi. Moran, B. (1988). Edebiyat Kuramları ve Eleştiri, İstanbul, Cem Yayınevi, 2002.