Öz
XIX. yüzyılın tarihi, siyasi, ekonomik ve sanatsal anlamda geçirdiği hızlı
değişim özellikle Avrupa ülkeleri arasında etkilerini günümüze kadar sürdüren
önemli sonuçlar doğurmuştur. Özellikle Paris merkezli sanat akımları, yüzyılın
ikinci yarısında birbirini izlerken Doğu’nun güçlü imparatorluklarından biri olan
Osmanlı Devleti de bu hızlı değişime ayak uyduramayarak günden güne hakimiyet
kurdukları toprakları bir bir kaybetmeye başlamıştır.
Yüzyılın başlarında Osmanlıların Ruslarla giriştikleri savaşlarda başlayan
toprak kayıpları, 1877-1878 Osmanlı-Rus savaşından sonra Rusların Balkanlar ve
özellikle Doğu Anadolu’da büyük toprakları işgalleriyle sonuçlanmıştır. Kırk yıl
süren işgal döneminde Ruslar eline geçen Kars, Ardahan, Sarıkamış, Batum gibi
Osmanlı şehirlerinde bu yayılımcı siyasetin somut sonuçları ortaya çıkmıştır.
Özellikle şehirleşme, tarım, ticaret alanındaki uygulamalarında Ruslar, bazı yeni
yöntemler denemişler işgal ettikleri bu şehirlerde.
Mimari açıdan Kars’ta, mevcut şehrin yanına, düzenli cadde ve sokaklarıyla,
resmi ve halka yönelik konut tipleriyle hatta burayı güneye inmek için çok önemli
bir ikmal merkezi yapmak suretiyle inşa ettikleri pek çok parçadan oluşan tren
istasyonu ile yepyeni bir şehir meydana getirmişlerdir.
Kuzey Avrupa’da Baltık (Hollanda, Danimarka, İsveç, Norveç) stilinde
uygulanan yapı tipleri, Rus mimari anlayışıyla yeni bir biçimsellik kazandırmış bu
dönemin Kars yapılarına. Geleneksel Osmanlı yapı sisteminden çok farklı şekildeki
bu uygulamalar, taş binalarda; paye, korniş, konsol, silme, kapı ve pencere
çevrelerinde, alınlıklarda, saçak ve saçak altlarında, subasman, baca, çatı
şekillerinde tamamen yepyeni bir anlayışın temsilcileri olarak kendini göstermiştir.
Geç Avrupa stili dediğimiz Neoklasik üslup ile yerli Kafkas üsluplarının
kaynaşımı olan ve ağırlıkla Baltık yöresinde uygulama alanı bulan bu üslubun
Anadolu’daki ilk imar gören bir şehirde uygulanmış olması bu bildirinin konusunu
teşkil etmektedir.
Anahtar Kelimeler
Ayrıntılar
| Birincil Dil | tr; en |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Mart 2010 |
| Gönderilme Tarihi | 1 Mart 2010 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2007 Sayı: 18 |
- Makale Dosyaları
Etik kurallarla ilgili maddelerin uygulanması konusunda etik kurul izni gerektiren çalışmalar için izinlerin alınıp, izinle ilgili bilgilere makalede yer verilmesi hususu kriterlere eklenmiştir. Bu doğrultuda dergimize gönderilen ve aşağıda belirtilen koşullara uyan makaleler için Etik Kurul İzni alınması gerekmektedir.
• Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel ya da nicel yaklaşımlarla yürütülen her türlü araştırmalar.
Ayrıca;
• Başkalarına ait ölçek, anket, fotoğrafların kullanımı için sahiplerinden izin alınması ve belirtilmesi,
• Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulduğunun belirtilmesi gerekmektedir.