Öz
Anavarza, being accepted as one of the biggest cities of Anatolia, is situated within the border of Dilekkaya Village of Kozan District in Adana. When the city was first established is not known exactly. Strengthening gradually during the Roman period, Anavarza that was annexed by Rome in the 1st century, started to compete with Tarsus, the giant city of the ancient world, in every respect, towards the end of the 2nd century A.D. Since then it became one of the most important metropolises of Anatolia. In the city during the Roman Period; victory arches, column roads, stadium, theater, amphitheater, baths, administrative buildings, temples, aqueducts, etc. so many magnificent structures were built. In this city that continued to enlarge in Byzantine period, churches and chapels were also built besides previous structures. The city, damaged by the frequent earthquakes in the region, was invaded by Arabs in the 8th century and called as Ayn Zarba. Included in Byzantine border by Nicephorus Phocas in 964, Anavarza was captured by Armenians that escaped after Malazgirt victory in the 11th century and Taurus the 1st made Anavarza as capital in 1100. Getting different roles as being capital or border castle, Anavarza was conquered by the Mamluks in 1375 and after that period the completely abandoned city has not seen any large scale settlement. Attracting the attention of various civilizations throughout the ages, Anavarza has also attracted attention of many travelers and researchers since especially the 19th century. The researchers that came to the city are as follows: In 1833, French Charles Texier, in 1840 the British Barker, in 1852, the French Victor Langlois, in 1875, English clergyman Edwin John Davis, in 1882, the British Sir Charles Wilson and Major Bennet, in 1905, the British Gertrude Bell. In this article, 31 photographs taken by Bell who stayed for a while in Anavarza in April, 1905 and did researches are evaluated by comparing it with present day situation
Anahtar Kelimeler
Öz
Anadolu’nun en büyük kentlerinden biri olarak kabul edilen Anavarza; Adana’nın Kozan İlçesi Dilekkaya Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Kentin ilk olarak ne zaman kurulduğu tam olarak bilinmemektedir. I. yüzyılda Roma topraklarına katılan Anavarza, Roma döneminde giderek güçlenip, M.S. II. yy. sonlarında antik dünyanın dev kenti Tarsus ile her açıdan rekabet eder hale gelmiştir. Bu tarihten itibaren de Anadolu’nun en önemli metropollerinden biri olmuştur. Roma Dönemi’nde kentte; zafer takları, sütunlu yollar, stadyum, tiyatro, amfi tiyatro, hamamlar, idari yapılar, tapınaklar, su kemerleri vb. birbirinden ihtişamlı yapılar inşa edilmiştir. Bizans Dönemi’nde de gelişmeye devam eden kente bu yapıların yanında kiliseler ve şapeller inşa edilmiştir. Bölgede sık meydana gelen depremlerden büyük hasarlar gören kent, VIII. yüzyılda Araplar tarafından zapt edilmiş ve Ayn Zarba olarak anılmıştır. 964 yılında Nicephorus Phocas tarafından tekrar Bizans sınırlarına dâhil edilen Anavarza, XI. yy.’da Malazgirt Zaferi’nden sonra kaçarak Çukurova’ya gelen Ermenilerin eline geçmiş ve I. Toros 1100 yılında Anavarza’yı başkent yapmıştır. Daha sonra başkent veya sınır kalesi olarak değişik roller alan Anavarza, 1375 yılında Memluklular tarafından alınmış ve bu dönemden sonra tamamıyle terk edilen kentte büyük ölçekli bir yerleşim olmamıştır. Çağlar boyu çeşitli uygarlıkların dikkatini çeken Anavarza, özellikle XIX. yüzyıldan başlayarak birçok seyyah ve araştırmacının da dikkatini çekmiştir. Bunlardan; 1833 yılında Fransız Charles Texier, 1840 yılında İngiliz Barker, 1852 yılında Fransız Victor Langlois, 1875 yılında İngiliz rahip Edwin John Davis, 1882’de İngiliz Sir Charles Wilson ve Binbaşı Bennet, 1905 yılında İngiliz Gertrude Bell kente gelen araştırmacıların bazılarıydı. Bu makalede 1905’in Nisan ayında Anavarza’da bir süre kalıp, araştırmalar yapan Bell’in çektiği 31 Anavarza fotoğrafı günümüzdeki durumlarıyla karşılaştırılarak değerlendirilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Anavarza Gertrude Bell Fotoğraf Yapı Kalıntıları Mimari Parçalar
Ayrıntılar
| Birincil Dil | tr;en |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 9 Haziran 2015 |
| Gönderilme Tarihi | 9 Haziran 2015 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2014 Sayı: 33 |
- Makale Dosyaları
Etik kurallarla ilgili maddelerin uygulanması konusunda etik kurul izni gerektiren çalışmalar için izinlerin alınıp, izinle ilgili bilgilere makalede yer verilmesi hususu kriterlere eklenmiştir. Bu doğrultuda dergimize gönderilen ve aşağıda belirtilen koşullara uyan makaleler için Etik Kurul İzni alınması gerekmektedir.
• Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel ya da nicel yaklaşımlarla yürütülen her türlü araştırmalar.
Ayrıca;
• Başkalarına ait ölçek, anket, fotoğrafların kullanımı için sahiplerinden izin alınması ve belirtilmesi,
• Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulduğunun belirtilmesi gerekmektedir.